Bài giảng Quản lý dự án lâm nghiệp xã hội - Bài 2: Thông tin và tiếp cận có tham gia trong chi trình dự án lâm nghiệp xã hội - Nguyễn Quốc Bình

 Slide 1 ___________________________________
 ___________________________________
 ___________________________________
 ___________________________________
 Nguyễn Quốc Bình
 Trường ĐH Nông Lâm Tp. HCM
 ___________________________________
 4/5/2011 1
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 2 ___________________________________
 Dữ liệu và kiến thức ___________________________________
  Sự thay đổi liên tục từ dữ liệu 
 đến kiến thức
 Kiến thức là
 Dữ liệu là tập kết quả của sự ___________________________________
 phân tích, suy
 hợp các quan diễn các dữ
 trắc được ghi Thông tin liệu
 chép, định
 lượng/định ___________________________________
 tính Nhận thức
 Dữ liệu Kiến thức ___________________________________
 4/5/2011 2
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 3 ___________________________________
 Tại sao chúng ta cần thông tin? ___________________________________
 Chúng ta cần để:
  Đưa ra những quyết định đúng đắn;
  Giải quyết vấn đề; ___________________________________
  Lập kế hoạch;
  Biết tại sao một việc gì đó không được tiến hành một 
 cách không tốt; hay được tiến hành tốt; ___________________________________
  Xác minh ý tưởng và cảm nhận về một tình huống cụ 
 thể.
 ___________________________________
 4/5/2011 Thông tin trong dự án LNXH 3
 ___________________________________
 ___________________________________
 Slide 4 ___________________________________
 Thông tin trong các giai đoạn của dự án LNXH
 Giai đoạn Nhà nghiên cứu Cộng đồng ___________________________________
 Thông tin Lý do cần có Thông tin Lý do cần có
 Phân tích tình Vấn đề CĐ đang Giải thích, tìm Khó khăn và vấn Tham gia vào 
 hình gặp phải. nguyên nhân đề ưu tiên QT quyết định ___________________________________
 Lập kế hoạch Nguồn lực/tiềm phát huy tiềm Mục tiêu dự án. Dự án đáp ứng 
 năng của CĐ. lực như thế nào Sự đóng góp của mong đợi của 
 Phương án. cộng đồng CĐ
 Thực thi các Khó khăn, trở Thúc đẩy việc Khó khăn, trở Thúc đẩy việc 
 hoạt đông ngại khi thực thi. thực thi. ngại khi thực thi. thực thi. ___________________________________
 Giám sát Các nguồn lực Tiết kiệm nguồn Chất lượng của Sử dụng 
 hoạt động được sử dụng. lực. các hoạt động. nguồn lực có 
 hiệu quả nhất.
 Đánh giá dự Tình hình trước Đánh giá hiệu Tình hình có và Đánh giá hiệu 
 án và sau khi thực quả, tìm khả không có dự án. quả. ___________________________________
 thi năng nhân rộng.
 4/5/2011 4
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 5 ___________________________________
 Cần lưu ý về mặt thông tin 
 trong chu trình dự án LNXH
 ___________________________________
  Cần nhiều thông tin để giải thích và ra quyết 
 định,
  Một loạt thông tin được hình thành ngay trong ___________________________________
 tiến trình của dự án,
  Thông tin hình thành trong giai đoạn trước sử 
 dụng cho giai đoạn sau, ___________________________________
  Thông tin có thể được tìm kiếm, tiếp cận và sử 
 dụng khác nhau bởi những nhóm người liên 
 quan khác nhau. ___________________________________
 4/5/2011 5
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 6 ___________________________________
 Một thông tin như thế nào được gọi là tốt?
 ___________________________________
  Đầy đủ
  Thông tin về vấn đề quan tâm phải cần đầy đủ để đưa ra
 kết luận và quyết định đúng
  Tin cậy ___________________________________
  Thông tin phải tin cậy vì chúng được sử dụng trong quá
 trình đưa ra quyết định
  Không thiên lệch
  Sự thiên lệch sẽ làm cho thông tin không còn tính tin cậy ___________________________________
  Kịp thời
  Thông tin kịp thời sẽ giúp cho việc ra quyết định kịp thời
 ___________________________________
 4/5/2011 6
 ___________________________________
 ___________________________________
 Slide 7 ___________________________________
 Một thông tin như thế nào được gọi là tốt?
 ___________________________________
  Cập nhật
  Thông tin cần cập nhật để có sử điều chỉnh kịp thời
  Liên quan
  Cần có những thông tin quan tâm trước trong vô số ___________________________________
 thông tin hiện diện
  Kinh tế
  Mọi thông tin đều có giá của nó nhưng phải “tiết kiệm” 
 thông tin ___________________________________
  Truyền thông
  Thông tin phải manh tính truyền thông được thì mới
 là thông tin ___________________________________
 4/5/2011 7
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 8 ___________________________________
 Thông tin định tính, thông tin định lượng. 
 Mức đo ___________________________________
  Xác định các thông tin định tính thông tin định lượng 
 thông qua các mức đo
  Mức đo danh nghĩa: biểu thị qua số thứ tự danh sách ___________________________________
  Mức đo định hạng: danh sách xếp theo điểm số sau khi 
 khoá học,
  Mức đo định khoảng: Các con số được sắp xếp theo khoảng 
 chia, ___________________________________
  Mức đo định lượng: Sử dụng các con số thực thông 
 thường để đo.
 ___________________________________
 4/5/2011 8
 Phân tích nhóm liên quan trong dự án LNXH
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 9 ___________________________________
 Tại sao phải phân tích các nhóm liên quan 
 trong dự án LNXH?
 ___________________________________
  Các nhóm ngườ i và các bên liên quan khác nhau sẽ có
 cách nhìn nhận vấn đề và giải quyết vấn đề khác nhau;
  Một dự án LNXH mang tính liên ngành đòi hỏi sự phối
 hợp của nhiều nhóm tác nhân khác nhau, cả ở bên ___________________________________
 trong cũng như bên ngoài cộng đồng.
  Sự phân tích các nhóm liên quan sẽ tạo tiền đề cho việc 
 xem xét một cách toàn diện và trên quan điểm hệ thống ___________________________________
 về các nhóm hành động khác nhau chi phối đến hệ 
 thống LNXH và là bước khởi điểm của việc xác định 
 các đối tượng hưởng lợi và bị chi phối bởi dự án. ___________________________________
 4/5/2011 9
 ___________________________________
 ___________________________________
 Slide 10 ___________________________________
 Ai sẽ là người tham gia vào 
 chu trình dự án LNXH?
 ___________________________________
  Các cơ quan lâm nghiệp địa phương,
  Các cơ quan liên quan: kho bạc ngân hàng, cơ quan quản 
 lý nhà nước, ___________________________________
  Các tổ chức xã hội không thuộc ngành lâm nghiệp,
  Các cộng đồng địa phương,
  Nhóm người/ nhóm sở thích ___________________________________
 ___________________________________
 4/5/2011 10
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 11 ___________________________________
 Các bên liên quan liên quan như thế nào? 
 ___________________________________
 Người dân ___________________________________
 Lâm trường Trồng rừng
 Cộng đồng ___________________________________
 Chi cục ___________________________________
 4/5/2011 11
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 12 ___________________________________
 Các nhóm liên quan (theo WB,1994)
 Nhóm bậc 1 Cá nhân và cộng đồng phụ thuộc vào tài nguyên
 (Primary thiên nhiên ___________________________________
 stakeholders) Khi có một thay đổi xẩy ra, họ sẽ gặp các khó
 khăn để thích ứng.
 Nhóm bậc 2 Những cá nhân và tổ chức có vai trò chi phối hay
 (Secondary quan tâm đến tài nguyên, kể cả các cơ quan, cán ___________________________________
 stakeholders) bộ lâm nghiệp và các doanh nghiệp.
 Nhóm mức vi mô Các nhóm quy mô nhỏ, có tính chất địa phương
 (Micro-level là người sử dụng trực tiếp tài nguyên và quản lý ___________________________________
 stakeholders) đích thực tài nguyên.
 Nhóm mức vĩ mô Các bộ ngành trung ương, các nhà lập chính
 (Macro-level sách, các tổ chức và cộng đồng quốc tế chi phối
 stakeholders) đến việc hình thành và thực thi dự án LNXH ___________________________________
 4/5/2011 12
 Sự tham gia trong quản lý dự án LNXH
 ___________________________________
 ___________________________________
 Slide 13 Các cấp độ của sự tham gia ___________________________________
 trong QLDA LNXH
 ___________________________________
 Hợp đồng Tham vấn Hợp tác Tự giá
 ___________________________________
 Không gian quyết định của 
 “người ngoài”
 ___________________________________
 Không gian quyết định của 
 cộng đồng
 ___________________________________
 4/5/2011 13
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 14 ___________________________________
 Các hình thức tham gia trong thực tế 
 của dự án LNXH
 ___________________________________
  Tham gia qua đại diện
  Thườ ng mang tính áp đặt và không hiệu quả
  Đóng góp lao động
  Thực tế người dân sẽ ý thực thực hiện và quản lý dự án tốt hơn. ___________________________________
  Chia sẽ chi phí
  Không phải để chia sẽ kinh phí mà là để tạo sự tham gia về mọi mặt của 
 cộng đồng
  Chia sẽ trách nhiệm
  Nên chia sẽ và các điều khoản phải có sự thảo luận của cộng đồng ___________________________________
  Sự quyết định của cộng đồng
  Thườ ng hay loại trừ “top down”, sử dụng “bottom up” nhưng thực tế thì 
 ứng dụng “Middle out” ___________________________________
 4/5/2011 14
 Thảo luận nhóm
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 15 ___________________________________
 Thảo luận các vấn đề khi áp dụng tiếp cận 
 “có sự tham gia”
 ___________________________________
 1. Liệu có đư ợc sự hỗ trợ của người dân khi thực hiện dự án không cần thảo 
 luận với ngư ời dân? Những cái lợi/ bất lợi của cách làm này?
 2. Làm thế nào để có sự đóng góp ý kiến và giải pháp của cộng đồng, nhất là 
 những người/ nhóm ngư ời bất lợi? Ai làm?
 3. Ngư ời dân có đóng góp công lao động, kinh phí liệu có đảm bảo người dân ___________________________________
 xem đó là công trình của mình? Nếu không cần thêm những yếu tố nào 
 khác?
 4. Cán bộ làm công tác phát triển LNXH phải cần đạo đạo và chuẩn bị các 
 kiến thức và kỹ năng gì? Sự đào tạo ấy nên thực hiện như thế nào?
 5. Các dấu hiện/ chỉ báo nào để đánh giá một cách tin cậy rằng dự án đạt ___________________________________
 đượ c sự tham gia tích cực của người dân trong cộng đồng
 Cách thự c hiện: - Chia thành 7 nhóm để thảo luận
 - Thời gian 20 phút, chọn ngẫu nhiên 2 nhóm trình bày 5 phút ___________________________________
 4/5/2011 15
 Participatory Rural Appraisal=PRA
 ___________________________________
 ___________________________________
 Slide 16 ___________________________________
 PRA ___________________________________
  PRA = Participatory Rural Appraisal
  Cách tiếp cận và phương pháp lôi kéo người dân 
 cùng tham gia chia sẽ, thảo luận về đời sống, điều ___________________________________
 kiện của thôn, ấp để lập kế hoạch và thực hiện
  Giúp cho người ngoài:
  Học hỏi từ người dân ___________________________________
  Thúc đẩy người dân phân tích, lập kế hoạch, thực thi, 
 giám sát và đánh giá kế hoạch
 ___________________________________
 4/5/2011 16
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 17 ___________________________________
 Khi nào cần thực hiện PRA? ___________________________________
  Xác định các nhiệm vụ, hoạt động của công tác khuyến 
 nông lâm,
  Có các chủ đề, đề tài nghiên cứu PTNT có sự tham gia ___________________________________
 của người dân
  Lập kế hoạch phát triển thôn/ ấp, quản lý tài nguyên 
 thiên nhiên có sự tham gia của cộng đồng ___________________________________
 ___________________________________
 4/5/2011 17
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 18 ___________________________________
 PRA sử dụng trong quản lý dự án LNXH 
 để làm gì?
 ___________________________________
  Để cho cộng đồng tham gia đánh giá hiện trạng, phát 
 hiện và xác định các vấn đề cần giải quyết thông qua 
 dự án LNXH,
  Xác định các mối quan tâm chung và ưu tiên của dự án ___________________________________
 LNXH vào người dân,
  Xây dựng kế hoạch dự án LNXH dựa vào người dân, 
 cộng đồng,
  Tổ chức thực thi dự án bởi người dân, ___________________________________
  Để người dân tham gia vào tất cả các quá trình của dự 
 án LNXH.
 ___________________________________
 4/5/2011 18
 Công cụ PRA
 ___________________________________
 ___________________________________
 Slide 19 ___________________________________
 Bộ công cụ trong PRA ___________________________________
 Lịch 
 thời vụ
 ___________________________________
 SWOT
 Phỏng vấn Sơ đồ ___________________________________
 Venn
 Quan sát V.v ___________________________________
 4/5/2011Ứng dụng các công cụ 19
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 20 ___________________________________
 Khi nào cần ứng dụng các công 
 cụ nào trong PRA? ___________________________________
 Lịch 
 Dòng 
 thời vụ
 lịch sử
 Lát cắt
 Xếp hạng SWOT Chụp ảnh
 mức sống
 Phỏng vấn Ma trận Nghỉ Sơ đồ ___________________________________
 Qua đêm Venn
 Phỏng vấn Quan sát V.v Nhập cuộc La cà
 ___________________________________
 ___________________________________
 4/5/2011 20
 END
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 21 ___________________________________
 ___________________________________
 ___________________________________
 ___________________________________
 ___________________________________
 4/5/2011 21
 ___________________________________
 ___________________________________
 Slide 22 ___________________________________
 Chu trình lập kế hoạch dự án LNXH
 Nghiên cứu cộng đồng
 Chẩn đoán sơ bộ ___________________________________
 Thu thập số liệu thứ cấp
 Đánh giá của người dân ___________________________________
 Thực hiện 2-3 năm/lần (sử dụng các công cụ PRA)
 Đánh giá của nhà kỹ thuật
 -Tính khả thi của những đề nghị ___________________________________
 Điều hoà giữa ý kiến người dân từ người dân
 và nhà kỹ thuật -Nghiên cứu chuyên đề
 -Lập kế hoạch
 -Thực thi Thực hiện hàng năm ___________________________________
 5 April 2011 22
 ___________________________________
 ___________________________________
Slide 23 ___________________________________
 ___________________________________
 ___________________________________
 ___________________________________
 ___________________________________
 4/5/2011 23
 ___________________________________
 ___________________________________