Giáo trình mô đun Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống truyền lực (Mới)

 * Các chú ý. 
 - Kê kích nâng lốp xe và chèn lốp xe an toàn khi làm việc dưới gầm xe. 
 - Thay tra mỡ bôi trơn các chi tiết : ổ bi và moayơ. 
 - Thay thế các chi tiết theo định kỳ bảo dưỡng. 
 - Lắp đúng vị trí và điêù chỉnh độ rơ moayơ đúng yêu cầu kỹ thuật. 
1.2.5. Quy trình tháo lắp bánh xe 
a. Quy trình tháo bánh xe 
 B1. Nới lỏng các đai ốc hãm bánh xe 
 - Dùng gỗ kê chèn các bánh xe 
 - Dùng bộ dụng cụ tay nghề sửa chữa ôtô, 
 nới lỏng các đai ốc hãm bánh xe 
 B2.Tháo bánh xe ra ngoài. 
 - Dùng kích nâng cầu xe và dùng gỗ kê 
 cầu xe chắc chắn 
 - Tháo các đai ốc hãm bánh xe 
 - Lấy bánh xe ra ngoài 
B3.Tháo rời bánh xe 
 - Tháo các phanh hãm và vòng hãm 
 - Tháo xăm, lốp ra khỏi vành Hình 7-7. Tháo bánh xe 
 B4. Làm sạch và kiểm tra các chi tiết 
b. Quy trình lắp. 
Ngược lại quy trình tháo (sau khi sửa chữa và thay thế các chi tiết hư hỏng) 
 *Các chú ý: 
 - Kích nâng bánh xe và chèn lốp xe an toàn 
 - Thay thế các chi tiết theo định kỳ bảo dưỡng. 
 - Bơm đủ áp suất hơi và đổi vị trí các lốp xe đúng yêu cầu kỹ thuật 
 30 
 Cân lực 
 a) b) 
 Hình 2 - 2. Kiểm tra và điều chỉnh bánh 
 răng chủ động 
 Hình 2 - 6. Kiểm tra bánh răng bị động 
 a) Kiểm tra khe hở bên b) Kiểm tra độ vênh 
1.3. Điều chỉnh truyền lực chính. 
 1.3.1. Kiểm tra và điều chinh bánh răng chủ động (hình 2- 2) 
 - Kiểm tra : Sau khi lắp đầy đủ bánh răng chủ động, các ổ bi côn, ống phân cách, 
các vòng đệm, mặt bích then hoa vào vỏ truyền lực chính (chưa lắp bánh răng bị 
động) và vặn chặt đai ốc hãm mặt bích đủ lực quy định. Dùng lực kế móc kéo mặt 
bích quay với một lực đúng quy định (18- 24 kg.cm), nếu không đúng tiêu chuẩn cần 
điều chỉnh các vòng đệm. 
 - Điều chỉnh : Nếu lực quay mặt bích nhỏ hơnHình tiêu 2 - 6. chuẩKiểm tran vàcần điều thêm chỉnh bánh đệm răng điềuđộng chỉnh, 
lực quay lớn hơn cần tháo bớt đệm điều chỉnh. 
1.3.2. Kiểm tra và điều khe hở bên của bánh răng bị động (hình 2- 3) 
 - Kiểm tra : Sau khi lắp đầy đủ bánh răng chủ động và bánh răng bị động vào vỏ 
truyền lực chính, vặn vừa chặt một bu lông hãm nắp của đai ốc điều chỉnh hai bên 
bánh răng bị động ở vị trí chéo nhau, để dễ xoay đai ốc điều chỉnh. Gắn cố định đồng 
hồ so và tựa đầu kim lên bề mặt 
cạnh của vành răng, xoay hai đai 
ốc điều chỉnh ở vị trí trung gian 
sau đó xoay lắc bánh răng bị động 
ở các vị trí và quan sát các trị số 
đo trên đồng hồ so để biết khe hở 
bên và so với tiêu chuẩn cho phép 
(0,13 - 0,18 mm) và tiến hành 
điều chỉnh. 
 - Điều chỉnh : Khi khe hở bên 
không đúng tiêu chuẩn cho phép, 
tiến hành điều chỉnh xoay các đai 
ốc điều chỉnh (một bên vặn vào 
 31 
 Hình 2 - 3. Kiểm tra và điều chỉnh khe hở bên bánh 
 răng bị động 
thì bên kia phải vặn ra) sao cho khe hở đạt yêu cầu. Loại truyền lực chính chỉ có các 
đệm điều chỉnh mà không có đai ốc điều chỉnh thì tiến hành thay đổi số đệm từ bên 
này bánh răng qua bên kia bánh răng (tổng số đệm không đổi) cho đến khi đạt khe hở 
yêu cầu. Sau đó vặn chặt các bu lông hãm đai ốc và ổ bi côn. 
1.3.3. Kiểm tra và điều chỉnh khe hở và vết tiếp xúc của bánh 
răng chủ động và bánh răng bị động (hình 2- 4) 
 a) Kiểm tra : ( tương tự như khi kiểm tra khe hở bên của bánh răng bị đông) 
 Sau khi lắp đầy đủ bánh răng chủ động và bánh răng bị động vào vỏ truyền lực 
chính. Dùng dây chì có đường kính 2 mm kẹp vào giữa hai bánh răng và quay hai 
bánh răng, sau đố lấy dây chì ra kiểm tra độ dày so với tiêu chuẩn khe hở cho phép. 
Nếu khe hở đúng tiêu chuẩn tiếp tục kiểm tra vết tiếp xúc giữa hai bánh răng, bằng 
cách quét một lớp bột nhôm màu đỏ có pha dầu nhờn đặc lên bề mặt răng của bánh 
răng bị động và quay bánh răng ăn khớp với bánh răng chủ động vài vòng sau đó quan 
sát vết tiiếp xúc trên bề mặt răng của bánh răng bị động và so với tiêu chuẩn cho phép 
(hình 2 -4) và tiến hành điều chỉnh. 
 Quét bột mầu Kiểm tra vết tiếp xúc 
 Hình 2 - 4. Kiểm tra vết tiếp xúc bánh răng 
b) Điều chỉnh (hình 2 – 5): Khi khe hở ăn khớp và vết tiếp xúc của bánh răng chủ 
động và bị động không đúng tiêu chuẩn cho phép, tiến hành điều chỉnh thêm hoặc bớt 
số đệm điều chỉnh của bánh răng chủ động và thay đổi số đệm của bánh răng bị động 
(từ bên này bánh răng qua bên kia bánh răng) cho đến khi đạt khe hở và vết tiếp xúc 
 đạt yêu cầu 
 32 
 Vết tiếp xúc chưa đúng 
 KT 
 Phương pháp điều chỉnh Phương pháp điều chỉnh 
 V ết tiếp xúc đúng KT 
 Hình 2 - 5. Điều chỉnh vết tiếp xúc bánh răng truyền lực chính 
1.4. Bộ vi sai. 
14.4 Kiểm tra chung bộ vi sai. 
 2.2.1.1. Kiểm tra khi vận hành 
 - Khi vận hành ôtô chú ý nghe tiếng hú, ồn khác thường ở cụm truyền lực chính và 
bộ vi sai, nếu có tiếng hú và ồn cần phaỉ kiểm tra và sửa chữa kịp thời. 
1.4.2. Kiểm tra cơ cấu khoá vi sai 
 - Cho ôtô vận hành qua mặt đường không phẳng, để cho một bên bánh xe không 
quay và một bên bánh xe không bám mặt đường quay nhanh. Sau đó khoá vi sai và 
tiếp tục vận hành nếu bên bánh xe không quay không dịch chuyển, chứng tỏ cơ cấu 
khoá vi sai bị hỏng cần kiểm tra sửa chữa. 
2. Thực hành bảo dưỡng cầu chủ động 
 2.1. Chuẩn bị 
 2.2. Trình tự thực hiện 
 2.2.1. Tháo cầu chủ động; 
 2.2.2. Bảo dưỡng cầu chủ động; 
 2.2.3. Lắpcầu chủ động 
 2.3. Vệ sinh công nghiệp 
 33 
 Bài 8. Sửa chữa cầu chủ động Thời gian: 12 giờ 
 *. Mục tiêu của bài: 
 - Trình bày được trình tự và yêu cầu kỹ thuật sửa chữacầu chủ động; 
 - Sửa chữa cầu chủ động theo đúng trình tự, đảm bảo yêu cầu kỹthuật; 
 - Chấp hành đúng quy trình, quy phạm trong nghề công nghệ ô tô; 
 - Thể hiện tính kỷ luật, cẩn thận, tỉ mỉ trong qúa trình luyện tập. 
 *. Nội dung bài: 
 1. Trình tự và yêu cầu kỹ thuật sửa chữacầu chủ động 
 2. Thực hành sửa chữa cầu chủ động 
 2.1. Chuẩn bị 
 2.2. Trình tự thực hiện 
 2.2.1. Sửa chữa vỏ cầu 
 2.2.2.Sửa chữa bộ truyền lực chính 
 2.2.3. Sửa chữa bộ vi sai 
 2.2.4. Sửa chữa bán trục 
 2.2.5. Sửa chữa moay ơ và bánh xe 
 2.3. Vệ sinh công nghiệp 
 Kiểm tra định kỳ Thời gian: 4 giờ 
1. Trình tự và yêu cầu kỹ thuật sửa chữacầu chủ động 
1.1. Phương pháp kiểm tra, sửa chữa cầu chủ động. 
1.1.1. Truyền lực chính. 
1.1.1.1..Vỏ cầu chủ động (vỏ truyền lực chính) 
 a)Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng chính của vỏ truyền lực chính : nứt, mòn các lỗ và phần trục lắp ổ bi, 
chờn hỏng các ren và đai ốc hãm ổ bi côn. 
 - Kiểm tra : Dùng thước cặp và pan me để đo độ mòn của các lỗ, trục so với tiêu 
chuẩn kỹ thuật ( không lớn hơn 0,02mm). Dùng kính phóng đại để quan sát các vết 
nứt bên ngoài vỏ truyền lực chính. 
 b) Sửa chữa 
 - Các lỗ lắp bi mòn quá giới hạn cho phép tiến hành mạ thép hoặc lắp ống lót sau đó 
 doa lại lỗ theo kích thước danh định, các vết nứt nhỏ và các lỗ ren bị chờn hỏng có 
 thể hàn đắp , sửa nguội và gia công lại ren. Các vết nứt có tổng chiều dài vượt quá 
 100 mm thì phải thay vỏ mới.. 
 - Mòn phần lắp ổ bi và chờn hỏng ren có thể hàn đắp gia công lại đường kính và ren. 
 - Bề mặt của vỏ (loại rời) bị mòn, vênh tiến hành mài hoặc dũa hết vênh. 
1.1.1.2.Trục và bánh răng chủ động (quả dứa) 
a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng : nứt, mòn bề mặt lắp ổ bi côn và các răng côn xoắn, mòn phần then hoa 
 của trục và mặt bích. 
 - Kiểm tra : Dùng dây chì, pan me, để đo độ mòn của bánh răng và phần then hoa 
 của trục (độ mòn của trục không lớn hơn 0,02 mm và khe hở giữa hai bánh răng chủ 
 34 
 động, bị động không lớn hơn 0,4 mm) và dùng kính phóng đại để kiểm tra các vết 
 nứt. 
 b) Sửa chữa 
 - Trục và bánh răng chủ động : bị nứt, mòn bề mặt răng và phần then hoa quá giới 
 hạn cho phép cần được thay mới. 
 - Các cổ trục lắp bi , bề mặt răng bị rỗ nhẹ có thể phục hồi bằng mạ thép hoặc hàn 
 đắp sau đó gia công lại kích thước danh định. 
1.1.1.3. Bánh răng bị động (vành chậu) 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng bánh răng bị động : nứt, gãy răng, mòn rỗ bề mặt răng, vênh vành răng. 
 - Kiểm tra : Dùng dây chì, đồng hồ so để đo độ mòn và vênh của vành bánh răng 
 và dùng kính phóng đại để kiểm tra các vết nứt. 
 - Bánh răng bị nứt, mòn suốt chiều dài răng, mặt đầu bị sứt mẻ phải được thay mới. 
 - Bánh răng bị nứt, mòn rỗ nhẹ về phía chân răng có thể phục hồi bằng hàn đắp sau 
đó sửa nguội bằng đá mài đạt hình dạng ban đầu. 
 - Vành răng bị vênh có thể gia công hết vênh. 
 2.1.2.4.Các ổ bi côn 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng : ổ bi côn bị mòn, rỗ các viên bi và ca bi. 
 - Kiểm tra : Dùng kính phóng đại để kiểm tra các vết rỗ, độ mòn. Sau đó so với tiêu 
 chuẩn kỹ thuật để thay thế. 
 b) Sửa chữa 
 - ổ bi côn bị mòn, rỗ các viên bi và ca bi đều được thay thế. 
1.1.2. Phương pháp kiểm tra, sửa chữa các chi tiết của bộ vi sai. 
1.1.2.1. Vỏ bộ vi sai 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng chính của vỏ bộ vi sai : nứt, mòn các lỗ lắp ổ bi, các lỗ ren và đai ốc hãm 
ổ bi côn. 
 - Kiểm tra : Dùng thước cặp và pan me để đo độ mòn của các lỗ so với tiêu chuẩn 
kỹ thuật (không lớn hơn 0,02mm). Dùng kính phóng đại để quan sát các vết nứt bên 
ngoài vỏ bộ vi sai. 
 b) Sửa chữa 
 - Các lỗ lắp chốt chữ thập mòn quá giới hạn cho phép tiến hành mạ thép sau đó doa 
 lại lỗ theo kích thước danh định. 
 - Các vết nứt nhỏ và các lỗ ren bị chờn hỏng có thể hàn đắp , sửa nguội và ta rô lại 
 ren. Các vết nứt có tổng chiều dài vượt quá 100 mm thì phải thay vỏ mới. 
1.1.2.2. Chốt chữ thập 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng chốt chữ thập : nứt, mòn bề mặt lắp các bánh răng 
 - Kiểm tra : Dùng pan me, để đo độ mòn của của trục (độ mòn của trục không lớn 
 hơn 0,02 mm) và dùng kính phóng đại để kiểm tra các vết nứt. 
 b) Sửa chữa 
 - Chốt chữ thập mòn bề mặt lắp bánh răng có thể phục hồi bằng mạ thép hoặc hàn 
 đắp sau đó gia công lại kích thước danh định. 
 35 
1.1.2..3. Các bánh răng và cơ cấu khoá vi 
sai 
 a) Hư hỏng và kiểm tra (hình. 4-3) 
 - Hư hỏng các bánh răng và cơ cấu hãm vi 
sai : nứt, gãy răng, mòn rỗ bề mặt răng và 
các chi tiết cơ cấu khoá vi sai 
 - Kiểm tra : Dùng dây chì, đồng hồ so để 
 đo độ mòn bánh răng (0,06-0,20 mm) và 
 các chi tiết cơ cấu khoá và dùng kính 
 phóng đại để kiểm tra các vết nứt. 
 b) Sửa chữa 
 - Các chi tiết có vết nứt nhỏ và các lỗ ren Hình 4 -3. Kiểm tra độ mòn các bánh răng vi sai 
 bị chờn hỏng có thể hàn đắp, sửa nguội và 
 ta rô lại ren. Các vết nứt có tổng chiều dài 
 vượt quá 100 mm thì phải thay thế. 
 - Các bánh răng : bị nứt, mòn bề mặt răng và phần then hoa quá giới hạn cho phép 
 cần được thay mới. 
1.2. Phương pháp kiểm tra, sửa chữa các chi tiết của bán trục. 
 1.2.1. Mặt bích 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng chính của mặt bích : nứt, mòn các lỗ côn. 
 - Kiểm tra : Dùng đồng hồ so để kiểm tra độ vênh của mặt bích (độ vênh không lớn 
 hơn 0,2 mm) dùng cữ đo độ mòn của các lỗ so với tiêu chuẩn kỹ thuật. Dùng kính 
 phóng đại để quan sát các vết nứt bên ngoài. 
 b) Sửa chữa 
 - Các lỗ côn mòn quá giới hạn hoặc nứt cho phép tiến hành hàn đắp sau đó doa lại lỗ 
 theo kích thước ban đầu. 
 - Bề mặt bị vênh quá giới hạn cho phép tiến hành gia công hết vênh. 
1.2.2. Thân trục và phần then hoa 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng thân trục và phần then hoa: cong, nứt, mòn bề mặt lắp ổ bi côn và mòn 
 phần then hoa 
 - Kiểm tra : Dùng đồng hồ so để kiểm tra độ cong (độ cong không lớn hơn 1mm), 
 dùng dây chì để đo độ mòn của phần then hoa và bánh răng bán trục và dùng kính 
 phóng đại để kiểm tra các vết nứt. 
 b) Sửa chữa 
 - Thân bán trục: bị cong quá giới hạn cho phép cần được nắn hết cong, thân bị nứt 
 phải thay mới. 
 - Phần then hoa ; Mòn bề mặt răng, bị rỗ nhẹ có thể phục hồi bằng hàn đắp sau đó 
 gia công lại kích thước danh định hoặc thay phần then hoa mới. 
1.3. Phương pháp kiểm tra, sửa chữa các chi tiết của moay ơ. 
1.3.1. Cụm moayơ 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng chính của cụm moayơ : nứt, mòn các lỗ lắp ca bi, cháy các phần ren và 
đai ốc hãm ổ bi côn. 
 36 
 - Kiểm tra : Dùng thước cặp và pan me để đo độ mòn của các lỗ so với tiêu chuẩn 
kỹ thuật ( không lớn hơn 0,02mm). Dùng kính phóng đại để quan sát các vết nứt bên 
ngoài. 
 b) Sửa chữa 
 - Các lỗ lắp ca bi mòn quá giới hạn cho phép tiến hành hàn đắp hoặc lắp ống lót sau 
 đó doa lại lỗ theo kích thước danh định. 
 - Các vết nứt nhỏ và các lỗ ren bị chờn hỏng có thể hàn đắp, sửa nguội và ta rô lại 
 ren. Các vết nứt dài thì phải thay moayơ mới. 
 1.3.2. Trục bánh xe và các ổ bi côn 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng : Trục bánh xe bị nứt, mòn phần lắp ổ bi và các ổ bi côn bị mòn, rỗ các 
 viên bi và ca bi. 
 - Kiểm tra : Dùng kính phóng đại để kiểm tra các vết nứt, rỗ, dùng pan me đo độ 
 mòn. Sau đó so với tiêu chuẩn kỹ thuật để thay thế hoặc sửa chữa. 
 b) Sửa chữa 
 - Trục bánh xe bị mòn phần lắp ổ bi, cháy ren các lỗ mặt bích có thể hàn đắp và gia 
công, bị nứt phải được thay mới. 
 - Các ca bi, ổ bi côn mòn rỗ, vỡ phải được thay thế. 
1.4. Phương pháp kiểm tra, sửa chữa các chi tiết bánh xe. 
1.4.1. Lốp xe 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng chính của bánh xe : nứt, mòn 
các hoa lốp. 
 - Kiểm tra : Dùng thước cặp để đo độ mòn 
của các hoa lốp so với tiêu chuẩn kỹ thuật 
( chiều cao của hoa lốp không nhỏ hơn 1 
mm) và dùng kính phóng đại để quan sát 
các vết nứt bên ngoài vỏ lốp xe. 
 b) Sửa chữa 
 - Lốp xe bi nứt, mòn quá giới hạn cho 
 phép tiến hành thay lốp đúng loại. 
 Hình 7 - 8. Kiểm tra độ vênh 
 - Lốp xe bị mòn trong giới hạn cho phép vành bánh xe 
và mòn không đều có thể tiến hành đổi vị trí 
lốp 
 1.4.2. Vành bánh xe 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng vành xe : nứt, vênh bề mặt lắp lốp 
 - Kiểm tra : Dùng đồng hồ so hoặc que dò để đo độ vênh (hình 7- 8), độ vênh không 
 lớn hơn 1,2 mm ) và dùng kính phóng đại để kiểm tra các vết nứt. 
 b) Sửa chữa 
 - Vành bánh xe : bị nứt nhẹ, vênh bề mặt quá giới hạn cho phép cần được hàn đắp 
 và nắn hết vênh. 
 1.4.3. Săm và đệm săm 
 a) Hư hỏng và kiểm tra 
 - Hư hỏng săm và đệm : thủng, hỏng van và đệm rách. 
 37 
 - Kiểm tra : Dùng nước để kiểm tra lỗ thủng của săm và van, quan sát để kiểm tra 
các vết rách hỏng của đệm săm để sửa chữa và thay thế. 
 b) Sửa chữa 
 - Săm xe bị thủng nhỏ có thể vá, nếu rách thủng nhiều và hỏng van phải được thay 
săm mới. 
 - Đệm săm rách hỏng, thay thế. 
2. Thực hành sửa chữa cầu chủ động 
 2.1. Chuẩn bị 
 2.2. Trình tự thực hiện 
 2.2.1. Sửa chữa vỏ cầu 
 2.2.2.Sửa chữa bộ truyền lực chính 
 2.2.3. Sửa chữa bộ vi sai 
 2.2.4. Sửa chữa bán trục 
 2.2.5. Sửa chữa moay ơ và bánh xe 
 2.3. Vệ sinh công nghiệp 
 XÁC NHẬN KHOA 
 Bài giảng mô đun “Bảo dưỡng và sửa hệ thống Truyền lực” đã bám sát các 
nội dung trong chương trình môn học, mô đun. Đáp ứng đầy đủ các nội dung về kiến 
thức, kỹ năng, năng lực tự chủ trong chương trình môn học, mô đun. 
Đồng ý đưa vào làm Bài giảng cho mô đun Bảo dưỡng và sửa hệ thống Truyền lực 
thay thế cho giáo trình. 
 Người biên soạn Lãnh đạo Khoa 
 ( Ký, ghi rõ họ tên) ( Ký, ghi rõ họ tên) 
 38