Bài giảng Quản lý sản xuất cho kỹ sư - Chương 6: Bố trí mặt bằng - Đường Võ Hùng

1/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
Chương 6 
BỐ TRÍ MẶT BẰNG 
2/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
1. Giới thiệu 
Việc phân bổ và bố trí thiết bị quan trọng bởi 
vì những ứng dụng lâu dài của chúng 
19' - 9"
12
' -
 6
"
15' - 3"
25
' -
 0
"
35' - 0"
12
' -
 6
"
3/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
2. Ảnh hưởng Bố trí mặt bằng 
- Chi phí SX 
(giảm th/g chờ, nâng cao sản lượng, tiết kiệm 
năng lượng, giảm di chuyển của NVL) 
- Hiệu quả của hoạt động 
(tận dụng khả năng người-máy, phối hợp tốt 
giữa các bộ phận) 
- Thích ứng tốt trong việc thay đổi SF/dịch vụ 
(việc điều chỉnh ít nhất khi SF thay đổi ) 
4/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
2. Ảnh hưởng Bố trí mặt bằng 
- Chất lượng 
(thao tác công nhân thuận lợi hơn, quy trình 
chuẩn hơn) 
- Người lao động 
(thoải mái hơn, thao tác chính xác hơn, an 
toàn hơn) 
- Sự lưu chuyển của NVL 
Hạn chế tối đa sự di chuyển của NVL giữa các 
trạm làm việc 
5/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
2. Ảnh hưởng Bố trí mặt bằng 
- Điểm ứ đọng (bottleneck) 
Tăng cường máy hoặc công nhân ở những 
trạm làm việc bị ứ đọng BTF 
- An toàn cho người lao động 
điều kiện làm việc thoải mái, tầm quan sát 
của công nhân là lớn nhất, giảm thiểu tai nạn 
do sự di chuyển NVL 
6/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
2. Ảnh hưởng Bố trí mặt bằng 
- Việc chọn lựa thiết bị 
phù hợp giữa các trạm để tránh điểm ứ 
đọng 
- Tính linh hoạt của hệ thống 
dễ thay đổi mặt bằng cũng như trang thiết bị 
khi điều kiện SX thay đổi 
7/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
3. Các nhân tố cân nhắc khi BTMB 
- Dễ dàng thu hẹp hoặc mở rộng 
 dễ dàng tăng hoặc giảm không gian khi 
cần thiết 
- Khả năng thích nghi và thay đổi (linh hoạt 
của MB) 
 giảm thiểu sự sắp xếp lại MB khi có sự 
thay đổi về chủng loại SF 
- Hiệu quả của việc di chuyển NVL 
 giảm thiểu sự di chuyển của NVL giữa các 
trạm làm việc 
8/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
3. Các nhân tố cân nhắc khi BTMB 
- Hiệu quả của thiết bị nâng chuyển NVL 
 tận dụng tốt không gian của thiết bị nâng 
chuyển trong quá trình SX 
- Hiệu quả tồn kho 
 giảm lượng tồn kho trung gian và kho BTF 
- Hiệu quả của dịch vụ cung cấp 
 tạo sự phối hợp tốt giữa khu vực không SX 
và khu vực SX 
9/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
3. Các nhân tố cân nhắc khi BTMB 
- Ảnh hưởng đối với an toàn lao động và điều 
kiện làm việc 
 tránh tai nạn lao động do BTMB, tạo thoải 
mái và thuận lợi trong thao tác. 
- Dễ dàng trong việc điều khiển và kiểm soát 
 dễ dàng cho người QL trong KS hoạt động 
- Giá trị khuyếch trương với công chúng và 
chính quyền 
 làm nổi bật hình tượng SF của c.ty với 
công chúng 
10/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
3. Các nhân tố cân nhắc khi BTMB 
- Ảnh hưởng đối với chất lượng SF, dịch vụ 
 dễ dàng trong thao tác công nhân, kiểm 
tra chất lượng BTF và SF. 
- Ảnh hưởng đối với công tác bảo trì 
 tạo thuận lợi cho việc bảo trì định kỳ cũng 
như sửa chữa khi cần thiết 
- Phù hợp với tổ chức nhà máy 
 MB nên thích hợp với cấu trúc của tổ chức 
nhà máy 
11/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
3. Các nhân tố cân nhắc khi BTMB 
- Sử dụng thiết bị 
 tận dụng hết khả năng của thiết bị sẵn có 
- Sử dụng các điều kiện tự nhiên 
 tận dụng ánh sáng, không khí tự nhiên 
- Khả năng đáp ứng về công suất 
 tận dụng hết khả năng của trang thiết bị 
và con người để đáp ứng nhu cầu về SF 
- Sự tương thích đối với kế hoạch dài hạn 
 dễ dàng thích ứng với sự thay đổi trong 
tương lai 
12/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
4. Các kiểu bố trí mặt bằng chuẩn 
Bố Trí Mặt Bằng theo Quy Trình 
 Máy móc và các công việc được tập hợp 
theo chức năng 
 SF được di chuyển từ khu làm việc này 
sang khu khác tùy theo yêu cầu riêng của 
từng SF. 
13/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
4. Các kiểu bố trí mặt bằng chuẩn 
M1 
Bố trí theo quy trình 
A 
B 
M2 M3 B 
M4 M5 M6 A 
14/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
4. Các kiểu bố trí mặt bằng chuẩn 
Lợi thế của việc bố trí theo quy trình 
 Tính linh hoạt cao 
 Việc bảo trì định kỳ thiết bị dễ dàng hơn 
bởi vì các thiết bị cùng loại. 
 Nếu một máy bị hỏng thì các máy khác vẫn 
có thể tiếp tục đảm nhiệm công việc. 
Bất lợi của việc bố trí theo quy trình 
 phải phân bố các công đoạn 
 phải lập phương án gia công của các BTF 
15/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
4. Các kiểu bố trí mặt bằng chuẩn 
Bố Trí MB theo Sản phẩm (dạng đường) 
 Mặt bằng bố trí theo dòng NVL 
 Thiết bị bố trí theo yêu cầu của SF 
 số lượng SF phải đủ lớn để bảo đảm cho 
việc bố trí này 
16/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
4. Các kiểu bố trí mặt bằng chuẩn 
Lợi thế của việc bố trí theo SF 
 Năng suất cao do tính chuyên môn hóa 
theo SF 
 Chi phí đơn vị thấp hơn 
Bất lợi của việc bố trí theo SF 
 Tính linh hoạt (về chủng loại SF) kém 
 Số lượng SF mỗi lô lớn và ổn định (phù 
hợp SX khối lớn) 
 Phải thiết kế dây chuyền SX. 
17/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
4. Các kiểu bố trí mặt bằng chuẩn 
Dạng đường thẳng 
M1 A M2 M3 A M4 
B B M2 M4 M5 M6 
áp dụng cho dây chuyền ngắn, ít thiết bị 
18/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
4. Các kiểu bố trí mặt bằng chuẩn 
Dạng zig-zag 
áp dụng cho dây chuyền dài hơn 
M1 A M4 
A 
M5 
M2 M3 M6 
19/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
4. Các kiểu bố trí mặt bằng chuẩn 
Dạng chữ U 
áp dụng cho dây chuyền dài hơn, NVL và TF 
vào và ra cùng nơi 
M1 A M4 
A 
M5 
M2 M3 M6 
20/20 
Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM. 
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 6: Bố trí mặt bằng 
4. Các kiểu bố trí mặt bằng chuẩn 
Dạng tròn 
áp dụng cho dây chuyền dài hơn, NVL và TF 
vào và ra cùng nơi 
M1 A 
M4 
A 
M5 
M2 
M3 
M6 
B 
B