Khóa luận Nghiên cứu một số đặc điểm lâm học cây Nghiến gân ba (Excentrodendron tonkinensis) tại huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên

. Những thông tin cần biết về cây Nghiến gân ba. 
+ Theo ông (bà). Cây Nghiến gân ba có phân bố tự nhiên ở khu vực này không 
+ Nơi phân bố chủ yếu của loài ( trong các trạng thái rừng nào..................... 
+ Thường mọc tự nhiên ở đâu ( Chân, Sườn, Đỉnh )...................................... 
13. Phân hạng Nghiến theo mức đô đe dọa của loài ( theo người dân): 
+ Độ hữu ích của loài đối với người dân địa phương: sử dụng thang 3 điểm 
- Loài không có tiền năng được dùng ở địa phương: 0 điểm 
 - Loài sử dụng ít đối với người dân điạ phương: 1 điểm 
- Loài có tầm quan trọng đối với người dân địa phương: 2 điểm 
14. Thực trạng loài Nghiến ( ước lượng mức độ hiếm theo người dân ). 
- Trước đây 10 năm. 
 Còn nhiều ít rất ít 
- 5 năm trở lại đây. 
 Còn nhiều ít rất ít 
- Hiện nay. 
 Còn nhiều ít rất ít 
15. Mức độ để xâm nhập ( vị trí mọc của loài để bị tìm thấy để khai thác): sử 
dụng thang 2 điểm. 
- Loài mọc ở nơi rất khó xâm nhập: 0 điểm 
- Loài mọc ở nơi rất dễ xâm nhập: 1 điểm 
16. Sự hiểu biết về các đặc điểm loài cây Nghiến ( Nghiến ): 
 - Ông (bà) có biết loài cây Nghiến...................................................... 
- Đặc điểm hình thái thân cây( rễ, thân, cành, mùi vị, cây con, cây 
già):.............................................................................................................. 
- Đặc điểm hình thái lá cây ( hình thái lá, màu sắc, lá non, già ): 
............................................................................................................... 
+ Đặc điểm cơ quan sinh sản: 
- Hoa: ( màu sắc, mùi vị)............................................................................ 
- Quả,hạt: (màu sắc, hình thái kích thước) ................................................. 
- Các đặc điểm khác...................................................................................... 
17. Tình hình quản lý cây Nghiến. 
- Trước đây 10 năm. 
Không ai quản lý Xã Lâm trường Kiểm lâm 
- 5 năm trở lại đây. 
 Không ai quản lý Xã Lâm trường Kiểm lâm 
Hiện nay. 
Không ai quản lý Xã Lâm trường Kiểm lâm 
18. Khai thác: 
 - Những tiêu chuẩn nào thì được khai thác:.................................................. 
 - Khai thác hàng loạt hay khai thác chọn........................................................ 
 - Các bộ phận được khai thác sử dụng ( rễ, thân, lá, hoa, quả):...................... 
 - Mùa khai thác:............................................................................................. 
19. Trữ lượng khai thác 
 - Số người thu hái :......................................................................................... 
 - Số ngày thu hái :.......................................................................................... 
20. Cách chế biến (xẻ, dùng cả cây, bào lấy phoi chưng cất tinh dầu) 
............................................................................................................... 
21. Sử dụng (các bộ phận thường được sử dụng) 
Rễ thân cành lá hoa quả hạt............................................................................ 
 - Công dụng................................................................................................. 
Làm nhà dược liệu cây cảnh thủ công mỹ nghệ 
22. Mua bán trao đổi 
 - Các bộ phận thường được mua bán, trao đổi 
Rễ thân cành lá hoa quả hạt............................................................................ 
- Giấ bán vào thời điểm trước đây và hiện tại (các bộ phận được bán tinh dầu 
nếu có) 
................................................................................................................. 
23. Mức độ tác động đến sự sống của loài (sự tác động của người dân ảnh 
hưởng tới sự sống củ loài): sử dụng thang 3 điểm. 
- Loài có ít nhất vài nơi sống của loài ổn định : 0 điểm 
- Loài có nơi sống phần nào không ổn định hay bị đe dọa: 1 điểm 
 - Loài có nơi sống không chắc còn tồn tại: 2 điểm 
24. tình hình gây trồng: 
- Gây trồng (đã gây trồng hay chưa gây trồng): 
.......................................... Trồng trên quy mô nào (phân tán, tập trung) 
............................................................................................................... 
- Nguồn giống (lấy trong tự nhiên hay tự tạo hoặc mua từ nơi khác) 
............................................................................................................... 
25. Quy trình gây trồng (tóm tắt quy trình nếu có, từ thu hái hạt giống tới tạo 
cây con 
....................................................................................................................... 
26. Các kinh nghiệm tạo cây con và gây trồng. 
............................................................................................................... 
27. Thuận lợi và khó khăn trong công tác bảo vệ: 
............................................................................................................... 
28. Các chính sách về phát triển cây Nghiến gân ba của địa phương và xã, 
huyện. 
............................................................................................................... 
29. Nhu cầu của người dân về gây trồng Nghiến gân ba: 
................................................................................................................... 
30. Theo ông (bà) cần làm gì để bảo tồn và phát triển sử dụng lâu dài: 
............................................................................................................... 
Người được phỏng vấn Người phỏng vấn 
 (Ký và ghi rõ họ tên) (Ký và ghi rõ họ tên) 
 Phụ lục 2 
Bảng 3.1: PHIẾU ĐO ĐẾM TẦNG CÂY GỖ 
OTC số: Khu vực: Trạng thái rừng: 
Toạ độ : x : y: Độ cao: 
 Độ dốc: Hướng phơi: Đá lộ đầu: 
Độ tàn che: Ngày đo đếm: 
Người điều tra: 
STT Tên loài D1.3 Dt Hvn Hdc Sinh trưởng 
Ghi 
chú 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
*Ghi chú: 
- Ghi rõ tên loài cây, nếu không xác định được ghi sp1, sp2.... và lấy 
mẫu để giám định. 
- Dt được đo theo hai hướng Đông Tây – Nam Bắc và lấy giá trị trung bình. 
 Phụ lục 3 
PHIẾU ĐIỀU TRA CÂY TÁI SINH 
OTC: Trạng thái rừng: 
Toạ độ : x y: Độ cao: 
Độ dốc: Hướng phơi: Đá lộ đầu: 
Độ tàn che: Ngày điểu tra: 
Người điều tra: 
ODB 
Tên 
cây 
Cấp chiều cao (cm) 
Nguồn gốc 
Ghi 
chú 0 - 1 1 - <2 ≥2 
T TB X T TB X T TB X Hạt Chồi 
 Phụ lục 4 
PHIẾU ĐIỀU TRA CÂY BỤI 
ÔTC số: Xóm Xã: Huyện: 
Trạng thái rừng: 
Tọa độ: X: Y: Độ cao: 
Độ dốc: Hướng phơi: Độ tàn che: 
Ngày điều tra: / /2019 
Người điều tra: 
ODB 
Loài 
cây 
Chiều cao (m) Độ che 
phủ (%) 
Ghi 
chú 0 - 1 1,1 - 2 2,1 - 3 > 3 
1 
2 
 Phụ lục 5 
Bảng 3.3: PHIẾU ĐIỀU TRA THẢM TƯƠI VÀ DÂY LEO 
OTC số: Khu vực: Trạng thái rừng: 
Toạ độ : x: y: Độ cao: 
 Độ dốc: Hướng phơi: Đá lộ đầu: 
Độ tàn che: Ngày đo đếm: 
Người điều tra: 
ODB Loài Cây 
Cấp độ cao Độ che 
phủ ( %) 
Ghi chú 
1 
2 
3 
 Phụ lục 6 
Bảng 3.6: PHIẾU ĐIỀU TRA PHẪU DIỆN ĐẤT 
OTC : .......Khu vực: ....................Vị trí:.............Trạng thái rừng : ................. 
Tọa độ :.................................................................Độ cao : ........... 
Độ dốc : ............Hướng dốc : ..................Tỷ lệ đá lộ đầu :............................. 
Độ tàn che : ...................Ngày đo đếm: .......................................................... 
Người điều tra: ................................................................................................. 
ÔTC 
Độ dày 
TB tầng 
đất (cm) 
Màu sắc Độ ẩm 
Độ 
xốp 
Tỷ lệ đá lộ 
đầu, đá lẫn 
Thành 
phần 
cơ giới 
Ao A B Ao A B Ao A B A B 
Lộ 
đầu 
Đá lẫn 
A B 
A B 
1 
2 
3 
Tổng 
 MỘT SỐ HÌNH ẢNH KHI ĐI ĐIỀU TRA 
 CÔNG THỨC TỔ THÀNH CÁC Ô TIÊU CHUẨN 
OTC 1 
STT Loài Ký hiệu Ni Ni% gi Gi% iVi% 
1 Dướng Duo 4 12,9 737,1 9,9 11,4 
2 Dâu Da Xoan Ddx 3 9,7 757,5 10,2 9,9 
3 Lòng Măng Cụt Lmc 3 9,7 745,0 10,0 9,9 
4 Xoan Nhừ Xon 3 9,7 716,7 9,6 9,7 
5 Nghiến Ngh 3 9,7 670,4 9,0 9,3 
6 Mạy xả Max 2 6,5 431,0 5,8 6,1 
7 Kháo Lá To Klt 2 6,5 380,7 5,1 5,8 
8 Han Voi Hav 1 3,2 415,3 5,6 4,4 
9 Lõi Thọ Lot 1 3,2 379,9 5,1 4,2 
10 Bình linh Bil 1 3,2 346,2 4,7 3,9 
11 Kè Đuôi Dông Kdd 1 3,2 346,2 4,7 3,9 
12 Chương vân Chv 1 3,2 314,0 4,2 3,7 
13 Đẹn Ba Lá Dbl 1 3,2 314,0 4,2 3,7 
14 Gạo Gao 1 3,2 283,4 3,8 3,5 
15 Trám Mao Trm 1 3,2 254,3 3,4 3,3 
16 Dẻ Đá Ded 1 3,2 113,0 1,5 2,4 
17 Đinh Dim 1 3,2 113,0 1,5 2,4 
18 Hương Viên Núi Hvn 1 3,2 113,0 1,5 2,4 
Tổng 
31 100 7430,8 100 100 
- Công thức tổ thành 
11,4Duo+9,9Ddx+9,9Lmc+9,7Xon+9,3Ngh+6,1Max+5,8Klt+37,9Lk
 OTC2 
STT Loài Ký hiệu Ni Ni% gi Gi% iVi% 
1 Mạy tèo Mat 7 18,4 1318,0 18,8 18,6 
2 Thôi ba lông Tbl 4 10,5 793,6 11,3 10,9 
3 Dướng Duo 4 10,5 767,7 11,0 10,7 
4 Ô rô Oro 4 10,5 572,3 8,2 9,3 
5 Lai Lai 4 10,5 513,4 7,3 8,9 
6 Xoan nhừ Xon 3 7,9 691,6 9,9 8,9 
7 Thích năm thùy Tnt 3 7,9 459,2 6,6 7,2 
8 Nghiến Ngh 3 7,9 449,8 6,4 7,2 
9 Trám chim Trc 2 5,3 403,5 5,8 5,5 
10 Đinh mật Dim 1 2,6 379,9 5,4 4,0 
11 Lộc mại lá to Lml 1 2,6 254,3 3,6 3,1 
12 Kè đuôi dông Kdd 1 2,6 226,9 3,2 2,9 
13 Dẻ gai Deg 1 2,6 176,6 2,5 2,6 
Tổng 
38 100 7006,9 100 100 
- Công thức tổ thành 
18,6Mat+10,9Tbl+10,7Duo+9,3Oro+8,9Lai+8,9Xon+7,12Tnt+7,2Ngh+ 
5,5Trc+12,7Lk 
 OTC3 
STT Loài Ký hiệu Ni Ni% gi Gi% iVi% 
1 Thích năm thùy Ntn 3 11,5 846,2 13,2 12,4 
2 Mạy tèo Mat 3 11,5 701,0 10,9 11,2 
3 Nghiến Ngh 3 11,5 618,6 9,6 10,6 
4 Kè đuôi dông Kdd 2 7,7 467,9 7,3 7,5 
5 Lòng măng cụt Lmc 2 7,7 416,1 6,5 7,1 
6 Ô rô Oro 2 7,7 403,5 6,3 7,0 
7 Thị đá Thd 1 3,8 490,6 7,6 5,7 
8 Dẻ xanh Dex 1 3,8 415,3 6,5 5,2 
9 Trám ba cạnh Tbc 1 3,8 379,9 5,9 4,9 
10 Sồi gai Sog 1 3,8 283,4 4,4 4,1 
11 Dẻ đá Ded 1 3,8 254,3 4,0 3,9 
12 Xoan nhừ Xon 1 3,8 254,3 4,0 3,9 
13 Lai Lai 1 3,8 226,9 3,5 3,7 
14 Đẹn ba lá Dbl 1 3,8 201,0 3,1 3,5 
15 Gạo Gao 1 3,8 176,6 2,7 3,3 
16 Kháo lá to Klt 1 3,8 176,6 2,7 3,3 
17 Thôi ba lông Tbl 1 3,8 113,0 1,8 2,8 
Tổng 
26 100 6425,2 100 100 
- Công thức tổ thành 
12,4Tnt+11,2Mat+10,6Ngh+7,5Kdd+7,1Lmc+7,0Oro+5,7Thd+ 5,2Dex+ 
33,4Lk 
 OTC4 
STT Loài Ký hiệu Ni Ni% gi Gi% iVi% 
1 Thích năm thùy Tnt 4 13,3 898,8 12,5 12,9 
2 Lòng măng cụt Lmc 4 13,3 789,7 11,0 12,2 
3 Lai Lai 2 6,7 467,9 6,5 6,6 
4 Mạy tèo Mat 2 6,7 333,6 4,6 5,7 
5 Sung vè Suv 1 3,3 530,7 7,4 5,4 
6 Thị đá Thđ 1 3,3 530,7 7,4 5,4 
7 Thôi ba lông Tbl 1 3,3 490,6 6,8 5,1 
8 Nghiến Ngh 1 3,3 346,2 4,8 4,1 
9 Đẹn ba lá Dbl 1 3,3 314,0 4,4 3,8 
10 Lõi thọ Lot 1 3,3 314,0 4,4 3,8 
11 Han voi Hav 1 3,3 254,3 3,5 3,4 
12 Sồi lá tre Slt 1 3,3 254,3 3,5 3,4 
13 Gạo Gao 1 3,3 226,9 3,2 3,2 
14 Ô rô Oro 1 3,3 226,9 3,2 3,2 
15 Dướng Duo 1 3,3 201,0 2,8 3,1 
16 Bình linh Bil 1 3,3 176,6 2,5 2,9 
17 Trám chim Trc 1 3,3 176,6 2,5 2,9 
18 Dẻ xanh Dex 1 3,3 153,9 2,1 2,7 
19 Hương viên núi Hvn 1 3,3 132,7 1,8 2,6 
20 Sồi gai Sog 1 3,3 132,7 1,8 2,6 
21 Táo cong Tac 1 3,3 132,7 1,8 2,6 
22 Lộc mại lá to Lml 1 3,3 113,0 1,6 2,5 
Tổng 
30 100 7197,7 100 100 
- Công thức tổ thành 
12,9Tnt+ 12,2Lmc+ 6,6Lai+ 5,7Mat+5,4Suv+ 5,4Thd+ 46,9Lk 
 OTC5 
STT Loài Ký hiệu Ni Ni% gi Gi% iVi% 
1 Lòng măng cụt Lmc 4 13,8 573,1 8,8 11,3 
2 Hương viên núi Hvn 2 6,9 490,6 7,5 7,2 
3 Thích năm thùy Tnt 3 10,3 230,0 3,5 6,9 
4 Lai Lai 2 6,9 446,7 6,9 6,9 
5 Gạo Gao 1 3,4 660,2 10,1 6,8 
6 Nghiến Ngh 2 6,9 431,0 6,6 6,8 
7 Xoan nhừ Xon 2 6,9 387,0 5,9 6,4 
8 Mạy tèo Mat 3 10,3 157,0 2,4 6,4 
9 Sồi lá tre Slt 1 3,4 490,6 7,5 5,5 
10 Thôi ba lông Tbl 1 3,4 490,6 7,5 5,5 
11 Bình linh Bil 1 3,4 452,2 6,9 5,2 
12 Trám xanh Trx 1 3,4 346,2 5,3 4,4 
13 Sung vè Suv 1 3,4 314,0 4,8 4,1 
14 Trám ba cạnh Tbc 1 3,4 283,4 4,3 3,9 
15 Ô rô Oro 1 3,4 254,3 3,9 3,7 
16 Dẻ xanh Dex 1 3,4 201,0 3,1 3,3 
17 Han voi Hav 1 3,4 176,6 2,7 3,1 
18 Đẹn ba lá Dbl 1 3,4 132,7 2,0 2,7 
Tổng 
29 100 6517,07 100 100 
- Công thức tổ thành 
11,3Lmc+7,2Hvn+6,9Tnt+6,9Lai+6,8Gao+6,8Ngh+6,4Xon+6,4Mat+5,5Slt+
5,5Tbl+5,2Bil+25,2Lk 
 OTC6 
STT Loài Ký hiệu Ni Ni% gi Gi% iVi% 
1 Mạy tèo Mat 4 13,8 830,5 12,5 13,2 
2 Kháo lá to Klt 3 10,3 804,6 12,1 11,2 
3 Dâu da xoan Ddx 2 6,9 773,2 11,7 9,3 
4 Lòng mang cụt Lmc 2 6,9 600,5 9,1 8,0 
5 Đẹn ba lá Dbl 2 6,9 431,0 6,5 6,7 
6 Nghiến Ngh 2 6,9 377,6 5,7 6,3 
7 Trám ba cạnh Tbc 2 6,9 332,8 5,0 6,0 
8 Dẻ đá Ded 2 6,9 271,6 4,1 5,5 
9 Táo cong Tac 1 3,4 490,6 7,4 5,4 
10 Dướng Duo 1 3,4 452,2 6,8 5,1 
11 Dẻ gai Deg 1 3,4 346,2 5,2 4,3 
12 Mạy xả Max 1 3,4 314,0 4,7 4,1 
13 Hương viên núi Hvn 1 3,4 132,7 2,0 2,7 
14 Xoan nhừ Xon 1 3,4 132,7 2,0 2,7 
15 Thích năm thùy Tnt 1 3,4 113,0 1,7 2,6 
16 Kè đuôi dông Kdd 1 3,4 78,5 1,2 2,3 
17 Lõi thọ Lot 1 3,4 78,5 1,2 2,3 
18 Han voi Hav 1 3,4 63,6 1,0 2,2 
Tổng 
29 100 6623,83 100 100 
- Công thức tổ thành 
13,2Mat+ 11,2Klt+ 9,3+ 8,6Ddx+ 6,7Ded+ 6,7Lmc+ 6,3Ngh+ 6,0Tbc+ 
5,5Ded+ 5,4Tac+ 5,1Duo+23,3Lk 
 OTC7 
STT Loài Ký hiệu Ni Ni% gi Gi% iVi% 
1 Mạy tèo Mat 4 14,8 1058,2 15,6 15,2 
2 Hương viên núi Hvn 2 7,4 663,3 9,8 8,6 
3 Lai Lai 2 7,4 573,1 8,5 7,9 
4 Thích năm thùy Tnt 2 7,4 493,0 7,3 7,3 
5 Dướng Duo 2 7,4 431,0 6,4 6,9 
6 Kháo lá to Klt 2 7,4 354,8 5,2 6,3 
7 Trám ba cạnh Tbc 2 7,4 354,8 5,2 6,3 
8 Nghiến Ngh 2 7,4 321,9 4,7 6,1 
9 Xoan nhừ Xon 1 3,7 490,6 7,2 5,5 
10 Đẹn ba lá Dbl 1 3,7 452,2 6,7 5,2 
11 Thôi ba lông Tbl 1 3,7 415,3 6,1 4,9 
12 Lòng măng cụt Lmc 1 3,7 314,0 4,6 4,2 
13 Ô rô Oro 1 3,7 283,4 4,2 3,9 
14 Bình linh Bil 1 3,7 176,6 2,6 3,2 
15 Táo cong Tac 1 3,7 153,9 2,3 3,0 
16 Han voi Hav 1 3,7 132,7 2,0 2,8 
17 Mạy xả Max 1 3,7 113,0 1,7 2,7 
Tổng 
27 100 6781,62 100 100 
- Công thức tổ thành 
15,2Mat+8,6Hvn+ 7,9Lai+ 7,3Tnt+ 6,9Duo+ 6,3Klt+ 6,3Tbc+ 6,1Ngh+ 
5,5Xon+ 5,2Dbl+ 24,7Lk 
 OTC8 
STT Loài Ký hiệu Ni Ni% gi Gi% iVi% 
1 Mạy tèo Mat 4 13,8 1271,7 17,1 15,5 
2 Dướng Duo 4 13,8 1085,7 14,6 14,2 
3 Thôi ba lông Tbl 3 10,3 980,5 13,2 11,8 
4 Thích năm thùy Tnt 3 10,3 890,2 12,0 11,2 
5 Lai Lai 3 10,3 811,7 10,9 10,6 
6 Lòng mang cụt Lmc 3 10,3 689,2 9,3 9,8 
7 Han voi Hav 2 6,9 484,3 6,5 6,7 
8 Đẹn ba lá Dbl 2 6,9 359,5 4,8 5,9 
9 Ô rô Oro 2 6,9 215,1 2,9 4,9 
10 Nghiến Ngh 1 3,4 314,0 4,2 3,8 
11 Dẻ xanh Dex 1 3,4 176,6 2,4 2,9 
12 Kháo lá to Klt 1 3,4 153,9 2,1 2,8 
Tổng 
29 100 7432,38 100 100 
- Công thức tổ thành 
15,5Mat+ 14,2Duo+ 11,8Tbl+ 11,2Tnt+ 10,6Lai+ 9,8Lmc+ 6,7Hav+5,9Dbl+ 
14,4LK 
 OTC9 
STT Loài Ký hiệu Ni Ni% gi Gi% iVi% 
1 Dướng Duo 4 16 1018,1 15,4 15,7 
2 Mạy tèo Mat 4 16 974,2 14,7 15,4 
3 Thích năm thùy Tnt 3 12 846,2 12,8 12,4 
4 Lòng mang cụt Lmc 3 12 798,3 12,1 12,0 
5 Xoan nhừ Xon 2 8 653,1 9,9 8,9 
6 Nghiến Ngh 2 8 460,0 7,0 7,5 
7 Sung đá Sud 1 4 490,6 7,4 5,7 
8 Đẹn ba lá Dbl 1 4 415,3 6,3 5,1 
9 Lộc mại lá to Lml 1 4 226,9 3,4 3,7 
10 Thôi ba lông Tbl 1 4 226,9 3,4 3,7 
11 Han voi Hav 1 4 176,6 2,7 3,3 
12 Trám ba cạnh Tbc 1 4 176,6 2,7 3,3 
13 Kháo lá to Klt 1 4 153,9 2,3 3,2 
Tổng 
25 100 6616,765 100 100 
- Công thức tổ thành 
15,7Duo+ 15,4Mat+ 12,4Tnt+ 12,0Lmc+ 8,9Xon+ 7,5Ngh+ 5,7Sud+ 5,1Dbl+ 17,3L