Ảnh hưởng của tảo Haematococcus pluvialis lên hệ miễn dịch tự nhiên và sức đề kháng của cá tra (Pangasianodon hypophthalmus) kháng bệnh gan thận mủ

ương 
astaxanthin 200 mg/kg) tăng cao khác biệt có ý 
nghĩa (p < 0,05) so với đối chứng. Điều này có 
thể giải thích rằng ảnh hưởng kích thích hệ miễn 
dịch tự nhiên của astaxanthin tuỳ thuộc vào vật 
chủ, trọng lượng, loại carotenoid và nguồn gốc, 
hàm lượng, thời gian cho ăn và thời gian thu 
mẫu sau khi cho ăn. 
Amar và ctv. (2004) sử dụng carotenoid tự 
nhiên (β-carotene 34,5% từ tảo biển Dunaliella 
salina; và astaxanthin 0,5% và xanthophyll 
0,87% từ nấm đỏ Phaffia rhodozyma) dùng 
làm thức ăn bổ sung cho cá hồi (Oncorhynchus 
mykiss Walbaum, 125g) cho ăn trong 9 tuần, có 
khả năng tăng hàm lượng lysozyme ở nghiệm 
thức bổ sung β-carotene khác biệt có nghĩa so 
với đối chứng. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu 
chứng minh lysozyme không ảnh hưởng khi 
Bảng 2. Màu sắc của thịt cá tra phi lê sau khi cho ăn thức ăn bổ sung HP (0,5% và 1%) sau 28 ngày
Nghiệm thức
Màu sắc thịt của cá tra phi lê sau 28 ngày cho ăn với HP
L* a* b*
Đối chứng 49,4 ± 2,4b 8,6 ± 2,2a 11,0 ± 2,5a
100 mg/kg 54,3 ± 3,4a 9,1 ± 2,1a 13,3 ± 3,2a
200 mg/kg 51,1 ± 2,9b 8,4 ± 3,3a 11,0 ± 1,5a
93TAÏP CHÍ NGHEÀ CAÙ SOÂNG CÖÛU LONG - 1 - THAÙNG 7/2013
VIỆN NGHIÊN CỨU NUÔI TRỒNG THỦY SẢN 2
bổ sung β-carotene/astaxanthin. Hoạt tính 
lysozyme tăng ở các nghiệm thức bổ sung 
β-carotene (40-400mg/kg thức ăn) nhưng khác 
biệt không có ý nghĩa so với đối chứng sau khi 
bổ sung vào thức ăn cho cá hồi (Oncorhynchus 
mykiss) cho ăn 12 tuần (Amar và ctv., 2000). 
Theo Thompson và ctv. (1995) nghiên cứu bổ 
sung astaxanthin và vitamin A vào thức ăn cho 
cá hồi (Oncorhynchus mykiss) khoảng 4 tháng, 
kết quả cho thấy lysozyme huyết thanh không bị 
ảnh hưởng. Tuy nhiên, khi nghiên cứu sử dụng 
kết hợp giữa astaxanthin và vitamin cho kết quả 
dương tính lysozyme. Amar và ctv. (2001) thử 
nghiệm bổ sung các loại carotenoid tổng hợp như 
astaxanthin, canthaxanthin, β-carotene (100mg/
kg) và vitamin A, C, E cho cá hồi (Oncorhynchus 
mykiss) ăn trong 9 tuần. Kết quả cho thấy 
lysozyme huyết thanh ở nghiệm thức có bổ sung 
vitamin và astaxanthin/β-carotene tăng cao khác 
biệt có ý nghĩa so với đối chứng. Tuy nhiên ở 
nghiệm thức sử dụng astaxanthin/ β-carotene 
không bổ sung vitamin, lysozyme huyết thanh 
khác biệt không có nghĩa so với đối chứng.
Tăng cường hệ miễn dịch và đồng thời 
tăng cường tỉ lệ sống vật chủ sau khi cảm 
nhiễm với các vi khuẩn gây bệnh thông qua 
bổ sung các chất tăng cường hệ miễn dịch 
(immunostimulator) trong đó có nhóm vitamin 
B, vitamin C, vitamin E (Galaz và ctv., 2010; 
Sakai, 1999) và β-carotene, astaxanthin (Kim 
và ctv., 2012; Supamattaya và ctv., 2005). Theo 
nghiên cứu gần đây nhất của Kim và ctv. (2012) 
khi sử dụng bột astaxanthin trộn vào thức ăn 
cho cá bơn Nhật bản (Paralichthys olivaceus) 
trong 15 ngày, kết quả cho thấy astaxanthin 
có khả năng tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên 
và tăng sức đề kháng của cá bơn Nhật bản 
(Paralichthys olivaceus) kháng bệnh gây ra bởi 
Edwardsiella tarda (Kim và ctv., 2012). Một 
nghiên cứu khác sử dụng dịch chiết tảo biển 
Dunaliella (chứa hàm lượng β-carotene 2%) 
trên tôm sú (Penaeus monodon) có khả năng 
tăng cường sức đề kháng và tỉ lệ sống của tôm 
kháng virus gây hội chứng đốm trắng WSSV 
(Supamattaya và ctv., 2005) khác biệt có ý 
nghĩa so với đối chứng, với RPS đạt 25%. Kết 
quả tương tự khi tiêm astaxanthin cho tôm càng 
xanh (Macrobrachium rosenbergii) làm tăng tỉ 
lệ sống khác biệt có ý nghĩa so với đối chứng 
sau khi cảm nhiễm với với vi khuẩn gây bệnh 
Lactococcus garvieae với RPS đạt 35%. Điều 
này phù hợp trong nghiên cứu này, khi sử dụng 
Haematococcus pluvialis trộn vào thức ăn cho 
cá tra ăn 28 ngày làm tăng cường miễn dịch tự 
nhiên đồng thời tăng tỉ lệ sống của cá khác biệt 
có ý nghĩa so với đối chứng sau khi cảm nhiễm 
với E. ictaluri và đạt RPS 58% ở nghiệm thức 
1% HP (200 mg astaxanthin/kg thức ăn) và 67% 
ở nghiệm thức 0,5% HP (100 mg astaxanthin/
kg) thức ăn.
Nghiên cứu ảnh hưởng carotenoid 
(β-carotene, lutein, zeaxanthin, canthaxanthin, 
astaxanthin) lên màu sắc của da và thịt phi lê, 
nồng độ carotenoid trong thịt của cá nheo Mỹ 
(Ictalurus, punctatus) trong khoảng 12 tuần 
cho ăn. Kết quả cho thấy cá nheo Mỹ có thể 
tích luỹ sắc tố vàng (lutein và zeaxanthin), sắc 
tố đỏ hay tím (canthaxanthin và astaxanthin) 
trong thịt và cho màu vàng (Li và ctv., 2007). 
Trong nghiên cứu này, khi thức ăn trộn với 
Haematococcus pluvialis 0,5% và 1% (với hàm 
lượng astaxanthin 100 và 200 mg/kg thức ăn) 
cho cá tra ăn trong thời gian 4 tuần không ảnh 
hưởng đến màu sắc của thịt cá tra. Điều này có 
thể thời gian cho ăn ngắn nên cá tra chưa tích 
luỹ được màu của astaxanthin.
V. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
Sử dụng Haematococcus pluvialis với 
liều lượng 0,5% và 1% (100 mg và 200 mg 
astaxanthin/kg thức ăn) có khả năng tăng cường 
hệ miễn dịch tự nhiên như tăng hoạt động thực 
bào gấp 3,78 và 3,29 lần so với đối chứng theo 
thứ tự, hoạt tính sản sinh oxy hoạt hóa của cá 
tra được cho ăn 1% HP tăng 1,84 lần và khác 
biệt có ý nghĩa so với đối chứng và đồng thời 
tỉ lệ sống của cá tra tăng 26,6% và 23,3% cao 
hơn so với đối chứng theo thứ tự, sau khi cảm 
nhiễm với E. ictaluri. Ngoài ra sử dụng tảo H. 
94 TAÏP CHÍ NGHEÀ CAÙ SOÂNG CÖÛU LONG - 1 - THAÙNG 7/2013
VIỆN NGHIÊN CỨU NUÔI TRỒNG THỦY SẢN 2
pluvialis ảnh hưởng đến màu sắc (đỏ và vàng) 
sau khi cho ăn 28 ngày. Tóm lại, H. pluvialis có 
tiềm năng dùng làm chất tăng cường hệ miễn 
dịch tự nhiên và tăng cường sức đề kháng của 
cá tra kháng bệnh gan thận mủ.
Cần tiến hành nghiên cứu ảnh hưởng thời 
gian cho ăn, tần suất cho ăn lên chất lượng thịt 
cá tra. 
PHẦN CẢM ƠN
Công trình được hoàn thành với sự hỗ trợ 
kinh phí từ đề tài ″Nghiên cứu công nghệ nuôi 
vi tảo Haematococcus pluvialis và công nghệ 
chiết xuất astaxanthin″ cấp Bộ Nông Nghiệp 
và Phát Triển Nông Thôn thuộc chương trình 
công nghệ sinh học thuỷ sản năm 2010-2012. 
Tôi xin chân thành cảm ơn phòng Sinh học thực 
nghiệm, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thuỷ sản 
2 và các bạn bạn đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi 
trong quá trình thực hiện đề tài. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
Amar, E. C., Kiron, V., Satoh, S., Okamoto, N., and 
Watanabe, T., 2000. Effects of dietary β-carotene 
on the immune response of rainbow trout 
Oncorhynchus mykiss. Fisheries Science 66, 
1068-1075.
Amar, E. C., Kiron, V., Satoh, S., and Watanabe, T., 
2001. Influence of various dietary synthetic 
carotenoids on bio-defence mechanisms in 
rainbow trout, Oncorhynchus mykiss (Walbaum). 
Aquaculture Research 32, 162-173.
Amar, E. C., Kiron, V., Satoh, S., and Watanabe, 
T., 2004. Enhancement of innate immunity in 
rainbow trout (Oncorhynchus mykiss Walbaum) 
associated with dietary intake of carotenoids from 
natural products. Fish & Shellfish Immunology 
16, 527-537.
Anderson, D. P., 1992. Immunostimulants, adjuvants, 
and vaccine carriers in fish: application to 
aquaculture. Anual Review of Fish Diseases 2, 
281-307.
Bricknell, I., and Dalmo, R. A., 2005. The use of 
immunostimulants in fish larval aquaculture. Fish 
& Shellfish Immunology 19, 457-472.
CIE, 1976. Official Recommendations on Uniform 
Color Space, Color Difference Equations 
and Metric Color Terms. Suppl. No. 2 to CIE 
Publication No. 15. Colorimetry. Commission 
International de l’Eclairage. Paris.
Cook, M. T., Hayball, P. J., Hutchinson, W., Nowak, 
B., and Hayball, J. D., 2001. The efficacy of a 
commercial β-glucan preparation, EcoActiva™, 
on stimulating respiratory burst activity of head-
kidney macrophages from pink snapper (Pagrus 
auratus), Sparidae. Fish & Shellfish Immunology 
11, 661-672.
Cysewski, G. R., and Lorenz, R. T., 2004. Industrial 
production of microalgal cell-mass and secondary 
products-species of high potential Haematococcus. 
In: Richmond, A. Handbook of microalgal culture: 
Biotechnology and applied phycology. Blackwell 
Science Ltd, USA. pp: 1-566 
Dalmo, R. A., Ingebrigtsen, K., and Bøgwald, 
J., 1997. Non-specific defence mechanisms 
in fish, with particular reference to the 
reticuloendothelial system (RES). Journal of 
Fish Diseases 20, 241-273.
Ellis, A., 1990. Lysozyme assay. p: 101-103. In: Stolen 
J.S., D.P. Fletcher, B.S. Anderson, and B.S. 
Robertson (eds). Techniques in fish immunology. 
USA: SOS Publication.
Ellis, A. E., 1999. Immunity to bacteria in fish. Fish & 
Shellfish Immunology 9, 291-308.
Reed, L. J., and Muench, H., 1938. A simple method 
of estimating fifty percent endpoints. American 
Journal of Epidemiology 27, 493-497.
Galaz, G. B., Kim, S. S., and Lee, K. J., 2010. Effects 
of different dietary vitamin E levels on growth 
performance, non-specific immune responses, 
and disease resistance against Vibrio anguillarum 
in parrot fish (Oplegnathus fasciatus). Asian-
Australasian Journal of Animal Sciences 23, 
916-923. 
Goodwin, T. W., 1984. In: The Biochemistry of the 
carotenoids. Volume I & II. Chapman & Hall, 
London.
Kim, S.-S., Song, J.-W., Kim, K.-W., and Lee, K.-
J., 2012. Effects of Dietary Astaxanthin on 
Innate Immunity and Disease Resistance against 
Edwardsiella tarda in Olive Flounder Paralichthys 
olivaceus. The Israeli Journal of Aquaculture - 
Bamidgeh 740.
Li, M. H., Robinson, E. H., Oberle, D. F., and 
Zimba, P. V., 2007. Effects of Various Dietary 
Carotenoid Pigments on Fillet Appearance and 
Pigment Absorption in Channel Catfish, Ictalurus 
punctatus. Journal of the World Aquaculture 
Society 38, 557-563.
95TAÏP CHÍ NGHEÀ CAÙ SOÂNG CÖÛU LONG - 1 - THAÙNG 7/2013
VIỆN NGHIÊN CỨU NUÔI TRỒNG THỦY SẢN 2
Lorenz, R. T., and Cysewski, G. R., 2000. Commercial 
potential for Haematococcus microalgae as 
a natural source of astaxanthin. Trends in 
Biotechnology 18, 160-167.
Magnadóttir, B., Lange, S., Gudmundsdottir, S., 
Bøgwald, J., and Dalmo, R. A., 2005. Ontogeny 
of humoral immune parameters in fish. Fish & 
Shellfish Immunology 19, 429-439.
Newaj-Fyzul, A., Adesiyun, A. A., Mutani, A., 
Ramsubhag, A., Brunt, J., and Austin, B., 2007. 
Bacillus subtilis AB1 controls Aeromonas 
infection in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss, 
Walbaum). Journal of Applied Microbiology 103, 
1699-1706.
Obach, A., Quentel, C., and Bandin, L. F., 1993. 
Effects of alpha-tocopherol and dietary oxidized 
fish oil on the immune response of sea bass 
Dicentrarchus labrax. Disease of Aquatic 
Organisms 15, 175-185.
Sakai, M., 1999. Current research status of fish 
immunostimulants. Aquaculture 172, 63-92.
Sampaio, F. G., Boijink, C. L., Oba, E., dos Santos, 
L. B., Kalinin, A. L., and Rantin, F. T., 2008. 
Antioxidant defenses and biochemical changes in 
pacu (Piaractus mesopotamicus) in response to 
single and combined copper and hypoxia exposure. 
Comparative Biochemistry and Physiology Part 
C: Toxicology & Pharmacology 147, 43-51.
Saurabh, S., and Sahoo, P. K., 2008. Lysozyme: an 
important defence molecule of fish innate immune 
system. Aquaculture Research 39, 223-239.
Scandalios, J. G., 2005. Oxidative stress: molecular 
perception and transduction of signals triggering 
antioxidant gene defenses. Brazilian Journal of 
Medical and Biological Research 38, 995-1014.
Secombes, C. J., 1996. The non-specific immune system: 
cellular defenses. In: Iwama, G. and Nakanishi, T. 
(eds) The fish immune system organism, pathogen, 
and environment (Fish physiology). p: 63-103. , 
San Diego: Academic Press Inc.
Supamattaya, K., Kiriratnikom, S., Boonyaratpalin, M., 
and Borowitzka, L., 2005. Effect of a Dunaliella 
extract on growth performance, health condition, 
immune response and disease resistance in black 
tiger shrimp (Penaeus monodon). Aquaculture 
248, 207-216.
Thompson, I., Choubert, G., Houlihan, D. F., and 
Secombes, C. J., 1995. The effect of dietary vitamin 
A and astaxanthin on the immunocompetence of 
rainbow trout. Aquaculture 133, 91-102.
Yano, T., 1996. The non-specific immune system: 
humoral degense. In: Iwama, G. and T. Nakanishi 
(eds). The fish immune system organism, 
pathogen, and environment (Fish physiology), 
Academic Press, 105-157.
Yeh, S.-P., Chang, C.-A., Chang, C.-Y., Liu, C.-H., 
and Cheng, W., 2008. Dietary sodium alginate 
administration affects fingerling growth and 
resistance to Streptococcus sp. and iridovirus, and 
juvenile non-specific immune responses of the 
orange-spotted grouper, Epinephelus coioides. 
Fish & Shellfish Immunology 25, 19-27.
THE EFFECTS OF Haematococcus pluvialis ON INNATE IMMUNE AND 
RESISTANCE OF STRIPPED CATFISH (Pangasianodon hypophthalmus) 
AGAINST TO BACILLARY NECROSIS
Vo Minh Son1, Van Thi Thuy1
ABSTRACT
Astaxanthin is not only using as supplemented diatary for enhancing pigmentation of ornamental 
fish, increasing astaxanthin in Rainbow trout flesh but also enhancing immune responses of aquatic 
animal. The aim of this study is to evaluate the effects of Haematococcus pluvialis on innate im-
mune response (phagocytic activity, superoxide anion production, lysozyme activity) and disease 
resistance of Stripped catfish to Bacillary necrosis caused by Edwardsiella ictaluri. Non-specific 
96 TAÏP CHÍ NGHEÀ CAÙ SOÂNG CÖÛU LONG - 1 - THAÙNG 7/2013
VIỆN NGHIÊN CỨU NUÔI TRỒNG THỦY SẢN 2
immune parameters of Stripped catfish fingerling, its susceptibility to E. ictaluri and flesh color 
were determined when the fish were fed diets containing Haematococcus pluvialis at 0% (control), 
0,5% and 1% for 4 weeks. Results showed that phagocytic activity (PA) of fish fed 0,5% and 1% of 
Haematococcus pluvialis diets were significantly higher than those of fish fed the control diet after 
4 weeks of feeding, and increased 3,78 and 3,29-fold, respectively, compared to the control group. 
Howerver, phagocytic indexes (PI) were not significantly different between the groups. Superoxide 
anion production of head kidney leucocytes of fish fed diet containing 1% HP was significantly 
higher than those of fish fed the control diet and increased 1.84-fold, compared to control group. 
However, lysozyme activity of fish was not significant difference between groups. Fish fed 0,5% 
and 1% HP containing diets had significantly higher survival rates than those of fish fed the control 
diet after challenge with E. ictaluri, and increased by 26,6% and 23,3%, respectively, compared to 
control group. Furthermore, there was no effect of HP on flesh fish color after fish fed diets contain-
ing HP for 4 weeks. We therefore recommend dietary Haematococcus pluvialis administration at 
0,5% and 1% to enhance immunity and resistance against.
Key words: Haematococcus pluvialis, innate immune, Bacillary Necrosis of Pangasius, astaxanthin, Ed-
wardsiella ictaluri
Người phản biện: TS. Lê Hồng Phước 
 Ngày nhận bài: 6/6/2013 
Ngày thông qua phản biện: 26/6/2013 
 Ngày duyệt đăng: 8/7/2013
1 Department of Experimental Biology, Research Institute for Aquaculture No2 
Email: sonvm.ria2@mard.gov.vn