Rèn luyện kỹ năng mềm thông qua hoạt động thuyết trình trong giờ học nói

d rèn luyn các KNM thông qua gi hc môn thc 
creative skills need to be trained. hành ting trên lp là mt gii pháp hu hiu. 
 Soft skills training in schools are the great 2. CÁC VN Đ LIÊN QUAN ĐN K 
significance in education reform especially in higher NĂNG 
education. Employment for graduated students is one 
of the most important criteria to evaluate the quality 2.1. Khái nim chung v k năng 
training of the universities. Being the lectures teaching Gn ñây chúng ra nghe nói nhiu v thut ng 
junior and senior students at department of French “k năng” như là k năng sng, k năng mm, k 
language and culture (civilization) of University of năng chuyên môn, k năng giao tip Doanh 
Languages and International Studies, we find that the nghip khi tuyn dng bên cnh nhng yêu cu v 
requirements to graduated students’ expertise and soft chuyên môn cũng ñòi hi các ng viên phi có ñ 
 121 
Tiu ban 1: Đào to chuyên ng 
các k năng cn thit. Điu này tr thành mt áp năng gii quyt xung ñt và hòa gii, k năng tư 
lc không nh ñi vi sinh viên tt nghip. Tuy duy sáng to phê phán, k năng thu hiu và thông 
nhiên, k năng là gì? Làm th nào ñ có k năng? cm vi ngưi khác, k năng ñàm phán, k năng 
Hc k năng khi nào,  ñâu? Đó là nhng câu hi t chc công vic hiu qu 
cn ñi sâu nghiên cu ñ giúp ngưi hc có ñưc 
 KNM b tr cho KNC, là nhng k năng chính 
nhng k năng cơ bn, nhm ng dng trong công 
 nhà tuyn dng yêu cu  ng viên. 
vic và cuc sng. 
 K năng sng (KNS), là kh năng ñ có ñưc 
 Có th ñnh nghĩa rng: k năng là năng lc 
 hành vi thích ng và tích cc giúp các cá nhân có 
hay kh năng ca ch th thc hin thun thc 
 th ng x hiu qu trưc các nhu cu và thách 
mt hay mt chui hành ñng trên cơ s hiu bit 
 thc ca cuc sng hàng ngày. 
(kin thc hay kinh nghim) nhm to ra kt qu 
mong ñi. Khái quát li KNS bao gm nhng KNM lit 
 kê  trên kt hp vi nhng k năng giúp ta phn 
 Có nhiu cách phân loi k năng khác nhau. ng mt cách hiu qu trưc nhng khó khăn ca 
Xét theo tng quan k năng ñưc chia ra làm 3 cuc sng và t ñó vươn lên mnh m ñ thành 
loi: k năng chuyên môn, k năng sng và k công hơn, ñó là: s t tin, k năng hc và t hc, 
năng làm vic. Xét theo khía cnh liên quan ñn k năng t to ñng lc hay t ñng viên bn 
chuyên môn, k năng cũng ñưc chia thành 3 loi: thân, k năng ñt mc tiêu cho mình trong cuc 
k năng cng, k năng mm và k năng hn hp. sng, k năng qun lý thi gian, k năng t nhn 
Da vào ñc ñim v la tui, v hc vn, v kinh thc giá tr ca bn thân, k năng lng nghe 
ngim sng và v nhu cu ngh nghip, chúng tôi K năng ñưc hình thành khi chúng ta áp dng 
ñ xut thut ng dùng ñ ch k năng ñi vi ñi kin thc vào thc tin. K năng có ñưc do quá 
tưng sinh viên (ñi tưng nghiên cu): k năng trình lp ñi lp li mt hoc mt vài nhóm hành ñng 
cng, k năng mm và k năng sng. nht ñnh nào ñó. Các k năng thưng không tách 
 ri mà có mi liên quan cht ch vi nhau. 
 K năng cng (hard skills), nhóm k năng v 
chuyên môn hay bng cp thưng xut hiên trên K năng không phi t nhiên có ñưc mà ñưc 
bn lý lch liên quan ñn kh năng hc vn, kinh hình thành trong quá trình hc tp và ñưc hoàn 
nghim, s thành tho v chuyên môn. Là nhng thin dn trong công vic và cuc sng. Quá trình 
  ă   
kin thc mà ngưi hc có ñưc thông qua hot hình thành k n ng di n ra c trong và ngoài h 
 thng giáo dc. K năng luôn có ch ñích và ñnh 
ñng hc tp và ñào to t nhà trưng và có th 
 hưng rõ ràng và ñu tri qua các bưc sau: hình 
coi ñây là nhng k năng nn tng. 
 thành mc ñích, lên k hoch, cp nht kin thc, 
 K năng mm (soft skills), là thut ng dùng ñ luyn tp và sau cùng là ng dng và hiu chnh. 
ch nhng k năng quan trng trong cuc sng Hãy bit tn dng tt c các k năng. Trong khi 
con ngưi, có liên quan ñn vic s dng ngôn khám phá và xây dng nhng KNM không nên 
ng, kh năng hòa nhp xã hi, thái ñ và hành vi xem nh nhng KNC vì hai k năng này b tr 
ng x áp dng vào vic giao tip gia ngưi vi cho nhau và càng không nên b qua nhng KNS 
ngưi, là nhng th thưng không ñưc hc trong vì nhng k năng này giúp con ngưi thc hin 
nhà trưng, không liên quan ñ kin thc chuyên ñy ñ các chc năng và hòa nhp vào cuc sng 
môn mà ch yu ph thuc vào cá tính ca tng hàng ngày. Chìa khóa dn ñn thành công thc s 
ngưi. Chúng quyt ñnh bn là ai, làm vic th nào, là phi bit kt hp khéo léo c 3 k năng trên. 
là thưc ño hiu qu cao trong công vic. 2.2. K năng mm vi hot ñng tuyn dng 
 Mt s k năng có th ñưc coi là KNM bao ca doanh nghip 
gm: k năng giao tip ng x, k năng làm vic Ngoài trình ñ hc vn cơ bn và bng cp 
nhóm, k năng lãnh ño, k năng thuyt trình, k trình ñ, ñ khi ñu mt công vic thì còn có rt 
122 
Chin lc ngoi ng trong xu th hi nhp Tháng 11/2014 
nhiu k năng khác na mà ngưi ch doanh Đi vào tìm hiu v mc tiêu ca chương trình 
nghip ñòi hi nhng nhân viên ca mình cn phi ñào to c nhân ting Pháp trưng ĐHNN-
có. Qua kho sát trên 100 mu tin tuyn dng ca ĐHQGHN là “Nhm ñào to ra nhng nhà chuyên 
doanh nghip có th nhn thy 3 nhóm k năng môn có kh năng thích ng cao, có kin thc tt 
xut hin vi tn xut cao nht, ñó là: nhóm k v ting Pháp và s dng thành tho ting Pháp 
năng v chuyên môn, nhóm k năng mm và tương ñương mc C1 theo khung tham chiu châu 
nhóm k năng v lãnh ño. Âu; có tính linh hot, năng lc cơ bn (như kh 
 năng giao tip, xác ñnh và gii quyt vn ñ, năng 
 Mt cuc kho sát mi ñây do Ngân hàng Th 
 lc gii quyt vn ñ); có nhng KNM như k 
gii và Vin Nghiên cu Qun lý Trung ương tin 
 năng giao tip, tìm tòi, suy xét, làm vic nhóm; 
hành (CIEM) vi s tham gia ca 350 công ty 
 hiu bit v môi trưng ña phương, trong nưc 
thuc lĩnh vc sn xut và dch v ti Hà Ni, 
 hay quc t, mà  ñó ting Pháp ñưc s dng 
thành ph H Chí Minh và các tnh lân cn v tiêu 
 như mt ngoi ng, hay mt ngôn ng quc t; có 
chí cho mt lc lương lao ñng tay ngh cao ñó 
 kin thc v xã hi, văn hóa rng ln; có th tip 
là: k năng giao tip, k năng làm vic nhóm và 
 tc t hc, tham gia hc tp  bc hc cao hơn, 
k năng tư duy phê phán, gii quyt vn ñ. 
 tích lũy nhng phm cht và k năng cá nhân 
 Đây là nhng tiêu chí có tn xut cao nht qua cũng như ngh nghip quan trng ñ tr thành 
cuc thăm dò. Như vy nhà tuyn dng cn  chuyên gia, các nhà qun lí, lãnh ño trong lĩnh 
ngưi lao ñng không ch bng cp mà c k năng. vc chuyên môn ca mình”.1 Tc là ñ tr thành 
Có th thy k năng làm vic nhóm và gii quyt c nhân ting Pháp, bên cnh nhng k năng v 
vn ñ là k năng quan trng vi ngưi công nhân, chuyên môn, sinh viên tt nghip cn ñưc rèn 
còn ñi vi gii công chc, văn phòng và qun lý: luyn thêm nhiu k năng khác. 
k năng tư duy phê phán tip theo ñó là các k 
 Như vy có th thy yêu cu v chun ñu ra 
năng gii quyt vn ñ, k năng lãnh ño và k 
 ca trưng ĐHNN-ĐHQGHN, sinh viên tt 
năng giao tip. 
 nghip cn ñưc trang b nhng KNM ñó là: các 
 Nhng ngưi s dng lao ñng ñang ñưa ra k năng cá nhân, k năng làm vic nhóm, k năng 
mt thông ñip cho ngành giáo dc: các k năng qun lí và lãnh ño, k năng giao tip, k năng 
trên không th thu nhn ñưc mt sm mt chiu giao tip s dng ngoi ng và k năng công 
bng cách hc thuc lòng, giáo viên ging – hc ngh thông tin. 
sinh chép, mt thc t ph bin  nhiu trưng 
 Thy ñưc tm quan trng ca KNM, bt ñu 
Vit Nam. Nu h thng giáo dc, nht là giáo dc 
 t năm hc 2013-2014, trưng ĐHNN-ĐHQG HN 
ñi hc, vi trng trách chun b ngun nhân lc 
 ñã trin khai vic rèn luyn KNM cho ñi tưng là 
cho th trưng lao ñng, mun ñem ñn nhng k 
 sinh viên năm th 3 ca tt c các khoa trong 
năng ngh nghip mà ngưi s dung lao ñng 
 trưng vi ni dung Hưng dn s dng và 
mong mun, thi nht thit phương pháp ging dy 
 thuyt trình bng powerpoint, hiu qu và thành 
s cn phi thay ñi. 
 tho nht. 
 2.3. K năng mm vi giáo dc ñi hc 
 Tuy ñây mi ch là nhng hot ñng rèn luyn 
 Hin nay KNM là môn hc ñã ñưc ñưa vào ban ñu và cũng ch din ra vi thi lưng là 2 tit 
ging dy  nhiu nưc trên th gii.  Vit Nam hc nhưng qua ghi nhn phn hi t phía ngưi 
các k năng này chưa ñưc chú trng trong ni hoc, sinh viên rt thích thú khi ñưc tri nghim 
dung ging dy. Nhà trưng ch c cung cp tht các gi hc thc hành và qua ñó ñưc rèn luyn 
nhiu kin thc chuyên môn cho ngưi hc dn nhng k thut b tr cho k năng thuyt trình, k 
ñn tình trng sinh viên khi ra trưng thiu ht rt 
nhiu k năng. 
 1  2012/DBCI.html 
 123 
Tiu ban 1: Đào to chuyên ng 
năng s ñng hành cùng ngưi hc trong cuc em nhóm hp, chn ch ñ. Vi kinh nghim và 
sng cũng như trong công vic sau này. vi hiu bit v ngun tài liu thày có th giúp các 
 em tránh ñi vào ngõ ct. Thày cũng phi dành quĩ 
 Phi xut phát t nhu cu ca doanh nghip, 
 thi gian tương ñi cho sinh viên trong vic sa 
ca ngưi s dng lao ñng và ñc bit là ca 
 dàn bài, góp ý cho phn minh ha: thit k trang 
ngưi lao ñng ñ xây dng chin lưc ñào to 
 bìa, thit k các trang trình chiu, video hoc các 
thích hp. Thông ñip mà ci cách giáo dc cn 
 tài liu nghe nhìn, cách tìm tư li qua sách v 
truyn ti ñó là nhng KNM ñc bit là k năng 
 ñc bit là qua mng Internet, ngun tư liu mà 
giao tip, làm vic theo nhóm và tư duy phê phán 
 sinh viên rt yêu thích, cách trình bày phn trích 
là nhng k năng cn thit cho tương lai. 
 dn sách... 
 3. RÈN LUYN K NĂNG MM THÔNG 
 3.2. Đánh giá vic rèn luyn k năng mm 
QUA HOT ĐNG THUYT TRÌNH TRONG 
GI HC DIN ĐT NÓI Mc ñích là rèn luyn KNM cho sinh viên tích 
 hp vi hot ñng hc thc hành ting môn din 
 3.1. Rèn luyn k năng mm thông qua hot 
 ñt nói nên trong khâu ñánh giá giáo viên cn chú 
ñng thuyt trình 
 trng vào các bài tp kim tra cho các KNM ñã 
 Vic rèn luyn KNM  các trưng chuyên ng nêu  trên. 
có th ñưc tin hành song song vi các gi dy 
 Có th tin hành làm vic theo nhóm: nhóm 
thc hành ting qua vic rèn luyn các k năng 
 hp, t chc, lãnh ño, qun lý thi gian, phân 
nghe, nói, ñc và vit. 
 công, theo dõi tin ñ công vic 
 Trong bn k năng thc hành ngôn ng ñưc 
 Chú trng vic hoàn thin k năng giao tip 
ñ cp  trên, k năng din ñt nói luôn ñưc ñt 
 (k năng giao tip bng ting Pháp): chào hi, t 
lên hàng ñu. Nói là quá trình sn sinh ngôn ng 
 tin trưc ñám ñông, kim soát ngôn ng phi li 
ñ thc hin mc ñích giao tip. Thông thưng 
 nói, nm ñưc ni dung ca vn ñ trinh bày, s 
trong ging dy k năng din ñt nói ngoài các 
 dng nhun nhuyn các mu câu dùng ñ thuyt 
hình thc như bài tp ñóng vai vi các tình hung, 
 trình trong ting Pháp, kim soát din ngôn, t 
t tranh, tranh lun thuyt trình là loi bài tp 
 vng, ng âm 
giao tip mà sinh viên vi hành trang ngôn ng 
vng chc ca mình, ñưc trang b thêm nhng k Và không th thiu ñưc hot ñng góp ý, ñưa 
năng khác có th t tin giao tip trong nhng tình nhn xét cá nhân cho phn bài thuyt trình ca các 
hung c th. Các bài tp này có th là bài ñc bn trong lp, ñt câu hi cho nhng vn ñ mình 
thoi, hi thoi hoc tam thoi và các bn trong lp quan tâm hay nói c th là 
 hc cách tương tác 
 Loi bài tp này ñòi hi s lao ñng nghiêm 
túc ca sinh viên cũng như ca giáo viên. Sinh Hin nay vi công ngh thông tin tiên tin giáo 
viên phi tư duy ñ chn ñưc vn ñ m, mang viên có th trao ñi bài vi sinh viên qua các kênh 
tính thi s, có ngun tư liu di dào ñ ñưc tr như facebook, twitter, messenger, instagram 
giúp. Nhóm hp nhng sinh viên có cùng s thích ñây là các kênh giao tip gii tr thưng s dng, 
ñ cùng nhau xây dng nên b khung cho vn ñ min phí và cũng có th là cơ hi ñ có ñưc s 
mình s ñ cp. Tip ñn phi phân công, nhc ñóng góp ý kin trong phm vi ca các bn cùng 
nh nhau hoàn thành bài tp cho ñúng tin ñ và lp, các bn có cùng mi quan tâm. 
kt thúc bng vic cùng xut hin trưc công 
 S dng các bài tp thuyt trình trong gi hc 
chúng, thuyt trình, ñng viên, h tr cho nhau, 
 din ñt nói ñưc xem như là mt hot ñng có 
cùng nhau lp lun, bo v vn ñ mình mun 
 hiu qu ñ rèn luyn nhng KNM cn thit: phát 
trình bày. V phía giáo viên, ngưi thày luôn luôn 
 trin k năng giao tip, làm vic nhóm, cách tìm 
ñng hành vi sinh viên ca mình t giây phút các 
124 
Chin lc ngoi ng trong xu th hi nhp Tháng 11/2014 
tư liu, s dng k thut h tr powerpoint trong giúp sinh viên nhanh chóng thích nghi vi cuc 
vic thit k tp tin, thuyt trình kt hp vi sng, hòa nhp vi cng ñng, hòa nhp vi xã hi. 
vic ñt ñưc mc tiêu trong hc din ñt nói: 
 TÀI LIU THAM KHO 
kim soát din ngôn, t vng, ng pháp, ng âm. 
 1. BOUTINET J. – P. (2006), Compétences 
 4. KT LUN transversales pour l’enseignement des langues 
 étrangères, 3ème éd., Paris, PUF. 
 Do thiu k năng nên sinh viên Vit Nam ñang 
 2. HALL R. (2009), Tht ñơn gin thuyt trình, NXB 
ñánh mt nhiu cơ hi vêc làm. Nhng KNM cn Lao Đng xã hi. 
phi rèn luyn ñ ñáp ng ñưc yêu cu ca cơ 
 3. KLAUS P. (3/2012), S tht cng v k năng mm, 
quan tuyn dng ñó là k năng làm vic nhóm, k NXB Tr. 
năng giao tip, thuyt trình, k năng tư duy, phê 
 4. POULET P. (1998), Développer les compétences 
phán, sáng to transversals et méthodologies, SED. 
 Xây dng chương trình môn hc KNM ñ ñưa 5. REY B., CARETTE V., KAHN S. (2007), les 
vào ging dy là vic làm cp thit trong tình hình compétences à l’école, De Boeck. 
hin nay khi mà cht lưng ngun nhân lc ca 6. TIERNEY E. (2005), 30 phút dành ñ phát trin k 
 năng giao tip, NXB Ph n. 
chúng ta ñang có nhiu vn ñ. Kt hơp mt cách 
ñng b các gii pháp ñi mi ni dung ging dy 7. Trn Ngc Tam, Nguyn Văn Thưng (5/2012), S 
 dng phương pháp thuyt trình theo hưng phát huy 
s giúp sinh viên tt nghip ra trưng có công ăn tính tích cc ca sinh viên trong các nhà trưng hin 
vic làm, có cuc sng n ñnh. nay, Dy và Hc ngày nay, tr 18-19. 
 T nghiên cu: “Rèn luyn K năng mm cho 8. VĨNH THNG (10/2011), Top 10 k năng mm 
 cho bn tr, NXB Tr. 
sinh viên” thông qua hot ñng day – hc chúng 
tôi có nguyn vng ñưc tip tc nghiên cu vn 9. 
 transversale.htm 
ñ: “K năng sng cho sinh viên ngoài gi lên 
 10.  
lp”. Vic rèn luyn các k năng xã hi này s 
 125