Đề xuất các giải pháp tuyên truyền pháp luật phòng chống ma túy học đường cho học sinh Trung học Phổ thông trên địa bàn thành phố Huế
Tình hình về ma túy học đường ngày
càng có xu hướng trẻ hóa và diễn biến phức
tạp trên địa bàn cả nước cũng như địa bàn
tỉnh Thừa Thiên Huế nói chung, thành phố
Huế nói riêng. Trước tình trạng đó, một số cơ
quan ban ngành đã có những quy định, kế
hoạch về giáo dục, tuyên truyền phổ biến
pháp luật. Hoạt động giáo dục, tuyên truyền
phổ biến pháp luật về ma túy học đường cho
học sinh trên địa bàn thành phố Huế cũng
được quan tâm và triển khai tổ chức, tuy
nhiên còn mang nặng tính lý thuyết và
nghiêng về tuyên truyền tác hại, đặc điểm của
ma túy học đường mà chưa nhấn mạnh về
quy định pháp luật. Chính vì vậy, bài viết bàn
một số vấn đề lý luận về ma túy, thực trạng
nhận thức về ma túy ở lứa tuổi trung học phổ
thông trên địa bàn thành phố Huế và đề xuất
các giải pháp tuyên truyền pháp luật phòng
chống ma túy học đường cho họ sinh trung
học phổ thông đạt hiệu quả.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tải về để xem bản đầy đủ
Tóm tắt nội dung tài liệu: Đề xuất các giải pháp tuyên truyền pháp luật phòng chống ma túy học đường cho học sinh Trung học Phổ thông trên địa bàn thành phố Huế
i dung giảng dạy phù hợp với yêu cầu và tình hình thực tế. Thứ ba, hiệu quả từ phía cộng tác viên tham gia tuyên truyền pháp luật. Qua khảo sát9 30/30 cộng tác viên tham gia, ở hai góc độ tham gia thực hiện chương trình với vai trò, vị trí là tuyên truyền viên và hỗ trợ, các cộng tác viên đánh giá chất lượng của hoạt động tuyên truyền giảng dạy pháp luật tốt và rất tốt. Trong đó, đánh giá chất lượng tốt chiếm 47,1%, rất tốt chiếm 52,9%. Theo khảo sát từ phía cộng tác viên, học sinh tích cực và rất tích cực tham gia, không có mức độ chưa tích cực. Đối với cộng tác viên, chương trình tuyên truyền giảng dạy pháp luật là cơ hội để sinh viên được thực hành nghề nghiệp, học hỏi và tích lũy kiến thức; áp dụng kiến thức pháp luật đã được học vào thực tiễn; đồng thời cũng như cách thức xử l tình huống... Cộng tác viên được học hỏi rất nhiều kinh nghiệm, kỹ năng quan trọng của một sinh viên luật, đó là kỹ năng thuyết trình, giao tiếp, làm việc nhóm, kỹ năng phân tích tài liệu, cũng như kỹ năng xử l tình huống... 9 Kết quả khảo sát do nhóm nghiên cứu thực hiện được Hội đồng nghiệm thu đề tài thông qua ngày 23/12/2020. TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT, ĐẠI HỌC HUẾ 95 Bên cạnh đó, sinh viên trực tiếp tương tác với những đối tượng, vụ việc chỉ được ví dụ trên lớp, từ đó có thể đối chiếu để đúc kết kinh nghiệm, rút ra được những bài học để tiếp cận dễ dàng đối với những đối tượng, vấn đề khác. Hoạt động tuyên truyền giảng dạy đã đào tạo được đội ngũ cộng tác viên dày dặn kinh nghiệm, giúp các cộng tác viên tự tin về kiến thức, cũng như kỹ năng để thực hiện tiếp tục những chương trình sau, tạo nên một môi trường giúp cộng tác viên là sinh viên tự tin, năng động hơn... Chính vì những giá trị lợi ích mà hoạt động tuyên truyền giảng dạy pháp luật đem lại mà tất cả cộng tác viên tham gia chương trình đều muốn hoạt động này được tiếp tục thực hiện và lan rộng hơn không chỉ nằm trong phạm vi thành phố Huế để cộng tác viên có nhiều cơ hội tham gia hơn. 2.3.2. Đánh giá hiệu quả của cuộc thi tìm hiểu về ma túy học đường cho học sinh phổ thông trung học trên địa bàn thành phố Huế và một số hoạt động khác Từ đánh giá10 của học sinh cho thấy, cuộc thi đã tạo nên một “sân chơi pháp l ” chơi vô cùng bổ ích, tạo hiệu ứng xã hội tích cực, thu hút nhiều học sinh tham gia, theo dõi, giúp các em giao lưu, học hỏi. Thông qua những kiến thức pháp l cũng như kỹ năng về phòng chống ma túy, đặc biệt là ma túy học đường, cũng như thời gian tìm hiểu diễn ra trước cuộc thi, nội dung câu hỏi xoay quanh các vấn đề về ma túy, đặc biệt là ma túy học đường đã tái hiện lại, giúp các em học sinh được củng cố và phát triển thêm kỹ năng, kiến thức của mình. Với hình thức này, học sinh không còn có cảm giác khô cứng, tìm hiểu để đối phó mà hoạt động này đã giúp các em tự mình tìm hiểu sâu rộng các vấn đề về chủ đề cuộc thi đã được thông báo, tích lũy kiến thức để giao lưu học hỏi, chia sẻ những kiến thức mình có. Đặc biệt, cuộc thi này đã có vai trò rất lớn trong việc chuyển suy nghĩ, trạng thái thụ động của các em học sinh trong nhu cầu tìm hiểu pháp luật sang trạng thái chủ động, tích cực tìm hiểu. Bên cạnh đó, cuộc thi mở rộng được phạm vi tiếp cận, đồng thời đưa kiến thức pháp luật về ma túy học đường đã được gọt dũa đến đông đảo học sinh một cách dễ dàng và nhanh chóng. Cụ thể, đối với học sinh nằm ngoài đối tượng dự thi thì đây cũng là cơ hội để giúp các em tiếp thu kiến thức pháp luật về ma túy học đường rất hiệu quả. Cuộc thi tìm hiểu pháp luật đã nâng cao nhận thức, kỹ năng về phòng chống ma túy học đường cho các em học sinh, tạo chuyển biến thói quen trong việc tìm hiểu pháp luật,; đồng thời lan tỏa mạnh mẽ thông điệp cũng như thức tuân thủ, chấp hành pháp luật phòng chống ma túy học đường ra toàn xã hội. Ngoài các cuộc thi học sinh cần đến các hoạt động ngoại khóa, tham gia các hoạt động ngoại khóa không chỉ giúp học sinh giải tỏa mệt mỏi sau những giờ học căng thẳng mà còn là 10 Kết quả khảo sát do nhóm nghiên cứu thực hiện được Hội đồng nghiệm thu đề tài thông qua ngày 23/12/2020. TẠP CHÍ PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN - SỐ 46/2021 96 cơ hội để học sinh phát triển các kỹ năng cần thiết trong cuộc sống. Học sinh được thoải mái thể hiện tưởng, sáng tạo, như là một sân chơi chung giúp các em thoải mái hơn ngoài sách vở và có thời gian gắn kết bạn b hơn. Cuộc thi vẽ tranh tuyên truyền phòng chống ma túy học đường đã đem lại một kết quả tốt thu hút tối đa học sinh tham gia. Hoạt động này đã làm thay đổi trạng thái của nhiều học sinh từ bị động sang chủ động, giúp các em không còn thấy nhàm chán mà thoải mái thể hiện tưởng, tư duy, sáng tạo. Cuộc thi tiểu phẩm tuyên truyền phòng chống ma túy học đường là cơ hội để các em học sinh có thể phát huy năng khiếu “diễn xuất”. Từ chủ đề của cuộc thi liên quan đến ma túy học đường giúp học sinh thoải mái sáng tạo thông qua đóng kịch, hoặc thực hiện video. Từ đó, thức được những vấn đề liên quan đến ma túy học đường, vừa là sân chơi thú vị, bổ ích giúp cho các em thể hiện được bản thân đồng thời lan tỏa thông điệp về phòng chống ma túy học đường đến xung quanh, xã hội. Những Fanpage, confession, thiết lập ra để giải đáp những thắc mắc về ma túy học đường cho học sinh có vai trò, hiệu quả rất lớn. Bởi thông qua hoạt động này, học sinh trực tiếp được trình bày, nhận lại giải đáp cho kiến, thắc mắc, dễ dàng nói ra những điều khó nói trực tiếp, hay những tình huống liên quan đến ma túy học đường mà các em đang gặp phải và chúng ta có thể kiểm soát được tình hình về ma túy học đường nhanh hơn. Đồng thời, vừa tiết kiệm được thời gian mà lại không đòi hỏi sự đầu tư như tổ chức một chương trình trực tiếp. Ngoài ra, những hoạt động có thể lồng ghép trong các giờ sinh hoạt lớp, giờ học môn Giáo dục công dân hoặc ngoài giờ lên lớp như talkshow, nói chuyện chuyên đề hoặc tổ chức các hoạt động về tuyên truyền phòng chống ma túy học đường khi mà không có điều kiện về thời gian nhiều để tổ chức. 3. Đề xuất các nhóm giải pháp nâng cao hiệu quản tuyên truyền pháp luật về phòng chống ma túy học đƣờng cho học sinh phổ thông trung học trên địa bàn thành phố Huế. 3.1. Xây dựng chƣơng trình tuyên truyền giảng dạy pháp luật về phòng chống ma túy học đƣờng cho học sinh phổ thông trung học Xây dựng chương trình tuyên truyền giảng dạy pháp luật này phải xác định được đúng đối tượng giảng dạy đó là học sinh trung học phổ thông. Từ đó, đưa ra những phương pháp giảng dạy và xây dựng nội dung bài giảng phù hợp để tiến hành thực hiện tuyên truyền giảng dạy giảng dạy. Hoạt động giảng dạy pháp luật cộng đồng có rất nhiều phương pháp được sử dụng từ trước đến nay. Tuy nhiên, đối với cộng đồng học sinh, đặc biệt là khi truyền tải nội dung pháp luật vốn dĩ rất khô khan và cứng nhắc đến đối tượng này thì cần một phương pháp giảng dạy hiệu quả, không đơn giản như phương pháp giảng dạy truyền thống là một bên am hiểu kiến TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT, ĐẠI HỌC HUẾ 97 thức đi truyền đạt lại thông qua lời nói, hành động đơn giản cho một bên còn mơ hồ về kiến thức đó, sẽ tạo nên sự thụ động trong khi lĩnh hội kiến thức và không tạo được sự hứng thú cho người nghe. Vì thế phải thực hiện phương pháp giảng dạy tương tác, tích hợp nhiều phương pháp cụ thể khác nhau, lấy học sinh làm trung tâm, nhằm giúp cho việc giảng dạy sẽ gây được thú vị, hấp dẫn người nghe; tạo một môi trường vừa học vừa chơi để các em học sinh không còn cảm thấy nhàm chán với kiến thức pháp luật. Áp dụng phương pháp này bằng cách kết hợp các phương pháp giảng dạy tương tác khác nhau như phương pháp phá vỡ khoảng cách, động não, thảo luận nhóm, trình bày, câu hỏi và trả lời tương tác trong suốt quá trình giảng dạy, trò chơi đúc kết kiến thức Bên cạnh đó, sử dụng các dụng cụ trực quan bổ trợ cho hoạt động giảng dạy Nội dung bài giảng được xây dựng trên nhu cầu thực tế của chính bản thân học sinh, nhà trường, gia đình và xã hội trước thực trạng của ma túy học đường. Đồng thời, nhấn mạnh và lồng ghép quy định pháp luật về ma túy nhằm mục đích tuyên truyền phổ biến cho học sinh. Qua khảo sát để đánh giá nhu cầu của học sinh, nội dung bài giảng được xây dựng dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia, giảng viên cố vấn gồm 7 phần, gồm những nội dung cơ bản và cần thiết nhất để phục vụ cho hoạt động tuyên truyền giảng dạy. Cụ thể: Thứ nhất là khái niệm. Nhóm nghiên cứu cung cấp cho học sinh hai khái niệm quan trọng đó là “Ma túy học đường”. Thứ hai là nhận dạng ma túy và các chất liên quan tới ma túy. Thứ ba là phần thực trạng. Số liệu thực trạng là số liệu thực tế mới nhất, không chỉ là số liệu ở các địa phương khác trên cả nước, mà phải gồm cả số liệu của tỉnh Thừa Thiên Huế nhằm tăng tính thực tế, cụ thể. Thứ tư là phần tác hại của ma túy học đường (hay còn gọi là hậu quả). Thứ năm là quy định của pháp luật. Đây là nội dung trọng tâm mà chương trình giảng dạy hướng tới. Khác với các đơn vị có thể thực hiện hoạt động tuyên truyền, Trường Đại học Luật, Đại học Huế là đơn vị có chuyên môn cao về lĩnh vực pháp l vì vậy đây là đặc trưng riêng khi thực hiện các hoạt động tuyên truyền pháp luật. Thứ sáu là nguyên nhân. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tệ nạn ma túy học đường, trong đó phải kể đến nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan cụ thể là nguyên nhân từ gia đình, xã hội và chính bản thân của các em. Thứ bảy là giải pháp. Trên cơ sở tất cả nội dung đề cập ở trên, giải pháp là nội dung cần được xây dựng kỹ và phải có tính áp dụng cao, tránh l thuyết suông, khô khan, cứng nhắc. Để một chương trình tuyên truyền giảng dạy được thực hiện, phải chuẩn bị khâu nhân sự rất quan trọng, cụ thể là cộng tác viên tham gia chương trình phải có kiến thức và kỹ năng cần thiết. Đồng thời thiết lập mối quan hệ với nhà trường trung học phổ thông để trao đổi việc tổ chức thực hiện chương trình và hỗ trợ, hợp tác... Tiến hành hoạt động tuyên truyền pháp TẠP CHÍ PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN - SỐ 46/2021 98 luật này cần sự phối hợp, hỗ trợ của các đơn vị có chuyên môn và kinh nghiệm về hoạt động giảng dạy như Trung tâm Thực hành Luật và Khởi nghiệp Trường Đại học Luật, Đại học Huế. Sau khi phân công nhiệm vụ và nhận nội dung bài giảng, thực hiện chương trình giảng dạy như một buổi giảng dạy chính thức có sự giám sát của ban cố vấn chuyên môn để lường trước những tình huống có thể xảy ra trong quá trình giảng dạy để rút kinh nghiệm và hoàn chỉnh bài giảng, sau đó theo thời gian đã sắp xếp với phía nhà trường tiến hành giảng dạy chính thức. 3.2. Tổ chức cuộc thi tìm hiểu về ma túy học đƣờng cho học sinh trung học phổ thông trên địa bàn thành phố và tỉnh Thừa Thiên Huế Để tăng hiệu quả của hoạt động tuyên truyền giảng dạy, cần có nhiều chương trình phối hợp, được tổ chức để tạo tính thường xuyên. Cuộc thi tìm hiểu pháp luật về ma túy học đường phải được tổ chức sau khi học sinh tham gia chương trình tuyên truyền giảng dạy pháp luật để phát triển thêm nền tảng kiến thức cho học sinh. Hình thức cuộc thi được tổ chức theo dạng gameshow Rung chuông vàng, nhóm tác giả xây dựng bộ câu hỏi theo chủ về ma túy học đường và pháp luật phòng chống ma túy học đường, phục vụ cuộc thi theo từng cấp độ và được các chuyên gia, cố vấn có chuyên môn nhận xét và đánh giá. Việc tổ chức cuộc thi tìm hiểu pháp luật sẽ làm thay đổi tư duy của học sinh, giúp học sinh chủ động hơn trong việc tìm hiểu kiến thức pháp l ; đồng thời, mở rộng phạm vi tiếp cận để phổ biến pháp luật hơn, từ đó tạo nên một sân chơi pháp l để các em học sinh giao lưu học hỏi, nâng cao nhận thức pháp luật về phòng chống ma túy học đường. 3.3. Tổ chức các buổi ngoại khóa và các hoạt động khác về ma túy học đƣờng cho học sinh phổ thông trung học trên địa bàn thành phố Huế và tỉnh Thừa Thiên Huế Việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho các em học sinh không chỉ ngày một ngày hai, mà phải có tính liên kết, hỗ trợ. Ngoài những hoạt động chuyên môn do đơn vị Trường Đại học Luật, Đại học Huế thực hiện cần có những biên bản ghi nhớ để tạo cơ sở triển khai thực hiện chương trình hoạt động hằng năm. Bên cạnh những chương trình đó, nhà trường trung học phổ thông cần có sự chủ động trong việc tuyên truyền phổ biến pháp luật về phòng chống ma túy học đường thông qua một số hoạt động ngoại khóa như: - Tổ chức cuộc thi vẽ tranh mở rộng. - Các hoạt động về đóng video, tiểu phẩm nhân các ngày lễ liên quan đến phòng chống ma túy hay các buổi ngoại khóa cũng như tuần, tháng sinh hoạt lớn của các hoạt động đoàn trong nhà trường. - Xây dựng mô hình “Radio lắng nghe và chia sẻ” để giúp các em học sinh được giải bày tâm tư nguyện vọng của mình. TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT, ĐẠI HỌC HUẾ 99 - Một số các hoạt động khác như tổ chức tọa đàm, nói chuyện chuyên đề hoặc lồng ghép trong chương trình giảng dạy những môn học có nội dung liên quan đến kiến thức xã hội như môn giáo dục công dân thì có thể thực hiện các hoạt động này. 4. Kết luận Trước thực trạng và nhu cầu của học sinh về nâng cao nhận thức, kỹ năng về pháp luật phòng chống ma túy học đường trên địa bàn thành phố Huế, cũng như với nét đặc trưng riêng trong hoạt động tuyên truyền phát luật của Trường Đại học Luật Đại học Huế sẽ có nhiều hiệu quả và đúng nhu cầu, tính cấp thiết của xã hội. Thông qua những giải pháp về mô hình tuyên truyền pháp luật mà nhóm tác đã đã thực hiện thực tế để đưa nên những đề xuất cụ thể, có tính áp dụng, cho sinh viên Luật tham khảo để tiến hành thực hiện các chương trình tuyên truyền pháp luật thực tế khác, từ đó có nhiều cơ hội rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp quan trọng. Đồng thời, những hoạt động thí điểm mà tác giả đã thực hiện thí điểm có vai trò quan trọng trong việc thay đổi tư duy, suy nghĩ cho học sinh trong việc tham gia, tìm hiểu các vấn đề pháp luật. Bên cạnh đó, những giải pháp trên góp phần định hướng cho nhà trường trung học phổ thông những hoạt động có thể linh hoạt để tổ chức nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng về pháp luật phòng chống ma túy học đường, góp phần phòng ngừa, ngăn chặn và đẩy lùi ma túy tấn công học đường. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Quyết định số 246/QĐ-UBDT của Ủy ban Dân tộc được website Luật Việt Nam đăng trên web: https://luatvietnam.vn/an-ninh-trat-tu/quyet-dinh-264-qd-ubdt-2019-ke-hoach-tuyen- truyen-ve-phong-chong-te-nan-ma-tuy-172685-d1.html; 2. Báo Thừa thiên Huế đăng trên web https://baothuathienhue.vn/phong-chong-ma-tuy- trong-hoc-duong-a88499.html. 3. Báo Phòng chống tệ nạn xã hội đăng trên web: aspx?page=news&do=detail&category_id=31&id=2779. 4. Báo cáo kinh tế xã hội của Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đăng trên: https://thuathienhue.gov.vn/Thong-tin-kinh-te-xa-hoi/tid/Bao-cao-ktxh-cua-ubnd-tinh/cid/FA A940FA-0DB7-43D6-8EC3-A7140100FA3D. 5. Luật Phòng, chống ma túy số 23/2000/QH10. 6. Luật phổ biến giáo dục pháp luật. 7. Thông tư số 03/2018/TT-BTP quy định bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật.
File đính kèm:
- de_xuat_cac_giai_phap_tuyen_truyen_phap_luat_phong_chong_ma.pdf