Xác định các sai lầm thường mắc và nguyên nhân trong học nhảy cao nằm nghiêng cho nữ học sinh trường THPT Số 1 Sa Pa - Lào Cai

 13 
XÁC ĐỊNH CÁC SAI LẦM THƯỜNG MẮC VÀ NGUYÊN NHÂN 
TRONG HỌC NHẢY CAO NẰM NGHIÊNG CHO NỮ HỌC SINH 
TRƯỜNG THPT SỐ 1 SA PA - LÀO CAI 
ThS. Lê Thị Thùy Chi và Hà Thị Dung* 
1. ĐẶT VẤN ĐỀ 
Trong giảng dạy kĩ thuật tập luyện 
TDTT, việc nắm bắt kĩ thuật là quan 
trọng. Trong khi tập luyện thì người tập 
hay mắc phải những sai lầm khi học kĩ 
thuật, vì vậy trong giảng dạy phải nhanh 
chóng tìm ra những sai lầm thường mắc 
cũng như những nguyên nhân của nó. 
Đây là vấn đề khó nhưng việc xác định 
vận dụng các biện pháp và bài tập để sửa 
chữa lại những sai lầm đó lại càng quan 
trọng hơn. 
Trong nhảy cao cần chú ý đến kĩ thuật 
động tác chính xác và hợp lý của người 
tập. Nhảy cao là một hoạt động không có 
chu kỳ, đòi hỏi người học không những 
nắm được kĩ thuật động tác ngay từ đầu 
mà cần phải khéo léo cùng khả năng phối 
hợp vận động tốt. Yêu cầu người học vừa 
thực hiện vừa tư duy các động tác một 
cách thuần thục, chính xác, nhịp nhàng 
và đúng. Do đó, nếu hình thành khái 
niệm động tác chưa đúng thì dần dần 
trong quá trình tập luyện sẽ dẫn tới 
những sai lầm khó sửa và ảnh hưởng tới 
quá trình tập luyện và thi đấu thể thao. 
Từ đó sẽ ảnh hưởng đến kết quả của quá 
trình giảng dạy, kiểm tra và trong thi đấu. 
Nhảy cao nằm nghiêng là một kĩ thuật 
tương đối phức tạp được đưa vào giảng 
dạy trong các trường THPT. Bởi lẽ chỉ 
trên cơ sở nắm vững kĩ việc hoàn thiện kĩ 
thuật có hiệu quả hơn. Song trong thực tế 
việc loại trừ những sai lầm không phải là 
thực hiện được ngay mà cần phải sửa 
chữa trong cả một quá trình tập luyện kĩ 
thuật. 
Qua quan sát và thực tiễn, tôi nhận 
thấy kĩ thuật nhảy cao của nữ học sinh 
còn yếu, đặc biệt là kĩ thuật nhảy cao 
kiểu nằm nghiêng, vì nội dung học hoàn 
toàn mới và tương đối khó so với nhảy 
cao kiểu bước qua mà các em đã học ở 
trường cấp II nên mức độ tiếp thu còn 
chậm, không vận dụng được kĩ thuật để 
thực hiện tốt động tác. Đây là lý do mà 
thành tích học tập cũng như tập luyện và 
thi đấu của học sinh không cao, cho nên 
THÔNG TIN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
Tóm tắt: Đề tài chúng tôi nghiên cứu nhằm xác định 6 sai lầm thường mắc của học sinh trong quá trình 
học kĩ thuật nhảy cao nằm nghiêng, từ đó tìm ra được những nguyên nhân gây nên những sai lầm thường 
mắc trong học kĩ thuật nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho nữ học sinh Trường THPT Số 1 Sa Pa - Lào Cai. 
Sai lầm thường mắc và nguyên nhân đó cơ sở tiền đề cho việc lựa chọn các bài tập nhằm khắc phục 
những sai lầm thường mắc đó để nâng cao hiệu quả của kĩ thuật nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho đối 
tượng nghiên cứu. 
Từ khóa: Sai lầm thường mắc, nguyên nhân, nhảy cao nằm nghiêng, nữ học sinh 
Abstract: Our research aims to identify 6 common mistakes of students in the process of learning high 
jump techniques, from which to find the causes of the common mistakes in learning high jump techniques. 
recumbent for female students at Sapa High School No. 1 - Lao Cai. Common mistakes and causes are 
the basis for the selection of exercises to overcome these common mistakes to improve the efficiency of 
the high jump technique for the subjects. 
Keywords: Mistakes are often made, reason, jump high on your side, female students 
* GV Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội 
 14 
tôi chọn hướng nghiên cứu: “Xác định 
các sai lầm thường mắc và nguyên 
nhân trong học nhảy cao nằm nghiêng 
cho nữ học sinh Trường THPT Số 1 Sa 
Pa - Lào Cai” 
2. Phương pháp nghiên cứu 
Đề tài đã sử dụng các phương pháp 
nghiên cứu sau: Phương pháp phân tích 
và tổng hợp tài liệu; phương pháp phỏng 
vấn toạ đàm; phương pháp quan sát sư 
phạm và phương pháp toán học thống kê. 
3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ 
BÀN LUẬN 
3.1. Xác định các sai lầm thường 
mắc trong học nhảy cao nằm nghiêng 
cho nữ học sinh Trường THPT Số 1 Sa 
Pa - Lào Cai 
Qua nghiên cứu kĩ thuật nhảy cao nằm 
nghiêng, chúng tôi thấy rằng: 
Các động tác của mỗi bộ phận cơ thể có 
các đặc tính khác nhau như hướng đi, góc 
độ di chuyển, tốc độ di chuyển, biên độ 
động tác, lực tác động khi thực hiện kĩ 
thuật, kết thúc của động tác. Nếu vi phạm 
những yêu cầu cơ bản của kĩ thuật đề ra, 
kĩ thuật đúng nhưng thực hiện không 
đúng sẽ dẫn tới những động tác sai của kĩ 
thuật. 
Qua quan sát các buổi tập nhảy cao 
nằm nghiêng của nữ học sinh khối 11, 
chúng tôi đã rút ra được những sai lầm 
thường mắc của học sinh khi thực hiện kĩ 
thuật nhảy, với 100 lần nhảy toàn bộ kĩ 
thuật, chúng tôi đã xác định được những 
sai lầm chung nhất và phổ biến nhất mà 
người tập mắc phải. Kết quả được trình 
bày ở bảng 1. 
Bảng 3.1. Kết quả quan sát sư phạm về sai lầm thường mắc trong học kĩ thuật 
nhảy cao kiểu nằm nghiêng cho nữ HS trường THPT Số 1 Sa Pa - Lào Cai (n=120) 
TT Tên sai lầm 
Số lượt 
mắc sai 
lầm 
Tỉ lệ 
% 
1 Chạy đà không có tính nhịp điệu 39 32.50 
2 Chạy đà bị lao về trước 31 25.83 
3 Tốc độ chạy đà bị giảm ở những bước cuối 96 80.00 
4 Tốc độ đà không hợp lí 26 21.67 
5 Giậm nhảy bị lao vào xà 55 45.83 
6 Giậm nhảy chưa kết hợp đánh tay và đá lăng 98 81.67 
7 Giậm nhảy không hết 32 26.67 
8 Chân đá lăng không mạnh không cao 85 70.83 
9 Vừa thực hiện giậm nhảy vừa qua xà 102 85.00 
10 Vị trí giậm nhảy xa hoặc gần hình chiếu của xà 47 39.17 
11 Kết thúc giậm nhảy thân người ngả vào xà sớm 105 87.50 
12 Không xoay được chân lăng, tay chân lăng không 
hướng vào trên xà 
27 22.50 
13 Trên không thực hiện động tác ép chân lăng chậm, 
chân giậm không co tích cực. 
114 95.00 
14 Khi qua xà thân người chưa đúng tư thế nằm nghiêng 16 13.33 
15 Sự phối hợp các bộ phận cơ thể không tốt 53 44.17 
16 Tiếp đất cùng lúc nhiều bộ phận cơ thể 35 29.17 
Qua bảng 3.1 ta thấy: Những sai lầm 
1,2,4,5,7,10,12,14,15,16 có tỷ lệ % người 
tập mắc phải ít, tỉ lệ không nhiều. Điều 
này có thể giải thích rằng các sai lầm này 
khồng diễn ra thường xuyên và phổ biến 
ở người tập. Trong quá trình tập luyện 
THÔNG TIN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
 15 
qua quan sát sư phạm chúng tôi thấy rằng 
người tập thường mắc phải các sai lầm cơ 
bản chiếm tỉ lệ trên 70% trở lên đó là các 
sai lầm 3,6,8,9,11 và sai lầm 13. 
- Sai lầm 3 có 96 người mắc chiếm 80.00 % 
- Sai lầm 6 có 98 người mắc chiếm 81.67 % 
- Sai lầm 8 có 85 người mắc chiếm 70.83 % 
- Sai lầm 9 có 102 người mắc chiếm 85.00% 
- Sai lầm 11 có 105 người mắc chiếm 87.50% 
- Sai lầm 13 có 114 người mắc chiếm 95.00 % 
Sau khi có được kết quả bằng phương 
pháp quan sát sư phạm trên đối tượng 
nghiên cứu, chúng tôi tiến hành lựa chọn 
các sai lầm thường mắc căn bản nhất. Để 
có được kết quả chính xác hơn chúng tôi 
tiến hành phỏng vấn bằng phiếu hỏi các 
giảng viên tại Trường Đại học Sư phạm 
TDTT Hà Nội và các giáo viên thể dục 
của trường sở tại. Với số phiếu phát ra 20 
phiếu và thu về 17 phiếu, kết quả được 
trình bày ở bảng 2. 
Bảng 3.2 Kết quả phỏng vấn xác định những sai lầm thường mắc trong học kĩ thuật nhảy 
cao kiểu nằm nghiêng cho nữ HS Trường THPT Số 1 Sa Pa - Lào Cai (n=17) 
TT Tên sai lầm 
Số lượt 
mắc sai 
lầm 
Tỉ lệ% 
1 Chạy đà không có tính nhịp điệu 7 41.17 
2 Chạy đà bị lao về trước 9 52.94 
3 Tốc độ chạy đà bị giảm ở những bước cuối 13 76.50 
4 Tốc độ đà không hợp lí 8 47.06 
5 Giậm nhảy bị lao vào xà 5 29.41 
6 Giậm nhảy chưa kết hợp đánh tay và đá lăng 16 94.12 
7 Giậm nhảy không hết 6 35.29 
8 Chân đá lăng không mạnh không cao 12 70.59 
9 Vừa thực hiện giậm nhảy vừa qua xà 15 88.23 
10 Vị trí giậm nhảy xa hoặc gần hình chiếu của xà 7 41.17 
11 Kết thúc giậm nhảy thân người ngả vào xà sớm 14 82.35 
12 Không xoay được chân lăng, tay chân lăng không hướng 
vào trên xà 
4 23.53 
13 Trên không thực hiện động tác ép chân lăng chậm, 
chân giậm không co tích cực. 
17 100 
14 Khi qua xà thân người chưa đúng tư thế nằm nghiêng 3 17.65 
15 Sự phối hợp các bộ phận cơ thể không tốt 8 47.06 
16 Tiếp đất cùng lúc nhiều bộ phận cơ thể 5 29.41 
Qua phương pháp phỏng vấn và cụ thể là 
kết quả thu được ở bảng trên ta thấy các sai 
lầm 3,6,8,9,11 và 13 người tập mắc phải vẫn 
chiếm tỷ lệ cao nhất: 
- Sai lầm 3 có 13/17 người đồng ý, 
chiếm 76.50% 
- Sai lầm 6 có 16/17 người đồng ý, 
chiếm 94.12% 
- Sai lầm 8 có 12/17 người đồng ý, 
chiếm 70.59% 
- Sai lầm 9 có 15/17 người đồng ý, 
chiếm 88.23% 
- Sai lầm 11 có 14/17 người đồng ý, 
chiếm 82.35%, 
- Sai lầm 13 có 17/17 người đồng ý, 
chiếm 100%. 
 Để đánh giá một cách chính xác hơn 
chúng tôi tiến hành tổng hợp kết quả của hai 
phương pháp: Phương pháp quan sát sư 
phạm và phương pháp phỏng vấn xem có sự 
trùng lặp kết quả hay không, kết quả được 
trình bày ở bảng 3.3. 
THÔNG TIN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
 16 
Bảng 3.3 Kết quả tổng hợp hai phương pháp phương pháp quan sát sư phạm và 
phương pháp phỏng vấn về những sai lầm trong kĩ thuật nhảy cao nằm nghiêng 
TT Tên sai lầm 
Phương pháp quan 
sát sư phạm 
Phương pháp 
phỏng vấn 
Số lượt 
mắc 
Tỉ lệ % 
Số 
người 
Tỉ lệ% 
1 Chạy đà không có tính nhịp điệu 39 32.50 7 41.17 
2 Chạy đà bị lao về trước 31 25.83 9 52.94 
3 Tốc độ chạy đà bị giảm ở những bước cuối 96 80.00 13 76.50 
4 Tốc độ đà không hợp lí 26 21.67 8 47.06 
5 Giậm nhảy bị lao vào xà 55 45.83 5 29.41 
6 Giậm nhảy chưa kết hợp đánh tay và đá lăng 98 81.67 16 94.12 
7 Giậm nhảy không hết 32 26.67 6 35.29 
8 Chân đá lăng không mạnh không cao 85 70.83 12 70.59 
9 Vừa thực hiện giậm nhảy vừa qua xà 102 85.00 15 88.23 
10 Vị trí giậm nhảy xa hoặc gần hình chiếu của xà 47 39.17 7 41.17 
11 Kết thúc giậm nhảy thân người ngả vào xà sớm 105 87.50 14 82.35 
12 Không xoay được chân lăng, tay chân lăng không 
hướng vào trên xà 
27 22.50 4 23.53 
13 Trên không thực hiện động tác ép chân lăng 
chậm, chân giậm không co tích cực. 
114 95.00 17 100 
14 Khi qua xà thân người chưa đúng tư thế nằm 
nghiêng 
16 13.33 3 17.65 
15 Sự phối hợp các bộ phận cơ thể không tốt 53 44.17 8 47.06 
16 Tiếp đất cùng lúc nhiều bộ phận cơ thể 35 29.17 5 29.41 
Qua bảng 3.3 cho thấy các sai lầm 
3,6,8,9,11 và 13 là những sai lầm có số 
người mắc nhiều hơn cả. Như vậy ta có 
thể khẳng định rằng: Đây là những sai 
lầm cơ bản người tập thường mắc trong 
kĩ thuật nhảy cao “nằm nghiêng”. Còn 
những sai lầm 1, 2, 4, 5, 7, 10, 12, 14, 15, 
16 có số người mắc ít hơn, không đáng 
kể. Do vậy, chúng tôi không đi sâu vào 
nghiên cứu mà chỉ đi sâu vào nghiên cứu 
những sai lầm cơ bản mà các học sinh 
mắc phải. Tuy nhiên để hiểu sâu những 
sai lầm này, trước tiên chúng ta nên tìm 
hiều những nguyên nhân dẫn đến những 
sai lầm đó. Từ đó đưa ra những biện pháp 
khắc phục và một số bài tập sữa chữa 
thích hợp. 
3.2. Những nguyên nhân gây nên 
những sai lầm thường mắc trong học 
kĩ thuật nhảy cao kiểu nằm nghiêng 
cho nữ học sinh Trường THPT Số 1 Sa 
Pa - Lào Cai. 
Để hiểu rõ nguyên nhân của các sai 
lầm đó, chúng tôi đã tham khảo tài liệu 
chuyên môn qua phân tích những tài liệu 
tham khảo, qua quan sát sư phạm trên đối 
tượng nghiên cứu, qua trao đổi tọa đàm 
và tham khảo ý kiến của các giáo viên và 
giảng viên chúng tôi đưa ra các nguyên 
nhân chính sau: 
THÔNG TIN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
 17 
Bảng 3.4 nguyên nhân gây nên những sai lầm thường mắc trong học kĩ thuật nhảy 
cao kiểu nằm nghiêng cho nữ học sinh trường THPT Số 1 Sa Pa - Lào Cai. 
TT Tên sai lầm Nguyên nhân 
1 
Tốc độ chạy đà bị giảm ở 
những bước cuối 
1. Do chưa nắm vững nguyên lý kĩ thuật chạy đà và kết cấu của kĩ 
thuật chạy 3 bước cuối. 
2. Tốc độ chạy đà không đúng, không ổn định 
3. Xác định độ dài đà chưa đúng 
2 
Giậm nhảy chưa kết hợp 
đánh tay và đá lăng 
1. Chưa nắm được nguyên lý kĩ thuật 
2. Chưa phối hợp được động tác 
3. Do bước cuối cùng không hợp lý 
3 
Chân đá lăng không mạnh 
không cao 
1. Nhịp điệu đà những bước cuối chưa hợp lý 
2. Tư thế thân người chưa đúng khi chạy đà 
3. Bước đà trước giậm nhảy quá dài, sức mạnh không tốt. 
4 
Vừa thực hiện giậm nhảy 
vừa qua xà 
1. Chưa nắm vững kĩ thuật động tác ở giai đoạn trên không 
2. Chưa xác định được tư thế thân người trong không gian. 
3. Không tích cực đá lăng, giậm nhảy, vai hạ quá sớm. 
5 
Kết thúc giậm nhảy thân 
người ngả vào xà sớm 
1. Do tư thế kết thúc giậm nhảy chưa đúng. 
2. Cảm giác về không gian với xà chưa đúng. 
3. Thời điểm hạ vai chưa hợp lý. 
6 
Trên không thực hiện động 
tác ép chân lăng chậm, chân 
giậm không co tích cực. 
1. Không nắm được kĩ thuật động tác ở giai đoạn trên không 
2. Không phối hợp được động tác 
3. Không chủ động ép chân lăng và co chân giậm ở thời điểm cao 
nhất của cơ thể khi qua xà 
Từ việc xác định được các sai lầm 
thường mắc trong học kĩ thuật nhảy cao 
kiểu nằm nghiêng và các nguyên nhân 
dẫn đến các sai lầm đó, đấy là cơ sở tiền 
đề cho việc lựa chọn các bài tập nhằm 
khắc phục những sai lầm thường mắc đó 
để nâng cao hiệu quả của kĩ thuật nhảy 
cao kiểu nằm nghiêng cho đối tượng 
nghiên cứu. 
4. KẾT LUẬN 
Từ những kết quả nghiên cứu trên đây 
cho phép rút ra các kết luận sau: Trong 
quá trình giảng dạy, huấn luyện kĩ thuật 
nhảy cao, đặc biệt là kĩ thuật nhảy cao 
“nằm nghiêng”, việc tìm hiểu, nghiên 
cứu, xác định những sai lầm thường mắc, 
cũng như nguyên nhân dẫn đến những sai 
lầm đó cho học sinh là rất cần thiết. Qua 
một thời gian nghiên cứu, chúng tôi đã 
xác định được 6 sai lầm cơ bản nhất mà 
người tập thường mắc phải trong kĩ thuật 
nhảy cao “nằm nghiêng” và đưa ra được 
18 nguyên nhân chính dẫn đến sai lầm 
trong học nhảy cao nằm nghiêng cho nữ 
học sinh Trường THPT Số 1 Sa Pa - Lào 
Cai. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Dương Nghiệp Chí và công sự (1996), Điền kinh tập 1, tập 2 NXB TDTT Hà Nội. 
2. PGS.TS. Phạm Khắc Học – GVC Nguyễn Hữu Bằng; Th.S Bùi Văn Ca; Th.S Phạm Thị Hương, 
Bùi Minh Thành, Nguyễn Duy Quyết, Chu Mạnh Từ, Trần Quyết Thắng, Bùi Thị Lấn (2004) – 
“Giáo trình điền kinh” NXB TDTT Hà Nội. 
3. Nguyễn Xuân Sinh (1999), Giáo trình phương pháp NCKH TDTT, Nxb TDTT, Hà Nội. 
4.Lê Thanh (2004) “ Giáo trình phương pháp thống kê trong TDTT” NXB Hà Nội. 
5.Nguyễn Toán – Phạm Danh Tốn (2006) “Lý luận và phương pháp giáo dục TDTT” NXB TDTT. 
THÔNG TIN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC