Vấn đề kế thừa và phát huy văn hóa truyền thống ở Hàn Quốc: Hiện trạng và giải pháp
Có thể coi văn hóa nói chung và văn hóa truyền thống nói riêng là tài nguyên
của mỗi quốc gia. Đây là một dạng tài nguyên tinh thần nhất thiết phải được thấu hiểu,
bảo lưu và phát triển. Đặc biệt trong thời đại toàn cầu hóa, với sự phát triển nhanh
chóng của các phương tiện truyền thông hiện đại, việc giao lưu kết nối giữa các dân tộc,
các quốc gia trở nên dễ dàng thuận lợi hơn bao giờ hết. Việc giữ gìn, bảo tồn văn hóa
truyền thống trở thành nhiệm vụ không chỉ của riêng quốc gia nào và Hàn Quốc cũng
không ngoại lệ. Đất nước này đã bước ra khỏi quá khứ nghèo nàn lạc hậu để vươn mình
trở thành con rồng châu Á. Nhưng cũng chính trong bối cảnh này, Hàn Quốc phải đối
mặt với vấn đề giữ gìn và phát huy văn hóa truyền thống trong xã hội hiện đại. Bài viết đi
sâu tìm hiểu một số biện pháp, chính sách lớn nhằm giữ gìn, phát triển văn hóa truyền
thống đó của chính phủ Hàn Quốc.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
10 trang
1280
Bạn đang xem tài liệu "Vấn đề kế thừa và phát huy văn hóa truyền thống ở Hàn Quốc: Hiện trạng và giải pháp", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Vấn đề kế thừa và phát huy văn hóa truyền thống ở Hàn Quốc: Hiện trạng và giải pháp
ng ban hành ngày 24 tháng 3 năm 2006, nhóm tác gi ñã ñ c p ñ n th c tr ng văn hóa truy n th ng Hàn Qu c ñang ñ ng trư c nguy cơ b các n n văn hóa ngo i lai l n át, vi c gìn gi và phát huy văn hóa truy n th ng c a dân t c là vi c c n và ph i làm. Đ án 174109 t p trung vào các n i dung chính như sau: Chi vi n cho các ho t ñ ng liên quan ñ n b o t n và phát tri n văn hóa truy n th ng – tài s n quý giá c a qu c gia v i m c ñích th hi n ñư c tính ñ c ñáo riêng bi t c a văn hóa truy n th ng Hàn Qu c; l p k ho ch c th và có h th ng ñ gi gìn và phát huy văn hóa truy n th ng. Ngoài ra, B Văn hóa Du l ch Hàn Qu c cũng ph i ch u trách nhi m l p H i ñ ng th m ñ nh nh m ñưa ra các tiêu chí liên quan ñ n vi c ch ñ nh hay h y b vi c công nh n di s n văn hóa. Đ án này cũng có ñ c p ñ n vi c xin ngu n kinh phí t ngân sách qu c gia ñ duy trì qu dành cho các ho t ñ ng liên quan ñ n vi c qu ng bá văn hóa truy n th ng Hàn Qu c. Ti p n i Đ án 174109, m t ñ án m i chi ti t c th và phát tri n lên m t b c cao hơn là Đ án 13564 2 “ñ án v vi c phát tri n n n công nghi p văn hóa truy n th ng” ñư c ban hành vào ngày 21 tháng 10 năm 2012. Đ án ñã ñưa ra khái ni m “công nghi p văn hóa truy n th ng” và cho r ng: n u như có nh ng chính sách h p lý ñ i v i công nghi p văn hóa truy n th ng ch a ñ ng ñ y ñ hai y u t là ngh thu t và th c ti n thì ch c ch n không ch văn hóa truy n th ng c a Hàn Qu c có ñư c s phát tri n b n v ng mà n n công nghi p văn hóa nư c này s còn có nh ng bư c ti n dài và xa hơn. Đ án này t p trung khai thác các h ng m c c n thi t cho quá trình thúc ñ y phát tri n công nghi p văn hóa truy n th ng, theo ñó nhóm xây d ng ñ án cũng kh ng ñ nh vi c nâng cao ch t lư ng ñ i s ng c a ngư i dân và thúc ñ y vi c phát tri n n n kinh t qu c dân. Đ th c hi n t t ñi u này, nhóm xây d ng d án ch ñ nh B trư ng B Văn hóa Du l ch c 3 năm 1 l n c n ph i trình xu t k ho ch ñ nh kỳ ñ thúc ñ y phát tri n cho công nghi p văn hóa truy n th ng. Đ án cũng kh ng ñ nh vi c xây d ng và ñưa vào th c thi các chính sách liên quan ñ n văn hóa truy n th ng là vi c ph i có s ph i h p ch t ch gi a qu c gia và các cơ quan ñ a phương t tr . Ngoài ra, th trư ng B Văn hóa Du l ch ph i t ch c ñi u tra v th c tr ng c a công nghi p văn hóa truy n th ng Hàn Qu c ñ căn c vào ñó, ñ xu t ho c h y b các chính sách liên quan ñ n gìn gi và phát huy văn hóa truy n th ng c a dân t c. Ngoài hai ñ án k trên, trong nh ng năm qua, các chính sách liên quan ñ n vi c b o t n và phát huy giá tr văn hóa truy n th ng c a Hàn Qu c v n luôn ñư c c th hóa b ng cách 1 (ngày truy c p 15/8/2016) 2 (ngày truy c p 15/8/2016) TẠP CHÍ KHOA HỌC −−− SỐ 11/2016 121 ñ án, các ñi u lu t. Có th k ñ n như các ñ án “thúc ñ y giao lưu văn hóa qu c t ”, “lu t thúc ñ y ngành công nghi p văn hóa truy n th ng Hàn Qu c” ñư c ban hành l n lư t vào ngày 26 tháng 10 năm 2012, và 31 tháng 7 năm 2013, v.v... 2.4. Đ y m nh khai thác y u t truy n th ng ph c v phát tri n Xét v ñi u ki n, tài nguyên thiên nhiên..., có th th y Hàn Qu c là m t nư c nghèo nàn. Nhưng bù l i, b ng nh ng ch trương chính sách ñúng ñ n, qu c gia này ñã có nh ng bư c phát tri n th n kỳ ñ vươn mình sánh ngang cùng các nư c khác trong lĩnh v c kinh t . S n l c khai thác các y u t truy n th ng ñ ph c v phát tri n chính là m t trong nh ng y u t t o nên thành t u v m t kinh t cho Hàn Qu c. Như ph n trên ñã trình bày, nói ñ n Hanok là nói ñ n mô hình nhà truy n th ng c a ngư i dân Hàn Qu c. V i mong mu n v a lưu gi l i ñư c nh ng giá tr văn hóa truy n th ng, v a t n d ng cơ h i này ñ ph c v phát tri n, tăng trư ng kinh t và nâng cao ñ i s ng cho ngư i dân, chính ph ñã ph c d ng l i hơn 30 làng Hanok Seoul và m t s ñ a phương khác. Gi a Seoul ñông ñúc, s m u t ngư i dân và khách du l ch qu c t có th tìm ñ n m t không gian yên bình, tĩnh l ng mang ñ m nét văn hóa truy n th ng. Đ c bi t t i không gian này, khách du l ch còn có d p tr i nghi m nhi u các ho t ñ ng văn hóa truy n th ng khác như: làm m t n truy n th ng, ñèn l ng, qu t gi y, v tranh dân gian, m c áo truy n th ng, làm gi y jo, mu i kim chi, làm ñ g m, chơi nh c c truy n th ng, xem hôn l truy n th ng, làm di u, làm cơm tr n, giã bánh tok (bánh g o truy n th ng c a Hàn Qu c), trà ñ o, chơi quay vòng... Trang web gi i thi u v làng Hanok và các chương trình tr i nghi m văn hóa truy n th ng t i làng này thu hút r t nhi u lư t truy c p m i ngày. Đ c bi t, trang web ñư c xây d ng v i c 4 th ti ng là Hàn Qu c, Trung Qu c, Nh t B n và ti ng Anh, nên khách du l ch qu c t có th d dàng vào tìm hi u và tra c u thông tin ñ có m t l ch trình h p lý nh t cho mình. S k t h p hi u qu gi a truy n th ng và hi n ñ i ñ ph c v cho phát tri n Hàn Qu c còn th hi n trư ng h p B o tàng Kim chi. B o tàng này ñã tr thành nơi lưu gi l i nét ñ p c a m th c truy n th ng Hàn Qu c. Đ n ñây khách thăm quan có th hi u ñư c t l ch s hình thành và phát tri n c a Kim chi cho ñ n các nguyên li u, các v t d ng liên quan ñ n ch bi n và b o qu n Kimchi t trư c ñ n nay. Tuy không có riêng m t b o tàng như Kim chi, nhưng cơm tr n vùng Choen Ju cũng là m t nét ñ c trưng riêng c a m th c Hàn Qu c. V i mong mu n qu ng bá r ng rãi nét ñ p văn hóa m th c c a nư c mình, hàng năm l h i cơm tr n Choen Ju (Choen Ju là m t t nh c a Hàn Qu c) ñư c t ch c t i vùng Choen Ju trong su t 4 ngày v i nhi u ho t ñ ng 122 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ H NỘI lý thú và thu hút ñư c r t nhi u s quan tâm c a ngư i dân trong vùng cũng như khách du l ch trong và ngoài nư c. M i năm l h i này ñ u có m t ch ñ khác nhau và các ho t ñ ng c a l h i cũng t p trung ñ làm n i b t ch ñ chính c a l h i cơm tr n Cheon Ju vào năm ñó. Có th nói, Chính ph Hàn Qu c, các c p, ban ngành liên quan ñã có nh ng ch trương, chính sách c th nh m t n d ng, khai thác y u t truy n th ng ph c v s phát tri n văn hóa c a ñ t nư c. m i ñ a phương trên c nư c ñ u có riêng l h i văn hóa truy n th ng ñư c t ch c ñ nh kỳ hàng năm. T i các l h i s n ph m văn hóa truy n th ng c a t ng vùng ñư c gi i thi u r ng rãi cho nh ng ngư i tham d . Đây là cách ñ th h tr có th c m nh n ñư c m t cách tr n v n nét ñ p c a văn hóa truy n th ng, t ñó thêm t hào hơn v dân t c. Ngoài ra, ho t ñ ng này còn giúp Hàn Qu c thu ñư c ngu n l i kinh t , ph c v phát tri n. 2.5. S k t h p gi a nhà nư c và ngư i dân trong v n ñ b o t n và phát huy giá tr văn hóa truy n th ng M t nét ñ c trưng trong tính cách c a ngư i Hàn ñó là s kh n trương và quy t ñoán. Khi nh n xét v tính cách c a ngư i Hàn Qu c, các nghiên c u ñ u ch ra ñây là m t ñi m tích c c ñáng ghi nh n, nhưng bên c nh ñó cũng ñem ñ n nhi u b t c p, h l y, nh hư ng l n ñ n cu c s ng c a các cá nhân. Cu c s ng b n r n làm h ít có th i gian s ng ch m l i ñ có th t n hư ng nh ng giá tr văn hóa truy n th ng. T ñó, d n d n văn hóa truy n th ng b lãng quên. Tuy nhiên, Chính ph , các c p, các b ngành ñã có nh ng ñ ng thái tích c c ñ cao giá tr c a văn hóa truy n th ng và ñã hi n th c các chính sách ñó b ng nh ng s n ph m văn hóa c th . Các l h i liên quan ñ n văn hóa truy n th ng cũng ñư c t ch c h u h t các ñ a phương trên c nư c ñã tác ñ ng nhi u ñ n nh n th c c a ngư i dân Hàn Qu c v giá tr văn hóa truy n th ng. Chính sách thúc ñ y phát tri n b ng cách k t h p gi a truy n th ng và hi n ñ i ñư c th hi n trong vi c xây d ng các làng Hanok Seoul và c các ñ a phương khác trên c nư c. S n l c c a chính ph ñã ñ t ñư c nh ng thành công nh t ñ nh trong vi c giúp ngư i dân c a xã h i hi n ñ i có nh n th c ñúng ñ n và hi u ñư c giá tr c a văn hóa truy n th ng. Nh ng năm g n ñây, vào d p cu i tu n hay ngày l n u ñ n các khu vui chơi như làng dân t c truy n th ng Hàn Qu c, hay các làng Hanok th t d dàng b t g p hình nh c gia ñình cùng ñ n ñ tr i nghi m và c m nh n văn hóa c a dân t c ñư c tái hi n l i trong m t không gian mang ñ m tính truy n th ng. Gi ñây, vi c tr i nghi m văn hóa truy n th ng Hàn Qu c ñã d dàng và thu n l i hơn trư c ñây r t nhi u. Ngư i dân Hàn Qu c có th TẠP CHÍ KHOA HỌC −−− SỐ 11/2016 123 tr i nghi m văn hóa truy n th ng ngay t i th ñô Seoul và m t s ñ a phương lân c n. Có th k ñ n các ñ a ch tiêu bi u như “Làng quê ngo i”, “Làng dân t c Hàn Qu c”, “Nhà Hàn Qu c”, “Làng Hanok Buk Choon”. Đây là ba trong s các ñ a ñi m ngư i dân Hàn Qu c và du khách nư c ngoài thư ng xuyên lui t i. Làng dân t c Hàn Qu c ñư c xây d ng t i thành ph Yong In thu c t nh Kyong Ki (t nh này n m bao quanh th ñô Seoul c a Hàn Qu c). Làng dân t c t a l c trên m nh ñ t có di n tích là 991.740m2 – nơi ñây tái hi n toàn b cu c s ng sinh ho t c a ngư i dân trên bán ñ o Hàn trong quá kh . Trong khuôn viên c a làng dân t c có g n 270 ngôi nhà mái ngói và mái rơm ñ c trưng c a ngư i dân các vùng mi n b c, nam, trung và khu v c Cheju, Un Lưng c a Hàn Qu c. Ngoài ra cũng có khu v c bán các món ăn truy n th ng hay nh ng v t ph m sinh ho t truy n th ng. Bên c nh ñó khách thăm quan có th ñư c xem l i các ph n trình di n tái hi n l i các nghi l truy n th ng như ñám ma, ñám cư i... Ngoài Làng dân t c Hàn Qu c ra nh ng ngư i yêu m n văn hóa truy n th ng Hàn Qu c còn có th tìm ñ n m t không gian khác ngay trong lòng Seoul ñó là Korea House. Korea House ñư c xây d ng và v n hành v i m c ñích gi i thi u nét ñ p c a văn hóa và ñ i s ng sinh ho t truy n th ng Hàn Qu c nên ñây chính là không gian thư ng th c các lo i hình văn hóa truy n th ng như không gian cư trú, m th c cung ñình, s n ph m văn hóa, hôn l truy n th ng... c a ngư i Hàn Qu c. Đóng góp to l n trong vi c b o t n các giá tr văn hóa truy n th ng c a Hàn Qu c t phương di n cá nhân, nh t thi t k ñ n Han Chang Ki (1936~1997). Khi còn s ng ông làm vi c trong lĩnh v c truy n thông và xu t b n. Ông là ngư i ñ c bi t dành tình c m cho văn hóa truy n th ng. Nh ng ngư i sinh kho ng năm 60 h n không ai là không bi t ñ n t p chí “Cây bén r sâu”, và “Dòng su i sâu” m i tháng phát hành m t l n mà Han Chang Ki v a là ngư i biên t p kiêm phát hành. S dĩ hai t p chí này ñư c ñông ñ o ngư i dân bi t ñ n vì ñây là nh ng t p chí ñ u tiên s d ng ch ti ng Hàn, th hi n ñư c m t cách tr n v n nh t tình yêu ñ i v i nh ng giá tr văn hóa dân t c dư i góc nhìn c a ngư i phê bình văn hóa. Tháng 3 năm 1976 t p chí “Cây bén r sâu” phát hành s ñ u tiên và ñ n tháng 11 năm 1984 t p chí “Dòng su i sâu” chính th c ra ñ i s ñ u tiên. C hai t p chí này ñ u gây ñư c ti ng vang l n ñ i v i gi i xu t b n Hàn Qu c và ñư c coi là nh ng t p chí có s c m nh qu ng bá nét ñ p văn hóa truy n th ng c a Hàn Qu c m t cách tích c c. Han Chang Ki là ngư i s ng h t lòng tr n v n v i mơ ư c c a b n thân. Ông n i ti ng v i câu nói “n u là ñ th c hi n ư c mơ mình p thì ngay c vi c gom ti n nhi u như lá mùa thu ñ ñ t cũng ph i làm”. Su t ñ i mình ông ñã không qu n ng i công s c ñ sưu t m và lưu gi l i nh ng tác ph m ch a ñ ng nét ñ p văn hóa truy n th ng c a dân t c như các bát c , chum, v i, bình hoa, các lo i v i s i nhu m t nhiên, s n ph m dân gian, s n ph m m 124 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ H NỘI thu t truy n th ng. V i tình yêu và nh ng n l c nh m lưu gi l i nh ng nét ñ p văn hóa truy n th ng Han Chang Ki ñã có công s c r t l n trong vi c qu ng bá nh ng nét ñ p c a văn hóa truy n th ng m t cách r ng rãi. Năm 2008 nhân d p k ni m 10 năm ngày m t c a Han Chang Ki, m t cu n sách ñ c bi t vi t v cu c ñ i c a ông ñư c xu t b n. Cu n sách là t p h p nh ng b c tranh kh c h a chân dung c a ông kèm theo nh ng c m nh n chia s c a 58 ngư i làm vi c trong lĩnh v c ngh thu t và truy n thông. Ngày 1 tháng 1 năm 2015 v a r i b o tàng có tên g i “Cây bám r sâu” – cũng chính là tên g i t p chí do ông phát hành chính th c ñư c ñưa vào s d ng. B o tàng ñư c xây d ng trên quê hương c a ông và lưu gi tr n v n g n 6500 s n ph m văn hóa truy n th ng mà sinh th i ông ñã sưu t p và gi gìn. 3. K T LU N Chính ph và ngư i dân Hàn Qu c ñã có nhi u ch trương, quy t sách và hành ñ ng c th ñ b o t n và phát tri n văn hóa truy n th ng. B i th , nh ng năm g n ñây, văn hóa truy n th ng Hàn Qu c ch ng nh ng không b m t ñi giá tr v n có mà còn k t h p hài hòa v i văn hóa hi n ñ i. Là m t qu c gia phát tri n thu c t p ñ u c a châu Á, Hàn Qu c không ch có th m nh v kinh t , kĩ thu t, quân s ..., mà còn ñang có tham v ng ph bi n, “xu t kh u” văn hóa sang các nư c trong khu v c. Thi t nghĩ, nh ng kinh nghi m và bài h c b o t n, phát tri n văn hóa dân t c c a Hàn Qu c s r t có ý nghĩa cho vi c xây d ng n n văn hóa tiên ti n, ñ m ñà b n s c dân t c c a chúng ta hi n nay TÀI LI U THAM KH O 1. Lê Quang Thiêm (2005), Khái ni m văn hóa văn minh và văn hóa truy n th ng Hàn , Nxb Đ i h c Qu c gia Hà N i. 2. Hwang Gwi Yeon & Tr nh C m Lan (2002), Tra c u văn hoá Hàn Qu c, Nxb Đ i h c Qu c gia Hà N i. 3. Kang Moon Man (2006), Văn hóa ñ i chúng – b m t và b n ch t, Nxb Nhân v t và tư tư ng. (강문만 , 대중문화의 겉과 속 I 』, 인물과사상사 , 2006). 4. Lee E Hwa (2013), Bu i ñ u g p g v i Văn hóa Hàn Qu c, Nxb Gimm Young ( 이이화 ,『처음 만나는 우리 문화』 , 김영사 , 2013). 5. H i Nghiên c u ñ i s ng văn hóa hàng ngày (1998), Văn hóa Hàn Qu c trong cu c s ng ñ i thư ng , Nxb NaNam. ( 일상문화연구회 ,『일상속의 한국문화』 , 나남출판 , 1998). 6. Youngju Won (2009), Câu chuy n v ñ i s ng 5000 năm c a ñ t nư c, Nxb Kye Rim . 7. ( 원영주 ,『우리나라 오천년 이야기 생활사 1 』, 계림 , 2009). 8. TẠP CHÍ KHOA HỌC −−− SỐ 11/2016 125 PROBLEMS ON LEGACY AND DEVELOPMENT OF THE REPUBLIC OF KOREA’S TRADITIONAL CULTURE: STATUS AND SOLUTIONS AbstractAbstract: It is considered that culture in general and traditional culture in particular is a resource of each country. This is a form of spiritual resource that is imperative to understand and preserve as well as to develop. Particularly in the era of globalization under the rapid development of modern media and communication, connection between people and countries are facilitated much more easily than ever before. Therefore, the preservation and development of traditional culture legacy is inevitable task of each country. The Republic of Korea (RoK) is also not exceptional. The RoK had stepped out of poverty and backwardness and entered the modern society with the achievements in all aspects, become the “Asian dragon”, as well. But in this context, the RoK faces the problem of preserving and promoting traditional culture in modern society. The paper reviews solutions and policies of RoK on traditional culture’s preservation and development of Korean government. KeywordsKeywords: Korea; traditional culture; legacy and development of traditional culture; traditional culture in modern society.
File đính kèm:
- van_de_ke_thua_va_phat_huy_van_hoa_truyen_thong_o_han_quoc_h.pdf
