Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2)

Tranh luận (argument, debate), có khi còn được gọi là

tranh biện (tranh luận – phản biện) là một hình thức giao tiếp

ngôn ngữ đặc thù, thường xuất hiện trong những tình huống

giao tiếp có tính đối kháng cao, trong đó các bên tranh luận

dùng lý lẽ, lập luận để phân tích, luận giải nhằm xác định

đúng/sai, phải/trái về một quan điểm, một tư tưởng, một

vấn đề, một sự việc nào đó. Theo Đại từ điển tiếng Việt thì

tranh luận là “bàn cãi có phân tích lý lẽ để tìm ra lẽ phải”1.

Có tranh (giành/cạnh tranh, đấu tranh ) mà không có luận

(bàn bạc, biện luận, bình luận, đàm luận, thảo luận ) thì chỉ

là sự cãi cọ, đấu khẩu dựa trên cảm tính cá nhân, chủ quan,

không phân tích đúng/sai, không sử dụng lý lẽ và lập luận để

xác định chân lý/nghịch lý, phải/trái, hợp lý/bất hợp lý

Ngược lại, nếu chỉ có luận mà không có tranh thì đó là thuyết

trình, diễn giảng, thuyết giảng trong đó quan điểm của các

bên là cùng hướng, không mâu thuẫn, không đối nghịch

nghĩa là không đòi hỏi thẩm tra để xác định đúng/sai, hay/dở,

tốt/xấu, phải/trái

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 1

Trang 1

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 2

Trang 2

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 3

Trang 3

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 4

Trang 4

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 5

Trang 5

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 6

Trang 6

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 7

Trang 7

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 8

Trang 8

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 9

Trang 9

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2) trang 10

Trang 10

Tải về để xem bản đầy đủ

pdf 115 trang duykhanh 9520
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2)", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2)

Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận (Phần 2)
 có và 
thật sự là nếu bạn là một thanh niên gốc Phi và bạn làm một 
điều tương tự như một thanh niên da trắng khác thì khả năng 
cao hơn là bạn sẽ bị bắt, bị buộc tội và bị bỏ tù. Do vậy, 
chúng ta phải giải quyết vấn đề phân biệt chủng tộc trong hệ 
 297 
thống tư pháp của nước Mỹ, chúng ta không thể cứ nói Luật 
pháp và Trật tự, chúng ta phải nói rằng chúng ta hướng tới 
tương lai với một kế hoạch có thể giúp người dân không gặp 
rắc rối với Pháp luật, phải xử lý những hình phạt tối thiểu, 
bắt buộc điều đã và đang khiến quá nhiều người phải ngồi tù 
một cách không đáng có. Chúng ta cần nhiều chương trình 
tạo cơ hội làm lại cuộc đời. Có rất nhiều phương án tích cực 
mà chúng ta có thể làm và tôi tin chắc rằng những luật kiểm 
soát súng đạn theo đúng lẽ thường sẽ rất có ích vào lúc này. 
Đây cũng là điều mà Donald Trump ủng hộ. Chúng ta có quá 
nhiều vũ khí quân dụng lưu hành bừa bãi ở nơi công cộng. 
Lực lượng cảnh sát của chúng ta không được trang bị đủ để 
ứng phó. Chúng ta phải để súng tránh xa khỏi tay những kẻ 
gây hại khi có súng trong tay và chúng ta phải ban lệnh cấm 
những kẻ đang trong diện theo dõi khủng bố mua súng. Nếu 
những kẻ này bị cấm không được lên máy bay thì chúng cũng 
phải bị cấm khi mua súng. Đây là những gì chúng ta có thể 
làm và 2 Đảng phải đồng thuận trong vấn này. 
 LH. Bà nói rằng chúng ta cần làm mọi việc trong khả 
năng để cải thiện năng lực cảnh sát, qua đó đánh thẳng vào 
vấn đề phân biệt đối xử ngầm. Bà có nghĩ rằng cảnh sát hiện 
nay phân biệt đối xử ngầm với người da đen hay không? 
 HC. Tôi cho rằng phân biệt đối xử ngầm là một vấn đề 
với tất cả mọi người không chỉ cảnh sát. Quá nhiều người 
trong chúng ta đi đến kết luận quá sớm khi đánh giá người 
khác và do đó tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta cần phải nghiêm 
túc tự đặt câu hỏi: Tại sao tôi lại cảm thấy như vậy? Nhưng 
 298 
khi đề cập đến vấn đề năng lực cảnh sát, một khía cạnh có ý 
nghĩa và hệ quả mang tính con người, mang tính sống còn 
thì như tôi đã nói, trong gói ngân sách đầu tiên mà tôi phải 
chịu trách nhiệm, tôi sẽ đầu tư vào việc hỗ trợ giải quyết vấn 
đề phân biệt đối xử ngầm bằng việc tái huấn luyện đại đa số 
sĩ quan cảnh sát. Vài tuần trước tôi có cuộc nói chuyện với 
một nhóm các cảnh sát đầy kinh nghiệm và có năng lực, họ 
cũng thừa nhận phân biệt đối xử ngầm là một vấn đề, họ có 
rất nhiều mối quan ngại, vấn đề thần kinh là một trong những 
mối quan ngại lớn nhất bởi ngày nay cảnh sát đang phải đối 
mặt với rất nhiều kẻ có vấn đề về thần kinh. Họ muốn có được 
sự ủng hộ, họ muốn được huấn luyện thêm, họ muốn được 
giúp đỡ và tôi cho rằng Chính phủ có thể làm được điều đó. 
 DT. Tôi muốn được phản hồi về vấn đề này. Thứ nhất 
tôi đồng tình và rất nhiều người trong Đảng của tôi muốn 
trao một số quyền nhất định cho những người trong diện theo 
dõi và diện cấm bay. Tôi nói điều này là dù có được sự bảo 
trợ của Hiệp hội súng trường Mỹ (NRA) nhưng chúng ta phải 
xem xét rất kỹ lưỡng những người này dù họ có xứng đáng bị 
liệt vào danh sách đó không. Chúng ta sẽ giúp họ ra khỏi 
danh sách nhưng tôi đồng ý với việc không thể bán súng cho 
họ. Về vấn đề kiểm soát đột xuất, có lẽ động cơ chính trị là lý 
do khiến bà không dám nói về vấn đề này, nhưng tôi không 
cho rằng điều đó là không nên. Ở New York, chúng ta có 
2.200 vụ ám sát mỗi năm và từ sau khi áp dụng kiểm soát đột 
xuất con số này giảm xuống còn 500 vụ. 500 vụ ám sát vẫn 
còn là rất nhiều nhưng chúng ta đã giảm từ 2.200 xuống còn 
 299 
500 dưới thời thị trưởng cũ, nhưng thị trưởng đương nhiệm 
lại bãi bỏ chính sách này. Vậy nên, bà không thể nói rằng 
chính sách này không có tác dụng bởi vì nó có tác dụng, tác 
dụng rất lớn. 
 HC . Công bằng mà nói, nếu chúng ta so sánh giữa các 
thị trưởng với nhau thì dưới thời thị trưởng đương nhiệm tỷ lệ 
tội phạm vẫn tiếp tục được giảm trong đó có cả số lượng các 
vụ ám sát. 
 DT . Bà nhầm rồi! 
 HC . Tôi không hề nhầm 
 DT . Số vụ ám sát đã tăng, kiểm tra mà xem 
 HC . Tôi đánh giá cao nỗ lực của cả 2 thị trưởng, cả 2 
cảnh sát trưởng bởi những gì họ làm đã phát huy tác dụng và 
những cộng đồng khác cần ngồi lại với nhau và học hỏi từ 
những gì đã phát huy tác dụng. Tôi cho rằng dù chỉ một vụ 
ám sát cũng là quá nhiều, nhưng điều quan trọng là chúng ta 
phải học hỏi từ những điều đã phát huy tác dụng chứ không 
phải từ những gì nghe qua có vẻ ồn ào nhưng không có tác 
dụng như mong muốn. Chẳng ai không muốn đảm bảo an 
toàn cho các cụm dân cư cả nhưng cũng chẳng ai phản đối 
việc phải tôn trọng quyền lợi của những thanh niên sinh sống 
tại các cụm dân cư này. Vậy nên, chúng ta cần làm tốt hơn 
việc hợp tác với các cộng đồng: các cộng đồng tôn giáo, cộng 
đồng kinh doanh cũng như cảnh sát để cùng nhau giải quyết 
vấn đề này. 
 300 
 LH. Tôi xin nhắc lại, đây là phần tranh luận về sắc tộc. 
 DT . Tôi muốn được phản hồi. 
 LH. Xin mời Ông. 
 DT . Cộng đồng người Mỹ gốc Phi đã quá thất vọng với 
giới làm chính trị, những người đến mùa tranh cử như lúc này 
đây thì nói rất hay nhưng sau mùa tranh cử thì hẹn 4 năm sau 
gặp lại nhé. Cộng đồng người Mỹ gốc Phi đã bị Đảng Dân 
chủ và giới làm chính trị lợi dụng để lấy những lá phiếu từ 
họ. Các chính trị gia đã kiểm soát các cộng đồng này trong 
suốt một thế kỷ qua Tôi đã tới khắp nơi, tôi đã gặp những 
con người vĩ đại nhất trong cộng đồng ấy và họ rất, rất thất 
vọng với những gì giới chính trị gia đã nói với họ và những gì 
giới chính trị gia làm được cho họ. 
 HC . Tôi nghĩ Donald vừa chỉ trích tôi chỉ vì tôi chuẩn bị 
cho cuộc tranh luận này và đúng là tôi đã chuẩn bị và Ông 
biết tôi còn chuẩn bị làm gì nữa không? Làm Tổng thống. Và 
tôi nghĩ đó là một việc đúng đắn. Thưa ông Trump, trong 5 
năm qua ông đã tuyên truyền một cáo buộc sai sự thật rằng 
Tổng thống da đen đầu tiên của nước Mỹ không phải cư dân 
sinh ra ở đây. Ông đã nghi ngờ tính hợp pháp của ông ấy, rồi 
trong vài tuần qua ông đã thừa nhận điều mà đa phần người 
Mỹ đã thừa nhận từ hàng năm trước: Tổng thống sinh ra tại 
Mỹ. Ông có thể cho chúng tôi biết tại sao ông phải mất quá 
lâu mới thừa nhận điều đó. 
 DT . Tôi sẽ nói cho bà biết, rất đơn giản thôi, những 
người quản lý chiến dịch tranh cử của bà khi tranh cử với 
 301 
Obama và là bạn thân của bà đã trả lời phỏng vấn với phóng 
viên chính trị của CNN về nghi ngờ xuất xứ của Obama. Một 
phóng viên được đánh giá cao đã tới Kenya để tìm hiểu về 
vấn đề này. Họ đã đẩy vụ việc lên cao trào nhưng không thể 
ép Obama trình ra giấy khai sinh. Khi tôi tham gia tôi đã ép 
ông ta phải trình ra giấy khai sinh, vậy nên tôi cảm thấy thỏa 
mãn. Vì sao tôi cảm thấy thỏa mãn ư? Vì tôi muốn xong đâu 
vào đấy thì tập trung vào đánh bại IS, xong đâu vào đấy thì 
tạo ra công ăn việc làm, xong đâu vào đấy thì xây dựng biên 
giới vững mạnh, bởi tôi mong muốn xong đâu vào đấy thì tập 
trung vào những việc quan trọng đối với tôi và quan trọng đối 
với đất nước. 
 LH. Tôi muốn hỏi là giấy khai sinh đã được Tổng thống 
công khai vào năm 2011, nhưng sau đó ông vẫn tuyên truyền 
về việc Tổng thống sinh ra tại Kenya và nghi ngờ tính xác 
thực trong suốt những năm 2012, 2013, 2014, 2015 và gần 
đây nhất là vào tháng 1 năm nay. Vậy điều gì đã khiến ông 
thay đổi quan điểm. 
 DT .  thì không ai thúc đẩy việc làm rõ cả, không ai 
quan tâm đến vấn đề này, nhưng tôi là người đã buộc họ phải 
công khai giấy khai sinh và tôi nghĩ tôi đã hoàn thành tốt 
nhiệm vụ. Cựu ngoại trưởng Clinton cũng tham gia mà. Ai 
cũng sẽ nói rằng điều đó là không chính xác nhưng sự thật là 
vậy đấy Hãy xem lại CNN đi, xem lại đoạn phỏng vấn với 
cựu quản lý chiến dịch của bà đi, bà có liên quan đấy. Nhưng 
cũng giống bà không thể đem về công ăn việc làm cho nước 
Mỹ, bà cũng chẳng làm được gì trong vụ này. 
 302 
 LH. Bà Clinton, tôi sẽ để bà phản hồi nhưng xin nhắc 
lại rằng chúng ta đang nói tới vấn đề hàn gắn mâu thuẫn sắc 
tộc trong phần này. 
 HC. Hãy nghe ông ta nói mà xem. Rõ ràng đúng như 
Donald vừa thừa nhận ông ta biết khi đứng trên sân khấu này 
và khi được hỏi về vấn đề sắc tộc ông sẽ tìm cách lảng tránh 
nhưng đâu có dễ vậy. Sự thật là ông đã bắt đầu sự nghiệp 
chính trị của mình dựa trên lời nói dối đầy tính phân biệt 
chủng tộc rằng: Tổng thống da đen đầu tiên của chúng ta 
không phải công dân Mỹ. Không hề có bất kỳ bằng chứng nào 
cho thấy điều đó nhưng ông ta cứ thế tuyên truyền. Sở dĩ ông 
ta cứ lặp đi lặp lại luận điệu này trong nhiều năm bởi một bộ 
phận những người ủng hộ ông ta dường như tin hoặc tự ép 
mình tin vào điều đó, nhưng hãy nhớ rằng khi Donald bắt đầu 
sự nghiệp vào năm 1973, ông ta đã bị Bộ Tư pháp kiện về 
việc phân biệt chủng tộc khi không cho phép người Mỹ gốc 
Phi thuê nhà tại các khu chung cư do ông ta sở hữu. Và ông 
ta cũng nhắc nhở tất cả những người làm việc cho mình phải 
nhớ rõ đấy chính là chính sách phải tuân thủ. Thực chất ông 
ta đã bị Bộ Tư pháp kiện tới 2 lần, do đó có thể thấy ông ta có 
tiền sử phân biệt chủng tộc và vụ nơi sinh của Tổng thống 
Obama là một lời bịa đặt gây tổn thương sâu sắc. Các bạn 
biết đấy, Barack Obamalà một người có phẩm cách rất cao 
và tôi có thể thấy rõ lời bịa đặt kia khiến ông ấy phiền lòng 
đến mức nào. Nhưng tôi muốn nhắc đến lời của Michelle 
Obama trong bài phát biểu tuyệt với của bà tại Đại hội Đảng 
Dân chủ: “Khi đối phương tìm cách chơi xấu, ta vẫn phải 
 303 
kiêu hãnh ngẩng cao đầu” và Barack Obama vẫn kiêu hãnh 
ngẩng cao đầu, mặc cho những chiêu trò của Donald Trump 
tìm cách kéo ông xuống. 
 LH. Thưa ông Trump, ông có thể phản hồi, sau đó chúng 
ta sẽ chuyển sang phần tiếp theo. 
 DT . Tôi xin được phản hồi. Thứ nhất tôi đã được xem 
cái cách mà bà được chuẩn bị trước khi tranh luận với 
Barack Obama. Bà đối xử với ông ta chẳng ra gì và rồi tôi 
xem cái cách mà bà nói về mọi việc tốt đẹp ra sao hay bà 
tuyệt với như thế nào. Bà đã tìm mọi cách bêu xấu Obama. Bà 
và bộ phận tranh cử của bà, thậm chí còn phát tán bức ảnh 
của Obama trong cái bộ trang phục ấy, bức ảnh rất nổi tiếng 
còn gì? Tôi đã nghĩ Bà không thể phủ nhận điều đó đâu. Mới 
tuần trước, quản lý chiến dịch tranh cử của bà còn thừa nhận 
điều đó. Vì thế nên bà đừng có tỏ ra thanh cao, không có tác 
dụng gì đâu. Còn về vấn đề kiện tụng, đúng khi đó tôi còn trẻ, 
tôi và Công ty của cha mình và không chỉ có các Công ty 
của tôi mà còn nhiều Công ty khác trên khắp đất nước cũng 
bị kiện. Đó là một vụ kiện liên bang. Chúng tôi đã giải quyết 
vụ kiện mà không phải thừa nhận sai lầm. Tôi sẽ đi xa hơn 
một bước, ở Florida - một cộng đồng khó nhằn nhưng là một 
cộng đồng tuyệt vời và giàu có, có lẽ là cụm dân cư giàu có 
nhất trên thế giới - tôi đã mở một sân goft ở đây và được 
đánh giá rất cao, không hề phân biệt đối xử với người Mỹ gốc 
Phi, không hề phân biệt với người Hồi giáo hay bất kỳ ai. Đó 
là một sân goft rất thành công và tôi rất mừng vì đã xây lên 
 304 
nó và được đánh giá rất cao. Tôi rất tự hào vì nó, thực sự tôi 
cảm thấy vậy” 
 .. 
 II. Giả định Anh (Chị) là người ủng hộ cho các tuyên bố 
trong các chủ đề dưới đây. Hãy xây dựng lập luận gồm các 
luận điểm, các lý lẽ, bằng chứng để bảo vệ cho tuyên bố đó. 
 Chủ đề 1. Muốn có kết quả khác biệt thì phải hành động 
khác biệt, không theo cách cũ. 
 Chủ đề 2. Để sống trung thực và đúng đắn bạn chỉ cần 
biết ít thôi, nhưng để sống khác bạn cần nghiên cứu kỹ các 
đạo luật. 
 Chủ đề 3. Muốn người khác đối xử với mình thế nào, 
hãy đối xử với họ theo cách mình muốn. 
 Chủ đề 4. Luật sư là cánh tay nối dài của thẩm phán. 
 Chủ đề 5. Luật sư là người có một trái tim nóng, một 
cái đầu lạnh và đôi bàn tay sạch. 
 III. Với mỗi chủ đề dưới đây, Anh (Chị) hãy: 
 a. Chọn cho mình một trong hai quan điểm: Ủng hộ hoặc 
phản đối. 
 b. Từ quan điểm đã chọn, xây dựng lập luận (khoảng 01 
trang giấy A 4) để bảo vệ quan điểm đã chọn, bao gồm các nội 
dung: đưa ra các luận điểm; nêu các lý lẽ và các minh chứng 
bảo vệ các luận điểm đó; kết luận cuối cùng. 
 1. “Kết bạn trên Facebook, nên hay không?” . 
 2. “Bỏ quy định điểm danh sinh viên trên lớp, nên hay 
không?”. 
 305 
 3. “Quan hệ tình dục trước hôn nhân, nên hay không?” . 
 4. “Sinh viên nên tập trung vào nhiệm vụ học tập, đừng 
mất thời gian vào chuyện chính trị, chuyện đời sống xã hội”. 
 5. “Bãi bỏ án tử hình, nên hay không?” . 
 6. “Hợp thức hóa hôn nhân đồng tính, nên hay không?”. 
 7. “Quy định “Luật sư có nghĩa vụ tố giác thân chủ, nên 
hay không?”. 
 8. “Điều luật cho phép được chọn “cái chết êm ái” *, 
nên hay không?”. 
 (*Cái chết êm ái là cái chết khi người bệnh có nguyện 
vọng muốn được giải thoát khỏi sự đau đớn của bệnh tật, muốn 
được kết thúc nhẹ nhàng cuộc đời bằng một liều thuốc độc). 
 9. “Không có tiền, đừng hy vọng có cuộc sống hạnh phúc”. 
 10. “Sống thử, nên hay không?”. 
 306 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
 [1] Lê Thanh Sơn (Chủ biên), Đoàn Đức Lương (2018), 
Kỹ năng tư duy phản biện, NXB Đại học Huế. 
 [2] Lê Thị Hồng Vân (Chủ biên)... (2017), Giáo trình 
Kỹ năng nghiên cứu và lập luận, NXB Hồng Đức. 
 [3] Lê Duy Ninh (2016), Logic - Phi logic trong đời 
thường và trong pháp luật, Tài liệu lưu hành nội bộ, thành 
phố Hồ Chí Minh. 
 [4] Hồ Ngọc Diệp (2016), Tình huống pháp lý và thực 
tiễn tố tụng , NXB Phương Đông. 
 [5] Đỗ Thị Diệu Ngọc, Nguyễn Huy Cường (2019), Tư 
duy biện luận – nghĩ hay hơn hay nghĩ, NXB Thế giới. 
 [6] Trần Việt Dũng (2014), Đào tạo luật thông qua mô 
hình phiên tòa giả định – cẩm nang cho giảng viên và sinh 
viên Luật, NXB Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh. 
 [7] Walter Dill Scott (2018), Khoa học điều trí khiển 
tâm , NXB Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh. 
 [8] Nguyễn Trường Giang (2006), Logic trong tranh luận, 
NXB Thanh niên. 
 [9] Hồ Ngọc Diệp (2010), Bình luận án các vụ án dân 
sự, kinh doanh thương mại, NXB Phương Đông. 
 [10] Lê Duy Ninh (2013), Một số tình huống và bài tập 
môn Logic học, NXB Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh. 
 [11] Wesite: www.congbobanan.toaan.gov.vn 
 307 
 NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC HUẾ 
07 Hà Nội, TP. Huế - Điện thoại: 0234.3834486; Fax: 0234.3819886 
 Website: huph.hueuni.edu.vn 
 Chịu trách nhiệm xuất bản 
 Q. Giám đốc: TS. Trần Bình Tuyên 
 Chịu trách nhiệm nội dung 
 Q. Tổng biên tập: TS. Nguyễn Chí Bảo 
 Thẩm định nội dung 
 TS. Lê Thị Thảo 
 ThS. Hoàng Ngọc Thanh 
 Biên tập viên 
 Ngô Văn Cường 
 Biên tập kỹ thuật 
 Trần Dương Hoàng Long 
 Trình bày, minh họa 
 Minh Hoàng 
 Sửa bản in 
 Ngô Cường 
 Đối tác liên kết xuất bản 
 Đoàn Đức Lương, Trường Đại học Luật, Đại học Huế 
 Đường Võ Văn Kiệt, phường An Tây, thành phố Huế 
 KỸ NĂNG 
 LẬP LUẬN VÀ TRANH LUẬN 
In 2.000 bản, khổ 14.5x20.5cm tại Công ty TNHH In và Bao bì Hưng 
Phú, Khu phố 1A, phường An Phú, thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương. 
Số xác nhận đăng ký xuất bản: 1472-2020/CXBIPH/05-20/ĐHH. Quyết 
định xuất bản số: 71/QĐ/ĐHH-NXB, cấp ngày 08 tháng 05 năm 2020. In 
xong và nộp lưu chiểu năm 2020. 
 Mã số ISBN: 978-604-974-422-8 
 308 

File đính kèm:

  • pdfgiao_trinh_ky_nang_lap_luan_va_tranh_luan_phan_2.pdf