Áp dụng các trò chơi ngôn ngữ trong giờ học ngoại ngữ tiếng Pháp

qués)
Đây là trò chơi sử dụng ô chữ với các chữ cái được 
sắp xếp có vẻ ngẫu nhiên, không theo trật tự, 
trong đó ẩn chứa những từ có nghĩa được xếp 
theo hàng ngang hoặc hàng dọc. Trò chơi này 
giúp giáo viên hệ thống hóa hoặc ôn lại trường từ 
vựng người học đã học. Giáo viên chia lớp thành 
các nhóm tùy theo số lượng học sinh của lớp. 
83KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 2 - 7/2016
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI v
Nhiệm vụ của các nhóm là tìm ra những từ được giấu trong ô chữ. Nhóm nào hoàn thành sớm nhất sẽ 
chiến thắng trong trò chơi. Ví dụ, khi dạy cấu trúc faire du sport gắn với từ vựng về các môn thể thao, giáo 
viên có thể áp dụng trò chơi ô chữ sau:
F O V E L O B O X 1. VÉLO
C O U N R F O T G 2. FOOTBALL
M A N A B A T E O 3. TENNIS
F O O T B A L L L 4. SKI
G Y N A E S C A F 5. BOXE
A P O T E N N I S 6. NATATION
V S K I S T A V E 7. GOLF
I S B O X E M I R
A X A N O U R S E
1.2. Sắp xếp lại các chữ cái để tìm từ đúng (Mots en désordre)
Giáo viên viết 5 hoặc 6 từ đã bị xáo trộn lên bảng, ví dụ: lohet--> Hotel. Học sinh làm việc theo cặp để 
xếp lại trật tự các chữ cái để đưa ra từ chính xác. Có thể yêu cầu học sinh cho nghĩa tiếng Việt của các từ 
đó để nâng cao tính thử thách của trò chơi. Ví dụ, sau chủ đề học về các bộ phận trên khuôn mặt, có thể 
áp dụng loại hình trò chơi này theo bảng dưới đây: 
zen vrleès xuey euxvech llesroei buohce
nez lèvres yeux cheveux oreilles bouche
1.3. Trò chơi giải ô chữ trắng (Mots fléchés)
Giáo viên cho một ô chữ trắng có đánh số theo hàng ngang. Tương ứng với mỗi hàng là một câu giải 
thích hoặc câu hỏi gợi ý từ cần tìm trong hàng. Người học được chia thành các nhóm, lựa chọn hàng 
ngang để trả lời câu hỏi. Nếu trả lời đúng thì ghi điểm, nếu trả lời sai thì nhường phần trả lời cho nhóm 
khác. Nhóm nào tìm được từ khóa ở hàng dọc sẽ được nhân đôi số điểm so với điểm quy định cho từ ở 
hàng ngang. Khi từ ở hàng dọc được tìm ra hoặc khi tất cả các từ xuất hiện trong ô chữ là lúc trò chơi kết 
thúc, nhóm nào đạt nhiều điểm hơn sẽ chiến thắng. Ví dụ, khi học về chủ đề Thời tiết, giáo viên có thể 
áp dụng bài tập sau để dẫn nhập vào chủ đề bài học sau khi đã tìm được từ Temps ở hàng dọc:
1 T H É
2 É C O L E
3 A M A T E U R
4 P O I S S O N
5 T A B L E S
1. Une boisson que les Anglais boivent souvent.
2. La place où nous allons pour étudier.
3. Ce qui n’est pas professionnel.
4. Un animal qui vit dans l’eau.
5. Un meuble a 4 pieds comportant une surface plane.
1.4. Đố chữ (Parade)
84 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 2 - 7/2016
v NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
Trò chơi dựa trên việc đoán từng âm tiết của một từ bằng cách việc giải các câu đố nhỏ, câu đố cuối cùng 
là từ cần tìm. Trò chơi này cho phép tăng cường khả năng suy luận, tạo không khí vui vẻ, thoải mái khi 
người học có thể giải được phần đố chữ.
Mon premier est le contraire de “sur”. (sous) 
On mange beaucoup mon deuxième en Asie. (riz) 
Mon troisième est une année. (an) 
Mon tout montre son charme. (souriant)
Mon premier est l’amie de “un” (une) 
Mon deuxième est une saison froide. (hiver) 
Mon troisième est une note de musique. (si) 
On boit beaucoup mon quatrième en 
Angleterre. (thé) 
Mon tout est un lieu de savoir. (université)
1.5. Dừng xe bus (Stop the bus)
Đây là trò chơi luyện từ có sự kết hợp vận động. Cụ thể, giáo viên chia lớp thành các nhóm lớn, yêu cầu 
viết 5 từ liên quan đến một chủ đề đã học (5 môn thể thao, 5 nước, 5 quốc tịch, 5 tên hoa quả, 5 đồ uống, 
5 thành viên trong gia đình). Từng người trong nhóm sẽ lên bảng viết, ai xong trước hô Stop. Lần lượt 
từng người chơi trong nhóm sẽ lên viết. Giáo viên sẽ chữa và tính điểm. Hết người chơi, giáo viên sẽ 
tổng kết và tuyên bố nhóm chiến thắng.
2. Nhóm trò chơi cấu trúc (Jeu de structure)
Trò chơi này có thể được sử dụng để dạy cấu trúc ngữ pháp mới hoặc để ôn lại những cấu trúc ngữ pháp 
đã học. Chúng giúp cho học viên (sinh viên) có thể thực hành thuần thục cấu trúc ngữ pháp đã học và 
phát triển kỹ năng nói. 
2.1. Trò chơi luyện tập cấu trúc và cách chia động từ 
Ví dụ: Trò chơi thực hành sử dụng động từ “avoir” (có) và “être” (thì, là). Có thể áp dụng trò chơi này sau 
khi đã học động từ “être”, “avoir”, tên nước, tính từ chỉ quốc tịch, tính từ chỉ màu sắc, số đếm.
Giáo viên chia lớp thành các nhóm từ 2 đến 4 học viên (sinh viên) và chuẩn bị cho mỗi nhóm hai xúc sắc 
và 16 tấm card. Trên xúc sắc 1, giáo viên in các đại từ nhân xưng làm chủ ngữ, xúc xắc 2 bao gồm động 
từ “être” cộng một tính từ và động từ “avoir” kèm theo bổ ngữ. Trên mỗi tấm card, giáo viên in tên một 
đất nước hay một cụm danh từ.
Giáo viên phổ biến qui tắc chơi. Trò 1: Các nhóm sẽ sử dụng cả hai xúc sắc. Mỗi lần chơi, học viên (sinh 
viên) sẽ tung cả hai xúc sắc và hình thành câu với một đại từ nhân xưng chủ ngữ và một động từ (ví dụ: 
“je” và “avoir 18 ans”: J’ai 18 ans). Người chơi trong nhóm sẽ kiểm tra học viên (sinh viên) đó đặt câu 
đúng hay sai. Nếu người chơi đặt câu đúng sẽ giành 1 điểm. Mỗi nhóm sẽ chơi 2 đến 3 lượt và người 
chơi viết kết quả ra giấy. Người thắng cuộc là người giành được số điểm cao nhất. Trò 2: Giáo viên thu 
lại xúc xắc 2 in động từ “avoir” và “être” và phát thêm 16 tấm card cho mỗi nhóm. Người chơi xếp các tấm 
card thành chồng lên bàn. Mỗi người chơi sẽ tung xúc sắc và rút một tấm card, sau đó đặt câu với động 
từ “être” hoặc “avoir” theo chủ ngữ trên xúc sắc và thông tin có trên tấm card, có thể thay đổi loại từ trên 
tấm card cho phù hợp nếu cần thiết (ví dụ: “nous” và “Le Vietnam”: Nous sommes vietnamiens). Nếu câu 
đúng người chơi sẽ giành 1 điểm. Mỗi nhóm sẽ chơi 2 đến 3 lượt, đồng thời viết kết quả ra giấy. 
Kết thúc cả hai trò chơi, giáo viên sẽ tổng kết và tuyên bố người chơi chiến thắng và nhóm chơi chiến thắng 
khi điểm của tất cả các thành viên cộng lại cao nhất.
Giáo viên có thể tổng kết lại cách sử dụng của động từ “avoir” + danh từ; động từ “être” + tính từ, tính từ 
chỉ quốc tịch, danh từ chỉ nghề nghiệp.
85KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 2 - 7/2016
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI v
 Xúc sắc 1 Xúc sắc 2
LE VIETNAM LA TURQUIE LA FRANCE 2 LIVRES
5 AMIES VIETNAMIENNES LE PORTUGAL DES CHEVEUX BLONDS DES YEUX BLEUS
UNE TABLE BLANCHE ÉLÈVES 2 KILOS DE POMMES 18 ANS
20 LIVRES EN RETARD DES ENFANTS CÉLIBATAIRES
2.2. Trò chơi Chercher quelqu’un qui (Ai làm)
Trò chơi này rèn luyện cách đặt câu hỏi dạng Oui/Non. 
Giáo viên phát biểu mẫu sau cho học viên (sinh viên). Yêu cầu học viên (sinh viên) đặt câu hỏi dạng Oui/
Non cho những từ cột dọc cho các bạn khác trong lớp trong vòng 10 phút. Ví dụ: Peux-tu faire de la 
natation? hoặc Fais-tu de la natation ? Giáo viên làm mẫu với một học viên (sinh viên). Hỏi một câu bất 
kỳ trong bảng. Nếu học viên (sinh viên) trả lời “Oui” ghi tên của học viên (sinh viên) vào cột “Prénom”. 
Lưu ý học viên (sinh viên) phải điền vào cột “Prénom” các tên khác nhau. Ở hoạt động này giáo viên yêu 
cầu học viên (sinh viên) đứng dậy đi quanh lớp và hỏi các bạn mình. Học viên (sinh viên) nào điền được 
nhiều tên nhất theo thời gian qui định của giáo viên là người chiến thắng (có thể chơi trò này trong 
vòng 10 phút).
Activité Prénom
Nager/Faire de la natation Lan Anh,
Jouer au football/Faire du football
Danser bien
Cuisinier/Faire la cuisine
Parler français Mai,
Chanter bien
Jouer de la guitare
3. Nhóm trò chơi luyện âm (Jeu de prononciation) 
Phát âm là một khía cạnh của ngôn ngữ và việc áp dụng phương pháp giảng dạy phù hợp và hiệu quả 
giúp sinh viên hứng thú và thành công trong việc học phát âm là một công việc không phải dễ đối với 
giáo viên. Các trò chơi luyện phát âm rất thú vị, vui vẻ và không quá phức tạp để chơi. Vì thế, chúng có 
thể làm tăng hứng thú cho sinh viên và khiến họ tham gia tích cực vào trò chơi. 
3.1. Điện thoại hỏng (Le téléphone en panne) 
86 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 2 - 7/2016
v NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
Đây là trò chơi rèn kỹ năng nghe và phát âm. Giáo 
viên có thể chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm 
khoảng 5-7 người. Giáo viên viết sẵn ra tờ giấy 
một mẫu câu hoặc một cụm từ nào đó rồi cho học 
viên (sinh viên) đầu tiên của mỗi nhóm xem. Học 
viên (sinh viên) đó sẽ nói thầm với thành viên bên 
cạnh mẫu câu hoặc cụm từ đó, cứ thế cho đến 
người cuối cùng trong nhóm. Mỗi người chỉ được 
phép yêu cầu bạn mình nhắc lại 1 lần. Người cuối 
cùng của nhóm sẽ đọc to mẫu câu hoặc cụm từ 
đó lên. Giáo viên sẽ đọc đáp án. Đội nào truyền 
đạt và nhắc lại chính xác nội dung cần truyền đạt 
sẽ thắng cuộc.
3.2. Luyện âm
Đây là trò chơi rèn kỹ năng phát âm. Giáo viên có 
thể viết lên bảng một số câu có những âm gần 
giống nhau hoặc những âm khó phát âm. Trước 
tiên, giáo viên cho một vài học viên (sinh viên) 
đọc thử để kiểm tra khả năng phát âm của người 
học. Sau đó, giáo viên đọc mẫu một lần rồi yêu 
cầu cả lớp luyện đọc, rời từng từ, rồi đọc cả câu. 
Tiếp theo, giáo viên yêu cầu luyện tập theo nhóm, 
từ 2 đến 4 người. Kết thúc thời gian luyện âm 
theo nhóm, mỗi nhóm sẽ cử học viên (sinh viên) 
đọc tốt nhất đại diện để thi với đại diện các nhóm 
khác. Học viên (sinh viên) đại diện các nhóm sẽ 
đọc to trước lớp các câu trên bảng. Cả lớp sẽ nhận 
xét, sửa lỗi và lựa chọn đại diện nhóm đọc tốt 
nhất. Dưới đây là một số câu tham khảo:
- Tonton, ton thé t’a-t-il ôté ta toux ?
- Elle grignote trois très gros grains d’orge gris.
- Didon dîna, dit-on, du dos d’un dodu dindon. 
- Je veux et j’exige du jasmin et des jonquilles.
- Trois tristes tortues trottinaient sur trois toits tordus.
- Natacha n’attacha pas son chat qui s’échappa.
4. Tìm ý (Remue-méninges)
Đây là trò chơi giúp người học động não trong 
việc tìm ý phục vụ diễn đạt nói hoặc diễn đạt viết 
về một chủ đề giáo viên đưa ra. Ví dụ, trước khi 
nói về chủ đề ô nhiễm môi trường (pollution), 
giáo viên chia lớp thành nhóm tùy theo sĩ số lớp 
và yêu cầu các nhóm tìm và ghi lại các ý sẽ trình 
bày trong bài nói sắp tới. Trong vòng 5 phút đội 
nào tìm được nhiều ý nhất sẽ thắng trò chơi.
Pollution environnementale
- Pollution de l’air - Déforestation massive
- Pollution de l’eau - Déchets
- Pollution du bruit - Pesticides
- Pollution de la terre - Industrialisation
5. Nhóm trò chơi diễn đạt nói
5.1. Trò chơi con ngỗng hay còn gọi là trò chơi 
xoắn ốc (Jeu de l’oie)
Đây là trò chơi tập thể cần một bảng vẽ hình xoắn 
ốc, xúc sắc và vật đánh dấu vị trí đi. Theo truyền 
thống, trò chơi này có 63 hình vuông được sắp 
xếp theo hình xoắn ốc vào bên trong, trên mỗi ô 
vuông có nội dung câu hỏi và một số lượng bẫy 
hoặc phần thưởng. Mục tiêu là trả lời câu hỏi để 
đi về đích nhanh nhất. Giáo viên có thể sử dụng 
trò chơi này để rèn luyện một hoặc nhiều kỹ năng 
ngôn ngữ tùy theo ý đồ của giáo viên.
87KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 2 - 7/2016
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI v
Giáo viên chia thành các nhóm 2 đến 4 người 
hoặc chơi tập thể, mỗi nhóm sẽ có một tờ trò chơi 
như dưới đây, 2 xúc xắc và 2 hoặc 4 vật để đánh 
dấu vị trí đi. Người chơi sẽ lần lượt tung 2 xúc sắc 
và đi theo số xúc sắc tung được. Nếu trả lời được 
yêu cầu trong ô sẽ tiến lên theo số xúc sắc, nếu 
không trả lời được sẽ về vị trí cũ. Người chơi có 
thể đi vào ô phần thưởng như tiến lên 5 ô hoặc 
vào ô bẫy như lùi lại 10 ô hoặc quay trở lại vạch 
xuất phát. Người chơi nào về đích nhanh nhất sẽ 
là người chiến thắng. 
Giáo viên có thể sử dụng công nghệ thông tin để 
thiết kế trò chơi này, sau đó chơi tập thể cả lớp. Trò 
chơi sẽ được trình chiếu trên màn hình lớn trên 
lớp để tiện theo dõi. Học viên (sinh viên) bấm vào 
ô nào, nội dung ô đó sẽ hiện ra. Nội dung chơi có 
thể đa dạng cả hình ảnh, âm thanh liên quan đến 
cả bốn kỹ năng ngôn ngữ giúp người học thực 
hành ngôn ngữ một cách thuần thục và vui vẻ.
5.2. Trò dây chuyền (Jeu de la chaîne)
Trò dây chuyền đòi hỏi người chơi phải tập trung 
để ghi nhớ các câu nói của những người chơi 
trước theo đúng thứ tự và nhanh chóng đặt câu 
tiếp theo khi đến lượt mình. Trò chơi này rèn luyện 
khả năng tập trung ghi nhớ, khả năng hình thành 
câu từ những kiến thức đã học. Giáo viên chia lớp 
thành nhóm khoảng 8-10 học viên (sinh viên) tùy 
theo sĩ số lớp nhưng đảm bảo nhóm chơi đủ lớn 
để đòi hỏi người học phải tập trung ghi nhớ các 
câu nói của người chơi trước. Giáo viên nói một 
câu tiếng Pháp. Người chơi đầu tiên trong các 
nhóm lặp lại câu của giáo viên và thêm một câu. 
Người chơi thứ hai lặp lại câu của giáo viên, của 
người chơi thứ nhất và thêm vào một câu khác. 
Người chơi thứ ba lặp lại câu của giáo viên, của 
người chơi thứ nhất, thứ hai và thêm một câu 
khác và tiếp tục như vậy cho đến khi trở lại với 
người chơi thứ nhất trong nhóm. 
Ví dụ: Giáo viên: Je m’appelle Huong.
Người chơi 1: Je m’appelle Huong. J’ai 12 ans.
Người chơi 2: Je m’appelle Huong. J’ai 12 ans. Je 
viens de Thai Binh.
Người chơi 3: Je m’appelle Huong. J’ai 12 ans. Je 
viens de Thai Binh. Je suis médecin
Nếu trình độ người học tốt có thể cho làm vòng hai.
5.3. Trò chơi nhập vai (Jeu de rôle) 
Đóng vai là trò chơi tập thể đưa người học vào 
một tình huống gần với tình huống thực, ở đó 
người học ngoài kỹ năng ngôn ngữ sẽ phải vận 
dụng các kiến thức cần thiết khác như kiến thức 
văn hóa, xã hội, kỹ năng đưa lời khuyên, thuyết 
phục, biện luận cũng như hành động, cử chỉ, 
sự tương tác giữa các “diễn viên” để hoàn thành 
tình huống. Chẳng hạn khi người học đóng vai 
khách hàng và người phục vụ trong tình huống 
đi ăn tối ở nhà hàng. Người học đóng vai khách 
hàng ngoài việc nắm được các từ vựng liên quan 
đến các món ăn, đồ uống, các cấu trúc câu để gọi 
món, gọi người phục vụ, yêu cầu tính tiền hoặc 
đôi câu nhận xét về các món ăn còn phải biết các 
kiến thức văn hóa về các bước trong một bữa 
ăn của người Pháp hay cách dùng dao, nĩa, thìa, 
khăn ăn, cách ngồi ăn, hay ngay cả cách để tiền 
“pourboire” (tiền thưởng) cho người phục vụ sao 
cho lịch sự. Người đóng vai phục vụ cũng phải 
thật tươi cười với khách hàng, phải biết cách tư 
vấn, đưa lời khuyên cho khách hàng trong việc 
chọn món, chọn đồ uống, hay thanh minh, đưa lí 
do xin lỗi khi khách hàng chê một món ăn nào đó. 
Tóm lại, chỉ một hoạt động đóng vai nhưng người 
học sẽ phải huy động tất cả các kỹ năng cần thiết 
để hoàn thành. Điều này cũng tạo nên sức hấp 
dẫn, sự hiệu quả trong trò chơi đóng vai.
Việc học ngoại ngữ là một quá trình đòi hỏi người 
học phải thường xuyên trau dồi, rèn luyện các kỹ 
năng và trò chơi ngôn ngữ tạo ra môi trường học 
tập vui vẻ và thư giãn giúp tăng cường và duy trì 
hứng thú học tập ở người học đồng thời làm tăng 
động cơ học tập khiến người học tham gia tích cực 
vào các hoạt động học tập và duy trì sự hứng thú 
trong học tập.
Các trò chơi ngôn ngữ có ích đối với mọi đối 
tượng người học trong đó đặc biệt hữu dụng đối 
với học viên (sinh viên) mới bắt đầu học ngôn 
ngữ, những người còn ít vốn từ vựng, cấu trúc. 
Các trò chơi này còn giúp chữa lỗi và rèn luyện 
các yếu tố ngôn ngữ như phát âm, đánh vần, cấu 
trúc, từ vựng những yếu tố giúp họ nắm chắc