Các yếu tố tác động đến quyết định tham gia du lịch cộng đồng của người dân địa phương huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang
Huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang được đánh giá là điểm đến hội tụ đầy đủ
những điều kiện cần và đủ để phát triển loại hình du lịch cộng đồng. Theo đó,
việc xác định các yếu tố tác động tới quyết định tham gia du lịch cộng đồng của
người dân địa phương tại Lâm Bình, Tuyên Quang đóng vai trò rất quan trọng.
Trên cơ sở dữ liệu thứ cấp và dữ liệu sơ cấp thu thập được, bài nghiên cứu chỉ
ra những yếu tố tác động đến quyết định tham gia du lịch cộng đồng của người
dân địa phương: (1) Yếu tố cá nhân, (2) Tính hấp dẫn và hình ảnh điểm đến du
lịch; (3) Sự hỗ trợ, đầu tư từ phía Nhà nước, chính quyền địa phương, các tổ
chức, doanh nghiệp; (4) Ảnh hưởng của những người xung quanh; qua đó đề
xuất các giải pháp nhằm thu hút người dân địa phương tham gia du lịch cộng
đồng và phát triển mạnh mẽ du lịch cộng đồng tại huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên
Quang trong thời gian tới.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Tóm tắt nội dung tài liệu: Các yếu tố tác động đến quyết định tham gia du lịch cộng đồng của người dân địa phương huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang
với quyết định tham gia DLCĐ của NDĐP tại huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang. H4: Sự ảnh hưởng của những người xung quanh có mối quan hệ tương quan thuận với quyết định tham gia DLCĐ của NDĐP tại huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang. Quyết định tham gia DLCĐ của NDĐP (QĐTG) Sự hỗ trợ, đầu tư từ phía Nhà nước, chính quyền địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp tại Lâm Bình, Tuyên Quang (HT) Yếu tố cá nhân (CN) Tính hấp dẫn và hình ảnh ĐĐDL Lâm Bình, Tuyên Quang (HA) Ảnh hưởng của những người xung quanh (NXQ) N.T.Q.Huong et al/ No.16_June 2020|p.102-109 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 4.1. Thực trạng phát triển du lịch cộng đồng và sự tham gia của người dân địa phương tại huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang Thời gian trước đây, du lịch vẫn còn khá mới mẻ với người dân địa phương Lâm Bình thì đến năm 2019 đã có sự chuyển biến rõ rệt, thể hiện qua tổng lượt khách và doanh thu từ du lịch của huyện. Theo dữ liệu được cung cấp của huyện Lâm Bình, năm 2017, huyện Lâm Bình còn là một trong những huyện mới triển khai đầu tư vào lĩnh vực du lịch; đồng thời có những hoạt động tích cực hơn trong công tác quảng bá và xúc tiến hình ảnh du lịch địa phương như: đón các đoàn báo chí, truyền thông của tỉnh; thực hiện các chuyến công tác học tập kinh nghiệm từ tỉnh bạn,... Những nỗ lực trong năm 2017 đã gây được sự quan tâm chú ý từ phía chính quyền và các doanh nghiệp đầu tư. Nhận thấy tiềm năng phát triển du lịch của địa phương rất phong phú, bắt đầu từ cuối năm 2018 Hợp tác xã thanh niên Thượng Lâm đã quyết định đầu tư vào làm du lịch. HTX đầu tư phát triển du lịch, xây dựng cơ sở homestay gắn với không gian văn hoá dân tộc Tày. Đến năm 2019, du lịch tại Lâm Bình có sự phát triển đáng kể, chủ yếu tập trung nhân rộng mô hình DLCĐ homestay, phát triển thêm các sản phẩm, dịch vụ du lịch đa dạng. Kết quả là tổng lượng khách đến trong năm 2019 đạt 120.000 lượt, tăng 300% so với năm 2018 và doanh thu từ du lịch đạt 72 tỷ đồng. Qua đó, có thể thấy ngành du lịch đặc biệt là DLCĐ tại Lâm Bình, Tuyên Quang đang có nhiều dấu hiệu khởi sắc và vẫn còn nhiều tiềm năng để phát triển trong thời gian tới. Thêm vào đó, được sự vận động, hỗ trợ của chính quyền địa phương, nhiều hộ gia đình đã sửa lại ngôi nhà sàn hoặc đầu tư xây mới để làm du lịch. Ngoài ra, các hộ gia đình còn nấu các món ăn truyền thống của dân tộc để phục vụ du khách có nhu cầu. Bảng 2. Số lượng homestay tại huyện Lâm Bình năm 2017 - 2019 (Nguồn: UBND huyện Lâm Bình) Bên cạnh các dịch vụ homestay, còn có các dịch vụ cho thuê thuyền và kayak khám phá lòng hồ sinh thái Na Hang - Lâm Bình. Song song với du lịch sinh thái việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc trên địa bàn cũng được người dân quan tâm. Các làn điệu dân ca, dân vũ được gìn giữ và khôi phục thông qua việc thành lập các đội văn nghệ, các câu lạc bộ hát then, hát cọi, hát Páo dung, múa khèn... Các sản phẩm du lịch từng bước được đầu tư đa dạng, phong phú, các dịch vụ phục vụ cũng được chuyên nghiệp hóa, tạo được ấn tượng tốt trong lòng du khách. Mặc dù người dân địa phương Lâm Bình đã dần ý thức được những lợi ích mà DLCĐ mang lại tuy nhiên, số hộ tham gia làm du lịch vẫn còn rất ít, phạm vi còn nhỏ lẻ, chính vì vậy thiếu đi sự liên kết cộng đồng để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách. Câu hỏi đặt ra là những yếu tố nào đã ảnh hưởng đến quyết định tham gia DLCĐ của người dân và làm cách nào để thu hút họ tham gia phát triển DLCĐ tại địa phương. 4.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia du lịch cộng đồng của người dân địa phương Lâm Bình, Tuyên Quang Nghiên cứu sử dụng phần mềm SPSS 20.0 để hỗ trợ phân tích hồi quy đa biến với khung nghiên cứu và các dữ liệu thu thập được, nhóm nghiên cứu tiến hành đánh giá độ tin cậy của các thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha. Các thang đo sẽ được tiến hành kiểm định bằng công cụ Cronbach’s Alpha. Với Cronbach’s Alpha sẽ giúp loại đi các biến quan sát không đạt yêu cầu hay các thang đo chưa đạt yêu cầu trong quá trình nghiên cứu. Kết quả đánh giá hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha với các biến quan quan sát trong các thang đo đều lớn hơn 0.6, các hệ số tương quan tổng biến quan sát phù hợp lớn hơn 0.3. Như vậy, tất cả các thang đo đều đạt độ tin cậy, phù hợp để đưa vào phân tích nhân tố khám phá EFA. Phân tích nhân tố EFA Kết quả phân tích nhân tố EFA (sử dụng phép quay varimax) cho thấy hệ số KMO = 0.903 > 0.5 đạt yêu cầu, có ba yếu tố được trích ra tại Eigenvalue là 1.066 > 1 và tổng phương sai trích là 87.533% > 50%. Đối với bảng ma trận xoay nhân tố, các biến đều có hệ số tải nhân tố Các xã 2017 2018 2019 Thượng Lâm 6 6 10 Lăng Can 5 5 6 Khuôn Hà 4 4 4 Phúc Yên 0 0 4 Tổng 15 15 24 N.T.Q.Huong et al/ No.16_June 2020|p.102-109 (Factor loading) từ 0.5 trở lên. Kết luận thang đo các biến quan sát đưa vào phân tích đạt yêu cầu và có ý nghĩa. Kiểm định tương quan Phân tích tương quan Pearson được sử dụng trong phần này để xem xét sự phù hợp khi đưa các thành phần vào mô hình hồi qui. Hệ số tương quan Pearson (r) dùng để lượng hóa mức độ chặt chẽ của mối liên hệ tuyến tính giữa hai biến định lượng. Trị tuyệt đối của r cho biết mức độ chặt chẽ của mối liên hệ tuyến tính. r <= 0.3: mối tương quan không chặt; 0.3 < r < 0.5: mối tương quan tương đối chặt; r >= 0.5: mối tương quan chặt chẽ. Giá trị sig cho biết mối quan hệ giữa các biến quan sát có ý nghĩa thông kê hay không. Ở đây, hệ số tương quan r đều lớn hơn 0.3 và giá trị sig đều <0.01 cho thấy các biến độc lập đều có mối quan hệ với biến phụ thuộc ở mức ý nghĩa 99% và đều là các mối quan hệ thuận chiều. Mô hình hồi qui Khi kiểm định độ phù hợp của mô hình cho thấy ý nghĩa <0.01 (giá trị Sig.=0.000<0.01) chứng tỏ rằng với mức ý nghĩa 99% có thể bác bỏ giả thuyết cho rằng tất cả các hệ số hồi qui bằng 0 nghĩa là có mối quan hệ giữa biến độc lập và biến phụ thuộc. Giá trị R^2= 0.948 và R^2 hiệu chỉnh = 0.947 có ý nghĩa là 94.7% sự biến thiên về quyết định tham gia DLCĐ được giải thích bởi các biến độc lập trong khung nghiên cứu.Vậy mô hình hồi qui được xây dựng là phù hợp với bộ dữ liệu thu thập được. Kết quả phân tích hồi qui đa biến như sau: Bảng 4. Kết quả phân tích hồi quy đa biến Thang đo Hệ số chưa chuẩn hoá Hệ số chuẩn hoá Giá trị t Mức ý nghĩa Sig. Thống kê đa cộng tuyến Trọng số hồi quy Độ lệch chuẩn Beta Hệ số chấp nhận VIF Hằng số .285 .088 3.254 .001 1. CN .335 .018 .391 19.009 .000 .567 1.764 2. HA .159 .023 .116 6.764 .000 .816 1.225 3. HT .130 .017 .157 7.440 .000 .543 1.843 4. NXQ .388 .013 .550 29.184 .000 .677 1.477 (Nguồn: Kết quả xử lý dữ liệu từ SPSS 20.0 của nhóm nghiên cứu) Như vậy, mô hình hồi quy đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố tới Quyết định tham gia DLCĐ của NDĐP Lâm Bình, Tuyên Quang được viết lại như sau: QĐTG = 0,391*CN + 0,116*HA + 0,157*HT + 0,550*NXQ 5. ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TẠI LÂM BÌNH, TUYÊN QUANG Xuất phát từ kết quả phân tích thực trạng và kết quả kiểm định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia DLCĐ của NDĐP tại huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang, nhóm tác giả đề xuất một số các giải pháp nhằm phát triển DLCĐ tại Lâm Bình, Tuyên Quang trong thời gian tới, cụ thể: Thứ nhất, cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch tại huyện Lâm Bình. Ưu tiên vào sửa chữa, cứng hóa đường đất, xây dựng những tuyến đường chính dẫn đến các điểm đến du lịch, các tuyến đường liên kết giữa các vùng (giữa Lâm Bình với Na Hang, giữa tỉnh Tuyên Quang và Hà Giang) tạo thuận lợi cho du khách tiếp cận điểm đến huyện Lâm Bình, đồng thời thuận lợi để liên kết các tour du lịch xuyên suốt, đa dạng hóa sản phẩm du lịch. Thứ hai, cần phải đầu tư tu bổ, tôn tạo và nâng cấp một cách tổng thể các tài nguyên du lịch tại huyện Lâm Bình, để tạo được ấn tượng về hình ảnh và thương hiệu điểm đến với khách du lịch. Việc quản lý, bảo vệ, tôn tạo các di sản văn hóa và thiên nhiên phải phù hợp cho việc phát triển du lịch, tạo tiền đề cho người dân tham gia vào công cuộc phát triển DLCĐ thu hút khách du lịch tới tham quan từ đó DLCĐ tại huyện Lâm Bình sẽ được chú ý hơn, phát triển hơn. Thứ ba, cần địa phương hóa các sản phẩm du lịch, phát triển các sản phẩm, dịch vụ du lịch trở nên đa dạng, độc đáo và nâng cao chất lượng hơn nữa để NDĐP thấy được sức cạnh tranh và khả năng thu hút khách du lịch của Lâm Bình. Trong đó, việc đầu tư nghiên cứu, phát triển vật phẩm, quà lưu niệm mang bản sắc văn hóa các dân tộc tại huyện Lâm Bình hay xây dựng tour tham quan ngắm cảnh bằng xe đạp là những biện pháp cần làm hiện tại để không những thu hút du khách mà còn để lại dấu ấn và giữ chân du khách. Đặc biệt, cần đề xuất công nhận tộc người Thuỷ - tộc người chỉ có duy nhất ở Tuyên Quang là một dân tộc anh em sẽ bảo tồn và phát triển được văn hoá của họ, theo đó có thể thúc đẩy người dân tộc Thuỷ tham gia vào DLCĐ tại địa phương cũng như giúp cho hình ảnh du lịch Lâm Bình được hấp dẫn và đa dạng màu sắc hơn nữa trong mắt du khách. N.T.Q.Huong et al/ No.16_June 2020|p.102-109 Thứ tư, cần nâng cao nhận thức về DLCĐ cho NDĐP. Để làm được điều này cần có sự nỗ lực hết mình của chính quyền xã, huyện trong các công tác tuyên truyền vận động đến NDĐP; tập huấn, đào tạo mô hình, kỹ năng làm DLCĐ; khắc phục khó khăn trong giao tiếp, đặc biệt là giao tiếp với người nước ngoài. Cần phải phổ biến cho người dân những dự án, những chương trình được đầu tư xây dựng tại Lâm Bình, và những thuận lợi để phát triển du lịch và lợi ích nhận được của NDĐP để họ nhận biết được tiềm năng du lịch tại địa phương và tích cực tham gia vào việc phát triển DLCĐ. Thứ năm, chính quyền địa phương cần thiết kế chương trình và tiến hành đào tạo bồi dưỡng về quản lý du lịch và DLCĐ cho cán bộ của địa phương, để từ đó triển khai xuống các hộ dân. Điều mà các hộ dân đang mong muốn là đường lối, định hướng đúng đắn cho DLCĐ của địa phương, nếu đáp ứng được mong muốn này có khả năng thúc đẩy người dân tự nguyện tham gia DLCĐ nhiều hơn, góp phần phát triển DLCĐ tại Lâm Bình. Thứ sáu, cần phân chia rõ ràng lợi ích nhận được của mỗi bên (những chủ thể tham gia vào phát triển các dự án DLCĐ: chính quyền địa phương, doanh nghiệp và NDĐP) để đảm bảo không có sự nghi ngờ, tranh cãi, xung đột khi cùng nhau tham gia phát triển DLCĐ. NDĐP tại Lâm Bình trình độ văn hóa chưa cao, họ không am hiểu về luật pháp cũng như các vấn đề kinh tế, bởi vậy cần tạo sự tin tưởng để họ sẵn sàng tham gia vào phát triển DLCĐ. Thứ bảy, khuyến khích NDĐP giúp đỡ và hỗ trợ nhau trong quá trình làm du lịch. Bản thân mỗi hộ gia đình, mỗi cá nhân NDĐP cần hướng đến lợi ích chung của cộng đồng mà sẵn sàng hỗ trợ, giúp đỡ những người xung quanh mình, những người chưa có kinh nghiệm làm DLCĐ để họ có bước khởi đầu tốt hơn từ đó củng cố niềm tin và động lực tiếp tục phát triển DLCĐ tại địa phương. 6. KẾT LUẬN Trên cơ sở sử dụng các dữ liệu thứ cấp và sơ cấp thu thập được, nghiên cứu đã đề xuất được khung nghiên cứu và thông qua ứng dụng mô hình hồi quy đa biến, kết quả nghiên cứu đã chỉ ra 4 yếu tố ảnh hưởng tới quyết định tham gia DLCĐ của NDĐP tại Lâm Bình, Tuyên Quang bao gồm: Yếu tố cá nhân; Tính hấp dẫn và hình ảnh điểm đến du lịch; Sự hỗ trợ, đầu tư từ phía Nhà nước, chính quyền địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp; Ảnh hưởng của những người xung quanh. Qua đó, bài viết đề xuất bảy giải pháp nhằm khuyến khích người dân địa phương Lâm Bình, Tuyên Quang tham gia tích cực vào DLCĐ và phát triển bền vững du lịch Lâm Bình nói riêng và du lịch Tuyên Quang nói chung trong thời gian tới. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ VHTTDL Việt Nam, Tổng Cục Du lịch, “Số liệu thống kê” các năm 2017, 2018, 2019 2. Nguyễn Đức Khoa (2010), “Nghiên cứu điều kiện phát triển du lịch cộng đồng ở huyện Na Hang, Tuyên Quang”, Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, số 372 3. Nguyễn Anh Lợi (2020), “Giải pháp phát triển du lịch cộng đồng tại huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang”, Tạp chí Công Thương 4. Hoàng Thị Lan (2019), “Du lịch cộng đồng tại Lâm Bình, Tuyên Quang - Thực trạng và giải pháp phát triển”, Kỷ yếu Hội thảo quốc tế: Du lịch Lâm Bình - Tuyên Quang: Tiềm năng, thực trạng và giải pháp 5. Phạm Hồng Long (2012), “Local Residents’ Perceptions of Tourism Impacts and Their Support for Tourim Development: the Case of Ha Long Bay, Quang Ninh, Viet Nam” (Luận án tiến sỹ, Trường Đại học Rikkyo, Nhật Bản). 6. Phạm Trung Lương (2010), “Tài liệu giảng dạy về du lịch cộng đồng”, Viện Nghiên cứu phát triển du lịch, Tổng cục Du lịch. 7. Hoàng Trọng và Chu Mộng Ngọc (2008), “Phân tích dữ liệu nghiên cứu với SPSS”, NXB Thống kê. 8. Ủy ban Nhân dân tỉnh Tuyên Quang (2016), “Kế hoạch phát triển du lịch tỉnh Tuyên Quang giai đoạn 2016 - 2020”. 9. Aref, F. and Redzuan, M. B. (2008), “Barriers to community participation toward tourism development in Shiraz, Iran, Pakistan”, Journal of Social Sciences, 5(9). 10. Brodman, J. (1996), “New direction in tourism for third world development”, Annal of Tourism Research, 23 (1). 11. Jamal, T.B & Getz, D. (1995), “Collaboration Theory and Community Tourism Planning”, Annals of Tourism Research. 12. Reed, M. (1997), “Power relations and community-based tourism planning”, Annals of Tourism Research. 24(3). 13. Sue Beeton (2006), “Community Development through Tourism”, Landlinks. 14. Simmons, D. G. (1994), “Community participation in tourism planning”, Tourism Management, 15(2). Factors affects decisions to participate in community tourism of the local people in Lam Binh, Tuyen Quang Nguyen Thi Quynh Hương, Do Thi Trang, Do Thi Nguyet Vang, Nguyen Hoang Yen. Article info Abstract Recieved: 2/5/2020 Accepted: 10/6/2020 Lam Binh, Tuyen Quang is considered as a destination that has full conditions to develop community tourism.. Then, determining the factors affecting decisions to join in community tourism of local people in Lam Binh, Tuyen Quang plays an extremely important role. By using secondary data and collected primary data, the research points out the factors affecting decisions to take part in community tourism of the local people: (1) Personal factors, (2) Attractiveness and image of destinations, (3) Support and investment of the State, local authorities, organizations, and businesses,(4) Influence of peole around them. Thereby, a number of implications are proposed to attract the local people to participate in community tourism and develop community tourism in Lam Binh, Tuyen Quang in the future. Keywords: Tourism, Community tourism, the local people, Lam Binh district, Tuyen Quang province
File đính kèm:
- cac_yeu_to_tac_dong_den_quyet_dinh_tham_gia_du_lich_cong_don.pdf