Các tiêu đề bản tin của thời báo The New York Times về cuộc xung đột ở dải Gaza năm 2014

 Torn Gaza, if Roof Stands, 
it’s now Home (Ở dải Gaza đổ nát, khi một 
mái nhà còn trụ vững, thì đó là nhà)
Động từ “stand” có nghĩa là trụ vững, đứng 
vững, trong trường hợp này người viết miêu tả 
tình trạng vật lý của mái nhà đứng vững trước 
bom đạn của Israel bắn vào và cũng là nơi trú 
ngụ của người dân dải Gaza qua đó người viết 
gián tiếp nói lên ý chí kiên cường của người 
dân Palestine ở dải Gaza trong mọi hoàn cảnh.
4.2.2. Các biện pháp tu từ 
4.2.2.1. Câu hỏi tu từ 
Câu hỏi tu từ được người viết sử dụng 
nhằm tạo ra hiệu ứng nhấn mạnh tác động sâu 
sắc đến độc giả:
(Vd.28): Civilians as Human Shields? 
Gaza War Intensifies Debate (Dân thường có 
phải là những lá chắn sống? Cuộc chiến ở dải 
Gaza dấy lên những tranh cãi)
Người viết nhấn mạnh hình ảnh “lá chắn 
sống” (human shields) như một thủ pháp đối 
lập giữa con người chống chọi với vũ khí của 
chiến tranh nhằm khắc họa sự tàn khốc, chết 
chóc thương vong mà dân thường ở dải Gaza 
đang phải đối mặt và gánh chịu. Dạng câu hỏi 
tu từ này trong tiêu đề bản tin vừa biểu thị sự 
hoài nghi, tranh cãi về một vấn đề đang được 
101Tạp chí Nghiên cứu Nước ngoài, Tập 34, Số 3 (2018) 89-105
quan tâm “lá chắn sống”, vừa gợi sự phán đoán, 
suy ngẫm và muốn tìm câu trả lời của độc giả 
vừa hứa hẹn sẽ có câu trả lời thỏa đáng ở phần 
nội dung của bản tin. Dấu hỏi còn được dùng để 
nhấn mạnh ý đồ của tác giả nhằm thu hút sự chú 
ý của độc giả muốn khám phá, tìm tòi những 
điều, những vấn đề đang xảy ra ở quanh mình.
4.2.2.2. Sóng đôi
Biện pháp tu từ sóng đôi được người viết sử 
dụng để nhấn mạnh điểm trọng tâm tới độc giả:
(Vd.29): Israel Exits Gaza; Truce Takes 
Hold (Khi Israel rút quân khỏi Gaza, thỏa 
thuận ngừng bắn cũng được thiết lập)
Việc tuyên bố rút quân của Israel được 
người viết đề cập song hành với thỏa thuận 
ngừng bắn 72 giờ được thực hiện như một 
thông điệp thuyết phục độc giả là Israel đang 
thực thi thỏa thuận như một sự cam kết.
Người viết sử dụng các phương tiện tu từ 
như ẩn dụ, hoán dụ, hoặc các biện pháp tư từ 
như câu hỏi tu từ, sóng đôi một cách tinh tế 
nâng cao hiệu quả diễn đạt, giúp tiêu đề bài 
báo không khô khan, độc giả có thể tiếp nhận 
một cách nhẹ nhàng hơn. Việc sử dụng các 
phương tiện tu từ trên cũng tạo ra những ý 
tưởng gợi mở, khiến độc giả cảm thấy những 
thông tin của nhà báo dễ hiểu, dễ tiếp cận về 
mặt nội dung và làm tăng tính sinh động hấp 
dẫn của báo chí từ bình diện ngôn ngữ học.
5. Kết luận
Nghiên cứu tiêu đề bản tin đã được đề 
cập trong nhiều công trình nghiên cứu từ bình 
diện báo chí hoặc bình diện ngôn ngữ học. 
Tuy nhiên, việc tiếp cận tiêu đề bản tin từ 
bình diện ngôn ngữ học ở các chủ đề cụ thể 
vẫn chưa được quan tâm, đặc biệt là từ góc 
độ đặc điểm, cấu trúc tiêu đề bản tin, phương 
tiện và biện pháp tu từ. Ở góc độ đặc điểm 
ngôn ngữ, các tiêu đề bản tin của thời báo The 
NYT sử dụng việc viết hoa các chữ cái đầu của 
những từ mang nội dung thông tin, giản lược 
các mạo từ, trợ động từ, giới từ nhằm truyền 
tải nội dung thông tin nhanh nhất tới độc giả, 
đồng thời giúp tòa báo dễ dàng đăng tải nội 
dung bài báo lên các phiên bản báo điện tử 
cũng như cập nhật các tiêu đề bản tin trên 
các trang mạng xã hội như facebook, twitter. 
Ở góc độ cấu trúc, các tiêu đề bản tin có cấu 
trúc cú có vị từ biến ngôi được sử dụng nhiều 
hơn cú không chứa vị từ nhằm khái quát hóa 
nội dung bản tin giúp độc giả tiếp cận nhanh 
chóng, chính xác các nội dung thông tin của 
bài báo. Ở góc độ phương tiện và biện pháp 
tu từ học, người viết sử dụng các phương tiện 
tu từ như ẩn dụ, hoán dụ, hoặc các biện pháp 
tư từ như câu hỏi tu từ, sóng đôi nâng cao 
hiệu quả diễn đạt, truyền tải thông tin, giúp 
độc giả có thể tiếp nhận nội dung các tiêu đề 
bản tin một cách nhẹ nhàng nhưng ẩn chứa 
nhiều thông điệp nhân văn sâu sắc. Từ đó có 
thể thấy người viết rất chú trọng đến hình thức 
đặc điểm ngôn ngữ và văn phong, phương tiện 
ngôn ngữ trong việc đặt tên tiêu đề bản tin cho 
các tác phẩm báo chí của thời báo The NYT, 
nhằm nâng cao chất lượng nội dung của bài 
báo cũng như uy tín của tờ báo.
Tiêu đề bản tin có vai trò đặc biệt quan 
trọng và được xem như một thông điệp đầu 
tiên của bài báo mà người viết muốn gửi tới 
độc giả. Một tiêu đề hay, hiệu quả đòi hỏi 
nhiều vào ý tưởng của người viết về mặt cấu 
trúc và nội dung. Đặc biệt, với những tiêu đề 
bản tin về xung đột cần sự chăm chút chuyên 
nghiệp của người viết bởi qua đó, nội dung 
của bài báo truyền tải nhiều thông điệp có ý 
nghĩa nhân văn sâu sắc tới độc giả, có sức lay 
động sự cảm thông của độc giả về số phận 
những con người đang hàng ngày phải hứng 
chịu bom đạn trong các cuộc xung đột.
Nghiên cứu này dựa trên một ngữ liệu (a 
corpus) nhỏ với 50 tiêu đề bản tin đại diện cho 
50 ngày xung đột ở dải Gaza giữa Israel và 
Palestine trong thời báo The NYT năm 2014, do 
đó, phần khảo sát có thể chưa khái quát hết đặc 
điểm, cấu trúc và phương tiện, biện pháp tu từ 
được dùng trong việc kiến tạo tiêu đề bản tin, 
102 T.H. Nam/ Tạp chí Nghiên cứu Nước ngoài, Tập 34, Số 3 (2018) 89-105
đồng thời, tiêu chí nổi trội/ không nổi trội được 
mô tả trong bài viết chỉ mang tính chất tương 
đối. Tuy vậy, tác giả mong muốn phần nào dữ 
liệu đáp ứng được yêu cầu miêu tả đặc điểm, 
phân loại cấu trúc tiêu đề bản tin và phân tích 
các phương tiện, biện pháp tu từ được người 
viết sử dụng trong việc kiến tạo các tiêu đề bản 
tin, qua đó đáp ứng thực tiễn khả năng tiếp cận 
ngôn ngữ báo chí của độc giả ở các mức độ, 
chức năng ngôn ngữ khác nhau. Bài báo đóng 
góp vào thực tiễn nâng cao công tác giảng dạy 
và nghiên cứu đặc điểm, cấu trúc, phương tiện 
ngôn ngữ được sử dụng trong các tiêu đề báo 
chí về các chủ đề khác nhau giúp cho người 
học sử dụng tốt cấu trúc, phương tiện và biện 
pháp tu từ trong hoạt động viết các bài luận về 
tiêu đề bản tin ở trường, hoạt động nhận biết lỗi 
và cách sửa lỗi trong cách dịch tiêu đề bản tin 
cũng như nhận biết các dạng tiêu đề bản tin khi 
tiếp cận báo chí tiếng Anh ngoài đời thực.
Tài liệu tham khảo
Tiếng Việt
Vũ Thị Chín (2007). Từ trái nghĩa trong các tiêu đề trên 
báo chí Nga. Ngôn ngữ, 1, 44-51.
Nguyễn Thị Vân Đông (2015). Những đặc trưng ngôn ngữ 
của tiêu đề báo chí tiếng Anh và tiếng Việt trên bình 
diện nghĩa học. Ngôn ngữ & Đời sống, 7(237), 7-11.
Vũ Quang Hào (2004). Ngôn ngữ báo chí. Hà Nội: Nxb 
Đại học Quốc gia Hà Nội.
Nguyễn Thị Thanh Hương (2017). Mối liên hệ giữa tiêu 
đề và lời dẫn trong báo điện tử tiếng Anh. Nghiên 
cứu Nước ngoài, 33(5), 47-65.
Trần Huy Khánh (2010). Khảo sát các phương tiện tu 
từ sử dụng trong tiêu đề báo chí tiếng Anh. Tạp chí 
Khoa học và Công nghệ, Đại học Đà Nẵng, 5(40), 
126-132.
Đinh Trọng Lạc (1994). 99 Phương tiện và Biện pháp tu 
từ tiếng Việt. Hà Nội: Nxb Giáo dục.
Trịnh Hồng Nam (2009). Nghiên cứu cấu trúc diễn ngôn 
và đặc điểm ngôn ngữ bản tin công nghệ thông tin 
tiếng Anh. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Hồng 
Đức, 1, 79-83.
Trần Thị Thanh Thảo (2009). Đặc điểm của tiêu đề văn 
bản trong thể loại tin tức. Luận văn thạc sĩ. TP. Hồ 
Chí Minh: Trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ 
Chí Minh. 
Đặng Hoàng Xa (2014). Câu chuyện Do Thái: Lịch sử 
thăng trầm của một dân tộc. (Tập 1). Hà Nội: Nxb 
Hồng Đức.
Tiếng Anh
Bednarek, M. & Caple, H. (2012). News discourse. 
London: Continuum International Publishing.
Bell, A. (1991). The Language of News Media. Oxford: 
Blackwell.
Bonyadi, A., Samuel, M. (2013). Headlines in newspaper 
Editorials: A constrastive Study. SAGE Open 3(2), 
pp. 1-10.
Burke, M. (2014). Rhetoric and poetics: The classical 
heritage of stylistics. In M. Burke (ed.) The 
Routledge Handbook of Stylistics (pp. 11-30). 
London and New York: Routledge.
Carvalho, A. (2008). Media(ted) Discourse and Society: 
Rethinking the framework of Critical Discourse 
Analysis. Journalism Studies. 9(2), 161–177.
Cotter, C. (2010). News Talk: Investigating the Language 
of Journalism. UK: Cambridge University Press.
Galperin, I. R. (1981). Stylistics. Moscow: Higher 
school Publishing House.
Halliday, M. A. K. (1978). Language as a Social 
Semiotic: The Social Interpretation of Language 
and Meaning. London: Edward Arnold.
Halliday, M. A. K. (1994). An introduction to Functional 
Grammar, (2nd ed). London: Edward Arnold.
Halliday, M. A. K., & Matthiessen, C. M. I. M. (2014). 
Halliday’s introduction to functional grammar, (4th 
ed). London: Routledge.
Harkrider, J. (1997). Getting started in Journalism. 
National Textbook company.
Mallette, M. F. (1990). Handbook for Journalists of 
Central and Eastern Europe. World Press Free 
Committee.
McGuigan, B., Grudzina, D., Moliken, P. (2007). 
Rhetorical Devices: A Handbook and Activities for 
Student Writers. Clayton (DE): Prestwick House.
Reah, D. (2002). The Language of Newspapers. London: 
Routledge.
Richardson, J. E. (2007). Analysing newspapers: An 
approach from critical discourse analysis. Hound-
mills: Palgrave.
United Nations Office for the Coordination of 
Humanitarian Affairs. (2014, December, 26). 
Humanitarian Bulletin Monthly Report December 
2014. Retrieved on 5 March, 2015 from https://
www.ochaopt.org/content/monthly-humanitarian-
bulletin-december-2014.
Van Dijk, T. A. (1985). Structure of news in the Press. in 
van Dijk, T. A. (ed.) Discourse and Communication: 
New approaches to the Analysis of Mass Media 
Discourse and Communication (pp. 69-93). Berlin: 
de Gruyter.
103Tạp chí Nghiên cứu Nước ngoài, Tập 34, Số 3 (2018) 89-105
THE 2014 GAZA CONFLICT IN THE NEW YORK 
TIMES NEWS HEADLINES 
Trinh Hong Nam
Faculty of Post-Graduate Studies, VNU University of Languages and International Studies, 
Pham Van Dong, Cau Giay, Hanoi, Vietnam
Abstract: Language plays an important role in conveying the writers’/speakers’ ideal to 
readers/audiences in terms of structures and potential expression usage at different linguistic 
functions. The article is a survey research of 50 news headlines analyzed in terms of linguistic 
characteristics, structures and stylistic devices that journalists/editors used in The New York 
Times news headlines to cover the 2014 Gaza conflict between the Israelis and Palestinians. 
The finding shows that the journalists tended to choose some linguistic characteristics such 
as capitalizing the first letter of each lexical or content word, shortening articles and auxiliary 
verbs. Most verbal headlines with a finite clause are used in the news headlines. Some stylistic 
devices as metaphor, metonymy, rhetorical questions and parallelism are also effectively 
used by journalists to construct the news headline coverage of the 2014 Gaza conflict. These 
journalists’ choices also help The NYT to update the latest news headlines on online newspaper 
versions and to run their news headlines on social media platforms like Facebook or Twitter. 
The article makes contributions to practical teaching and research of news headlines with 
various topics in terms of linguistic characteristic, structure and stylistic device usage. This 
article is hoped to help learners to use these linguistic characteristics, structures and stylistic 
devices effectively in writing compositions and translating news headlines at school and to read 
and to fully understand English news headlines in general as well.
Keywords: structure, news headline, stylistic device, conflict, Israel, Palestine, Gaza 
104 T.H. Nam/ Tạp chí Nghiên cứu Nước ngoài, Tập 34, Số 3 (2018) 89-105
PHỤ LỤC 
BẢNG PHÂN LOẠI TIÊU ĐỀ BẢN TIN THEO CẤU TRÚC
Cấu trúc
Tần 
suất
Tiêu đề bản tin
Cú có 
vị từ
Biến ngôi
N=
43
Calling Up More Troops, Israel Girds for an Escalation in Gaza Violence
Israel and Hamas Trade Attacks as Tension Rises
Israeli Leader Vows to Intensify Gaza Attacks on Hamas
Killing of Palestinian Youth Puts an Israeli Focus on Extremism
As Israel Hits Mosque and Clinic, Air Campaign’s Risks Come Home
Palestinians Flee Northern Gaza as a Cease-Fire Appears Elusive
Egypt Presents Proposal to Israel and Hamas for a Cease-Fire in Air Attacks 
Brief Lull Ends in Gaza Crisis; Strikes Resume
From Gaza, an Array of Makeshift Rockets Packs a Counterpunch
Palestinians Find Show of Support Lacking From Arab Leaders Amid Offensive
Neighborhood Ravaged on Deadliest Day So Far for Both Sides in Gaza
Israel Is Facing Difficult Choice in Gaza Conflict
Hamas Gambled on War as Woes Grew in Gaza
Civilians as Human Shields? Gaza War Intensifies Debate 
Blasts Kill 16 Seeking Haven at Gaza School 
Even Gaza Truce Is Hard to Win, Kerry Is Finding
Tunnels Lead Right to Heart of Israeli Fear
Loss of Shelter and Electricity Worsens a Crisis for Fleeing Gazans
Arab Leaders, Viewing Hamas as Worse Than Israel, Stay Silent
A 72-Hour Pause in Gaza Conflict as Talks Are Set
In Tunnel War, Israeli Playbook Offers Few Ideas
Missing Soldier Killed in Battle, Israel Confirms
Missile Strike Near U.N. School in Gaza Kills 10
Israel Moves to Wrap Up Gaza Military Operation
Israel Exits Gaza; Truce Takes Hold
Israeli Premier Voices Regret for Civilian Casualties, but Blames Hamas 
Israeli Procedure Reignites Old Debate
New Fighting a Bid for Leverage as a Gaza Cease-Fire Expires
Gaza Clashes Continue at a Lower Level as Egypt Pushes for New Talks
Dream of a Gaza Seaport Is Revived in Truce Talks
Palestinian Invitation to Cuomo Is Declined
Rocket Fire Casts Doubt on Truce in Gaza
Israel Braces for War Crimes Inquiries on Gaza
Resisting Nazis, He Saw Need for Israel. Now He Is Its Critic
Artists’ Work Rises From the Destruction of the Israel-Gaza Conflict
In Torn Gaza, if Roof Stands, It’s Now Home
Israelis and Palestinians Agree to Lengthen Cease-Fire
Gaza Rockets and Israeli Response Break Quiet
After Strike on Family, Fate of Hamas Commander Is Unknown
Israel Kills 3 Top Hamas Leaders as Latest Fighting Turns Its Way
Executions in Gaza Are a Warning to Spies
Israeli Strike Destroys Apartment Tower in Gaza
Teenager Cites Ordeal as Captive of Israelis
86%
Không 
biến ngôi
N
=3
Boys Drawn to Gaza Beach, and Into Center of Mideast Strife
Peering Into Darkness Beneath the Israel-Gaza Border 
In a Palestinian Town, Growing Weary of a War and Hoping for Change
6%
105Tạp chí Nghiên cứu Nước ngoài, Tập 34, Số 3 (2018) 89-105
Cú 
không 
chứa vị 
từ
Tiền phụ 
ngữ
2
For Gazans, an Anxious and Somber Ramadan
Amid Outcry Abroad, a Wealth of Backing in Israel for Netanyahu
4%
Hậu phụ 
ngữ
0
0%
Tiền và 
hậu phụ 
ngữ
2
Trouble Underfoot on Israeli Kibbutz Near the Border
Former New York Judge on U.N. Gaza Panel
4%
Phi phụ 
ngữ
0
0%