Khóa luận Nghiên cứu giải pháp nâng cao công tác bảo vệ, phát triển rừng tại xã Bản Díu, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang

o đòn bẩy thúc đẩy sự tham gia của người dân vào các hoạt động quản lí và 
bảo vệ rừng. 
- Tạo ra những gói vay vốn với lãi suất thấp cho người dân vay để trồng 
rừng và làm kinh tế tạo ra liên kết bền vững giữa kinh tế hộ với công tác bảo 
vệ phát triển rừng. 
4.5.2. Các giải pháp về kĩ thuật 
-Cần có các giải pháp kĩ thuật phù hợp với địa phương như: Đưa các 
cây giống mới có nâng suất cao phù hợp với khí hậu địa phương về trồng, 
khoanh nuôi tái sinh, nông lâm kết hợp. Gắn nguồn lợi từ rừng với nguồn lợi 
của người dân. 
-Đối với rừng mới trồng, rừng phục hồi cần thường xuyên chăm sóc, 
thăm non để rừng phát triển nhanh.Hằng năm cần đẩy mạnh công tác dọn thực 
bì rừng để hạn chế cháy rừng. 
 49 
-Áp dụng khoa học kĩ thuật, công nghệ hiện đại phù hợp vào trồng, 
chăm sóc và công tác quản lý, bảo vệ phát triển rừng. 
- Hạn chế sử dụng các vật liệu gỗ, dùng các vật liệu tái chế để dần thay 
thế gỗ trong đời sống hằng ngày, dần dần từ bỏ thói quen sử dụng vật liệu có 
nguồn gốc từ gỗ. 
- Các viện nghiên cứu, trường đại học luôn luôn nghiên cứu các giống 
cây trồng mới có năng suất, chất lượng cao để phục vụ nhân dân. Đặc biệt là 
cây đặc sản của địa phương như: Thảo quả, sa nhân, 
-Mở các lớp tập huấn và hướng dẫn người dân trồng và bảo vệ, phát 
triển rừng thường xuyên. 
4.5.3. Cách thức tổ chức thực hiện 
- Các cấp, các ban ngành chức năng cần nhanh chóng triển khai thực 
hiện các chính sách về hưởng lợi của người dân từ rừng. Các biện pháp bảo 
vệ rừng phải được xây dựng trên cơ sở gắn với các hoạt động phát triển rừng 
và hướng tới cộng đồng. 
- Lực lượng kiểm lâm cần phải tham mưu giúp chính quyền cơ sở xây 
dựng và triển khai các phương án, biện pháp kế hoạch bảo vệ, phát triển rừng 
kịp thời. 
- Tổ chức, cá nhân, lực lượng bảo vệ rừng, chữa cháy rừng phải có tính 
chuyên nghiệp để kịp thời ứng phó và xử lí mọi tình huống xảy ra. Có sự phối 
hợp từ nhiều ngành: kiểm lâm, công an, người dân địa phương.... 
- Các chủ rừng cần chú trọng tăng cường lực lượng và trang thiết bị đủ 
mạnh để bảo vệ rừng, đồng thời có biện pháp quản lý hiệu quả đối với diện 
tích rừng đã được giao. 
- Phải xác định được vùng trọng điểm, điểm nóng về vi phạm Luật bảo 
vệ và phát triển rừng, về cháy rừng... để có phương án cụ thể xử lí, răn đe. 
- Các công trình phục vụ công tác bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy 
rừng cũng cần được đầu tư xây dựng cho phù hợp với chiến lược thực hiện 
 50 
công tác quản lý, bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng. 
4.5.4. Các giải pháp về kinh tế 
Cần rà soát, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách 
về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, khắc phục sự chồng chéo, bảo đảm tính 
đồng bộ, hiệu quả, khả thi; thực hiện các chính sách về chi trả dịch vụ môi 
trường rừng. Gắn mục tiêu bảo vệ, phát triển rừng với hỗ trợ phát triển sản 
xuất, cải thiện đời sống, nâng cao thu nhập, bảo đảm đời sống, việc làm, an 
sinh xã hội cho người dân địa phương, đồng bào dân tộc miền núi, biên giới, 
nhất là cho người dân làm nghề rừng. Đẩy mạnh xã hội hoá, có cơ chế, 
khuyến khích, tạo thuận lợi cho người dân và các thành phần kinh tế cùng 
tham gia quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. 
- Hỗ trợ vốn để kết hợp sản xuất nông nghiệp, dịch vụ với sản xuất lâm 
nghiệp: Đa số các hộ gia đình có phần thu nhập từ sản xuất lâm nghiệp ít hơn 
so với các ngành sản xuất khác. Do vậy cần kết hợp các ngành nghề khác với 
phát triển lâm nghiệp như: Trồng cây thảo quả dưới tán cây rừng, nuôi ong, 
nuôi dê, trồng dược liệu để gắn với rừng. Vì vậy cần có những chính sách 
hỗ trợ vốn cho các hộ để họ làm kinh tế. Đây cũng là thế mạnh, là hoạt động 
sản xuất có hiệu quả và góp phần nâng cao thu nhập của người dân. 
-Đầu tư cơ sở hạ tầng để người dân dễ dàng giao thương, để người dân 
nâng cao trình độ dân trí. Tăng cường được trao đổi kinh tế, giao lưu văn hóa, 
nâng cao năng lực quản lýtài nguyên, bảo vệ phát triển rừng. 
-Đầu tư cho phát triển lồng ghép giữa mục tiêu quản lý, bảo vệ, phát 
triển rừng với mục tiêu phát triển kinh tế.Cần đầu tư cho việc khai thác tiềm 
năng du lịch sinh thái của rừng. Nếu quản lý tốt chúng sẽ tạo ra những nguồn 
thu đáng kể nhằm nâng cao đời sống nhân dân và đầu tư trở lại cho công tác 
phát triển rừng. 
 51 
4.5.5. Các giải pháp tuyên truyền giáo dục 
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, tạo sự chuyển biến mạnh 
mẽ về nhận thức, ý thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, doanh nghiệp, 
cộng đồng dân cư, hộ gia đình và mọi người dân đối với công tác bảo vệ và 
phát triển rừng; Thấy rõ được vai trò đặc biệt quan trọng của rừng đối với sự 
phát triển kinh tế – xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái và hạn chế ảnh hưởng 
tiêu cực của biến đổi khí hậu. Quản lý, bảo vệ và phát triển rừng là trách 
nhiệm của cả hệ thống chính trị, cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, nhất 
là đối với các địa phương có rừng; tăng cường sự giám sát của người dân, 
cộng đồng, các đoàn thể nhân dân, các cơ quan thông tin đại chúng đối với 
công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.Để đạt được những mục tiêu trên 
cần thực hiện những giải pháp sau: 
-Tăng cường đào tạo những cán bộ có trình độ cao, có kỹ năng thực 
hành và nghiệp vụ xuất sắc. 
 - Mời những người uy tín và có khả năng tuyên truyền tham gia như già 
làng, cán bộ phụ nữ, đoàn thanh niên, hội cựu chiến binh, giáo viên và những 
người địa phương thông thạo tiếng phổ thông và tiếng địa phương tạo điều 
kiện thuận lợi trong quá trình tiếp cận 
- Kết hợp giáo dục văn hóa với giáo dục môi trường vào các buổi học 
ngoại khoá trong trường học, đồng thời ấn hành sách, tranh, ảnh tuyên truyền 
trong trường học. 
- Xây dựng kế hoạch, chương trình tuyên truyền giáo dục có sự tham 
gia của người dân, xây dựng các câu lạc bộ sở thích về quản lý, bảo vệ, phát 
triển rừng và phát triển kinh tế xã hội 
- Thiết kế áp phích, vẽ tranh cổ động tuyên truyền rộng rãi ở những nơi 
công cộng về công tác bảo tồn thiên nhiên và bảo vệ môi trường. 
4.5.6. Các giải pháp về tăng cường năng lực quản lý 
-Xây dựng cơ sở hạ tầng và tăng cường trang thiết bị. Để đảm bảo cho 
 52 
công tác quản lý bảo vệ rừng hoạt động liên tục, hiệu quả cần phải bố trí đủ 
phòng làm việc và các trang thiết bị thiết yếu như máy vi tính, máy photo, bàn 
ghế Mua sắm các trang thiết bị cần thiết phục vụ cho công tác văn phòng và 
quản lý bảo vệ rừng. Lồng ghép các chương trình phát triển kinh tế của 
huyện, tỉnh để phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn phục vụ sản xuất lưu thông 
hàng hóa. Sử dụng các công nghệ hiện đại để tuần tra, bảo vệ rừng. Đồng bộ 
dữ liệu lên điện toán đám mây để lưu trữ và là tài liệu so sánh, tham khảo 
trong tương lai. 
-Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cán bộ. 
Lồng ghép các nguồn kinh phí quản lý bảo vệ rừng, nguồn thu từ dịch vụ 
rừng, nguồn từ Kế hoạch bảo vệ phát triển rừng, dự án nâng cao năng lực 
cộng đồng về quản lý bảo vệ rừng liên kết với các học viện, trường Đại 
học, viện nghiên cứu đào tạo tập huấn ngắn hạn tại chỗ hoặc gửi cán bộ học 
các lớp dài hạn đối với cán bộ trẻ, đảm bảo nguồn cán bộ làm công tác quản 
lý bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học. Về nội dung đào tạo tập huấn: Quản 
lý tài nguyên rừng và đất lâm nghiệp, giám sát, đánh giá đa dạng sinh học, kỹ 
năng tuyên truyền bảo tồn đa dạng sinh học Đối tượng đào tạo: các thành 
viên Hội đồng, cộng đồng dân cư và các chủ thể khác tham gia quản lý, bảo 
vệ phát triển rừng. 
 53 
PHẦN 5 
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
5.1. Kết luận 
Sau một thời gian nghiên cứu tại xã Bản Díu về công tác quản lý, bảo 
vệ, phát triển rừng ta có một số kết luận như sau: 
Xã Bản Díu là một xã miền núi của huyện Xín Mần có tổng diện tích tự 
nhiên là 1.814 ha gồm 5 dân tộc anh em cùng sinh sống, tổng diện tích đất 
lâm nghiệp là 809,5 ha, rừng phòng hộ là 305,3 ha, rừng sản xuất là 504,2 ha. 
Trong những năm vừa qua xã đã đạt được kết quả khá tốt trong công 
tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng tại địa phương.Cụ thể xã đã tuyên truyền 
công tác phòng cháy chữa cháy đến toàn thể nhân dân, hằng năm đều xử lí 
thực bì, tổ bảo vệ các thôn thực hiện khá tốt công tác phòng cháy chữa cháy 
rừng.Để quản lý, bảo vệ rừng tốt hơn địa phương cần nâng cao nhận thức của 
nhân hơn nữa, chính quyền xã đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền, mở các 
lớp tập huấn về quản lý bảo vệ rừng và hướng dẫn người dân địa phương về 
thực hiện chỉnh sửa và thực hiện các quy chế, hương ước của thôn, bản. 
Bên cạnh những thành tựu mà xã đạt được thì trong giai đoạn năm 
2016-2018 còn để xảy ra 4 vụ cháy rừng với diện tích cháy là 6,3 ha nguyên 
nhân là do người dân phá rừng đốt nương làm rẫy. Ngoài ra xã còn gặp một 
số khó khăn như: Diện tích rừng của xã lớn gây khó khăn cho lực lượng kiểm 
lâm trong việc tuần tra, kiểm soát tình hình, các tổ đội bảo vệ rừng của thôn 
chưa có trang thiết bị phương tiện, cơ sở vật chất thiếu thốn, ý thức của một 
số bộ phận người dân còn kém chạy theo lợi ích trước mắt, cơ chế nhà nước 
còn nhiều bất cập, Các cơ quan ban ngành chưa có mối liên hệ chặt chẽ 
trong công tác bảo vệ phát triển rừng. Hoạt động tuyên truyền pháp luật chưa 
thật sự sâu sắc, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, chưa lồng ghép giữa 
bảo vệ rừng với lợi ích kinh tế, địa phương ngành nghề khác ít phát triển. 
Chính vì vậy để khắc phục những khó khăn đó ta cần thực hiện các giải pháp 
chính sau: 
 54 
- Giải pháp về kinh tế như: Nâng cao thu nhập cho cộng đồng người 
dân thông qua lồng ghép các chương trình, dự án trên địa bàn; quản lý và khai 
thác hợp lý các loài lâm sản ngoài gỗ. 
- Giải pháp về chính sách: Cần có nhiều chính sách phù hợp với thực tiễn 
của địa phương hơn nữa, lồng ghép lợi ích kinh tế với bảo vệ phát triển rừng. 
-Giải pháp về tuyên truyền giáo dục: Tăng cường tuyên truyền giáo 
dục, nâng cao nhận thức hiểu biết của cộng đồng và các bên tham gia về 
chính sách, pháp luật. 
- Giải pháp về tăng cường năng lực quản lý: Tổ chức giám sát, đánh giá 
kết quả thực hiện, phát hiện điều chỉnh bổ sung hoàn thiện quy chế, kế hoạch 
hành động đảm bảo công tác quản lý ngày càng tốt, chất lượng, hiệu quả hơn 
- Giải pháp về tổ chức thực hiện: Cần kiện toàn bộ máy để hoạt động có 
hiệu quả nhất, có mối liên hệ chặt chẽ với nhau trong công tác quản lý, bảo vệ 
phát triển rừng. 
5.2. Kiến nghị 
Công tác bảo vệ, phát triển rừng Việt Nam nói chung, công tác bảo vệ, 
phát triển rừng tại xã Bản Díu nói riêng cần có những nghiên cứu sâu hơn để 
cải thiện, để kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc công tác quản lý, 
bảo vệ phát triển rừng. Đặc biệt cần nghiên cứu các giải pháp nâng cao thu 
nhập cho các hộ gia đình tham gia bảo vệ phát triển rừng, để người dân thấy 
được vai trò của rừng và tích cực tham gia bảo vệ phát triển rừng. 
Địa phương cần có những hướng đi phù hợp để nâng cao đời sống nhân 
dân, nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ phát triển rừng.Cần có những kế 
hoạch và biện pháp phù hợp với từng khu rừng để nâng cao công tác quản lý, 
bảo vệ hiệu quả nhất. Có những chế tài xử lý các đối tượng vi phạm. Đẩy 
mạnh công tác phủ xanh đất trống đồi trọc.Hỗ trợ các hộ có hướng sản xuất 
gắn với rừng. 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
I. Tài liệu sách báo 
[1].Cẩm nang ngành lâm nghiệp của bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn 
xuất bản năm 2004. 
[2].Thông tư Số 34/2009/TT – BNNPTNT ngày 10/06/2009 của Bộ Nông 
nghiệp và Phát triển nông thôn. 
[3].Quản lý rừng trên cơ sở cộng đồng vùng Đông Bắc Việt Nam của Nguyễn 
Huy Dũng xuất bản năm 2002. 
[4].Bộ luật số 29/2004/ QH11 do Quốc Hội ban hành ngày 03/12/2004. 
[5].Bộ tài liệu công bố của quỹ bảo vệ động vật hoang dã (WWF 1998). 
 [6].Văn bản số 1819 của Bộ NN&PTNT công bố ngày 16/05/2016. 
[7].Đánh giá các chính sách có liên quan đến quản lý rừng tự nhiên giao cho 
hộ gia đình ở vùng miền núi Bắc Bộ” của Viện nghiên cứu Lâm nghiệp 
nhiệt đới (2011). 
[8].Chiến lược phát triển lâm nghiệp Việt Nam giai đoạn 2006-2020. 
II. Tài liệu internet 
[9].Trang mạng: Telegraph. 
[10].Trang mạng: Wikipedia.org. 
[11].Trang mạng: cổng thông tin điện tử chính phủ Việt Nam gov.vn. 
 PHIẾU ĐIỀU TRA NÔNG HỘ 
Phiếu số: 
Địa bàn điều tra: Thôn...xã Bản Díu,huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang 
Người điều tra:Nông Việt Trung. 
Thời gian điều tra: Ngàythángnăm 2019 
I. Thông tin chung về hộ: 
1. Họ tên chủ hộ:. 
2. Địa chỉ: Thôn.. xã Bản Díu, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang. 
3. Tuổi:...4.Giới tính: Nam Nữ 
5.Dân tộc:6.Khoảng cách từ hộ đến trung tâm xã: ..Km 
7.Trình độ học vấn:...8.Nghề nghiệp:.. 
9.Tổng số nhân khẩu:10.Số lao động chính:.. 
11.Phân loại hộ: 
Theo chuẩn nghèo mới Theo ngành nghề 
 Hộ nghèo  Hộ khá  Hộ nông nghiệp 
 Hộ cận nghèo  Hộ giàu  Hộ phi nông nghiệp 
 Hộ trung bình  Hộ kiêm 
II. Các thông tin chi tiết 
Câu 1:Gia đình mình có tham gia vào công tác bảo vệ, phát triển rừng tại địa 
phương không? 
Có Không 
 Hình thức tham gia nếu có:.. 
Câu 2: Lợi ích khi tham gia công tác bảo vệ phát triển rừng: 
Tham gia để tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống 
Bị cán bộ địa phương ép tham gia 
Tham gia chỉ để cho có lệ và để nhận hỗ trợ từ nhà nước 
Lợi ích khác: 
 Câu 3: Diện tích đất của hộ: 
STT Các loại đất Diện tích(ha) 
1 Đất thổ cư 
2 Đất nông nghiệp 
3 Đất lâm nghiệp 
4 Đất khác 
Câu 4: Các nguồn thu nhập của gia đình: 
STT Loại hình sản xuất 
Tổng thu 
(Triệu đồng) 
Tổng chi 
(Triệu đồng) 
Tổng dư(Triệu 
đồng) 
1 Trồng trọt 
2 Chăn nuôi 
3 Lâm nghiệp 
4 Kinh doanh 
5 Lương tháng 
6 Nghề khác 
Câu 5: Tài sản của hộ gia đình 
Chỉ tiêu Loại đồ dùng 
Số lượng 
(Cái) 
Loại đồ dùng 
Số lượng 
(Cái) 
Đồ dùng trong 
gia đình 
Tivi Giường 
Tủ lạnh Bình lọc nước 
Xe máy Tủ 
Điện thoại Bếp điện 
Đài Nồi cơm điện 
Bàn ghế Bếp ga 
Phương tiện sản 
xuất 
Loại phương 
tiện 
Số lượng 
(Cái) 
Loại phương 
tiện 
Số lượng 
(Cái) 
 Máy cắt cỏ Máy cày 
 Máy bơm nước Máy gặt 
Gia súc/gia cầm 
Loại gia súc, 
gia cầm 
Số lượng 
(Con) 
Loại gia súc, 
gia cầm 
Số lượng 
(Con) 
Trâu Dê 
Bò Ngựa 
Lợn Gà Vịt 
Câu 6: Diện tích trồng mới rừng của hộ gia đình trong năm 2018: ha. 
Câu 7: Hộ gia đình được giao khoán rừng chăm sóc, bảo vệ rừng: ...ha. 
Câu 8: Những thuận lợi, khó khăn trong quá trình bảo vệ phát triển rừng: 
-Thuận lợi: 
 -Khó khăn: 
Về vốn Về lao động Về kĩ thuật 
Các vấn đề khác: 
.. 
Câu 9: Sự tiếp cận của hộ gia đình đối với các chương trình, chính sách của 
Đảng và nhà nước: 
 -Các chương trình tuyên truyền về bảo vệ, phát triển rừng gia đình có 
tham gia không? 
 Có Không 
 - Các chương trình tuyên truyền về phòng cháy, chữa cháy,bảo vệ, phát 
triển rừng có được tổ chức thường xuyên không? 
 Có Không 
 - Nguồn thông tin trong quá trình bảo vệ, phát triển rừng thường lấy ở đâu? 
 Tự tìm hiểu 
 Từ các chương trình do cán bộ kiểm lâm và các cá nhân, tổ chức tập huấn 
 Từ các nguồn khác: 
Câu 10: Để công tác bảo vệ, phát triển rừng có hiệu quả thì hộ gia đình có 
mong muốn gì ? 
..
Xin chân thành cảm ơn !