Vận dụng quan điểm tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác giáo dục, đào tạo thể dục thể thao trong nhà trường hiện nay
Trong suốt cuộc đời hoạt động, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn khẳng định
thể dục thể thao (TDTT) giữ một vị trí hết sức quan trọng trong sự nghiệp xây
dựng và kiến thiết nước nhà. Bác không chỉ khai sinh ra nền TDTT cách mạng mà
còn để lại tư tưởng về TDTT có ý nghĩa lý luận sâu sắc. Phạm vi của vấn đề TDTT
của tư tưởng Hồ Chí Minh rất rộng, trong nội dung bài viết này xin nêu một số
điểm cơ bản về tư tưởng của Bác và sự vận dụng vào việc giáo dục, đào tạo TDTT
trong nhà trường hiện nay.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Bạn đang xem tài liệu "Vận dụng quan điểm tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác giáo dục, đào tạo thể dục thể thao trong nhà trường hiện nay", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Vận dụng quan điểm tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác giáo dục, đào tạo thể dục thể thao trong nhà trường hiện nay
3 VẬN DỤNG QUAN ĐIỂM TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VÀO CÔNG TÁC GIÁO DỤC, ĐÀO TẠO TDTT TRONG NHÀ TRƯỜNG HIỆN NAY TS. Nguyễn Duy Quyết Trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội Tóm tắt: Trong suốt cuộc đời hoạt động, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn khẳng định thể dục thể thao (TDTT) giữ một vị trí hết sức quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và kiến thiết nước nhà. Bác không chỉ khai sinh ra nền TDTT cách mạng mà còn để lại tư tưởng về TDTT có ý nghĩa lý luận sâu sắc. Phạm vi của vấn đề TDTT của tư tưởng Hồ Chí Minh rất rộng, trong nội dung bài viết này xin nêu một số điểm cơ bản về tư tưởng của Bác và sự vận dụng vào việc giáo dục, đào tạo TDTT trong nhà trường hiện nay. Từ khóa: Quan điểm, thể dục, nhà trường, giáo dục, tư tưởng, Hồ Chí Minh Summary: Throughout his life, President Ho Chi Minh always affirmed the important role of sports and physical training in the construction of our country. Ho Chi Minh both established the foundation and the ideology for the revolutionary sports. The scope of Ho Chi Minh's ideology in sports and physical training ideology is very broad, but within the scope of this study, the author will mention some basic points about Ho Chi Minh’s ideology and their application on school sports and physical education nowadays. Keywords: Gymnasium, school, education, thought, Ho Chi Minh 1. Chiến lược của người thầy TDTT Với tầm nhìn chiến lược, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm nhìn thấy vai trò ý nghĩa quan trọng của TDTT. Vào những năm 1910-1911, khi dạy học tại trường Dục Thanh - Phan Thiết, Thầy giáo Nguyễn Tất Thành (Hồ Chí Minh) đã có nhãn quan mới về giáo dục để phát triển hài hoà các mặt đạo đức, tri thức và thể chất cho học sinh, mà trước đó chưa có nhà giáo nào đề cập. Bên cạnh việc dạy Hán văn và Quốc ngữ, thầy Nguyễn Tất Thành còn dạy thể dục cho học sinh toàn trường. Thầy luôn nhắc nhở học sinh “Cái quý nhất của con người là sức khỏe. Các em chịu khó tập thể dục là giữ gìn cái quý báu nhất của con người”. Vì thế, mỗi buổi sáng thầy Nguyễn Tất Thành hướng dẫn học sinh tập thể dục, nhảy cao, nhảy xa, kéo xà đơn, chơi bóng rổ, rồi thì luyện đôi chân bằng cách đi bộ ra bãi biển Thương Chánh để tập bơi....Có thể nói, đó là việc làm, là hành động đang trong bối cảnh đất nước bị thực dân đô hộ, đời sống nhân dân vô cùng cực khổ mang tính chiến lược và giàu tính nhân văn sâu sắc. Chính từ tâm niệm, lòng ham muốn: “Ham muốn tột bậc” là sự ham muốn LÝ LUẬN DẠY VÀ HỌC 4 thiết tha nhất, duy nhất đã chiếm lĩnh toàn bộ trái tim, toàn bộ tâm hồn Bác, không có một ham muốn nào khác, đam mê nào khác có thể chen vào trái tim, chen vào tâm hồn Bác ngoài ham muốn “Nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”, đã tạo nên tình yêu nước, thương dân không bờ bến của Bác. Năm 1941, sau khi ra đi tìm đường cứu nước trở về, một trong những vấn đề quan tâm hàng đầu của Bác là vấn đề giáo dục thế hệ trẻ. Trong 10 chính sách lớn của Mặt trận Việt Minh, đã đề cập đến việc xây dựng nền giáo dục quốc dân mới, trong đó có giáo dục thể chất “khuyến khích nền giáo dục quốc dân làm cho nòi giống ngày càng thêm mạnh” và “Nhi đồng được chính phủ săn sóc đặc biệt về thể dục và trí dục”. Và cũng chưa đầy 4 tháng, sau khi đọc bản Tuyên ngôn độc lập, mặc dù trong hoàn cảnh nước ta phải đương đầu quyết liệt với 3 loại giặc: “giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm”; thù trong giặc ngoài cấu kết lăm le thực hiện âm mưu đen tối, xảo quyệt, trắng trợn hòng lật đổ chính quyền nhân dân đầu tiên trong lịch sử Việt Nam còn rất non trẻ, trong thế “ngàn cân treo sợi tóc”, biết bao công việc cấp bách, nóng bỏng, đối nội, đối ngoại phải đặt ra để xử lý hàng ngày, nhưng ngày 30/01/1946, Bác đã ký Sắc lệnh số 14-SL thành lập Nha Thể dục Trung ương với nhiệm vụ nghiên cứu phương pháp và thực hành thể dục trong toàn quốc. Sau Tổng tuyển cử, ngày 06/01/1946, khi Chính phủ Liên hiệp kháng chiến được thành lập, Bác đã thay mặt Chính phủ mới ký sắc lệnh số 38 ngày 27/3/1946, về việc thành lập Nha Thanh niên và Thể dục, gồm Phòng Thanh niên Trung ương và Phòng Thể dục Trung ương. Cùng với thời điểm công bố sắc lệnh số 38, thành lập Nha Thanh niên và Thể dục thuộc Bộ Quốc gia Giáo dục, Bác đã viết bài “ Sức khỏe và thể dục” đăng trên báo Cứu quốc số 119 ra ngày 27/3/1946, nhằm triển khai công tác giáo dục thể chất trong học sinh, thanh thiếu niên cả nước. Đây được xem là những dấu mốc quan trọng trong sự hình thành và phát triển của nền thể dục thể thao cách mạng. 2. Quan điểm, tư tưởng của Bác về đào tạo TDTT trong trường học Có thể nói trong những quan điểm rõ nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác TDTT là mục tiêu “Dân cường thì nước thịnh”- đó là hai mục tiêu cao quý của chế độ mới. Bác chỉ rõ rằng: “Dưới chế độ dân chủ, Thể thao và Thể dục phải trở thành hoạt động chung của quần chúng, nhằm mục đích làm tăng cường sức khoẻ của nhân dân. Nhân dân có sức khoẻ thì mọi công việc đều làm được tốt.” Bác khuyến khích “Vậy nên luyện tập Thể dục, bồi bổ sức khoẻ là bổn phận của mỗi một người dân yêu nước”. Từ đó, Hồ Chí Minh chủ trương “Chúng ta nên phát triển phong trào TDTT rộng khắp”. Nhất là đối với thế hệ trẻ là một bộ phận rất đông đảo của quần chúng nhân dân. Giáo dục thể chất và thể 5 thao là một thành phần rất cơ bản, nền tảng của TDTT quần chúng. Chính vì thế, Bác không những cho rằng, giáo dục thể chất là một mặt cần thiết, quan trọng như các mặt giáo dục khác, mà còn được đưa lên hàng đầu đối với tất cả các mặt khác, bởi nó đem lại cho tuổi trẻ sức khoẻ - vốn quý báu nhất của con người. Theo Bác, TDTT là một bộ phận quan trọng của nền giáo dục quốc dân của nước Việt Nam độc lập và dân chủ: “Một nền giáo dục sẽ đào tạo các em nên những người công dân hữu ích cho nước Việt Nam, một nền giáo dục làm phát triển hoàn toàn những năng lực sẵn có của các em”. Cũng từ quan điểm đó, nên mặc dù Bác rất coi trọng các tài năng thể thao, nhưng không bao giờ Người tuyệt đối hóa công tác này, nhất là với đội ngũ những người làm công tác đào tạo TDTT. Trong bài nói chuyện với sinh viên trường Trung cấp TDTT Trung ương (nay là Trường Đại học TDTT Bắc Ninh), ngày 14/2/1961, Bác đã căn dặn: “Các cháu học TDTT không phải trở thành ông kiện tướng này, bà kiện tướng nọ, mà học tập cho tốt để trở thành người cán bộ phục vụ đắc lực cho nhân dân, đem hiểu biết của mình ra hướng dẫn mọi người cùng tập luyện để nâng cao sức khỏe, đẩy lùi bệnh tật”. Bác cũng chỉ rõ, giáo dục thể chất cho tuổi trẻ trong nhà trường phải gắn liền với việc rèn luyện thể chất, còn được thực hiện ngoài trường học, bằng các động tác, bài tập, hoặc những môn thể thao phù hợp. Hai hình thức đó rất cần thiết đối với giáo dục và rèn luyện tuổi trẻ, đều cùng mục tiêu là phát triển thể chất cân đối, nâng cao thể lực. Trong hai hình thức đó, Bác nhấn mạnh, giáo dục thể chất trong nhà trường là cơ bản, vì nó gắn liền với các mặt giáo dục trí dục, đức dục, cho độ tuổi thiếu nhi và thanh niên; đồng thời giáo dục và rèn luyện thể chất gắn cùng với biện pháp giữ gìn vệ sinh phòng bệnh, có tác dụng thiết thực đến việc bảo vệ sức khoẻ, tăng cường thể lực, nâng cao tầm vóc cho tuổi trẻ học đường. Từ quan điểm đó, sau này Hồ Chí Minh đã chỉ ra một cách cụ thể về giáo dục nói chung và giáo dục thể chất nói riêng, giáo dục toàn diện đó là “Thể dục kết hợp với gìn giữ vệ sinh chung và riêng, trí dục, mỹ dục, đức dục.” Bốn mặt giáo dục đó có quan hệ mật thiết với nhau, trong đó Thể dục là tiền đề đầu tiên để phát triển các mặt giáo dục khác. Kể cả học viên trong nhà trường quân đội cũng vậy, Hồ Chí Minh đã đề cập giáo dục thể chất lên trước hết: “Các cháu phải ra sức thi đua: Luyện tập thân thể cho mạnh mẽ, nghiên cứu kỹ thuật cho thông thạo, trau dồi tinh thần cho vững chắc, hun đúc đạo đức của người quân nhân cách mạng cho vững vàng”. Và tất nhiên, để làm được những việc đó, Bác cũng cho rằng: Đối với những người làm công tác huấn luyện, giảng dạy TDTT phải có chuyên môn nghiệp vụ vững vàng. Người cán bộ thể thao chỉ có thể đem lại kết quả cao trong công tác, khi nắm vững chuyên môn nghiệp vụ và thường xuyên trau dồi chuyên môn 6 nghiệp vụ. Mỗi cán bộ đều có chuyên môn cụ thể, như cán bộ bắn súng, cán bộ thể dục dụng cụ, cán bộ cầu lông, bóng bàn, bóng rổ phải thường xuyên trau dồi để thành thạo trong công việc. Đồng thời, Bác cũng chỉ ra người cán bộ thể thao phải thường xuyên trau dồi đạo đức cách mạng để khi gặp khó khăn, gian khổ, thất bại cũng không sợ sệt, rụt rè, lùi bước, khi gặp thuận lợi và thành công cũng vẫn giữ được tinh thần. Bác cũng đòi hỏi mỗi cán bộ TDTT phải lấy việc học suốt đời trở thành tấm gương sáng, thành kiểu mẫu cho các em noi theo”, “phải là kiểu mẫu về mọi mặt, tư tưởng, đạo đức, lối làm việc” Có thể nói, với tầm nhìn của một nhà lãnh đạo thiên tài, Bác không chỉ đã khai sinh ra nền TDTT cách mạng - mà bằng kinh nghiệm thực tiễn của người thầy TDTT, Bác đã chỉ rõ: Sự nghiệp TDTT chính là sự nghiệp cách mạng - sự nghiệp vì mục tiêu “Dân cường thì nước thịnh” được quy tụ và hiện hữu trong tư tưởng Hồ Chí Minh về TDTT đã và đang tạo tỏa ánh hào quang cho con đường phát triển TDTT nước nhà nói chung, cho công tác đào tào TDTT Việt Nam nói riêng. 3. Lời kết Thấm nhuần những tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác TDTT, những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, toàn ngành TDTT nước ta đã đẩy mạnh các nhiệm vụ phát triển TDTT đạt được những thành tựu có quan trọng trong việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài, phục vụ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Dù Bác đã đi xa, song những lời dạy của Bác về TDTT vẫn là linh hồn, là ngọn đuốc sáng soi rọi, chỉ lối dẫn đường cho nhiệm vụ TDTT cách mạng hôm nay và mãi về sau. Rất tiếc đến nay, chúng ta chưa sưu tầm, tìm được đầy đủ việc tập luyện lúc còn trẻ của Bác: khi học tại Huế, thời gian dạy học tại Phan Thiết, hoặc suốt 30 năm trời kiếm sống ở 28 quốc gia khắp năm châu bốn biển tìm đường cứu nước. Năm 1941, Bác về Cao Bằng gây dựng, lãnh đạo phong trào cách mạng giải phóng dân tộc, Bác Hồ tập các môn gì, tập luyện như thế nào trong điều kiện ăn ở thiếu thốn, chống lại cái rét buốt mùa đông miền biên ải, hay quãng thời gian khẩn trương tiến hành khởi nghĩa cướp chính quyền tháng 8 năm 1945, ở Hà Nội, Bác tập luyện vào lúc nào trong ngày. Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp (1946 - 1954) cùng 15 năm tiếp sau đó Bác lãnh đạo cả nước vừa lao động xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa, vừa chống đế quốc Mỹ xâm lược, đấu tranh thống nhất đất nước. Tháng 9 năm 1969 Bác Hồ vĩnh biệt chúng ta. Người đã để lại muôn vàn tình thương yêu cũng như những lời dạy về công tác TDTT. Bác đã để lại kho báu vô giá, là những văn kiện, tư liệu hiện như: Các Sắc lệnh 14, 38 ban hành quý 1-1946; Lời hô hào toàn dân tập thể dục của Bác ngày 27/3/1946; Thư gửi Hội nghị Cán bộ TDTT toàn miền Bắc tháng 3 năm 1960; Bài nói chuyện với cán bộ, giáo viên 7 Trường Trung cấp TDTT Trung ương ngày 14/12/1961; các bài thơ Học đánh cờ, Tây Phong Lĩnh trong tập Nhật ký trong tù; Những lời căn dặn của Bác với công nhân, nông dân, cán bộ giảng dạy, giáo viên, học sinh, sinh viên Những bài nói chuyện của Bác, các cuộc tiếp đón các đoàn thể thao nước ngoài, các lần gặp gỡ nhân dân, công nhân, bộ đội, công an, học sinh Đặc biệt những tác phẩm viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh, các hồi ký của các đồng chí lão thành cách mạng, các cán bộ được làm việc gần, hoặc phục vụ Bác; những thước phim tư liệu, ảnh của các nhà báo trong nước và quốc tế ghi lại cảnh luyện tập thể dục, đánh võ, đi bộ, cưỡi ngựa, chơi thể thao, tắm sông suối. của Bác Hồ hồi thập niên 40, 50, 60 của thế kỷ 20 ở chiến khu Việt Bắc, tại Thủ đô Hà Nội, các chuyến công du nước ngoàilà một kho báu đồ sộ của Người dành cho Ngành TDTT, là tình cảm yêu thương bao la của Bác với cán bộ, huấn luyện, đào tạo TDTT Đây là di sản vô cùng quý báu, niềm vinh dự và tự hào của nền TDTT cách mạng. Nhất là đối với các trường đào tạo giáo viên TDTT, chúng ta có nhiệm vụ nghiên cứu, tìm hiểu một cách nghiêm túc thấu đáo, để từ đây không ngừng quán triệt, học tập làm theo lời dạy của Người, quyết tâm thực hiện những lời dạy của Bác, ra sức xây dựng thành công nền TDTT, vì sự nghiệp cao cả Bác đã chỉ rõ “Dân cường thì quốc thịnh”. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Hồ Chí Minh: Toàn tập , Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2015. 2. Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử , Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1992-1996 3. Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch , Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1975 4. Thời thanh niên của Bác , Nxb. Thanh niên, Hà Nội, 1976 5. Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb. Chính trị Quốc gia, 2002
File đính kèm:
- van_dung_quan_diem_tu_tuong_ho_chi_minh_vao_cong_tac_giao_du.pdf