Khóa luận Nghiên cứu đặc điểm lâm học cây Đinh mật (Fernandoa brillettii (Dop.) Steen) tại xã Sảng Mộc, Thần sa, Thượng Nung, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên

 của loài Đinh mật 
 Kết quả nghiên cứu chất lượng cây tái sinh quanh gốc cây mẹ của loài 
Đinh mật được thể hiện qua bảng 4.6 
Bảng 4.6: Chất lượng tái sinh quanh gốc mẹ của loài Đinh mật 
OTC 
Số cây 
tái 
sinh 
Cấp chiều cao 
(m2) 
Chất lượng % Nguồn gốc 
0 - 1 1-<2 ≥2 Tốt Xấu TB Hạt Chồi 
1 144 64 72 8 20 24 100 59 85 
2 28 13 13 2 4 8 16 8 20 
3 14 10 3 1 4 3 7 6 8 
4 13 7 4 2 1 2 10 9 4 
5 7 3 4 0 1 1 5 4 3 
6 22 8 7 7 6 8 8 15 7 
7 15 8 4 3 2 7 6 9 6 
8 16 6 5 5 5 5 6 10 6 
9 13 4 6 3 7 3 3 7 6 
Tổng 272 132 118 31 50 61 161 127 145 
Tỷ lệ 
% 
 45,9 43,2 10,8 16,6 22,3 60,0 46,3 53,6 
 Qua bảng 4.6 có 132 cây từ 0 - 1m chiếm 45,9%, 118 cây từ 1 ≤ 2 chiếm 
43,2%, 31 cây > 2m chiếm 10,8%. Chất lượng tái sinh cây Đinh mật có 50 
cây tốt đạt 16,6%, 161 cây trung bình đạt 60,0%, 61 cây xấu đạt 22,3%. Cây 
tốt chủ yếu là cây có cấp chiều cao từ 0 - 1m, cây xấu và cây trung bình chiếm 
tỉ lệ cao và là những cây tái sinh có cấp chiều cao từ 1 ≤ 2m và > 2m. 
 Kết quả cho thấy trong khu vực nghiên cứu số lượng cây tái sinh loài 
Đinh mật có sự giảm dần theo cấp chiều cao. 
4.3.4. Đặc điểm cây bụi, và thảm tươi nơi có loài Đinh mật phân bố 
4.3.4.1 Độ che phủ của cây bụi 
Kết quả tổng hợp độ che phủ trung bình của bụi nơi có Đinh mật phân 
bố trong các OTC 
35 
Bảng 4.7: Bảng tổng hợp độ che phủ trung bình của cây bụi nơi có loài 
Đinh mật phân bố 
OTC 
Số 
Trị số các lần đo trên các ODB (%) Trị số 
1 2 3 4 5 TB (%) 
1 15 20 15 15 10 15 
2 10 15 10 20 15 15 
3 10 15 10 20 15 10 
4 15 10 15 15 20 15 
5 10 15 10 20 15 10 
6 20 10 15 10 25 10 
7 20 25 15 10 15 20 
8 15 10 20 10 15 15 
9 25 10 15 20 25 25 
Độ che phủ trung bình của các OTC 15 
 Kết quả nghiên cây bụi trong bảng 4.7 cho thấy độ che phủ thấp trị số 
trung bình chỉ từ 10% đến 25%, các ODB trong mỗi OTC cũng gần bằng 
nhau. OTC có độ che phủ cao nhất trong các ODB có trị số cao nhất là OTC 
số 9 với 25% còn thấp nhất là OTC số 3, 5, 6 chỉ có 10%. 
4.3.4.2 Độ che phủ của thảm tươi 
Kết quả tổng hợp độ che phủ trung bình của dây leo vè thảm tươi nơi có 
Đinh mật phân bố trong các OTC 
Bảng 4.8: Bảng tổng hợp độ che phủ TB của lớp dây leo 
 và thảm tươi nơi có loài Đinh mật phân bố 
OTC Trị số các lần đo trên các ODB (%) Trị số 
Số 1 2 3 4 5 
1 15 15 10 20 25 15 
2 20 15 25 10 20 20 
3 20 15 25 10 20 20 
4 15 10 20 15 25 15 
5 20 15 25 10 20 20 
6 25 15 15 10 20 25 
7 15 10 20 10 15 15 
8 20 25 15 20 20 20 
9 10 15 20 10 15 15 
Độ che phủ trung bình của các OTC 20 
36 
 Kết quả nghiên cứu độ che phủ của dây leo và thảm tươi nơi có loài 
Đinh mật phân bố có trị số ở các ODB thấp, độ che phủ của các OTC không 
cao, trung bình các trị số chỉ từ 15% đến 20%, trị số cao nhất là ở OTC 6 với 
25% còn thấp nhất là 15%. 
4.3.5. Đặc điểm đất nơi loài cây Đinh mật phân bố 
Những đặc điểm chung của đất nơi có loài Đinh mật phân bố sau khi 
phân tích đã được tổng hợp vào bảng 4.8 
Bảng 4.9: Kết quả phẫu diện đất nơi có loài Đinh mật phân bố 
TT 
OTC 
Độ dày trung 
bình tầng 
đất(cm) 
 Độ 
ẩm 
Độ 
xốp 
Tỷ lệ đá lộ 
đầu, đá lẫn (%) 
Thành 
phần cơ 
giới Màu sắc 
A0 A B A0 A B A B A B 
Lộ 
đầu 
Đá lẫn 
A B 
A B 
1 3 30 50 0 Nâu Vàng nâu ẩm Xốp 0 5 10 
Kết cấu 
viên 
2 1 20 70 0 xám 
Xám 
vàng 
ẩm Xốp 10 15 15 
Kết cấu 
viên 
3 1 30 50 0 xám 
Xám 
vàng 
ẩm Xốp 10 15 20 
Kết cấu 
viên 
4 1 10 30 0 Nâu Nâu xám ẩm Xốp 60 15 15 
Kết cấu 
viên 
5 5 40 60 0 Nâu Vàng nâu ẩm Xốp 0 15 20 
Kết cấu 
viên 
6 1 30 50 0 Nâu Nâu xám ẩm Xốp 10 15 20 
Kết cấu 
viên 
7 1 30 60 0 Nâu Đen nâu ẩm Xốp 0 5 10 
Kết cấu 
viên 
8 1 40 70 0 Nâu Nâu đen ẩm Xốp 0 10 15 
Kết cấu 
viên 
9 2 20 40 0 xám 
Xám 
vàng 
ẩm Xốp 5 10 20 
Kết cấu 
viên 
Trung 
bình 
1.
5 
29.
17 
75.
83 
xám 
Nâu 
vàng 
ẩm Xốp 30 
17.
83 
26.
58 
Kết cấu 
viên 0 
Qua bảng 4.9 ta có thể đưa ra một số nhận xét sau: 
 Tầng A0 có độ dày trung bình là 1.5cm. Độ dày của tầng này mỏng 
được quyết định bởi cành khô, lá rụng, chất thải và xác của sinh vật. 
 Độ dày trung bình tầng A là 29,17cm, tầng này trung bình đất có màu 
xám, nâu xám, ẩm và xốp tỉ lệ đá lẫn tầng A chiếm 17,83%. Trong khi đó, tỷ 
lệ đá lẫn tầng B chiếm 26,58%, thành phân cơ giới là kết cấu viên. Những chỉ 
37 
tiêu trên cho thấy cây Đinh mật phân bố trong lâm phần chủ yếu là ở các khu 
vực có độ dày tầng đất trung bình, nơi hiểm trở nhiều đá lẫn, điều kiện sống 
khó khăn đặc biệt là cây tái sinh. 
4.4. Đề xuất một số biện pháp bảo tồn và phát triển loài 
* Giải pháp về cơ chế chính sách: 
- Rà soát quy hoạch và hiện trạng quỹ đất lâm nghiệp trên địa bàn, trên 
cơ sở chỉ tiêu kế hoạch về trồng cây, trồng rừng năm 2018 đến 2019 đã được 
Ủy ban nhân dân huyện giao phân bố chi tiết cho xã, cụ thể hóa địa điểm 
trồng cây, trồng rừng, giao chỉ tiêu cụ thể cho các thôn bản. 
- Giao trách nhiệm cụ thể cho các tổ chức, cá nhân quản lý, chăm sóc, 
bảo vệ cây phân tán và cây rừng sau trồng để đảm bảo tỷ lệ cây sống cao, cây 
sinh trưởng, phát triển tốt. Thường xuyên kiểm tra tình hình bảo vệ rừng đối 
với các hộ gia đình được giao khoán bảo vệ. 
- Khuyến khích phát triển các hoạt động dịch vụ môi trường rừng. 
* Nhóm các giải pháp về kỹ thuật: 
- Xác định các khu vực có loài đinh thối phân bố tại huyện Võ Nhai để 
tiến hành khoanh vùng trên bản đồ và trên thực địa, đóng biển cấm kết hợp 
với việc tuần tra, giám sát để ngăn chặn mọi hành vi xâm phạm trái phép vào 
tài nguyên rừng. 
- Tăng cường quản lý chất lượng về giống, thử nghiệm giống mới, 
giống tốt sinh trưởng nhanh phù hợp với điều kiện của địa phương đáp ứng 
được mục tiêu, kế hoạch trồng rừng. 
- Chuyển giao và ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến 
vào sản xuất lâm nghiệp, ưu tiên trồng một số loài cây có hiệu quả kinh tế 
cao, phát huy chức năng phòng hộ và làm đẹp cảnh quan. 
38 
Phần 5 
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 
5.1. Kết luận 
Đinh mật (Fernandoa brilletii (Dop) Steenis) là loài thuộc chi 
Fernandoa Welw. ex Seem,được biết đến như một loài cây gỗ lớn, cành non 
có long. Lá kép long chim 1 lần, dài 30-45 cm; Lá chét hình bầu dục hay xoan 
bầu dục, kích thước 7–13 x 4,2–6,3 cm, gốc nhọn hay tù, đầu nhọn có đuôi, 
mép nguyên hoặc có răng nhỏ, nhẵn ở phía trên, phủ lông tơ ngắn ở phía 
dưới, nhiều ở phần gân lá, có tuyến rải rác ở đáy, không có domatia; cuống 
dài 0,1–0,2 cm, phủ lông tơ ngắn Quả 4 cạnh, kích thước 35-40-95 x 3,5-4cm, 
thẳng, lồi; vỏ rất dày xốp hóa gỗ, nhẵn, có vẩy phủ dày đặc, với các tuyến 
thưa. Hạt nhiều, có cánh, kích thước 6-6,5x 1,8-2,2 cm, cả cánh màng. Mùa 
quả tháng 9–11. Cây mọc trong rừng thường xanh, nơi có tầng thảm mục 
dày, ẩm. 
Đinh mật có biên độ sinh thái hẹp, mọc tự nhiên ở đồi núi. Phân bố ở 
độ cao từ 350 - 500m so với mực nước biển, thuộc trạng thái rừng lá rộng. 
Mật độ tầng cây cao biến động từ 120 – 153 cây/ha trong đó mật độ 
loài Đinh mật từ 40 – 57 cây/ha. Chiều cao trung bình lâm phần biến động từ 
11,32 – 11,10m, tầng tán chính trong khoảng 6 – 10 hoặc 12m. 
Mật độ cây tái sinh khá cao từ 80 cây/ha đến 154 cây/ha, Trong đó số 
lượng cây tái sinh có triển vọng biến động từ 60 cây/ha đến 80 cây/ha. 
Cây tái sinh có tỷ lệ chất lượng tốt dao động từ 50% đến 60%, tỷ lệ 
trung bình chiếm từ 14% đến 33% và tỷ lệ cây xấu chỉ chiếm từ 18% đến 
22%. Đối với loài Đinh mật thì tỷ lệ cây tái sinh tốt chiếm tới khoảng ¾ trở 
lên, riêng tại vị trí chân, tỷ lệ cây tốt còn đạt mức 57,14%, vẫn có cây tái sinh 
Đinh mật chất lượng xấu ở trong cả 9 OTC tại khu vực nghiên cứu. Tỷ lệ 
nguồn gốc trên 66,67% là tái sinh từ hạt, 33,33% là tái sinh từ chồi. 
39 
Loài Đinh mật (Fernandoa brilletii (Dop) Steenis) ) tại khu vực nghiên 
cứu tái sinh ở hầu hết tất cả các cấp chiều cao. Trong tổng số 23 cây tái sinh 
Đinh mật điều tra từ khu vực nghiên cứu có tới 15 cây cao hơn 1,5m, được 
coi là loài cây tái sinh có triển vọng. 
Cây Đinh mật phân bố trong lâm phần chủ yếu là ở các khu vực có độ 
dày tầng đất trung bình và đất có nhiều đá lẫn. 
5.2. Đề nghị 
Từ những kết quả nghiên cứu, để góp phần bảo tồn và phát triển loài 
Đinh thối tại xã Sảng Mộc, Thượng Nung, Thần Sa, đề tài có một số kiến nghị sau: 
- Cần có thêm nhưng công trình nghiên cứu có đầy đủ điệu kiện thuận 
lợi để nghiên cứu chi tiết các đặc điểm lâm học của loài để có khả năng phục 
hồi, tái sinh, phát triển với mục đích kinh tế cao hơn tại xã Sảng Mộc, Thượng 
Nung, Thần Sa. 
40 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
I. TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT 
1. Baur G. N. (1976), Cơ sở sinh thái học của kinh doanh rừng mưa, Vương 
Tấn Nhị dịch, Nxb Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội. 
2. Nguyễn Tiến Bân và Cs (2005), Danh lục các loài thực vật Việt Nam tập 
3. Bộ nông nghiệp & PTNT, Quyết định. Số: 4961/QĐ-BNN-TCLN. Ban 
hành danh mục các loài cây chủ lực cho trồng rừng sản xuất và danh mục các 
loài cây chủ yếu cho trồng rừng theo các vúng sinh thái lâm nghiệp 
4. Lê Mộng Chân, Lê Thị Huyên (2000), Thực vật rừng, Nxb Nông nghiệp 
5. Bùi Thế Đồi (2001), Nghiên cứu một số đặc điểm cấu trúc và tái sinh tự 
nhiên quần xã thực vật rừng trên núi đã vôi tại ba địa phương ở miền Bắc Việt 
Nam, Luận văn Thạc sỹ khoa học Lâm Nghiệp, Trường Đại Học Lâm nghiệp. 
6. Nguyễn Thế Hưng, Hoàng Chung (1995), Nghiên cứu đặc điểm cấu trúc và 
khả năng tái sinh của các loài cây gỗ trong thảm thực vật sau nương rẫy ở xã 
tam hiệp, huyện yên thế, tỉnh bắc giang 
7. Đỗ Tất Lợi (1995), Những cây thuốc và vị thuốc việt nam, Nxb khoa học và 
kỹ thuật, Hà Nội. 
8. Nguyễn Hoàng Nghĩa (2001), Phương pháp nghiên cứu trong lâm nghiệp, 
Nxb.Nông Nghiệp 
9. Odum, EP (1971), Nguyên tắc cơ bản của sinh thái học. Ấn bản thứ ba, 
Công ty Saunders WB, Philadelphia, 1-574. 
10. EP Odum (1978) Cơ sở sinh thái học, tập I, Nxb Đại học và Trung học 
11. Trần Ngũ Phương (1970), Bước đầu nghiên cứu rừng Miền Bắc Việt Nam, 
Nxb Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội. 
12. Vũ Đình Phương, Đào Công Khanh “Kết quả thử nghiệm phương pháp 
nghiên cứu một số quy luật cấu trúc, sinh trưởng phục vụ điều chế rừng lá 
rộng, hỗn loại thường xan ở Kon Hà Nừng - Gia Lai”, Nghiên cứu rừng tự 
nhiên, Nxb Thống kê, Hà Nội, 2001, tr 94 - 100. 
41 
13. Richards P.W (1959, 1968, 1970), Rừng mưa nhiệt đới (Vương Tấn Nhị 
dịch), Nxb Khoa học kỹ thuật, Hà Nội. 
14. Richards B. Primack (1999), (Võ Quý, Phạm Bình Quyền, Hoàng Văn 
Thắng dịch , Cơ sở sinh học bảo tồn, Nxb. Khoa học & kỹ thuật 
15. Nguyễn Văn Thêm (1992), Nghiên cứu quá trình tái sinh của Dầu song 
nàng (Dipterocarpus dyeri Pierre) trong rừng kín ẩm thường xanh và 
nửa rụng lá nhiệt đới mưa ẩm ở Đồng Nai nhằm đề xuất biện pháp khai 
thác tái sinh và nuôi dưỡng rừng, Luận án Phó tiến sĩ Nông nghiệp, 
Viện khoa học Lâm nghiệp Việt Nam, Hà Nội. 
16. Nguyễn Nghĩa Thìn (1997), Cẩm nang nghiên cứu đa dạng sinh vật. Nxb. 
Nông nghiệp. Hà Nội 
17. Thái Văn Trừng (1978), Thảm thực vật rừng Việt Nam (trên quan điểm 
hệ sinh thái), In lần thứ 2, có sửa chữa, Nxb Khoa học và kỹ thuật 
18. Nguyễn Văn Trương (1983), Quy luật cấu trúc rừng gỗ hỗn loài, Nxb 
Khoa học kỹ thuật, Hà Nội. 
19 Nguyễn Vạn Thường (1991), “Bước đầu tìm hiểu tình hình tái sinh tự nhiên 
ở một số khu rừng miền Bắc Việt nam”, Một số công trình 30 năm điều 
tra qui hoạch rừng 1961-1991, Viện Điều tra qui nhoạch rừng, Hà Nội, tr. 
49-54. 
II.TIẾNG ANH 
20. Ghent A. W., (1969), "Studies of regeneration in foret stands devastated 
by the Spruce Budworm, Problems of stocked - quadrat sampling", 
Forest science, Vol. 15, No 4, pp 120 - 130. 
21. Van Steenis. J (1956), Basic principles of rain forest Sociology, Study of 
tropical vegetation proceedings of the Kandy Symposium, UNESCO 
22. Baur G. N (1964), The ecological basic of rain forest management - XVII, 
Rapport dactyl, Archives FAO, Rome. 
42 
23. Odum P. (1971), Fundamentals of ecology, 3rd ed. Press of WB. 
SAUNDERS Company. 
III. TÀI LIỆU INTERNET 
24. Chi Đinh 
25. Cây Đinh mật 
t=species 
43 
Biểu 1. Phiếu thống kê Đinh mật theo tuyến. 
STT 
D1.3 
(cm) 
Hvn 
(m) 
Hdc 
(m) 
Dt(m) Lt 
(m) 
Chất 
lượng 
Tọa 
 Độ 
Độ 
Cao 
1 
2 
3 
Biểu 2. Phiếu điều tra cây Đinh mật theo tuyến 
Tuyến số: Loài: Đinh mật Khu vực: 
Độ dốc : Hương phơi : Trạng thái rừng : 
Toạ độ điểm đầu: X: Y: 
Toạ độ đỉêm cuối: X: Y: 
Biểu 3. Phiếu đo đếm tầng cây gỗ 
OTC số: Khu vực: Trạng thái rừng: 
Toạ độ :x : y: Độ cao: 
 Độ dốc: Hướng phơi: Đá lộ đầu: 
Độ tàn che: Ngày đo đếm: 
Người điều tra: 
STT Tên loài 
D1.3 
(m) 
Dt 
(m) 
Hvn 
(m) 
Hdc 
(m) 
Lt 
(m) 
Sinh 
trưởng 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
44 
* Ghi chú: Ghi rõ tên loài cây, nếu không xác định được ghi sp1,sp2 và lấy 
mẫu để giám định. 
DT được xác đinh trung bình hai hướng Đông Tây và Nam Bắc 
 Phẩm chất đánh giá Tốt (1); Trung bình (2) và Xấu (3) 
45 
Biểu 4. Phiếu đo đếm cây tái sinh 
OTC số: Khu vực: Trạng thái rừng: 
Toạ độ :x : y: Độ cao: 
 Độ dốc: Hướng phơi: Đá lộ đầu: 
Độ tàn che: Ngày đo đếm: 
Người điều tra: 
O
D 
B 
Loài 
Cây 
Chiều cao (m) 
Nguồn 
gốc Khoảng 
cách 
gốc cây mẹ 
 0 - 1 1 - <2 ≥2 
Hạ
t 
Chồ
i 
 T 
T
B X T 
T
B X T 
T
B X 
* Ghi chú: H: nguồn gốc từ Hạt; C: Nguồn gốc từ Chồi; Ghi bằng số cây 
như 1,2,3 
Loài cây nào không xác định được tên ghi sp1, sp2 và lấy mẫu để giám định 
tên loài. 
46 
Biểu 5. Phiếu điều tra thảm tươi và dây leo 
OTC số: Khu vực: Trạng thái rừng: 
Toạ độ :x : y: Độ cao: 
 Độ dốc: Hướng phơi: Đá lộ đầu: 
Độ tàn che: Ngày đo đếm: 
Người điều tra: 
ODB Loài Cây 
Cấp độ cao (m) Độ che phủ 
(%) 
Ghi chú 
0.5 1 >2 
* Ghi chú: Cần xác định rõ tên loài, nếu không ghi sp1, sp2 nhưng lấy 
mẫu để giám định. 
Dạng sống ghi theo thực vật rừng: thân gỗ, dây leo, thân ngầm. 
Sinh trưởng: Tốt (1); Trung bình (2) và Xấu (3) 
 47 
 Biểu 6. Phiếu điều tra phẫu diện đất 
OTC : .......Khu vực: ....................Vị trí:...............Trạng thái rừng : ................. 
Tọa độ :.................................................................Độ cao : ........... 
Độ dốc : ............Hướng dốc : ....................Tỷ lệ đá lộ đầu :.............................. 
Độ tàn che : .....................Ngày đo đếm: .......................................................... 
Người điều tra: .................................................................................................. 
ÔTC 
Độ dày 
TB tầng 
đất (cm) 
Màu sắc Độ ẩm Độ xốp 
Tỷ lệ đá lộ 
đầu, đá 
lẫn 
Thành 
phần cơ 
giới 
Ao A B Ao A B Ao A B A B 
Lộ 
đầu 
Đá 
lẫn A B 
A B 
1 
2 
3 
Tổng