Xu hướng tiếp nhận sản phẩm báo in của công chúng tỉnh Thừa Thiên Huế hiện nay

ơ sở và phương pháp khảo sát 
 4%
53% 47%
 Nam Kinh
 Nữ Khác
 96%
 Hình 1. Cơ cấu mẫu về giới tính Hình 2. Cơ cấu mẫu về dân tộc 
 Để đánh giá thực trạng trên, chúng tôi đã thực hiện khảo sát với tổng số phiếu 
là 450, được tiến hành tại thành phố Huế, thị xã Hương Trà và các huyện Phú Lộc, 
Phong Điền, A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. Thời gian khảo sát từ tháng 10 đến tháng 11 
năm 2019. Chúng tôi tiến hành khảo sát 211 đối tượng công chúng nam và 239 nữ. Tỷ 
lệ công chúng dân tộc Kinh chiếm đại đa số với 431 người (96%), chỉ có 19 người thuộc 
các dân tộc khác như Pa Kô, Tà Ôi, chủ yếu sống tại huyện A Lưới. 
 151
 Lao động tự do
 160 77
 140 119 HSSV
 90
 120 98
 Công nhân viên chức
 100 82 88
 80
 Nông/lâm/ngư nghiệp
 60 68
 40 Sản xuất, buôn bán nhỏ
 71
 20
 Hưu trí/ Già yếu
 0 39
 Thất nghiệp
 13-24 25-39 40-60 Trên 60 17
 tuổi
 0 20 40 60 80 10 0
 Hình 3. Cơ cấu mẫu về độ tuổi Hình 4. Cơ cấu mẫu về nghề nghiệp 
 Về độ tuổi, đối tượng công chúng trên 60 tuổi là 82 người, chiếm 18,2%. Đối 
tượng công chúng đông đảo nhất là từ 25-39 tuổi, chiếm 33,6%. Về nghề nghiệp của 
mẫu khảo sát, đối tượng công chúng là công nhân, viên chức (19,6%) và học sinh sinh 
viên (20%) có tỷ lệ lớn nhất. Đối tượng lao động tự do, buôn bán nhỏ chiếm lần lượt 
17,1% và 15,8%. Mẫu khảo sát thất nghiệp chiếm tỷ lệ thấp nhất (3,8%). 
 Kết quả điều tra của chúng tôi đối với công chúng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên 
Huế cho thấy, chỉ có 11% số người được hỏi sử dụng báo in ở mức độ "hàng ngày". 
18% đọc báo in ở mức "vài lần/tuần"; 28% với tần suất "vài lần/tháng". Số người đọc 
báo với tần suất "vài lần/năm" chiểm tỷ lệ khá cao, lên đến 35%. Số người trả lời chưa 
từngđọc báo in chiếm tỷ lệ 8%. 
 163 
Xu hướng tiếp nhận sản phẩm báo in của công chúng tỉnh Thừa Thiên Huế hiện nay 
 8% 11%
 Hàng ngày
 18%
 Vài lần/tuần
 Vài lần/tháng
 35% Vài lần/năm
 Chưa từng đọc
 28%
 Hình 5. Mức độ tiếp nhận sản phẩm báo in của công chúng tỉnh Thừa Thiên Huế 
 Qua kết quả nghiên cứu và khảo sát, chúng tôi nhận thấy xu hướng tiếp nhận 
thông tin trên báo in của công chúng đang có những dịch biến khá rõ rệt. Công chúng 
ngày càng ít đọc tin tức thời sự trên báo in. Thay vào đó là xu hướng lựa chọn tìm đọc 
các tác phẩm báo chí thuộc thể loại chính luận hoặc chính luận – nghệ thuật. Những 
chuyên mục thể hiện góc nhìn, quan điểm của nhà báo nói riêng và của tòa soạn nói 
chung được công chúng khá ưa thích. Khảo sát cho thấy, tỷ lệ công chúng lựa chọn tác 
phẩm bình luận chiếm 36%; nội dung mang tính chính luận – nghệ thuật chiếm 21%; 
các dạng bài phản ánh chiếm 28%. Tỷ lệ công chúng đọc báo in để nắm tin tức thời sự 
chỉ là 15%. Thông qua phỏng vấn sâu, các đối tượng công chúng này cho biết, họ đọc 
thông tin thời sự trong những trường hợp sự kiện được đăng tải trên các phương tiện 
truyền thông đại chúng khác không đảm bảo sự chính xác hoặc mâu thuẫn, mơ hồ về 
nội dung thông tin. 
 15%
 36% Chính luận
 Chính luận - Nghệ thuật
 Các dạng phản ánh
 28% Tin tức
 21%
 Hình 6. Xu hướng tiếp nhận về mặt thể loại của công chúng tỉnh Thừa Thiên Huế 
 Từ xu hướng tiếp nhận thể loại, công chúng có sự lựa chọn phù hợp với từng 
đầu báo cụ thể. Các tờ báo vừa đảm bảo tiêu chí thông tin thời sự, vừa thể hiện góc 
nhìn, quan điểm riêng của từng cây bút và của tòa soạn được công chúng ưu tiên tìm 
đọc. Thống kê tên các đầu báo được lựa chọn do mẫu khảo sát liệt kê ra cho thấy, tổng 
số người lựa chọn các tờ báo chủ đề an ninh – pháp luật (bao gồm các ấn phẩm Công 
an Nhân dân, An ninh Thế giới, An ninh Thủ đô, Công an TP. Hồ Chí Minh, Pháp luật 
 164 
TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế Tập 16, Số 3 (2020) 
TP. Hồ Chí Minh, Đời sống và Pháp luật) lên đến 29%. Các tờ nhật báo như Tuổi trẻ 
TP. Hồ Chí Minh (21%), Thanh niên (22%), Lao Động (9%) cũng được đông đảo công 
chúng lựa chọn bởi tính xác thực, khách quan trong thông tin. 
 Về mặt nội dung tin bài, công chúng có xu hướng lựa chọn báo in để tiếp nhận 
sản phẩm báo chí về các mảng pháp luật, an ninh quốc phòng, chính trị - xã hội Qua 
khảo sát, các chuyên mục được yêu thích là Pháp luật – An ninh (31%), Thời sự (22%), 
Thể thao (21%), Giải trí (18%) Những chuyên mục như Giới trẻ/Nhịp sống trẻ/Đoàn-
Hội (5%); các thông tin mang nội dung giật gân, scandal (8,4%) không thu hút nhiều sự 
lựa chọn của công chúng. 
 Tình dục, giới tính 12
 Tin giật gân, scandal 21
 Thể thao 46
 Đoàn Hội - Giới trẻ 36
 Lao động việc làm 51
 Khoa học - Công nghệ 52
 Sức khỏe - Y tế 80
 Văn hóa - nghệ thuật 78
 Các vấn đề xã hội 96
 Kinh tế - Tài chính 72
 Tin khuyến nông 65
 Môi trường, thời tiết 71
 Pháp luật 101
 An ninh, quốc phòng 99
 Tin tổng hợp địa phương 89
 Chính trị quốc tế 98
 Chính trị trong nước 80
 0 20 40 60 80 100 120
 Hình 7. Xu hướng lựa chọn nội dung tiếp nhận của công chúng 
 Thời điểm đọc báo của công chúng cũng có những thay đổi khác biệt. Trước 
đây, công chúng có thói quen lựa chọn báo in để đọc vào buổi sáng. Qua khảo sát, công 
chúng Thừa Thiên Huế lại thường đọc báo in vào buổi chiều (tỷ lệ 44%), cao hơn hẳn 
so với buổi sáng (35%), buổi trưa (16%). Chỉ có 5% công chúng lựa chọn buổi tối để đọc 
báo in. Kết quả này phù hợp với xu hướng tiếp nhận về mặt thể loại, khi công chúng 
đã không ưu tiên lựa chọn báo in để tìm kiếm tin tức thời sự. Thay vào đó, họ sẽ tìm 
kiếm thông tin trên mạng xã hội, báo điện tử vào buổi sáng. Đối với thông tin mang 
tính chính luận và chính luận – nghệ thuật đòi hỏi sự nghiền ngẫm, nghiên cứu, công 
 165 
Xu hướng tiếp nhận sản phẩm báo in của công chúng tỉnh Thừa Thiên Huế hiện nay 
chúng lựa chọn buổi chiều để có nhiều thời gian hơn với tác phẩm. Trong đó, hai 
"khung giờ vàng" đối với người đọc báo in là khung giờ từ 8h30 đến 9h30 và từ 15h 
đến 16h. 
 Đánh giá về mặt nội dung, đại bộ phận công chúng cho rằng, báo in có những 
ưu điểm so với các loại hình khác như chủ đề phong phú đa dạng (39,1%); khách quan, 
độ tin cậy cao (39,8%). Bên cạnh đó, các yếu tố khiến báo in không hấp dẫn công chúng 
là thông tin ít được cập nhật (30%), khó tương tác, gửi ý kiến (23,1%). Về hình thức, 
công chúng báo in ở Thừa Thiên Huế đánh giá báo in có những ưu điểm như trình bày 
hợp lý, dễ theo dõi (28,3%), bố trí hình ảnh hợp lý, bắt mắt (25,9%), quảng cáo vừa phải 
(23,1%). Bên cạnh đó, những hạn chế như khổ báo không thuận tiện (55,5%), chất 
lượng in, giấy in không tốt (35%), chữ quá nhỏ, quá nhiều (22%) là những lý do chính 
khiến công chúng ít mặn mà với báo in. 
 Sự phát triển của MXH
 39
 Sự phát triển của báo mạng điện tử
 36
 Sự phát triển của phát thanh
 15
 Sự phát triển báo truyền hình
 23
 Khả năng tương tác
 31
 Chất lượng hình thức
 31
 Chất lượng nội dung
 40
 Mức độ uy tín của tờ báo
 53
 Tốc độ đưa tin
 20
 Sự thuận tiện khi sử dụng 
 74
 Khả năng tiếp cận độc giả
 53
 Giá thành
 56
 0 10 20 30 40 50 60 70 80
 Hình 8. Các yếu tố tác động biến đổi thói quen đọc báo in của công chúng 
 Đánh giá các yếu tố tác động đến thói quen đọc báo in của công chúng, chúng 
tôi nhận thấy sự thuận tiện khi sử dụng; giá thành và mức độ uy tín của cơ quan báo 
chí là các yếu tố chính ảnh hưởng đến nhu cầu, xu hướng tiếp nhận của công chúng. 
Bên cạnh đó, sự tồn tại và phát triển của các loại hình báo chí khác tuy có tác động nhất 
định nhưng không phải là yếu tố quyết định đến thói quen đọc báo in của công chúng. 
 166 
TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế Tập 16, Số 3 (2020) 
 Khảo sát các yếu tố nhân khẩu – xã hội, chúng tôi nhận thấy nam giới có xu 
hướng tiếp nhận báo chí nhiều hơn nữ giới (68,9% so với 31,1%). Có sự khác biệt này 
do thị hiếu, thói quen và thời gian sử dụng của hai giới không giống nhau. Bên cạnh 
đó, nhóm công chúng trong độ tuổi từ 25-39 có mức độ tiếp nhận sản phẩm báo in lớn 
nhất so với các độ tuổi còn lại. Càng lớn tuổi, công chúng lại có xu hướng xem truyền 
hình, nghe phát thanh nhiều hơn là đọc báo in. Về cơ cấu việc làm, công chúng là công 
nhân viên chức và học sinh sinh viên có thói quen đọc báo in nhiều hơn so với các đối 
tượng nghề nghiệp khác. Về mặt địa giới hành chính, công chúng ở vùng đồng bằng 
(Thành phố Huế, thị xã Hương Trà) có xu hướng tiếp nhận báo in nhiều hơn so với 
công chúng vùng biển (Phú Lộc, Phong Điền) và vùng núi (A Lưới). 
2.2.2. Nhận định và khuyến nghị 
 Từ thực trạng trên, chúng tôi đưa ra một số nhận định chính về xu hướng tiếp 
nhận sản phẩm báo in của công chúng tỉnh Thừa Thiên Huế như sau: 
 Một là, công chúng có xu hướng lựa chọn báo in để tìm kiếm thông tin mang 
tính chính thống, khách quan, tin cậy. Đó là những thông tin đã được kiểm chứng kỹ 
càng, sàng lọc qua nhiều lăng kính. Trước thực trang fake news đang diễn ra trên 
mạng xã hội và cả báo điện tử, công chúng ngày nay đang trở nên e dè và cẩn trọng 
hơn khi tiếp nhận thông tin trên môi trường truyền thông số. Sự chia sẻ (share) vô thức 
vẫn tồn tại nhưng trước những sự kiện, thông tin quan trọng hoặc còn mơ hồ, công 
chúng có xu hướng tìm kiếm thông tin trên báo in để đảm bảo tính chính xác. 
 Hai là, công chúng có xu hướng lựa chọn các bài báo, tờ báo mang tính chuyên 
biệt, có bản sắc, góc nhìn, quan điểm riêng. Hiểu một cách nôm na, công chúng muốn 
mua góc nhìn và quan điểm thay vì mua tin tức như trước đây. Đó có thể là những tờ 
báo có tính chiến đấu mạnh mẽ, hoặc có góc nhìn đa chiều, khác biệt. Có thể là tờ báo 
thường xuyên bày tỏ quan điểm, chính kiến của tòa soạn. Những tờ báo có tin bài độc, 
lạ, khác biệt với cách đưa tin thông thường cũng tạo ra sự thu hút nhất định đối với 
một số đối tượng công chúng nhất định. 
 Ba là, công chúng thường chọn lựa những tờ báo có uy tín, tên tuổi, độ tin cậy. 
Các yếu tố trên góp phần khẳng định niềm tin của công chúng vào những thông tin mà 
các tờ báo đó đăng tải. Bên cạnh đó, tên tuổi, tư cách của nhà báo cũng là một lý do để 
công chúng tìm đến tờ báo. 
 Bốn là, tồn tại sự khác biệt rõ rệt về xu hướng tiếp nhận từ các yếu tố nhân khẩu 
xã hội. Nam giới có thói quen đọc báo in nhiều hơn nữ giới. Nhóm công chúng từ 25-39 
tuổi có mức độ tiếp nhận sản phẩm báo in lớn hơn so với các độ tuổi khác. Công chúng 
là công nhân viên chức, học sinh sinh viên đọc báo nhiều hơn. Công chúng ở đồng 
bằng có thói quen đọc báo thường xuyên hơn công chúng ở miền núi và miền biển. 
 167 
Xu hướng tiếp nhận sản phẩm báo in của công chúng tỉnh Thừa Thiên Huế hiện nay 
 Từ các nhận định trên, chúng tôi xin đưa ra một số khuyến nghị nhằm đáp ứng, 
phù hợp xu hướng tiếp nhận sản phẩm báo in của công chúng nói chung và công 
chúng tỉnh Thừa Thiên Huế nói riêng. 
 Thứ nhất, mỗi tờ báo cần tạo dựng bản sắc, thương hiệu riêng. Trong dòng chảy của 
sự kiện, các báo đều thông tin na ná nhau, ít tạo ra sự khác biệt. Cạnh tranh thông tin 
thông tấn với mạng xã hội và báo điện tử là điều không thể. Vì vậy, báo in phải lựa 
chọn một lối đi riêng, cá tính hơn, chuyên biệt hơn với những góc nhìn, quan điểm sâu 
sắc, nhân văn và khác biệt. Báo in phải mang đến những nội dung khiến cho bạn đọc 
thấy rằng tờ báo đó là cần thiết và hữu ích. 
 Thứ hai, các tòa soạn báo in phải chú trọng phát triển, tăng cường các sản phẩm báo chí 
mang tính chính luận. Điều này cũng góp phần tạo nên bản sắc riêng, góc nhìn riêng của 
mỗi tờ báo. Đây cũng là nội dung thông tin phù hợp xu hướng tiếp nhận sản phẩm báo 
in của công chúng trong tương lai. Bên cạnh việc xây dựng các chuyên mục, sắp xếp 
bài vở về mặt nội dung và hình thức, các tòa soạn cần chú ý đào tạo, bồi dưỡng các cây 
bút chính luận đặc sắc. 
 Thứ ba, nâng cao chất lượng nội dung, củng cố uy tín, niềm tin trong lòng công 
chúng. Bên cạnh xu hướng bán góc nhìn, quan điểm, các tòa soạn báo in cũng cần đề 
cao, chú trọng việc tạo dựng uy tín, niềm tin. Công chúng tìm đến báo in để biết được 
thái độ, chính kiến, nhận định của nhà báo, của tòa soạn về các sự kiện, vấn đề xã hội. 
Ngoài ra còn để nắm được thông tin khách quan, chính xác, đúng với bản chất của sự 
việc. Vì vậy, chỉ có đảm bảo uy tín của tòa soạn, đảm bảo độ tin cậy về nội dung tin 
bài, đảm bảo về cách thức tác nghiệp khách quan, nhân văn, đúng chuẩn mực đạo đức 
nghề nghiệp mới có thể đem lại sự tin tưởng của công chúng. 
3. KẾT LUẬN 
 Theo báo cáo của Ban Tuyên giáo Trung ương, trong năm 2019, cả nước giảm 
18 cơ quan báo chí so với năm 2018. Tính đến ngày 30/11/2019, cả nước có 850 cơ quan 
báo chí. Trong đó, có 179 báo (83 báo Trung ương và 96 báo địa phương), 648 tạp chí, 
23 cơ quan báo chí điện tử độc lập. Như vậy, đến 2025, nhiều tờ báo in sẽ phải quy 
hoạch, sáp nhập, chuyển đổi thành tạp chí. Việc nắm bắt xu hướng, nhu cầu và thị hiếu 
của công chúng là công tác hết sức quan trọng, là vấn đề mang tính sống còn để báo in 
tiếp tục tồn tại và phát triển. Trong dòng chảy thời đại, báo in vẫn mang trong mình sứ 
mệnh riêng biệt, không trộn lẫn và bị phai nhạt bởi bất cứ một loại hình báo chí nào. 
Từ thực trạng về xu hướng tiếp nhận sản phẩm báo in của công chúng địa bàn tỉnh 
Thừa Thiên Huế, chúng tôi đã đưa ra những nhận định, dự báo xu hướng biến đổi 
trong tương lại. Bên cạnh đó, bài báo đề xuất một số khuyến nghị để các tòa soạn báo 
 168 
TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế Tập 16, Số 3 (2020) 
in nghiên cứu, xem xét để điều chỉnh, thay đổi cho phù hợp với xu thế phát triển 
chung của xã hội. 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
 [1]. Nguyễn Văn Dững (2000), Báo chí – Những điểm nhìn từ thực tiễn, tập 1, NXB Văn hóa Thông 
 tin, Hà Nội. 
 [2]. Trần Hữu Quang (2015), Xã hội học báo chí, NXB Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh. 
 [3]. Phạm Thị Thanh Tịnh (2013), Công chúng báo chí, NXB Chính trị - Hành chính, Hà Nội. 
 THE CURRENT TREND IN RECEPTION OF PRINT MEDIA BY READERS 
 IN THUA THIEN HUE 
 Le Quang Minh 
 Faculty of Journalism and Communications, University of Sciences 
 Email: lequangminhdhkh@gmail.com 
 ABSTRACT 
 In the digital era, readers of the print media have had several considerable changes 
 in their methods of information access. Readers require the print media to have 
 their own standpoints and distinctive angles other than news alone. Based on a 
 survey with readers in Thua Thien Hue, we have discussed and anticipated certain 
 changes in the tendency of reception of print media news. Accordingly, we 
 recommend measures for editorial boards of print media to have appropriate 
 strategies to meet the demands of the readers. 
 Keywords: print media, readers, the trend in news reception. 
 Lê Quang Minh sinh ngày 05/04/1987. Ông tốt nghiệp cử nhân Báo chí tại 
 trường Đại học Khoa học, Đại học Huế năm 2010. Năm 2017, ông tốt 
 nghiệp thạc sĩ Báo chí học tại Học viện Báo chí Tuyên truyền, Hà Nội. 
 Hiện ông là giảng viên tại trường Đại học Khoa học, Đại học Huế. 
 Lĩnh vực nghiên cứu: Lao động nhà báo. 
 169 
Xu hướng tiếp nhận sản phẩm báo in của công chúng tỉnh Thừa Thiên Huế hiện nay 
 170