Liên kết phát triển du lịch nông thôn ở thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ
Tóm tắt Du lịch nông thôn là tổng hòa các hoạt động du lịch diễn ra ở khu vực nông thôn, sử dụng nguồn tài nguyên tự nhiên và nhân văn tại chỗ để đáp ứng nhu cầu của du khách và mang lại lợi ích cho cộng đồng người dân nông thôn. Du lịch nông thôn mang lại nguồn thu nhập cho hộ nông dân thông qua việc cung cấp các dịch vụ và bán sản phẩm nông nghiệp đặc sản địa phương và hàng thủ công mỹ nghệ, bên cạnh đó thúc đẩy xây dựng hình ảnh của địa phương. Thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ vốn nổi tiếng với Khu di tích lịch sử Đền Hùng, đền Quốc tổ Lạc Long Quân, đền Quốc mẫu Âu Cơ, hay di sản Hát Xoan và rất nhiều làng nghề truyền thống,. Tuy nhiên, loại hình du lịch nông thôn chưa thực sự phát triển và mang lại đóng góp cho sự phát triển kinh tế - Xã hội của thành phố, sự liên kết trong phát triển sản phẩm du lịch này còn rất hạn chế. Trên cơ sở đánh giá đầy đủ thực trạng phát triển du lịch nông thôn ở thành phố Việt Trì, bài viết làm rõ những khó khăn và đề xuất một số giải pháp tăng cường liên kết phát triển du lịch nông thôn trên địa bàn thành phố trong những năm tới
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tải về để xem bản đầy đủ
Tóm tắt nội dung tài liệu: Liên kết phát triển du lịch nông thôn ở thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ
t triển du lịch nông thôn của thành phố Việt Trì Du lịch nông thôn là sản phẩm du lịch mới được triển khai trên địa bàn thành phố trong những năm gần đây (du lịch tham quan làng nghề, chợ truyền thống, du lịch gắn với Hát Xoan,...). Do đó, kết quả thu hút khách du lịch trong lĩnh vực này còn hạn chế, chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng lượt khách du lịch đến với thành phố Việt Trì thời gian qua. Lượng khách du lịch nông thôn trong giai đoạn từ năm 2016 đến 2018 có tăng nhưng tốc độ tăng khá chậm, cụ thể là năm 2016 lượng khách du lịch đạt 15.699 lượt khách, sau 3 năm lượng khách mới tăng lên đạt 21.949 nghìn lượt khách. Lượng khách quốc tế trải nghiệm du lịch nông thôn còn khá khiêm tốn, năm 2016 có 1.719 lượt khách, đến năm 2018 tăng lên 2.450 lượt khách (chiếm khoảng 11% tổng số khách du lịch nông thôn) [18]. Đối với thị trường khách quốc tế, do thành phố Việt Trì những năm qua chủ yếu phát triển du lịch tâm linh nên lượng khách quốc tế còn hạn chế. Khách du lịch quốc tế đến Việt Trì chủ yếu đi theo đường bộ (chủ yếu là Cao tốc Hà Nội - Lào Cai, quốc lộ 6 và quốc lộ 32) từ Hà Nội, các tỉnh thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng đến hoặc đi tiếp các tỉnh lân cận như Điện Biện, Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái. Nguồn khách quốc tế đến Việt Trì chủ yếu từ châu Âu, châu Úc, ASEAN, Bắc Mỹ, Đông Á... Trong đó thị trường khách Pháp chiếm một tỷ lệ tương đối lớn (59,09%), tiếp đến là khách Úc (13,64%), còn lại là lượng khách tới từ các quốc gia khác (Tây Ban Nha, Ý, Canada,...) [18]. Mục đích du lịch chính của khách là kết hợp tham quan, giải trí và trải nghiệm: Trải nghiệm văn hóa địa phương, trải nghiệm tự nhiên. * Đánh giá của người dân và doanh nghiệp về mức độ đầu tư cho phát triển du lịch nông thôn ở thành phố Việt Trì: Việc thu hút đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng du lịch gặp nhiều khó khăn, tiến độ đầu tư hạ tầng các khu du lịch trọng điểm chậm; đầu tư cho xúc tiến, quảng bá thương mại du lịch của thành phố chưa hiệu quả. Công tác tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến du lịch hiệu quả chưa cao, nội dung còn chung chung, thiếu tính chuyên nghiệp, chưa gắn với các khu, điểm và sản phẩm du lịch (Hình 2). 42 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Phạm Thái Thủy và Lê Văn Huệ Hình 2. Đánh giá về mức độ đầu tư cho phát triển du lịch nông thôn ở thành phố Việt Trì Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra, 2019. Những tồn tại này, xuất phát từ những nguyên nhân chủ quan sau: - Một số xã còn thiếu tính chủ động trong việc thực hiện các chính sách phát triển du lịch nông thôn, chưa chú trọng thực hiện, chưa tìm được hướng đi phát triển du lịch gắn với lợi thế của địa phương; - Chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng phát triển du lịch nông thôn còn thấp, phần lớn người dân không có kỹ năng làm du lịch và hạn chế về ngoại ngữ sử dụng trong giao tiếp với khách quốc tế. Cộng đồng dân cư tham gia làm du lịch chưa được đào tạo bài bản. - Sự liên kết giữa các công ty lữ hành, các địa phương trong việc kết nối các tour, tuyến du lịch hiện nay còn chưa thực sự hiệu quả (thể hiện ở việc tổ chức thông tin của doanh nghiệp đến với khách du lịch và thông tin du lịch chỉ được đánh giá ở mức trung bình) (Hình 3). Hình 3. Đánh giá về sự liên kết và hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch nông thôn ở thành phố Việt Trì Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra, 2019. 43 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Tập 22, Số 1 (2021): 34-45 Hiện nay, chưa có thống kê đầy đủ về doanh thu và đóng góp của du lịch nông thôn trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, qua các khảo sát thực tế người dân tham gia hoạt động du lịch nông thôn như biểu diễn Hát Xoan cho du khách, hướng dẫn tham quan làng nghề mỳ gạo, sản xuất bánh chưng, bánh giầy Hùng Lô,... những hoạt động này đã mang lại một phần thu nhập cho người dân bên cạnh các hoạt động sản xuất nông nghiệp. Bình quân mức thu nhập khi tham gia các hoạt động trên từ 100.000 - 150.000 đ/người/ngày. * Phân tích điểm mạnh - điểm yếu, cơ hội - thách thức (SWOT) của du lịch nông thôn trên địa bàn thành phố Việt Trì. Trên cơ sở tổng hợp các tài liệu nghiên cứu về du lịch thành phố Việt Trì, nhóm tác giả phân tích những điểm mạnh - điểm yếu, cơ hội - thách thức của du lịch nông thôn ở thành phố trong bối cảnh chung của tỉnh Phú Thọ và định hướng phát triển ngành du lịch của tỉnh đến năm 2030 và tầm nhìn 2045 (Bảng 2). Bảng 2. Phân tích SWOT phát triển du lịch nông thôn trên địa bàn thành phố Việt Trì Điểm mạnh (S) Điểm yếu (W) Vị trí địa lý Nằm ở cửa ngõ khu vực miền núi phía Bắc, thuận lợi trong việc kết nối các tuyến du lịch trong vùng. Chất lượng sản phẩm du lịch thấp hơn so với các một số tỉnh ở phía Bắc (Hà Nội, Lào Cai, Quảng Ninh). Tài nguyên Tài nguyên thiên nhiên, nhân văn phong phú (tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, Hát Xoan) Môi trường nông thôn ở một số xã vùng ven bị ô nhiễm, các di sản và tài nguyên du lịch bị xuống cấp Sự tham gia của cộng đồng dân cư nông thôn Cộng đồng dân cư thân thiện, cởi mở với khách du lịch; Người dân đồng thuận tham gia các hoạt động bảo tồn, phát triển du lịch nông thôn Lợi ích từ hoạt động du lịch nông thôn còn thấp, sự tham gia của người dân chưa bền vững, số lượng ít, cơ chế phân chia lợi ích chưa rõ. Chính sách của tỉnh Xác định du lịch là một mũi nhọn trong phát triển kinh tế; Thiếu tính liên kết tour, tuyến du lịch trong và ngoài tỉnh Cơ hội (O) Thách thức (T) Hội nhập quốc tế Số lượng khách trong nước và quốc tế đến du lịch ngày càng tăng Tính cạnh tranh cao từ các loại hình du lịch của các tỉnh ngày càng lớn. Xu hướng phát triển du lịch nông thôn Tăng nhu cầu các dịch vụ trải nghiệm hoạt động nông nghiệp, sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Du lịch gắn với tâm linh, lễ hội mang tính đặc sắc gắn với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương. Các tour, tuyến du lịch trong vùng còn hạn chế thông tin về du lịch nông thôn trên địa bàn thành phố. Chưa thu hút được các nhà đầu tư có năng lực tài chính vào du lịch, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài. Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra, 2019. Trong quá trình phân tích chúng tôi chỉ tập trung vào hai sự kết hợp giữa điểm mạnh và thách thức, điểm yếu và cơ hội để đưa ra các giải pháp cần thiết nhằm phát triển du lịch nông thôn trên địa bàn thành phố Việt Trì, bao gồm: - Tăng cường kết nối với các tour du lịch ở khu vực phía Bắc, thông qua hoạt động hợp tác và quảng bá du lịch. Khai thác triệt để chương trình liên kết du lịch về cội nguồn và chương trình liên kết phát triển du lịch 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng. - Phát triển du lịch nông thôn ở thành phố Việt Trì nên gắn chặt chẽ với lễ hội Đền Hùng. - Tăng cường sự tham gia của người dân, cộng đồng, doanh nghiệp với phát triển du lịch nông thôn dựa trên cơ sở đóng góp công sức - chia sẻ lợi ích. - Xây dựng sản phẩm du lịch đặc thù phù hợp với mỗi địa điểm du lịch, kết hợp công tác xúc tiến du lịch để thu hút khách du lịch trải nghiệm các hoạt động du lịch nông thôn. - Bảo vệ và gìn giữ cảnh quan thiên nhiên, đảm bảo an ninh cho du khách tham quan trải nghiệm dịch vụ du lịch nông thôn. - Tăng cường xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn, liên kết phát triển các chuỗi cung ứng nông sản an toàn phục vụ khách du lịch. 44 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Phạm Thái Thủy và Lê Văn Huệ 5. Kết luận và kiến nghị 5.1. Kết luận Thành phố Việt Trì đã xây dựng các chính sách liên kết phát triển du lịch gắn liền với xây dựng nông thôn mới hướng tới mục tiêu trở thành phố Lễ hội để thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế. Tuy nhiên, hoạt động du lịch nông thôn chưa phát huy được vai trò và tiềm năng vốn có, chưa kết hợp lợi ích của người dân, doanh nghiệp lữ hành và ngành du lịch. Liên kết phát triển du lịch còn yếu, chưa có sự tham gia của các doanh nghiệp lớn ngoài tỉnh đầu tư phát triển du lịch, đặc biệt các tỉnh ở vùng Trung du miền núi phía Bắc và vùng Thủ đô. Các hạn chế này là do nhiều nguyên nhân: Nguồn vốn đầu tư, hỗ trợ cho các xã thực hiện các chính sách phát triển du lịch nông thôn của Thành phố gặp nhiều khó khăn; Doanh nghiệp đầu tư vào phát triển du lịch nông thôn và lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn còn quá ít; Một số xã còn thiếu tính chủ động trong việc thực hiện các chính sách phát triển du lịch nông thôn; Công tác đào tạo nghề cho đội ngũ lao động du lịch chưa thực sự tốt. Trên cơ sở phân tích thực trạng phát triển du lịch nông thôn tại thành phố Việt Trì giai đoạn 2016-2018, bài viết đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển du lịch nông thôn gắn liền với quá trình mở rộng liên kết du lịch và xây dựng nông thôn mới tại Thành phố Việt Trì trong thời gian tới: (i) Tăng cường kết nối với các tour du lịch ở khu vực phía Bắc, đặc biệt là vùng Tây Bắc; (ii) Phát triển du lịch thành phố gắn với lễ hội ở thành phố trở thành yếu tố dẫn dắt phát triển du lịch nông thôn; (iii) Tăng cường sự tham gia của người dân, cộng đồng trong các hoạt động du lịch nông thôn; (iv) Xác định sản phẩm du lịch nông thôn đặc trưng để thu hút khách du lịch; (v) Bảo vệ và gìn giữ cảnh quan thiên nhiên, danh lam thắng cảnh,... 5.2. Kiến nghị Để tăng cường liên kết phát triển du lịch nông thôn ở thành phố Việt Trì nhóm tác giả đề xuất một số kiến nghị đối với UBND thành phố Việt Trì, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phú Thọ và các doanh nghiệp lữ hành như sau: Một là, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng du lịch ở khu vực nông thôn gắn với các giá trị văn hóa và làng nghề truyền thống trên địa bàn thành phố. Hai là, tăng cường hoạt động quảng bá, xúc tiến du lịch của thành phố cùng với nâng cao cải thiện các sản phẩm du lịch trải nghiệm ở nông thôn. Ba là, tiếp tục thu hút các nhà đầu tư lĩnh vực du lịch trên địa bàn thành phố và tăng cường hợp tác liên kết giữa các công ty du lịch, lữ hành trong và ngoài tỉnh để thúc đẩy phát triển du lịch ở địa phương. Bốn là, xây dựng cơ chế chia sẻ lợi ích từ sự hợp tác, liên kết giữa cộng đồng dân cư nông thôn và các công ty du lịch khi tổ chức các đoàn khách tham quan, trải nghiệm tại khu vực nông thôn. Năm là, tổ chức không gian cho các hoạt động trải nghiệm nông nghiệp gắn với văn hóa ẩm thực cùng người dân địa phương, tham quan làng nghề truyền thống, thưởng thức Hát Xoan cho du khách. Tài liệu tham khảo [1] Humaira Irshad (2010). Rural tourism - an overview. Government of Alberta. Online at: https://www1.agric.gov.ab.ca/ [2] Derek Hall, Irene Kirkpatrick & Morag Mitchell (Editors) (2005). Rural Tourism and Sustainable Business. Channel View Publications. [3] Nitashree Mili (2012). Rural Tourism Development: An Overview of Tourism in the Tipam Phakey Village of Naharkatia in Dibrugarh District Assam (India). International Journal of Scientific and Research Publications. 2(12), 1-3. [4] Wang Ling En, Sheng Kui Cheng, Dhruba Bijaya G.C., Mu Song Lin, Zhong Lin Sheng & Ren Guo Zhu (2013). Rural tourism development in China: Principles, models and the future. Journal of Mountain Science. 10,116-129. [5] Agnes Gannon (2009). Rural tourism as a factor in rural community economic development for economies in transition. Journal of Sustainable Tourism. 2(1/2), 51-60. 45 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Tập 22, Số 1 (2021): 34-45 [6] Nuchnard Rattanasuwongchai (1998). Rural Tourism - the impact on rural communities II. Thailand, Online at: [7] Đào Thế Tuấn & Nguyễn Xuân Hoản (2012). Đa dạng hóa hình thức du lịch nông thôn. Hội thảo quốc tế Phát triển du lịch nông nghiệp và du lịch đón tiếp tại nông hộ: Thể chế chính sách và bài học kinh nghiệm, Bắc Kạn. [8] Đoàn Thị Mỹ Hạnh & Bùi Thị Huỳnh Ngọc (2012). Phát triển du lịch nông thôn ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long: Đường đến cơ cấu kinh tế dịch vụ - nông - công nghiệp. Tạp chí Khoa học ĐHQG-HN, Kinh tế và kinh doanh. 28 (2012), 261-268. [9] Nguyễn Văn Mạnh & Trần Huy Đức (2010). Phát triển du lịch nông thôn để thúc đẩy hiện đại hóa nông thôn ở Hà Nội. Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội. [10] Bùi Xuân Nhàn (2009). Du lịch với vấn đề phát triển nông thôn hiện nay ở nước ta. Báo Du lịch Việt Nam. [11] Ando Katsuhiro & Hà Văn Siêu (2013). Cẩm nang thực tiễn phát triển du lịch nông thôn Việt Nam, Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch. Tổng cục Du lịch Việt Nam - Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA). [12] Lê Anh Tuấn (2008). Du lịch nông thôn định hướng phát triển ở Việt Nam. Báo Du lịch Việt Nam, số 2. [13] La Nữ Ánh Vân (2016). Du lịch nông thôn Việt Nam, tiềm năng và thách thức. Tạp chí nghiên cứu khoa học, Trường Đại học Cần Thơ. [14] Bùi Xuân Nhàn (2009). Phát triển du lịch nông thôn ở nước ta hiện nay. Tạp chí Cộng sản, số 802. [15] Lê Thị Thanh Thủy (2015). Phát triển du lịch cội nguồn tỉnh Phú Thọ: Thực trạng và giải pháp. Luận án Tiến sĩ Kinh tế Nông nghiệp. Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Hà Nội. [16] Dương Hoàng Hương (2017). Phát triển du lịch bền vững trên địa bàn tỉnh Phú Thọ. Luận án Tiến sĩ Kinh tế Phát triển. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. [17] Phạm Thái Thủy, Lê Thị Thanh Thủy, Lê Văn Cương & Đào Hà Vĩnh (2018). Nghiên cứu về du lịch nông thôn ở tỉnh Phú Thọ. Kỷ yếu Hội thảo khoa học “Đổi mới chương trình đào tạo nhân lực ngành du lịch theo hướng đáp ứng nhu cầu thị trường lao động và hội nhập quốc tế”. Trường Đại học Hùng Vương, Phú Thọ. [18] Phòng Văn hóa - Thông tin Thành phố Việt Trì (2019). Báo cáo tình hình hoạt động thể thao và du lịch trên địa bàn thành phố năm 2018. LINKAGE FOR RURAL TOURISM DEVELOPMENT IN VIET TRI CITY, PHU THO PROVINCE Pham Thai Thuy1, Le Van Hue2 1Institute of Applied research and Development, Hung Vuong University, Phu Tho 2Master’s student in Economic Management, Course 2017-2019, Hung Vuong University, Phu Tho Abstract Rural tourism is a combination of tourism activities taking place in rural areas, using local natural resources and humanity in order to meet the needs of tourists and benefit the community. Rural tourism generates income for farmers through the provision of services and sales of local specialty agricultural products and handicrafts, as well as to promote local image. Viet Tri city is famous for the historical site of Hung King Temple, Au Co Temple, Xoan singing heritage and many traditional craft villages,... however, the types of rural tourism have not really developed and contributed to the socio-economic development of the city. Especially, the linkage of involved actors in the development of this tourism product is very limited. Based on the full assessment of the current situation of rural tourism development in Viet Tri city, the article aims to clarify the difficulties and some solutions to strengthen rural tourism development links in the city in the coming years. Keywords: Rural tourism, linkage, agriculture, rural areas, Viet Tri city.
File đính kèm:
- lien_ket_phat_trien_du_lich_nong_thon_o_thanh_pho_viet_tri_t.pdf