Giáo trình mô đun Bảo trì hệ thống mạng

ên trong nhà sử dụng. 
Tạo thư mục UserBackups trên máy tính dành cho sao lưu. Kế đến tạo và 
chia sẻ thư mục con cho từng người dùng, rồi đảm bảo mỗi người dùng sao chép 
thư mục My Documents của mình vào thư mục con người dùng dùng chung 
thích hợp. Mỗi tối sao lưu thư mục UserBackups. 
- Chọn thiết bị sao lƣu 
Sự cố: Một trong các máy tính mạng có ổ đĩa zip, và đó là máy tính duy 
nhất dành cho sao lưu. Bạn muốn sao lưu toàn bộ tài liệu người dùng mạng vào 
máy tính này mỗi ngày, và sao lưu hết, nhưng ổ đĩa zip không đủ lớn. Tại công 
sở, người ta dùng băng từ để sao lưu vào máy phục vụ, nhưng nghe nói băng từ 
 72 
không phải là lựa chọn hay nếu không để mắt tới băng từ. Bạn có chọn lựa nào 
đây? 
Gi i quyết: Băng từ có một số bất lợi, chứ không riêng gì tính mỏng 
manh của phương tiện. Nhiều nhà sản xuất đưa ra thiết bị sao lưu thay thế, hoặc 
bạn có thể đăng ký hệ thông mạng sao lưu trên Internet. 
- Xoay đĩa sao lƣu 
Sự cố: Bạn có ổ đĩa zip trên mỗi máy tính mạng. Một đĩa báo lỗi khi bạn 
đang sao lưu ngày hôm qua. Hôm nay đĩa không đọc ghi, nên bạn không thể truy 
cập nội dung trong đó. May sao những gì khiến ổ đĩa hư không ảnh hưởng đến 
máy tính, nhưng cứ nghĩ tới việc mất dữ liệu trên ổ đĩa cứng và đĩa là thấy sợ 
rồi. 
Gi i quyết: Đáng sợ thật, và đó là lý do tại sao có nguyên tắc sử dụng 
đĩa. Nguyên tắc là đừng bao giờ sao lưu trên bảng sao lưu cuối. Trong điều kiện 
lý tưởng, nên có đĩa cho mỗi ngày trong tuần, nhưng tốn kém – qua tốn kém đối 
với mạng nội bộ, dẫu không dành cho mạng doanh nghiệp. Bất luận thế nào, nên 
có tối thiểu ba đĩa sao lưu: 
- Một cho ngày chẵn. 
- Một cho ngày lẻ. 
- Một cho ngày 31 trong tháng và ngày năm nhuận, 29 tháng 2 (để không 
sao lưu đĩa cho ngày hôm sau). 
Nếu có ổ đĩa ngoài lớn, có thể tạo thư mục cho nhiều máy tính hay người 
dùng, và chia sẻ ổ đĩa, nhưng mọi người phải theo nguyên tắc chẵn/lẻ/ngày cuối 
tháng có số ngày lẻ. 
- Phần mềm sao lƣu 
Sự cố: Bạn dùng phần mềm sao lưu trên mỗi máy tính mạng bởi nó nhanh 
chóng và dễ dàng. Phần mềm đi với ổ đĩa tháo lắp được đã cài đặt. Gần đây, bạn 
phải phục hồi một tập tin bởi con trai mình đã lỡ tay xóa tài liệu thật sự quan 
trọng. Tìm tập tin đó mãi không được. Rõ ràng, phần mềm sao lưu đã tạo một 
tập tin lớn thay vì sao chép tất cả tập tin một cách riêng lẻ. Thật phiền khi phục 
hồi toàn bộ bản sao lưu chậm chẳng kém gì so với tìm kiếm một tập tin. 
Gi i quyết: Đây là phiền phức lớn khi sử dụng phần mềm sao lưu. Tiếc 
thay, không có cách khắc phục. 
- Phần mềm sao lƣu tự độn 
Sự cố: Mỗi đêm, ở nhà bạn lại nổ ra tranh cãi về chuyện sao lưu bởi có 
người luôn miệng nói:” Con chưa xong mà, nên chưa sao lưu đâu.” Thỉnh 
 73 
thoảng, người dùng sau cùng chẳng chịu nhớ sao lưu gì cả, điều này khiến cho 
bạn bực mình. 
Gi i quyết: Giải pháp là tự động hóa sao lưu, và định hình cho phần mềm 
tự động chạy vào buổi tối, khi chưa chắc có ai ngồi bên máy tính. Phần lớn phần 
mềm sao lưu có khả năng này. 
+ KHUYẾN CÁO 
Không tắt máy tính đã lên lịch sao lưu tự động vào buổi tối. Phải bật máy 
tính thì mới sao lưu được 
- Sao chép dữ liệu n ƣời dùn bằn lệnh Send to 
Sự cố: Bạn cố tạo điều kiện dễ dàng cho mọi người sao lưu thư mục My 
Documents. Một số người thấy quá nhiều trở ngại trong định hướng đến máy 
tính sao lưu từ xa, và sao chép tập tin bằng lệnh Copy và Paste. Kết quả là họ 
không sao lưu mỗi ngày. 
Gi i quyết: Bổ sung thiết bị sao lưu vào menu tắt Send To. Ví dụ, nếu 
toàn thể người dùng sao lưu vào một máy tính trên mạng (đến phiên máy tính 
mạng sao lưu vào thiết bị tháp lắp được), ánh xạ ổ đĩa lên thư mục sao lưu trên 
máy phục vụ của người dùng. Kế đến, mở My Computer, nhấp – giữ nút phải 
mouse và kéo biểu tượng ổ đĩa ánh xạ lên màn hình nền. Khi thả nút phải 
mouse, chọn Create Shortcut(s) Here. Sau đó, biến đích đến đó thành khả dụng 
trong menu Send To: 
- Trong Windows XP/2000, kéo lối tắt thích hợp vào thư mục con Send To 
của mỗi người dùng trong profile người dùng (C:\Documents anh 
Settings\UserName\SendTo) 
- Trong Windows 98SE/Me, kéo lối tắt vào thư mục \Windows\SendTo. 
Bảo đảm mỗi lối tắt chứa tên người dùng, bởi tất cả người dùng đều thấy 
cũng một menu SendTo. 
- Dữ liệu sao lƣu khôn cất tron my documents 
Sự cố: Phần mềm tài chính giữ tập tin dữ liệu trong cùng thư mục với 
phần mềm, chứ không phải trong My Documents. Bạn từng sao lưu tập tin dữ 
liệu vào đĩa mềm, nhưng giờ tập tin quá lớn tới mức ngốn nhiều đĩa mềm. Việc 
này quá phiền hà tới mức chẳng ai buồn sao lưu nữa. 
Gi i quyết: Yêu cầu phần mềm sao lưu vào ổ đĩa cứng, và biến vị trí sao 
lưu đó thành thư mục My Documents. Kế đến, khi sao lưu thư mục My 
Documents các tập tin dữ liệu tài chính cũng sao lưu luôn. 
 74 
- Sao lƣu Favorites and Coockie 
Sự cố: Bạn cần cù sao lưu máy tính. Gần đây, ổ đĩa cứng bị hư, và sau khi 
cài đặt hệ điều hành và phần mềm, bạn phục hồi tất cả tập tin dữ liệu. Tuy nhiên, 
bạn phải tái lập danh sách Interner Explorer Favorites. Bên cạnh đó, bạn mất 
sạch coockie trong IE cho phép vào Web site bảo vệ bằng mặt mã (chẳng hạn 
nhu Web mail). 
Gi i quyết: Danh sách Internet Explorer favorites là tập tin dữ liệu quan 
trọng, và coockie đã kích hoạt cho web site đòi hỏi đăng nhập hoặc có thông tin 
thẻ tín dụng cũng quan trọng không kém. Có thể đặt danh sách Favorites và 
coockie vào My Documents để sao lưu mỗi ngày. 
Hệ điều hành bổ sung khoản mục vào danh sách favorites, hoặc coockie 
vào hệ thống, chuyển dữ liệu đó vào thư mục My Documents. Sau đây là cách 
thực hiện trong Internet Explorer 
1. Chọn File/Import and Export mở Import/Export Winzard, rồi nhấp 
Next 
2. Chọn Export Favorites hoặc Export Cookies, rồi nhấp Next. Không 
chọn đồng thời cả hai, nên sau khi xuất một tập tin, lặp lại các bước để 
xuất tập tin kia trong My Documents. 
3. Nhấp nút Finish. 
- Sao lƣu dữ liệu bằn tâp tin .bat 
Sự cố: Bạn thiết đặt một máy tính là máy phục vụ tập tin cho sao lưu từ 
hai máy tính khác trên mạng. Bạn sao lưu máy phục vụ tập tin cho sao lưu từ hai 
máy tính khác trên mạng. Bạn sao lưu máy phục vụ tập tin vào ổ đĩa cứng ngoài. 
Bạn chỉ cho mọi người trong gia đình sao chép thư mục My Documents và tập 
tin dữ liệu khác vào máy phục vụ tập tin, song họ hay quên sao chép lên tập tin 
dữ liệu không nằm trong My Documets. Trong thực tế, ai đó sao chép nhầm thư 
mục. 
Gi i quyết: có thể kiểm soát quá trình sao chép thông qua tập tin .bat, nếu 
quên ghi tập tin .bat (hoặc có người bạn giúp tạo). Tập tin .bat là tập tin văn bản 
chứa chuỗi lệnh. Tập tin .bat là tập tin thi hành. 
 KHUYẾN CÁO: 
Đừng bao giờ nhấp đúp tập tin .bat để xem nội dung trong đó. Nhấp đúp 
sẻ mở tập tin và do tập tin .bat la tập tin thi hành, nó thi hành thay vì hiển thị nội 
dung. Chạy chương trình thi hành thì không biết nó làm gì là một chuyện vô 
cùng nguy hiểm. Muốn xem nội dung tạp tin.bat nhấp nút phải mouse vào danh 
sách và chọn Edit từ menu tắt. 
 75 
Tập tin .bat sao chép tài liệu vào thư mục dùng chung trên máy tính mạng 
khác phải có những thành phần sau: 
- Nó phải đặt tên tập tin nguồn (thư mục hoặc tập tin cục bộ được sao 
chép). Nếu tên thư mục hoặc tập tin có khoảng trắng, đặt câu lệnh tập 
tin nguồn trong dấu nháy. 
- Nó phải đặt tên đích đến (thư mục dùng chung trên máy tính từ xa) 
thông qua ký tự ổ đĩa ánh xạ. 
- Nó phải phát lệnh có tham số bảo đảm tác vụ sao chép không gặp trở 
ngại nào. 
- Tập tin .bat sao lƣu tự độn 
Sự cố: Bạn dùng tập tin .bat để sao lưu dữ liệu của từng người dùng vào 
một máy tính, rồi sao lưu vào ổ đĩa ngoài. Người dùng không thèm sao lưu gì cả. 
Gi i quyết: Cũng như phần mềm sao lưu, có thể lên lịch thi hành tự động 
tập tin .bat. 
Muốn vậy, phải tạo tác vụ lên lịch biểu thông qua các bước sau: 
1. Trên menu Accessories, chọn System Tools\Scheduled Tasks. 
2. Trong cửa sổ Shueduled Tasks, nhấn đúp Add Schudeled Tasks khởi 
động Schudeled Tasks Wizard. 
3. Nhấn Next xem danh sách, nên nhấp Browse. 
4. Định vị tập tin .bat, chọn nó, rồi nhấp Open. 
5. Nhập tên tác vụ, và chọn tần suất thi hành nó. 
6. Nhấp Next, chọn thời gian thi hành tác vụ, và quy định các chi tiết 
khác. Các tuỳ chọn chi tiết thay đổi theo tần số đã chọn trong cửa sổ 
wizard trước. 
7. Trong Windowns XP/2000, nhập tên người dùng gắn liền với tác vụ 
này, winzard tự động đăng nhập tên người dùng hiện đăng nhập. Nếu 
người dùng đăng nhập không có quyền quản trị máy tính này, nhập tên và 
mật mã của người có. Bằng không sẽ không thể truy cập các tập tin sao 
lưu. (các phiên bản Windowns cũ không có cấp độ quyền cho người dùng, 
nên cửa sổ này không hiển thị trong wizard.). 
8. Nhấp Next , rồi nhấp finish lên biểu tượng tác vụ. 
- Sao lƣu trên xuốn sẽ dễ hơn 
Sự cố: Bạn lên lịch biểu sao lưu cho từng máy tính để sao chép tập tin dữ 
liệu vào máy tính có thiết bị sao lưu ngoài.Mọi người không dùng lịch biểu, 
hoặc ít khi dùng đến. Bạn chán cảnh phải đi quanh nhà khởi động sao lưu trên 
từng máy tính. 
 76 
Gi i quyết: Thay đổi cách thức sao lưu bằng cách thu xếp sao lưu trên 
xuống, tức là thay vì kéo tập tin từ máy tính mạng sang máy tính đóng vai trò là 
máy phục vụ sao lưu, bạn cho phép máy phục vụ sao lưu đẩy tập tin qua cho nó. 
Trên mỗi máy tính mạng, chia sẻ thư mục My Documents của mọi người, 
cũng như thư mục khác chứa tập tin dữ liệu muốn sao lưu. Ánh xạ ổ đĩa, rồi ấn 
định cho phần mềm sao lưu đưa các tập tin này vào khi tiến hành sao lưu. Hoặc 
tạo tập tin .bat di chuyển tập tin đến máy phục vụ trước khi sao lưu lên đĩa 
ngoài. 
- Sao lƣu vào CD 
Sự cố: Phần mềm sao lưu không chịu sao lưu vào CD thật quả là phiền. 
CD đáng tin cậy, an toàn, và kinh tế. Bạn phải đi mua đĩa ngoài đắt tiền để chứa 
các bản sao lưu 
Gi i quyết: Có thể dùng CD làm phương tiện sao lưu, nhưng trừ phi có 
chương trình sao lưu (chẳng hạn như Dantz Retrospect) ghi trực tiếp vào CD, 
bạn phải thực hiện gián tiếp trong hai bước. Yêu cầu phần mềm sao lưu sao lưu 
tập tin trên máy tính, sau đó sao chép tập tin sao lưu vào CD. 
- Áp dụn n uyên tắc “sao lƣu tập tin” 
Sự cố: Ngoại trừ bạn chẳng có ai trên mạng chịu sao lưu thường xuyên. 
Mọi người nghĩ nó quá phiền phức. Cuối cùng, ai đó làm hỏng tập tin, hoặc lỡ 
tay xóa tập tin, hoặc ổ đĩa cứng bị hư. Tất nhiên không có bản sao lưu. Làm sao 
thực thi công tác sao lưu đây? 
Gi i quyết: Giải pháp duy nhất là tự động hóa quá trình sao lưu. 
3.5. Nân cấp m n 
- Cài đặt tr nh điều khiển phần cứn mới 
Sự cố: Thỉnh thoảng, bạn nghe nói tới trình điều khiển thiết bị mạng mới 
tăng cường đặc tính cho phần cứng. Để cài đặt phần cứng, có phải gỡ cài đặt 
phần cứng, rồi cài lại nó với trình điều khiển mới được tải về hay không. 
Gi i quyết: Không nhất thiết gỡ cài đặt phần cứng. Có thể cài đặt bản cập 
nhật trình điều khiển vào phần cứng hiện được cài. Phương pháp khác nhau tùy 
theo nhà sản xuất. Khi bạn tải về trình điều khiển mới, Web site có hướng dẫn in 
ra được, hoặc tập tin tải về sẽ có tập tin readme.txt. Hầu hết tập tin tải về nén 
vào một tập tin, thường là tập tin tự trích có phần mở rộng .exe hoặc tập tin zip 
có phần mở rộng .zip. (Tập tin zip đòi hỏi có phần mềm WinZip mới trích được 
– Windows XP có trình trích tập tin zip cài sẵn vào hệ điều hành). 
 77 
Giả sử trình điều khiển nằm trong phần mềm ứng dụng, thì phần mềm sẽ 
tự động cập nhật trình điều khiển (theo hướng dẫn đi kèm với phần mềm). 
Trường hợp trình điều khiển là tập tin phải liên kết với phần mềm, bạn cần khai 
thác đặc tính Windows Update Driver. Đối với phần cứng trong Device 
Manager, nhấp nút phải mouse vào thiết bị phần cứng, và chọn Properties. Kế 
đến, chọn Update Driver, và làm theo dòng nhắc cài đặt trình điều khiển mới. 
- Cài đặt phần sụn nân cấp phần cứn 
Sự cố: Bạn nâng cấp máy tính Windows XP lên Service Pack 2, và muốn 
tận dụng bảo mật vô tuyến sẵn có với WPA. Phải mua card mạng và bộ định 
tuyến vô tuyến mới chỉ vì thiết bị gốc không hỗ trợ WPA quả là phiền phức. 
Gi i quyết: Nhà sản xuất thiết bị vô tuyến chắc hẳn có phần sụn nâng cấp 
mới dành cho việc nâng cấp thiết bị lên hỗ trợ đặc tính mới cần thiết. Tham khảo 
trang hỗ trợ trên Website của nhà sản xuất. 
Nếu tìm thấy phần sụn nâng cấp, tải nó về và làm theo hướng dẫn. Nhớ 
đọc hướng dẫn trên Web site hoặc trong tập tin hướng dẫn. 
Sau đây là các hướng dẫn khi cài đặt phần sụn nâng cấp: 
- Phần sụn luôn chuyên biệt theo model. Không dùng tập tin phần sụn nâng 
cấp cho model tuy giống nhưng ko y chang. 
- Cài đặt xong, tắt thiết bị nâng cấp, rồi bật trở lại để kiểm tra cài đặt. 
- Cài đặt b n cập nhật hệ điều hành qua m n 
Sự cố: Trên mạng có 2 máy tính Windows XP. Chúng cần cập nhật 
thường xuyên theo các bản sửa tạm, của Microsoft. Bạn dùng modem điện 
thoại cho truy cập internet, nên cập nhật là một quá trình chậm rãi. Thỉnh 
thoảng, nó dường như là hoạt động toàn thời gian. Có cách nào cập nhật máy 
tính này, rồi sao chép bản cập nhật sang máy tính kia qua mạng hay không? 
Gi i quyết: Cài đặt bản cập nhật từ máy tính này sang máy tính kia tương 
đối khá dễ. Thay vì cập nhật trong lúc nối Web site cập nhật (tùy chọn “Install 
the Update”), có thể tải về phiên bản catalog của tập tin cập nhật. Sau đó, cài đặt 
bản cập nhật vào lúc thuận tiện. Nếu quyết định tự mình cài đặt bản cập nhật, 
bạn tắt chế độ cập nhật tự động (song đừng quên kiểm tra thường xuyên Web 
site cập nhật của Microsoft). 
Muốn vô hiệu hóa chế độ cập nhật tự động, nhấp nút phải mouse vào My 
Computer, và chọn Properties mở hộp thoại System Properties. Nhấp tab 
Automatic Updates, và khử chọn “Keep my computer up to date” 
Sau đây là các bước tải về tập tin cập nhật có thể thi hành cục bộ thay vì 
cài đặt trực tiếp bản cập nhật từ Web site của Microsoft: 
 78 
1. Vào Web site cập nhật của Microsoft tại 
2. Nhấp tùy chọn Personalize Windows Update. 
3. Chọn tùy chọn “Display the link to the Windows Update Catalog” bên 
dưới See Also. 
4. Nhấp Save Settings. 
5. Trong khung trái của mục See Also, liên kết Windows Update Catalog 
hiện ra. Nhấp liên kết đó vào trang web catalog. 
6. Chọn Find Select for Microsoft Windows Operating System, chọn sản 
phẩm thích hợp từ danh sách phiên bản Windows, và nhấp Search. 
7. Chọn Critical Updates anh Service Packs, định vị bản cập nhật mong 
muốn, và nhấp Add. Có thể chọn nhiều bản cập nhật nếu cần. 
8. Nhấp Go to Download Basket. 
9. Nhập đường dẫn thư mục sẽ tải tập tin vào trên máy tính, hoặc nhấp 
Browse chọn thư mục. 
10. Nhấp Download Now. 
Tất cả tập tin cập nhật trong catalog đều là tập tin thi hành tự trích. Áp 
dụng phương pháp sau để phân phối bản cập nhật cho máy tính thích hợp: 
- Sao chép tập tin cập nhật vào máy tính cần đến nó. 
- Chia sẻ thư mục lưu trữ tập tin catalog. Sau đó, truy cập tập tin từ máy 
tính cần bản cập nhật qua mạng. 
- Sao chép tập tin vào CD, và mang CD đến máy tính cần cập nhật. 
Về cài đặt bản cập nhật, nhấp đúp danh sách tập tin trong Windows 
Explorer hay My Computer.