Đánh giá thực trạng khai thác tài nguyên du lịch huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi

gom xử lý rác trên đảo Lý Sơn còn chưa đáp ứng được nhu cầu; toàn huyện chỉ có một xe thu gom 
rác, nhà máy ở đây không đủ công suất để phục vụ việc thu gom, xử lý rác. 
Công tác Marketing quảng cáo 
Hoạt động quảng bá ngày càng được quan tâm đầu tư. Tỉnh đã thành lập Trung tâm Xúc tiến 
và Hỗ trợ đầu tư tỉnh Quảng Ngãi để đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến du lịch. 
Trong thời gian qua, UBND huyện Lý Sơn đã cùng với các cơ quan phát thanh truyền hình 
trong và ngoài tỉnh đưa hình ảnh về du lịch Lý Sơn đến với đông đảo khách du lịch trong và ngoài 
nước bằng nhiều hoạt động như: “Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa”, “Ngày chạy Olympic vì sức khỏe 
toàn dân”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, tổ chức treo 450 lá cờ tổ quốc dọc trục 
đường chính trong huyện để chào đón năm mới, tổ chức tuyên truyền an toàn giao thông, phòng chống 
cháy nổ, vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng chống dịch bệnh, phòng trừ các tệ nạn xã hội trong dịp 
tết,. Các công ty cũng như doanh nghiệp du lịch tỉnh đã hoàn thiện trang web du lịch, cập nhật đầy 
đủ thông tin về du lịch Lý Sơn. Qua khảo sát của tác giả trên facebook đã có các trang về đảo Lý Sơn 
được rất nhiều tài khoản theo dõi và chia sẻ bài như: Đảo Lý Sơn với 42.210 lượt like, Du lịch Lý Sơn 
- Gió biển homestay & camping, Đảo bé – Lý Sơn với 6219 lượt like, Du lịch Lý Sơn với 4691 lượt 
like, Du lịch Lý Sơn giá rẻ với 2341 lượt like. Những nỗ lực này đã góp phần đưa hình ảnh du lịch của 
Lý Sơn đến với đông đảo du khách trong và ngoài nước. 
Song, công tác quảng bá du lịch Lý Sơn vẫn chưa đạt được hiệu quả cao, chưa có một chiến 
lược xúc tiến phát triển du lịch đầy đủ và hoàn thiện, chỉ mới bước đầu giới thiệu vài chương trình du 
lịch đơn thuần và những điểm du lịch nổi bật, chưa tạo được sự hấp dẫn đối với du khách trong và 
ngoài nước. Cộng đồng và người dân địa phương cũng là một kênh quảng bá các điểm du lịch nhưng 
những thông tin của người dân về những điểm đến chưa đầy đủ và phong phú, vì vậy chỉ dừng lại ở 
mức sơ bộ. 
Qua cảm nhận của khách du lịch: 
- Đặc điểm của đối tượng điều tra: Du khách được khảo sát không có sự chênh lệch nhiều 
về giới tính (53,66% nam, 46,34% nữ). Khách bao gồm nhiều độ tuổi khác nhau trong đó nhóm 
tuổi chiếm tỷ lệ lớn nhất là 19 - 30 tuổi với 63,41%. Về nghề nghiệp, phần lớn du khách là sinh 
viên với 34,15% và tiếp đó là công chức viên chức chiếm 21,95%, doanh nhân với 18,29%, lao 
động phổ thông với 4,88%, nghỉ hưu với 1,22%, nghề nghiệp khác chiếm tỷ lệ còn lại. Thị trường 
khách du lịch được khảo sát đều là khách du lịch nội địa, đến từ nhiều vùng miền đất nước; song 
chủ yếu là khách đến từ vùng Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên (69,28%), Thành phố Hồ 
Chí Minh (19,51%). Thu nhập của hầu hết du khách đến du lịch ở các điểm khảo sát là chưa cao, 
đa số có thu nhập 03 - 06 triệu chiếm 43,9%. 
- Số lần đến và thời gian lưu lại Lý Sơn: Tỉ lệ khách lần đầu đến các địa điểm khảo sát 
khá cao (58,54%). Tuy nhiên, tỉ lệ khách trở lại Lý Sơn chưa cao, cho thấy sản phẩm du lịch gắn 
với TNDL chưa thực sự phong phú, hấp dẫn du khách. Thời gian lưu lại Lý Sơn khá ngắn, chủ yếu 
01 - 02 ngày chiếm 89,02%. 
- Nguồn tiếp cận thông tin chủ yếu: Internet và thông tin từ bạn bè, người thân 
 Trương T. T. Trang, Hạ T. T. Trinh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 16(2), 207-216 213 
- Hình thức tổ chức: Chủ yếu tự tổ chức đi theo nhóm (chiếm 91,46%); có thể thấy hầu 
như du khách đều chọn hình thức tự tổ chức, thiếu hướng dẫn viên, khách du lịch sẽ không có 
được hiểu biết và sự trải nghiệm đầy đủ về những giá trị của TNDL ở Lý Sơn. 
- Mục đích: Khách du lịch chủ yếu đến chỉ để tham quan, nghỉ dưỡng (73/82 lượt lựa 
chọn), các mục đích khác như nghiên cứu rất ít, hầu như không có. 
- Cảm nhận của khách du lịch được phản ánh bởi một số yếu tố gồm chương trình du lịch, 
các giá trị văn hóa, nghệ thuật, lịch sử; các yếu tố môi trường, dịch vụ bổ trợ, tại các điểm du lịch. 
Khảo sát sử dụng cách cho điểm thang đo Likert với 5 mức độ từ 1 đến 5 với mức hoàn toàn không 
hài lòng đến hoàn toàn hài lòng, tương ứng với giá trị trung bình của từng yếu tố như sau: 
 Từ 1,00 đến 1,80: Hoàn toàn không hài lòng 
 Từ 1,81 đến 2,60: Không hài lòng 
 Từ 2,61 đến 3,40: Bình thường 
 Từ 3,41 đến 4,20: Hài lòng 
 Từ 4,21 đến 5,00: Hoàn toàn hài lòng 
 Trên cơ sở đó, cảm nhận của du khách được thể hiện như sau: 
Cảm nhận chung của khách du lịch đối với các điểm du lịch ở Lý Sơn được phản ánh thông 
qua các yếu tố về phong cảnh đẹp, độc đáo, khí hậu, yếu tố lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, yếu tố 
môi trường và các dịch vụ bổ trợ. Với 82 khách khảo sát, kết quả đánh giá như bảng sau: 
Bảng 2 
Cảm nhận của du khách đối với thực trạng khai thác TNDL ở Lý Sơn 
STT Nội dung 
Thang điểm đánh giá, % Trung bình 
đánh giá 1 2 3 4 5 
1 Phong cảnh đẹp 0 0 19,5 69,5 11 3,91 
2 
Phong cảnh kỳ thú, khác xa với khu 
vực thường trú 
0 0 17,1 76,6 7,3 3,90 
3 Phong cảnh độc đáo, hiếm thấy 0 0 17,1 76,6 7,3 3,90 
4 Khí hậu phù hợp với du lịch biển đảo 0 0 17,1 76,6 7,3 3,90 
5 Nhiều nội dung để tham quan 0 0 68,3 29,3 2,4 3,34 
6 Công trình kiến trúc đẹp 0 0 31,7 61 7,3 3,76 
7 Yếu tố lịch sử hấp dẫn 0 0 42,6 53,7 3,7 3,61 
8 Yếu tố văn hóa, nghệ thuật hấp dẫn 0 0 64,6 30,5 4,9 3,40 
9 Thông tin hướng dẫn có đầy đủ 0 17,1 62,2 12,2 8,5 3,12 
10 Công trình, hiện vật được bảo quản tốt 0 4,9 82,9 8,5 3,7 3,11 
11 Thái độ nhân viên nhiệt tình 0 3,7 80,5 8,5 7,3 3,2 
12 Nhà vệ sinh sạch sẽ 0 41,5 52,4 3,7 2,4 2,67 
13 An ninh, trật tự tốt 0 0 80,5 14,6 4,9 3,24 
14 Rác thu gom tốt, sạch sẽ 0 79,3 18,3 0 2,4 2,26 
15 Nhiều dịch vụ bổ trợ (ăn, uống) 0 0 78,1 20,7 1,2 3,23 
Chú thích thang điểm đánh giá: 1 - Hoàn toàn không hài lòng; 5 - Hoàn toàn hài lòng 
Nguồn: Số liệu tác giả điều tra (2019) 
 214 Trương T. T. Trang, Hạ T. T. Trinh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 16(2), 207-216 
Điều này dẫn đến giá trị trung bình chung cảm nhận của du khách về các điểm du lịch ở Lý 
Sơn đạt 3,37 điểm tương ứng ở mức bình thường với những tiêu chí đã đề ra về các điểm du lịch 
này. Điểm đánh giá này nhìn chung chưa cao (thuộc ngưỡng dưới của mức hài lòng) và còn cho 
thấy điểm hạn chế lớn trong thực trạng khai thác TNDL hiện nay tại các điểm du lịch khảo sát là 
vấn đề nhà vệ sinh (2,67 điểm), thu gom rác (2,26 điểm), thực tế đây chính là lo lắng của các nhà 
chức trách vì du lịch ở Lý Sơn phát triển nhưng còn nhiều hạn chế, đặc biệt là vấn đề môi trường. 
Như vậy, trong thời gian qua hoạt động khai thác TNDL của Lý Sơn đạt được nhiều thành 
tựu song vẫn còn hạn chế cần khắc phục. 
Thành tựu 
- Việc khai thác các TNDL đã làm cho các giá trị tự nhiên và văn hóa được bảo tồn, phát 
triển; giúp cho mọi thế hệ hiểu về lịch sử dân tộc, chủ quyền biển đảo Tổ quốc. Nhờ việc khai thác 
TNDL mà huyện đảo nhận được nhiều sự quan tâm từ các cấp lãnh đạo trong việc phát triển KT – 
XH. 
- Khai thác TNDL làm cho số lượng khách đến Lý Sơn ngày càng tăng, tạo công việc, tăng 
thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân, góp phần thúc đẩy nền kinh tế của huyện. Nâng cao ý 
thức của cộng đồng trong việc lưu giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. 
- Hệ thống giao thông, điện, nước, khách sạn,.... được phát triển đồng bộ và nâng cao chất 
lượng. Chương trình, giáo trình đào tạo nhân lực du lịch được hoàn thiện dần nhờ sự đầu tư của 
tỉnh và hỗ trợ của Trung ương qua các dự án phát triển nguồn nhân lực. 
- Du lịch Lý Sơn đã tạo được thương hiệu nhờ nỗ lực đẩy mạnh quảng bá du lịch của huyện 
thời gian qua cũng như những cảm nhận của du khách khi đến du lịch Lý Sơn. 
Những hạn chế 
- Lý Sơn là huyện đảo vì vậy việc tiếp cận huyện đảo này còn gặp nhiều trở ngại; đặc biệt 
là vấn đề thời tiết. Tính mùa vụ ảnh hưởng rất lớn đến việc phát triển du lịch tại huyện đảo, làm 
giảm hiệu quả đầu tư, quỹ đất để phát triển du lịch còn hạn hẹp, khó khăn cho thu hút đầu tư. 
- Tuy là huyện đảo, bao quanh là biển rộng lớn nhưng vì dạng địa hình đặc biệt trên đảo 
nên không phải ở khu vực nào của đảo Lý Sơn cũng có điều kiện khai thác bãi tắm, phục vụ nhu 
cầu của du khách. 
- Hạn chế về năng lực cạnh tranh và cung ứng dịch vụ du lịch; nguyên nhân là do trình độ 
lao động còn rất hạn chế, tỉ lệ qua đào tạo thấp, trình độ dân trí không cao, cộng đồng địa phương 
chưa nhận thức đúng về du lịch. 
- Khai thác thiếu cơ chế chính sách phù hợp và quản lý thiếu đồng bộ. Khai thác TNDL 
mang tính tự phát, thiếu quy hoạch và quy hoạch chưa phù hợp. Sản phẩm du lịch ít có nét riêng 
so với điểm du lịch biển đảo khác. 
- Vấn đề môi trường, du lịch phát triển nhanh chóng đã gây ảnh hưởng rất lớn đến môi 
trường ở Lý Sơn. Toàn huyện chỉ có một xe thu gom rác, nhà máy chế biến ở đây không đủ công 
suất, ý thức của du khách cùng với người dân nơi đây còn hạn chế. 
- Bảo tồn, tôn tạo các nguồn TNDL chưa được thực hiện nghiêm túc, các hoạt động dân sinh 
tự phát và khai thác không hợp lý khiến nhiều tài nguyên đang dần bị mai một, giảm dần giá trị. 
- Hoạt động marketing, quảng bá còn rất hạn chế chưa thực sự hấp dẫn du khách. Các tour 
du lịch thường không được du khách sử dụng, thay vào đó là việc du khách tự tổ chức đi theo 
nhóm, cá nhân. 
 Trương T. T. Trang, Hạ T. T. Trinh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 16(2), 207-216 215 
Như vậy, có thể thấy vấn đề phát triển du lịch dựa trên TNDL huyện đảo lý Sơn vẫn còn 
nhiều hạn chế, là thách thức cho sự phát triển của ngành. Trong thời gian tới, để khai thác hợp lý 
các TNDL, phát triển du lịch Lý Sơn bền vững cần thực hiện đồng thời các giải pháp: 
- Đào tạo nguồn nhân lực và giáo dục cộng đồng: Chú trọng việc đào tạo phát triển nguồn 
nhân lực, tăng cường giáo dục cộng đồng về vấn đề bảo tồn bản sắc văn hóa đặc thù của biển, đảo. 
- Thu hút đầu tư cho phát triển du lịch: Cần huy động các nguồn vốn khác nhau như ngân 
sách Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng, đầu tư trực tiếp,. để đầu tư phục vụ phát triển du 
lịch Lý Sơn. 
- Chú trọng bảo tồn, tôn tạo nguyên trạng và khôi phục nguyên bản các di tích; xây dựng 
các công trình mới cần có sự tính toán kỹ lưỡng, tránh gây mất cảnh quan đặc thù. 
- Đa dạng các sản phẩm du lịch phát huy được các giá trị của TNDL Lý Sơn: Phát triển đa 
dạng các sản phẩm với bộ sản phẩm du lịch “Đảo xanh huyền thoại”, “Công viên ốc biển, và san 
hô biển Lý Sơn”, “Khám phá tầng địa chất trên đảo Lý Sơn”; phát triển hình thức homestay, tạo 
không gian gần gũi, cảm giác trải nghiệm cho du khách đối với cuộc sống trên huyện đảo. 
- Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch: Cần đầu tư, nâng cao hiệu quả các hoạt 
động quảng bá hình ảnh với du khách về con người, cảnh quan Lý Sơn và vùng phụ cận. Đẩy mạnh 
các hoạt động tuyên truyền, quảng bá, thông qua các đoàn Famtrip, các hãng lữ hành, truyền thông 
có uy tín để quảng bá hình ảnh Lý Sơn; tổ chức các hoạt động hợp tác, giao lưu văn hoá, nghệ 
thuật. Phối hợp tổ chức các hội nghị, hội thảo, sự kiện văn hóa đặc sắc thu hút du khách. Phát triển 
nhanh và bền vững du lịch tại đảo, gắn kết với khu kinh tế Dung Quất, thành phố Quảng Ngãi và 
các khu du lịch như: Mỹ Khê, Sa Huỳnh,.... 
- Phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ cho du lịch Lý Sơn như loại hình nhà nghỉ, khách sạn, 
phương tiện vận chuyển, dịch vụ ăn uống, khu vui chơi giải trí,.... 
- Tăng cường liên kết hợp tác vùng du lịch: Chú trọng kết nối với các tuyến du lịch của các 
địa phương khác trên cả nước, đặc biệt là với các tỉnh thuộc khu vực miền Trung. Về lâu dài, cần 
liên kết để phát triển sản phẩm đặc trưng của vùng hình thành không gian du lịch vùng. 
- Đẩy mạnh quản lý nhà nước về du lịch gắn với bảo vệ môi trường, an ninh: ban hành 
những văn bản quy phạm để quản lý, quy định cụ thể trách nhiệm, phân công, phân cấp quản lý 
mà không chồng chéo về công tác quản lý du lịch, nhất vấn đề an ninh trật tự, quản lý thị trường, 
bảo vệ môi trường biển đảo. Tăng cường tuyên truyền luật biển cho nhân dân, du khách, các đối 
tượng kinh dịch vụ du lịch trên đảo nâng cao nhận thức trong quá trình thực hiện các hoạt động 
của mình nhằm đảm bảo an toàn, an ninh, bảo vệ môi trường Huyện đảo. 
5. Kết luận 
TNDL của huyện đảo Lý Sơn có triển vọng lớn để phát triển du lịch thành ngành kinh tế 
chủ lực góp phần thúc đẩy KT - XH của huyện song cũng có không ít thách thức. Thực tế, khai 
thác TNDL còn hạn chế: sản phẩm du lịch đơn điệu, số lượng các TNDL đưa vào khai thác còn 
quá khiêm tốn so với tiềm năng,.... gây lãng phí tài nguyên, thách thức cho công tác bảo tồn. Môi 
trường là vấn đề đáng lo ngại nhất khi phát triển du lịch trên huyện đảo. Kết quả này dẫn đến hiệu 
quả khai thác TNDL không cao cả về mặt KT - XH và môi trường. Hoạt động du lịch ở Lý Sơn 
cần nâng cao chất lượng và đa dạng sản phẩm để hấp dẫn du khách. Để phát triển ngành du lịch 
huyện Lý Sơn cần triển khai đồng bộ các giải pháp khai thác hợp lý TNDL, huy động vốn đầu tư, 
tăng cường hoạt động quảng bá, các hoạt động tôn tạo và phát huy giá trị tài nguyên, bảo vệ môi 
trường và liên kết, hợp tác trong khai thác. 
 216 Trương T. T. Trang, Hạ T. T. Trinh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 16(2), 207-216 
Tài liệu tham khảo 
Chi cục thống kê huyện Lý Sơn. (2019). Niên giám Thống kê năm 2018 [Statistical Yearbook 
2018]. Hanoi, Vietnam: Nhà xuất bản Thống kê. 
Do, P. T. (2018). Phát triển dịch vụ du lịch biển ở huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) [Developing 
sea tourism services in Ly Son island district (Quang Ngai)]. Retrieved May 10, 2020, from 
bien-o-huyen-dao-ly-son-quang-ngai.html 
Le, H. V. (2011). Phát triển du lịch huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi [Tourism development in 
Ly Son island district, Quang Ngai province] (Master’s thesis, The University of Danang, 
Danang, Vietnam). 
Le, T. H. (2011). Chiến lược phát triển du lịch tỉnh Quảng Ngãi đến 2020 [Tourism development 
strategy of Quang Ngai province to 2020] (Master’s thesis, The University of Danang, 
Danang, Vietnam). 
Nguyen, G. H. Q. (2015). Đánh giá tài nguyên du lịch nhân văn ở tỉnh Thừa Thiên – Huế 
[Evaluation of humanistic tourism resources in Thua Thien - Hue province] (Doctoral 
dissertation, University of Education, Ho Chi Minh, Vietnam). 
Nguyen, T. M., & Vu, H. D. (2018). Địa lý du lịch cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển ở Việt Nam 
[Tourism geography theory and practice development in Vietnam]. Hanoi, Vietnam: Nhà 
xuất bản Giáo dục. 
Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Lý Sơn. (2018). Danh mục các Di tích lịch sử - văn hóa và 
Danh lam thắng cảnh của huyện Lý Sơn đã được công nhận và được cấp xếp hạng di tích, 
Lý Sơn [The list of historical - cultural relics and scenic spots of Ly Son district has been 
recognized and granted the rank of relic, Ly Son]. Lý Sơn, Quảng Ngãi: Phòng Văn hóa - 
Thông tin huyện Lý Sơn. 
Quốc hội. (2017). Luật du lịch [The tourism laws]. Retrieved May 15, 2020, from 
https://luatvietnam.vn/van-hoa/luat-du-lich-2017-115518-d1.html