Bài giảng Tin học văn phòng 2 - Bài 3: Cách mạng công nghiệp 4.0 - Thiều Quang Trung

 BÀI 3 
CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 
 GV Th.S. Thiều Quang Trung 
 Trường Cao đẳng Kinh tế Đối ngoại 
 Nội dung 
 • Các giai đoạn cách mạng công 
1 nghiệp 
2 • Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 
3 • Tiềm năng công nghiệp 4.0 
4 • Tác động ảnh hưởng 
 GV Thiều Quang Trung 2 
Cái gì đây ? 
 GV Thiều Quang Trung 
Cái gì đây ? 
 GV Thiều Quang Trung 
Cái gì đây ? 
 GV Thiều Quang Trung 
Cái gì đây ? 
 GV Thiều Quang Trung 
Cái gì đây ? 
 GV Thiều Quang Trung 
 Tiến hóa hay cách mạng ? 
• Tiến hóa (Evolution) - Một quá trình thay đổi dần dần một cái gì đó từ giai đoạn 
 này sang giai đoạn khác 
• Cách mạng (Revolution) - Một sự thay đổi đột ngột, toàn diện, hoàn toàn hoặc 
 căn bản về một cái gì đó 
 GV Thiều Quang Trung 
Các giai đoạn của cách mạng công nghiệp 
 GV Thiều Quang Trung 
Các giai đoạn của cách mạng công nghiệp 
 1. 1760 to 1840 - Mở ra sản xuất cơ khí; đường sắt và động cơ 
 hơi nước 
 2. 1870 to 1940 - Sản xuất hàng loạt; điện và dây chuyền lắp 
 ráp 
 3. 1960 to 2010 - Máy tính; chất bán dẫn, siêu máy tính, thiết 
 bị cá nhân, internet 
 GV Thiều Quang Trung 
Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 
• Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, bắt đầu từ những 
 năm 2000, đặc trưng bởi sự hợp nhất, không có ranh 
 giới giữa các lĩnh vực công nghệ, vật lý, kỹ thuật số và 
 sinh học. 
• Xu hướng kết hợp giữa các hệ thống ảo (cyber) và 
 thực (physical), vạn vật kết nối (Internet of Things) và 
 dịch vụ kết nối (Internet of Services) 
 – IoS: mọi thứ cần thiết để sử dụng các ứng dụng phần mềm 
 có sẵn như một dịch vụ trên Internet, gồm bản thân phần 
 mềm, công cụ phát triển phần mềm và nền tảng máy chủ, 
 lưu trữ và truyền thông để chạy phần mềm). 
 GV Thiều Quang Trung 
Không tồn tại trước năm 2007 
 • iPhone, IPad 
 • 4G 
 • Uber 
 • Android 
 • Instagram 
 • Snapchat 
 • WhataApp 
 GV Thiều Quang Trung 
Thời gian để đạt 100 triệu khách hàng 
• Telephone 75 Years 
• Web 7 Years 
• Facebook 4 Years 
• Instagram 2 Years 
 GV Thiều Quang Trung 
Hệ thống kết nối thực - ảo (Cyber Physical 
Systems) 
Cơ chế giám sát bởi các thuật toán máy tính tích hợp internet với người dùng 
hệ thống. Các thành phần “thực” và “ảo” của hệ thống được gắn kết, tương 
tác và điều khiển theo ngữ cảnh 
 GV Thiều Quang Trung 
Hệ thống CPS 
 GV Thiều Quang Trung 
Lợi ích của hệ thống CPS 
• Hệ thống an toàn hơn và hiệu quả hơn 
• Giảm chi phí xây dựng và vận hành hệ thống 
• Xây dựng các hệ thống phức tạp cung cấp các 
 khả năng mới 
• Giảm chi phí tính toán, kết nối mạng và cảm 
 biến 
• Cho phép triển khai quy mô quốc gia hoặc toàn 
 cầu 
 GV Thiều Quang Trung 
CPS ứng dụng trong nhà máy thông minh 
 GV Thiều Quang Trung 
 Nhà máy thông minh 
• Từ sản xuất tự động chuyển sang sản xuất thông 
 minh bằng việc sử sụng người máy, máy móc và 
 phần mềm thông minh 
• Nhà máy thông minh: các máy móc, người máy được 
 kết nối với nhau (IoT) thành một hệ thống, dựa trên 
 phân tích dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo AI. Con 
 người chỉ làm giám sát, điều khiển robot 
• Sử dụng 3D Printing: Chạm khắc đồ gỗ, cắt chữ điện 
 tử, làm ốc vít, linh kiện, chế tạo ô tô 
• Quản lý và điều hành nhà máy thông minh 
 GV Thiều Quang Trung 
Nhà máy thông minh 
 GV Thiều Quang Trung 
 Trí tuệ nhân tạo (AI) làm nền tảng cho 
 công nghiệp 4.0 
• IBM Watson: bác sĩ chữa ung thư, trợ giảng đại học, nhân 
 viên trực call center (viễn thông, ngân hàng, bảo hiểm, 
 bệnh viện ) 
• Chatbot: thay thế nhân viên trực call center (Singapore 
 đã dùng) 
• Bệnh viên thông minh, chăm sóc sức khỏe thông minh, 
 thiết bị y tế thông minh kết nối IoT 
• Xe lái tự động (Tesla, Apple, Google, ) 
• Điều khiển giao thông thông minh 
• Hàng không thông minh (bảo dưỡng, tiếp nhiên liệu máy 
 bay) 
 GV Thiều Quang Trung 
6 nguyên tắc thiết kế trong công nghiệp 4.0 
• Interoperability: khả năng tương tác của các hệ 
 thống CPS, con người và nhà máy thông minh kết 
 nối và giao tiếp với nhau thông qua IoT và IoS 
• Virtualization: một bản sao ảo hóa của nhà máy 
 thông minh được tạo ra bằng cách liên kết dữ liệu 
 cảm biến (từ giám sát các quá trình thực tế) với mô 
 hình mô phỏng 
• Decentralization: khả năng phân tán của các hệ 
 thống CPS trong các nhà máy thông minh tạo ra các 
 quyết định riêng biệt 
 GV Thiều Quang Trung 
6 nguyên tắc thiết kế trong công nghiệp 4.0 
• Real-Time Capability: khả năng thu thập và phân 
 tích dữ liệu và cung cấp thông tin tức thời 
• Service Orientation: cung cấp dịch vụ (của các hệ 
 thống CPS, con người và nhà máy thông minh) 
 thông qua IoS 
• Modularity: thích nghi linh hoạt của các nhà máy 
 thông minh cho các yêu cầu thay đổi các module 
 riêng lẻ 
 GV Thiều Quang Trung 
Các khối xây dựng nên công nghiệp 4.0 
 Autonomous 
 Robots 
 Big data 
 Simulation 
 analytics 
 Horizontal 
 Augmented and vertical 
 reality Industry 4.0 system 
 integration 
 Industrial 
 Additive Mfg Internet of 
 Things 
 Cyber 
 Security 
 GV Thiều Quang Trung 
Tiềm năng của công nghiệp 4.0 
 Sản xuất được hỗ trợ bởi robot 
 Dự báo công việc bảo trì 
 Sản xuất phụ cho các bộ phận phức tạp 
 Máy móc làm dịch vụ 
 Big data điều khiển kiểm soát chất lượng 
 Mô phỏng dây chuyền sản xuất 
 Mạng lưới cung cấp thông minh 
 GV Thiều Quang Trung 
Robot làm việc trong nhà kho Amazon 
45000
40000
35000
30000
25000
20000
15000
10000
 5000
 0
 2013 2014 2015 2016
 GV Thiều Quang Trung 
Nhà máy thông minh của Airbus 
• MiRA (Mixed Reality Application) tablet 
 • Kết nối giữa bộ cảm biến và máy tính 
 bảng 
• Internet Connected Smart Tools 
 • Tự điều chỉnh theo hành động 
 • Ghi lại thông tin nhật ký 
 • Giảm thời gian lắp ráp 
• Công nghệ tương tác thực tế (Augmented 
 Reality) trợ giúp hướng dẫn và dạy học 
 GV Thiều Quang Trung 
 Một số dự đoán tương lai 
• Năng xuất lao động tăng cao, giảm giá thành, nâng 
 cao chất lượng 
• Khi tự động hóa chiếm 80% thì yếu tố nhân công rẻ 
 sẽ hết 
• Lao động ngành may mặc, giày da, lắp ráp điện tử 
 bị đe dọa nghiêm trọng nhất: 100 triệu CN Trung 
 Quốc, hàng chục triệu CN Việt Nam, Thái, Myanmar, 
 Bangladesh có nguy cơ thất nghiệp 
 GV Thiều Quang Trung 
 Một số dự đoán tương lai 
• Nguy cơ dịch chuyển nhà máy về lại Mỹ, Châu Âu, 
 Nhật, Hàn Quốc khi giá nhân công chỉ còn chiếm 10-
 15% giá thành, thay vì chiếm 40% giá thành như 
 hiện nay 
• Foxconn đã dùng 60.000 robot thay thế 1 triệu công 
 nhân 
• Nhà máy VPIC (Giang Điền, Đồng Nai) 200.000m2, 
 600 lao động 
 GV Thiều Quang Trung 
Một số dự đoán tương lai 
 . 10% người dân mặc các loại quần áo kết nối với 
 internet 
 . 90% người dân có thể lưu trữ dữ liệu không giới 
 hạn và miễn phí 
 . 1 nghìn tỷ cảm biến kết nối với internet 
 . Dược sĩ robot đầu tiên ở Mỹ 
 . 10% kính đọc sách kết nối với internet 
 . 80% người dân hiện diện số trên internet 
 . Ô tô đầu tiên được sản xuất hoàn toàn bằng công 
 nghệ in 3D 
 GV Thiều Quang Trung 
Một số dự đoán tương lai 
 . Điều tra dân số bằng các nguồn dữ liệu lớn 
 . Chiếc điện thoại di động cấy ghép trên cơ thể 
 người đầu tiên được thương mại hóa 
 . 5% sản phẩm tiêu dùng được in bằng công nghệ in 
 3D 
 . 90% dân số sử dụng điện thoại thông minh và 
 thường xuyên truy cập internet 
 GV Thiều Quang Trung 
Ảnh hưởng của công nghiệp 4.0 
 Economy 
 Individual 
 Business 
 Impact 
 Society National 
 & Global 
 GV Thiều Quang Trung 
Ảnh hưởng đến nền kinh tế 
 • Phát triển 
 • Lão hóa 
 • Năng suất 
 • Việc làm 
 • Lao động thay thể 
 • Bản chất công việc 
 GV Thiều Quang Trung 
 Ảnh hưởng đến doanh nghiệp 
 • Kỳ vọng của khách hàng 
 • Sản phẩm tăng cường dữ liệu 
 • Đổi mới hợp tác 
 • Mô hình hoạt động mới 
Combining digital, physical and biological worlds 
 GV Thiều Quang Trung 
Các tác động khác 
• Quốc gia & Thế giới 
 • Chính phủ 
 • Quốc gia, vùng và thành phố 
 • An ninh quốc tế 
• Xã hội 
 • Bất bình đẳng 
 • Cộng đồng 
• Cá nhân 
 • Danh tính, Đạo đức 
 • Kết nối nhân loại 
 GV Thiều Quang Trung 
Những kỹ năng quan trọng 
 Năm 2015 Năm 2020 
 1 Kỹ năng giải các vấn đề phức tạp Kỹ năng giải các vấn đề phức tạp 
 2 Kỹ năng hợp tác với người khác Kỹ năng Tư duy phản biện 
 3 Kỹ năng quản lý con người Kỹ năng Tư duy sáng tạo 
 4 Kỹ năng Tư duy phản biện Kỹ năng quản lý con người 
 5 Kỹ năng đàm phán Kỹ năng hợp tác với người khác 
 6 Kỹ năng kiểm soát chất lượng Kỹ năng Trí tuệ cảm xúc 
 7 Kỹ năng định hướng dịch vụ Kỹ năng phán đoán, ra quyết định 
 8 Kỹ năng phán đoán và ra quyết định Kỹ năng định hướng dịch vụ 
 9 Kỹ năng chủ động lắng nghe Kỹ năng đàm phán 
 10 Kỹ năng Tư duy sáng tạo Kỹ năng linh hoạt trong nhận thức 
 GV Thiều Quang Trung 
GV Thiều Quang Trung 36