Tài liệu học tập Hướng dẫn tình huống học phần Luật hành chính

Nội, tháng 9 năm 2012 chị Jennifer 
Hà và anh Lê Huy kết hôn với nhau tại Việt Nam. Sau khi kết hôn chị 
Jennifer Hà ở lại Việt Nam sinh sống và làm việc, hiện anh chị trú tại phường 
X, quận HK, thành phố HN. Năm 2013 chị Jennifer Hà sinh đôi hai cháu gái 
là Hoa và Mây 
Năm 2016 trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc Hội và Hội đồng nhân dân 
tại thành phố HN nhiệm kỳ 2016-2021 chị Jennifer Hà muốn tự ứng cử vào 
Đại biểu Hội đồng nhân phường X, quận HK, thành phố HN vì chị cho rằng 
102 
chị là người gốc Việt Nam định cư ơ nước ngoài chị có ông bà, bố mẹ ruột 
đều là người Việt Nam, nay có chồng và 2 con đều là công dân Việt Nam, vì 
vậy chị cho rằng chị có đủ các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân Việt 
Nam trong đó có quyền tự ứng cử vào Đại biểu Hội đồng nhân dân phường X, 
quận HK, thành phố HN. 
- Câu hỏi đặt ra: 
1. Hãy cho biết chị Jennifer Hà có quyền tự ứng cử Đại biểu Hội đồng 
nhân dân phường X, quận HK, thành phố HN hay không? Vì sao? 
2. Giả sử vào ngày bầu cử chị Jennifer Hà chưa nhập quốc tịch Việt Nam 
và có hành vi gây rối làm mất trật tự tại tổ bầu cử ở phường X và đã bi xử 
phạt hành chính về hành vi gây rối trật tự nơi công cộng, chị không đồng ý 
với quyết định xử phạt thì chị có quyền khiếu nại về quyết định xử phạt hay 
không? 
Hướng dẫn giải quyết tình huống 
1. Yêu cầu của tình huống 
Để giải 2 vấn đề mà tình huống đặt ra sinh viên cần: 
- Đọc hiểu, nắm các qui định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của 
người nước ngoài đang lao động, học tập, sinh sống trên lãnh thổ nhà nước 
Việt Nam. Hiểu khái niệm người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người gốc 
Việt Nam định cư ở nước ngoài theo qui định của Luật quốc tịch. 
- Phân tích và lập luận để làm rõ mẫu chốt của tình huống là chị Jennifer 
Hà có các quyền chính trị cơ bản của công dân Việt Nam hay không, trong đó 
có quyền tự ứng cử đại biểu HĐND phường X, quyền khiếu nại. 
- Tra cứu văn bản pháp luật để xác định các căn cứ pháp lý, tập trung 
nghiên cứu các qui định tại Điều 27, Điều 30 Hiếp pháp 2013; Điều 19, Luật 
quốc tịch 2008, sửa đổi 2014; Điều 22, Luật Tổ chức Quốc hội 2014, Điều 7 
Luật Tổ chức Chính quyền địa phương 2015. 
103 
2. Giải quyết tình huống 
- Về quyền tự ứng cử Đại biểu Hội đồng nhân dân phường X, quận HK, 
thành phố HN của chị Jennifer Hà: 
+ Chị Jennifer Hà có ông bà, bố mẹ đều là người Việt Nam. Tuy nhiên 
năm 1978, gia đình chị đều đã sang Liên Bang Đức định cư và chị chị 
Jennifer Hà được sinh ra tại Đức và mang quốc tịch Đức. Như vậy, theo qui 
định của Luật Quốc tịch Việt Nam 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014) thì chị 
Jennifer Hà là người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài. Năm 2014, chị 
Jennifer Hà đăng ký kết hôn với anh Lê Huy tại Việt Nam và ở lại Việt Nam 
tại Phường X, quận HK, thành phố HN sinh sống và làm việc đến nay. 
Vấn đề này chia 2 trường hợp sau: 
+ Thứ nhất, nếu chị Jennifer Hà chưa nhập quốc tịch Việt Nam thì chị 
vẫn được xem là người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài. chị Jennifer Hà 
cho rằng chị có đủ các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân Việt Nam 
trong đó có quyền tự ứng cử vào Đại biểu Hội đồng nhân dân phường X, quận 
HK, thành phố HN là không có cơ sở pháp lý vì chị vẫn mang quốc tịch Đức, 
không mang quốc tịch Viêt Nam, không phải là công dân Việt Nam. (Điều 27, 
Hiến pháp 2013 qui định: “Công dân đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu 
cử và đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng 
nhân dân. Việc thực hiện các quyền này do luật định” ). Như vậy quyền bầu 
cử, ứng cử Đại biểu Quốc hội, Đại biểu Hội đồng nhân dân chỉ dành cho công 
dân Việt Nam có đủ các điều kiện theo qui định của Luật Bầu cử Đại biểu 
Quốc Hội và Đại biểu Hội đồng nhân dân 2015. 
Thứ hai, nếu chị Jennifer Hà đã làm thủ tục xin nhập quốc tịch Việt Nam 
và đã có quyết định cho phép nhập quốc tịch Việt Nam của Chủ tịch nước thì 
chị Jennifer Hà được xác định là công dân Việt Nam và được hưởng đầy đủ 
các quyền cơ bản của công dân Việt Nam trong đó có quyền bầu cử và cả 
quyền tự ứng cử vào Đại biểu Hội nhân dân phường X, tuy nhiên ngoài điều 
104 
kiện về quốc tịch Việt Nam chị cần đáp ứng các tiêu chuẩn khác của người 
ứng cử theo qui định của Luật Bầu cử Đại biểu Quốc hội, Đại biểu Hội đồng 
nhân dân và Điều 7 Luật Tổ chức chính quyền địa phương. 
- Về quyền khiếu nại quyết định xử phạt hành chính của chị Jennifer Hà: 
Nếu chị Jennifer Hà chưa nhập quốc tịch Việt Nam chị sẽ không có 
quyền bầu cử, quyền ứng cử, quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội 
nhưng chị có quyền khiếu nại, quyền tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có 
thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân theo 
qui định của pháp luật hiện hành. Quyền khiếu nại, tố cáo không yêu cầu phải có 
quốc tịch Việt Nam, không phân biệt người Việt Nam hay người nước ngoài. 
3. Kết luận 
Chị Jennifer Hà có quyền kiếu nại khi chưa nhập quốc tịch Việt Nam. 
Chị có quyền tự ứng cử đại biểu HĐND phường X nếu đã nhập quốc tịch Việt 
Nam, không có quyền tự ứng cử nếu chưa nhập quốc tịch Việt Nam. 
Tình huống 38 
- Mô tả tình huống 
Ông Dancy (35 tuổi) là người Pháp, trong một lần đi du lịch tại Việt 
Nam đã rất ấn tượng với Đà Lạt bởi khí hậu mát mẻ và nhiều cảnh đẹp. Trong 
những ngày du lịch tại Đà Lạt ông Dancy quen biết cô Mỹ Miều (25 tuổi) 
người Huế là hướng dẫn viên du lịch tại Đà Lạt. Sau một thời gian tìm hiểu 
hai người đã có tình cảm với nhau và quyết định tiến tới hôn nhân. Ông 
Dancy quyết định sẽ ở lại Đà Lạt và muốn mua lại đất của chị Trang gần dưới 
chân đồi Mộng Mơ để xây biệt thự, ông dự định sau khi xây xong sẽ kết hôn với 
cô Mỹ Miều và sinh sống lâu dài tại Đà Lạt. Ông Dancy đã tốt nghiệp ngành y 
và muốn nộp hồ sơ vào làm việc lâu dài tại Bệnh viện tỉnh Lâm Đồng. 
- Câu hỏi đặt ra 
1. Hãy cho biết ông Dancy có thể nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại 
Việt Nam hay không? 
105 
2. Bệnh viện tỉnh Lâm Đồng có thể tiếp nhận ông Dancy vào làm việc tại 
bệnh viện không? 
Gợi ý giải quyết tình huống 
- Xác định rằng theo qui định của pháp luật Việt Nam ông Dancy (người 
nước ngoài) có nhận quyền sử dụng đất được không, đối chiếu với qui định của 
Luật Đất đai (xem Điều 5, Luật đất đai 2013) 
- Luật Viên chức 2012 và các văn bản liên quan khác có qui định viên 
chức nhà nước làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập như bệnh viện có 
tuyển dụng người nước ngoài không (ông Dancy quốc tịch Pháp), nếu tuyển 
dụng người nước ngoài thì có những điều kiện gì? (Xem Điều 4, Luật Cán bộ, 
Công chức 2008, Điều 2, Luật Viên chức 2010; Nghị định 11/2016/NĐ-
CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ Luật Lao động về lao động 
nước ngoài làm việc tại Việt Nam; Thông tư số 40/2016/TT-BLĐTBXH 
ngày 25/10/2016 Thông tư của Bộ LĐTB &XH hướng dẫn thi hành một số 
điều của Nghị định số 11/2016/NĐ-CP ngày 03/2/2016 của Chính phủ qui 
định chi tiết thi hành một số điều của Bộ Luật lao động về lao động nước 
ngoài làm việc tại Việt Nam). 
Tình huống 39 
- Mô tả tình huống 
Anh Nguyễn Văn Nam quốc tịch Việt Nam và chị Vicky quốc tịch Hoa 
Kỳ kết hôn năm 2012, cả hai anh chị hiện đang làm việc tại Hoa Kỳ, Na Na là 
con gái của anh, chị năm nay lên 5 tuổi cháu cũng mang quốc tịch Việt Nam. 
Năm 2018 chị Vicky có ý định sẽ chuyển về quê chồng ở Việt Nam sinh sống 
một thời gian nhưng chưa hiểu các qui định của pháp luật Việt Nam về các 
quyền và nghĩa vụ đối với người mang quốc tịch nước ngoài như chị khi về 
sinh sống tại Việt Nam. 
- Câu hỏi đặt ra 
1. Bằng những kiến thức đã học hãy xác định cháu Na Na khi trở về Việt 
Nam sinh sống sẽ được hưởng các quyền gì? 
106 
2. Giải thích cho chị Vicky biết các qui chế pháp lý hành chính của người 
nước ngoài khi sinh sống tại Việt Nam như chị và cho biết sự khác nhau của 
qui chế này đối với công dân Việt Nam? Giả sử chị Vicky muốn nhập quốc tịch 
Việt Nam thì cần những điều kiện gì ? 
Gợi ý giải quyết tình huống 
Để giải quyết tình huống này sinh viên cần đọc và hiểu các qui định của 
pháp luật Việt Nam về vấn đề cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam được 
qui định trong các văn bản nêu ở phần yêu cầu trên. 
- Xác định được các vấn đề cơ bản trong qui chế pháp lý hành chính 
của công dân và người nước ngoài theo qui định của pháp luật Việt Nam đã 
được xác định trong Hiến pháp. Và chủ yếu được qui định cụ thể trong các 
Luật nói trên và một số văn bản khác. 
- Lý giải được quốc tịch là lý do cơ bản nhất dẫn đến sự khác nhau về 
qui chế pháp lý hành chính của công dân và người nước ngoài. 
- Xác định trong trường hợp trên chị Vicky muốn nhập quốc tịch Việt 
Nam cần điều kiện nào (xem Điều 19, Luật Quốc tịch 2008 (sửa đổi 2014). 
107 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 
I. Giáo trình, sách, tạp chí 
1. Học viện Hành chính Quốc gia (2012), Giáo trình Thủ tục hành chính, 
NXB Lý luận chính trị, Hà Nội. 
2. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (2015), Những vấn đề cơ 
bản về Quản lý hành chính nhà nước, NXB Lý luận chính trị, Hà Nội. 
3. Nguyễn Duy Phương (2013), Giáo trình Luật Hành chính Việt Nam, 
NXB Đại học Huế. 
4. Ths. Hoàng Văn Sao (chủ biên 2014), Giáo trình Luật Tố tụng hành 
chính Việt Nam, NXB Công an nhân dân, Hà Nội. 
5. Nguyễn Thị Thủy (2012), “Xây dựng và gợi ý sử dụng tình huống 
trong giảng dạy Luật hành chính”, Luật học (4), tr.66-72. 
6. Nguyễn Thị La, Ngô Thị Kim Dung (2014), Kỹ năng giải quyết tình 
huống trong quản lý hành chính nhà nước, NXB Lý luận chính trị, Hà Nội. 
II. Các văn bản pháp luật và tài liệu khác 
7. Bộ Công an (2016), Thông tư số 53/2016/TT-BCA ngày 28/12/2016 
qui định cách thức thực hiện khai báo, tiếp nhận thông tin tạm trú của người 
nước ngoài tại Việt Nam. 
8. Bộ Nội vụ (2012), Thông tư số 04/2012/TT-BNV ngày 31 tháng 8 
năm 2012 hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của Tổ dân phố. 
9. Bộ Lao động - Thương binh và xã hội (2016), Thông tư số 
40/2016/TT-BLĐTBXH ngày 25/10/2016 hướng dẫn thi hành một số điều 
của Nghị định số 11/2016/NĐ-CP ngày 03/2/2016 của Chính phủ qui định chi 
tiết thi hành một số điều của Bộ Luật lao động về lao động nước ngoài làm 
việc tại Việt Nam. 
10. Chính phủ (2010), Nghị định số 45/2010/NĐ-CP ngày 21/4/2010 
qui định về tổ chức, hoạt động và quản lý Hội. 
11. Chính phủ (2011), Nghị định số 34/2011/ NĐ-CP ngày 17 tháng 5 
năm 2011 qui định về xử lý kỷ luật Công chức. 
108 
12. Chính phủ (2011), Nghị định số 112/2011/NĐ-CP ngày 5 tháng 12 
năm 2011 qui định về Công chức xã, phường, thị trấn. 
13. Chính phủ (2013), Nghị định số 157/2013/NĐ-CP ngày 11 tháng 11 
năm 2013 về xử phạt vi phạm hành chính về quản lý, phát triển rừng, bảo vệ 
rừng và quản lý lâm sản. 
14. Chính phủ (2013), Nghị định số 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 
qui định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn 
xã hội phòng cháy, chữa cháy, phòng chống bạo lực gia đình. 
15. Chính phủ (2013), Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15/11/2013 
của Chính phủ về Xử phạt vi phạm hành chính trong trong hoạt động thương 
mại, sản xuất, buôn bán, hàng giả, hàng cấm và bảo vệ người tiêu dùng. 
16. Chính phủ (2013), Nghị định số 185/2013 /NĐ-CP ngày 15/11/ qui 
định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn 
bán, hàng giả, hàng cấm và bảo vệ người tiêu dùng. 
17. Chính phủ (2014), Nghị định số 102/2014/NĐ-CP ngày 10 tháng 11 
năm 2014 qui định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. 
18. Chính phủ (2014), Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 qui 
định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai. 
19. Chính phủ (2015), Nghị định số 04/2015/NĐ-CP về việc thực hiện 
dân chủ trong hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự 
nghiệp công lập. 
20. Chính phủ (2015), Nghị định số 124/2015/NĐ-CP ngày 19/11/2015 
sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 185/2013/NĐ-CP qui định xử 
phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán, 
hàng giả, hàng cấm và bảo vệ người tiêu dùng. 
21. Chính phủ (2016), Nghị định số 11/2016/NĐ-CP quy định chi tiết 
thi hành một số điều của Bộ Luật Lao động về lao động nước ngoài làm việc 
tại Việt Nam. 
109 
22. Chính phủ (2016), Nghị định số 11/2016/NĐ-CP quy định chi tiết thi 
hành một số điều của Bộ Luật Lao động về lao động nước ngoài làm việc tại 
Việt Nam. 
23. Chính phủ (2016), Nghị định số 46/2016/NĐ-CP quy định về xử phạt 
hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt. 
24. Uỷ ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế (2017), Quyết định số: 
2759/QĐ-UBND ngày 24/11/2017 về việc xử phạt vi phạm hành chính. 
25. Uỷ ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế (2017), Quyết định số: 
2397/QĐ-UBND ngày 16/10/2017 về việc xử phạt vi phạm hành chính. 
26. Uỷ ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế (2017), Quyết định số: 2234/QĐ-
UBND ngày 28 tháng 9 năm 2017 về việc xử phạt vi phạm hành chính. 
27. Uỷ ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế (1999), Quyết định số 
2327/QĐ-UBND ngày 11/9/1999 về quy hoạch đất đai. 
28. Điều lệ Công đoàn Việt Nam 2013. 
29. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2008), Luật 
quốc tịch, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 
30. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2008), Luật 
Cán bộ, Công chức, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 
31. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2011), Luật 
Khiếu nại, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 
32. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2012), Luật xử 
lý vi phạm hành chính, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 
33. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2013), Luật 
Đất đai, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 
34. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2014), Luật 
Nhà ở, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 
35. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2014), Luật 
Xuất nhập cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, NXB 
Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 
110 
36. Thủ tướng Chính phủ (2007), Quyết định số 1163/QĐ-TTg về việc 
chuyển Bệnh viện hữu nghị Việt Nam – Cu Ba Đồng Hới trực thuộc Bộ Y tế. 
37. Tòa án nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế (2013), Bản án số: 12/2013/HC-
PT ngày 18/12/2013 về khiếu kiện Quyết định xử phạt hành chính. 
38. Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Nông (2017), Bản án số: 03/2017 ngày 22 
/8/2017 về khiếu kiện Quyết định hành chính trong lĩnh vực đất đai. 
39. Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên (2017), Bản án số : 
03/2017/HCPT ngày 10 tháng 3 năm 2017 về việc giải quyết khiếu kiện 
Quyết định kỷ luật Buộc thôi việc của Công chức. 
40. Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (2014), Pháp lệnh số 
09/2014/UBTVQH13 về trình tựu, thủ tục áp dụng các biện pháp xử lý hành 
chính tại tòa án nhân dân NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 
III. Các Website 
1.  
2. 
nghiep-an-nhut-tan-a33167.html 
3. 
Khong-co-vung-cam/299818.vgp 
4. https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bo-may-hanh-chinh/Nghi-quyet-
23-2011-NQ-HDND-ve-nhiem-vu-nam-2012-do-Hoi-dong-nhan-dan-thanh-
pho-D-135366.aspx 
5. https://vnexpress.net/thoi-su/chinh-quyen-sai-toan-dien-trong-vu-tien-
lang-2222318.html .