Phụ nữ và du lịch nông thôn – Nghiên cứu trường hợp Cồn Sơn, Cần Thơ

của phụ nữ trên địa bàn. Tỷ lệ phụ nữ tham gia
cung cấp các sản phẩm, dịch vụ du lịch trên cồn hiện
nay chiếm trên 67%. Với các hình thức tham gia cụ
thể:
Dựa vào Bảng 3: Danh mục công việc phụ nữ tham
gia trong hoạt động du lịch Cồn Sơn có thể nhận thấy
các công việc, hoạt động du lịch khá đa dạng, tạo điều
kiện cho những người phụ nữ lớn tuổi cũng có thể
tham gia du lịch với những công việc phù hợp với khả
năng, điều kiện sức khỏe của bản thân như: giới thiệu
về lịch sử vùng đất trong sự hiểu biết của bản thân,
buôn bán trái cây thu hoạch được từ vườn; được trò
chuyện, giao lưu với khách.
• “Mình có việc làm tại chỗ, mình vừa chăm sóc gia
đình, vừa chăm sóc con cái, chồng con ở nhà, vừa
có thêm thu nhập, không phải đi làm thuê, làm
mướn ở ngoài.” (Chị Năm - chủ vườn du lịch, 46
tuổi, phỏng vấn ngày 29/3/2018)
Nhằm tạo ấn tượng thuhút khách đến với địa phương,
nữ giới Cồn Sơn chung tay tạo nên các sản phẩm, dịch
vụ du lịch độc đáo, duy nhất. Nhóm phụ nữ trong tổ
du lịch cùng nhau thảo luận, góp ý và thống nhất cho
từng sản phẩm, dịch vụ của cá nhân tham gia. Chính
quá trình này đã tạo nên nhữngmón ăn đặc sắc chỉ có
ở địa phương, những dịch vụ hướng dẫn khách làm
các món bánh truyền thống, các hoạt động đánh bắt
cá, câu cá, tham quan mô hình bè cá trên sông, dịch
vụ cá lóc bay trong hoạt động thường nhật khi cho cá
ăn.
Trong Bảng 4: Thống kê lượt khách và doanh thu từ
hoạt động du lịch trên địa bàn Cồn Sơn. Hoạt động
du lịch đã có bước phát triển rõ rệt khi số lượt khách
và doanh thu đã tăng đáng kể qua thời gian hoạt động.
Nguồn doanh thu có được từ hoạt động du lịch đã thể
hiện đáng kể vai trò của phụ nữ trong du lịch, đã được
thể hiện rõ.
Bên cạnh đó, hoạt động du lịch không chỉ mang lại
nguồn thu nhập thêm cho các chị em phụ nữ trực tiếp
tham gia du lịch mà còn mang lại nguồn thu gián tiếp
cho các chị em khác trên địa bàn Cồn Sơn khi số lượt
khách đến địa phương gia tăng, tạo cơ hội cho các chị
em có thể bán tại chỗ các sản phẩm nông sản, các sản
vật do chị em tự chế biến làm ra như các mặt hàng
khô cá lóc, rượu làm từ trái cây, các loại bánh trái khi
khách có nhu cầu tìm mua đặc sản địa phương mang
về, giúp chị em kiếm thêm thu nhập.
Những kết quả đó đã tạo động lực không chỉ cho nữ
giới ở Cồn Sơn thamgia hoạt động du lịch ngay từ ban
đầu mà còn tạo sự tin tưởng, động lực giúp những
phụ nữ chưa tham gia hoạt động du lịch quan tâm,
tìm hiểu và tham gia thử nghiệm với nhiều vai trò
nhỏ khác nhau trong quá trình đa dạng hóa sản phẩm
du lịch Cồn Sơn nhằm phục vụ khách trong và ngoài
nước.
Du lịch nông nghiệp tạo điều kiện giúp phụ
nữ được học hỏi và khẳng định giá trị bản
thân
Với quyết tâm thực hiện du lịch với phương châm vừa
làm vừa học hỏi, các chị em phụ nữ tham gia vào các
khóa học tập, tập huấn, trao đổi học hỏi kinh nghiệm
làm du lịch từ các địa phương khác. Trong giai đoạn
đầu, cộng đồng phụ nữ được tham gia khóa tập huấn
tại chỗ do các giảng viên có kinh nghiệm, hiểu biết của
các trường đại học trong khu vực đồng bằng sôngCửu
Long và các trường khác trực tiếp hướng dẫn, giảng
dạy về các quy trình, phương pháp đón tiếp, phục vụ
khách du lịch. Được hướng dẫn cách thức triển khai
hoạt động du lịch, gợi mở ý tưởng, hướng dẫn phụ nữ
làm các món ăn dân dã, triển khai các mô hình sản
phẩm đơn giản phục vụ khách du lịch,
Ngoài ra, chính quyền địa phương còn tạo nhiều điều
kiện, cơ hội cho các chị em phụ nữ làm du lịch được
đi tham quan học tập các mô hình làm du lịch nông
thôn ở các địa phương lân cận như Bến Tre, An Gi-
ang, Vĩnh Long. Đây là những địa phương có điều
742
Tạp chí Phát triển Khoa học và Công nghệ – Khoa học Xã hội và Nhân văn, 4(4):738-746
Bảng 2: Danh sách thành viên tổ hợp tác du lịch nông thôn Cồn Sơn
STT Tên thành viên Dịch vụ Vai trò
Hộ chính thức
1 Phan Hữu Cảnh Ẩm thực – Liên kết vườn Tổ trưởng
2 PhanThị Kim Phước Ẩm thực – Liên kết vườn Thành viên
3 NguyễnThành Tâm Liên kết vườn Tổ phó
4 Võ VănTho Liên kết vườn Trưởng ban quản lí
5 Lý Văn Bon Liên kết vườn Thành viên
6 PhanThị Luôn Liên kết vườn Thành viên
7 NguyễnThị Út Ẩm thực Bí thư khu vực
8 NguyễnThị Phương Ẩm thực Thành viên
9 NguyễnThị Phước Ẩm thực Thành viên
10 PhanThị Kim Ngân Bánh dân gian – Vườn Thành viên
11 Tô Hoàng DịchThủy Dịch vụ vận chuyển Thành viên
12 NguyễnThị KimThủy Nghề dân gian Thành viên
Hộ thử nghiệm
1 Lê Trung Tín Liên kết vườn Thử nghiệm
2 LêThị Mỹ Hòa Ẩm thực Thử nghiệm
3 Bùi Thúy Liễu Liên kết vườn Thử nghiệm
Nguồn: Tổ hợp tác du lịch nông thôn cồn Sơn, 2017
Bảng 3: Danhmục công việc phụ nữ tham gia trong hoạt động du lịch Cồn Sơn
Danh mục các công việc Nhóm lao động Số lao động nữ
Nấu ăn Dịch vụ ẩm thực 5
Hướng dẫn làm bánh dân gian Dịch vụ ẩm thực 3
Dẫn đường, hướng dẫn tham quan
vườn
Hướng dẫn 8
Bán các sản vật địa phương Buôn bán 3
Phục vụ đờn ca tài tử Phục vụ 2
Chèo đò đưa khách Phục vụ vận chuyển 1
Tổng số lao động nữ: 22
Nguồn: Nhóm tác giả khảo sát, 2018
Bảng 4: Thống kê lượt khách và doanh thu từ hoạt động du lịch trên địa bàn cồn Sơn
Năm Số tháng hoạt động Số lượt khách (lượt khách) Tổng doanh thu (đồng)
2016 5 3.129 459.393.000
2017 12 18.586 2.900.074.000
2018 3 4.232 671.863.000
Nguồn: Câu lạc bộ Liên Thế hệ, 2018
743
Tạp chí Phát triển Khoa học và Công nghệ – Khoa học Xã hội và Nhân văn, 4(4):738-746
kiện tự nhiên khá tương đồng với Cồn Sơn và đã có
hoạt động du lịch nông thôn triển khai trong thời gian
trước. Quá trình tham quan học tập không chỉ mở ra
cho phụ nữ cơ hội được đi tham quan, tìm hiểu mà
còn được trao đổi, chia sẻ về cácmô hình khai thác du
lịch ở các địa phương, từ đó có những kinh nghiệm,
bài học thực tiễn trong việc khai thác hoạt động du
lịch của gia đình và địa bàn Cồn Sơn trong tương lai.
Trong quá trình đi tham quan học hỏi kinh nghiệm,
các chị em ở địa bàn Cồn Sơn cũng muốn qua đó trao
dồi được các kỹ năng của cá nhân thông qua các hội
thi tay nghề trong lĩnh vực du lịch. Các kết quả đạt
được ở các hội thi tay nghề như Huy chương bạc với
món bánh kẹp của chị Bảy Muôn đã tạo ra động lực
to lớn cho các chị em phụ nữ trên cồn cố gắng nhiều
hơn nữa trong việc làm du lịch.
Bên cạnh đó, để mô hình du lịch được triển khai
thông suốt, quá trình hoạt động phục vụ khách tạo
tính chuyên nghiệp và qua đó để có thể thực hiện các
công tác tuyên truyền, quảng bá cho mô hình du lịch
nông thôn trên địa bàn Cồn Sơn đến với nhiều thị
trường khách cũng như nhiều các đại lý, công ty du
lịch thì cộng đồng phụ nữ cũng rất tích cực, tự nguyện
tham gia vào các Hội Người cao tuổi, câu lạc bộ Liên
thế hệ nhằm tạo nên cộng đồng lớn chung tay làm
du lịch. Việc liên kết các chị em với nhau tạo thành
một khối hoạt động thống nhất, đồng bộ, vững mạnh
giúp hoạt động du lịch Cồn Sơn có thể phát triển được
nhiều hơn trong tương lai.
Du lịch nông thôn đã phát huy được các giá trị đặc
trưng khi khai thác cảnh quan, văn hóa bản địa, các
hoạt động điển hình của vùng nông thôn để thu hút
khách du lịch mà bên cạnh đó còn mang lại giá trị
tích cực cho cộng đồng nói chung và cộng đồng phụ
nữ nông thôn nói riêng khi tạo điều kiện cho người
phụ nữ được khẳng định mình, ý thức được các giá
trị bản thân và không ngừng mởmang kiến thức, học
hỏi lẫn nhau, học hỏi từ khách du lịch. Phụ nữ không
còn để các vấn đề trình độ học vấn, không để các hệ
tư tưởng phong kiến giam giữ người phụ nữ quanh xó
bếp bằng việc giúp phụ nữ chủ động, tích cực thamgia
du lịch bằng chính khả năng nấu nướng hàng ngày,
bằng chính sự hiểu biết sâu rộng về văn hóa, lịch sử,
truyền thống của địa phương, bằng chính các hoạt
độngnôngnghiệp thườngngày đã giúp bao thế hệ phụ
nữ mưu sinh.
“Khi khách đến đây mà mình được nói về Cồn Sơn, về
con người,.. thì thấy rất hãnh diện.” (Chị Bảy Muôn –
chủ vườn du lịch, 53 tuổi, phỏng vấn ngày 11/2/2018)
Có thể nhận thấy, hoạt động du lịch đã giúp cho cộng
đồng phụ nữ ý thức được các giá trị văn hóa của địa
phương, từ đó giúp phụ nữ hiểu hơn về việc bảo tồn
các trang phục, món ăn truyền thống và lối sống dân
dã từ bao đời nay trên cồn.
KẾT LUẬN
Trong xu thế hội nhập và đi lên của đất nước, phụ nữ
nông thôn tiếp tục phát huy và khẳng định vai trò, vị
trí của mình đối với sự phát triển của gia đình nói
riêng và của xã hội nói chung. Trường hợp ở Cồn
Sơn là một ví dụ điển hình cho thấy, khi nền kinh
tế càng phát triển, phụ nữ càng có nhiều cơ hội hơn
để tham gia vào nền kinh tế thị trường và khiến nam
giới phải chia sẻ trách nhiệm chăm sóc gia đình. Khi
quyết định làm du lịch nông thôn, tầm ảnh hưởng của
người phụ nữ được nâng cao và những gì phụ nữ tạo
ra được công nhậnmột cách công khai chứ không còn
là những hy sinh, việc làm thầm lặng trong nhà.
Ngoài việc mang lại thu nhập đáng kể cho gia đình, tổ
chức du lịch nông thôn là một hình thức để tiếng nói
và quyết định của người phụ nữ trở nên có giá trị hơn
trước đây rất nhiều. Thông qua làm du lịch, nhu cầu
và khát vọng được khẳng định mình, được lắng nghe
và cống hiến cho xã hội của người phụ nữ nông thôn
có cơ hội được thể hiện một cách rõ ràng và chân thật
nhất.
DANHMỤC TỪ VIẾT TẮT
ĐBSCL: Đồng bằng sông Cửu Long
WID: Women in Development - Phụ nữ trong phát
triển
WAD: Women and Development - Phụ nữ và phát
triển
GAD: Gender and Development - Giới và phát triển
TUYÊN BỐ VỀ XUNGĐỘT LỢI ÍCH
Bản thảo này không có xung đột lợi ích
TUYÊN BỐĐÓNGGÓP CỦA TÁC GIẢ
1. Bài viết được nhóm tác giả phân công thực hiện
dựa trên kết quả thực địa, phỏng vấn sâu và thamkhảo
một số bài viết và công trình nghiên cứu có liên quan
đến chủ đề nghiên cứu. Trong đó:
- Tác giả Trương Hoàng Tố Nga
• Thu thập thông tin, thực địa, phỏng vấn sâu;
• Viết Địa điểm nghiên cứu và phương pháp
nghiên cứu (viết phần địa điểm nghiên cứu) và
Tóm tắt bằng tiếng Anh.
• Viết phầnThảo luận
- Tác giả TrầnThị Tuyết Vân
• Thu thập thông tin, thực địa, phỏng vấn sâu;
• Viết phần Tóm tắt tiếng Việt, và biên tập phần
Tài liệu trích dẫn
• Viết phần Kết quả,Thảo luận (Mục 4.1) và phần
Kết luận
744
Tạp chí Phát triển Khoa học và Công nghệ – Khoa học Xã hội và Nhân văn, 4(4):738-746
- Tác giả Nguyễn Duy An
• Biên tập chỉnh sửa nội dung đặt vấn đề và Địa
điểm nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu
(phần phương pháp nghiên cứu)
• Biên tập và chỉnh sửa nội dung bài viết.
Tuyên bố đóng góp về mặt khoa học của bài nghiên
cứu:
2. Bài viết có đóng góp vềmặt lý luận đó là đưa ramột
minh họa cụ thể cho vai trò của phụ nữ trong phát
triển du lịch ở khu vực nông thôn, góp phần làm sáng
tỏ vai trò và vị thế của phụ nữ, bổ sung một tài liệu
tham khảo cho các nghiên cứu về giới trong du lịch.
Đóng góp vềmặt thực tiễn của bài viết đó là phân tích
hiệu quả của hoạt động du lịch tại Cồn Sơn, trong đó
có sự đóng góp quan trọng của phụ nữ, giúp họ nhận
được sự đánh giá tích cực hơn và có được vị thế bình
đẳng hơn trong cộng đồng.
LỜI CẢMƠN
Đây là sản phẩm của đề tài cấp Nhà nước ”Phát triển
chuỗi giá trị du lịch nông nghiệp tại Đồng bằng sông
CửuLong trong bối cảnhmới”. Mã sốKX.01.52/16-20
TÀI LIỆU THAMKHẢO
1. Phương NT. Từ ”Phụ nữ trong phát triển” đến ”Giới và phát
triển” với vấn đề tham gia chính trị của phụ nữ ở Việt Nam.
Tạp chí Tổ chức Nhà nước. 2017;Available from: 
vn/news/detail/36099/.
2. Lane B. What is rural tourism. Journal of Sustainable Tourism.
Taylor & Francis Online. 1994;2:7–21. Available from: https:
//doi.org/10.1080/09669589409510680.
3. Jafari J. Encyclopedia of Tourism. Switzerland: Springer Na-
ture. 2000;p. 514–515.
4. Sen VV, Loan NT, Vân TTT. Định hướng khai thác sản phẩm
đặc thù trong phát triển du lịch nông thôn ở An Giang. Tạp
chí Phát triển Khoa học và Công nghệ. TPHCM: Đại học Quốc
gia TPHCM. 2017;20(X3).
5. Judie C, Wall G. Tourism Employment in Bali: A Gender Anal-
ysis. Tourism Economics. 1995;1(4):389–401. Available from:
https://doi.org/10.1177/135481669500100406.
6. Mcgehee NG, Kim K, Jennings GR. Gender and motivation
for agri-tourism entrepreneurship. Tourism Management.
2007;28(1):280–289. Available from: https://doi.org/10.1016/
j.tourman.2005.12.022.
7. Jennings G, Stehlik D. Agricultural women in central Queens-
land and changing modes of production. Rural Society.
2000;10(1):63–78. Available from: https://doi.org/10.5172/rsj.
10.1.63.
8. O’Connor P. Tourism and development in Ballyhoura:
Women’s business? Economic and Social Review.
1995;26(4):369–401.
9. Fruman C, Twining-Ward L. Empowering Women Through
Tourism. 2017;Available from: https://blogs.worldbank.org/
psd/empowering-women-through-tourism-0.
10. Tổng cục Du lịch. Bình đẳng giới trong du lịch. 2012;Avail-
able from: 
portalid=1&tabid=352&itemid=45.
745
Science & Technology Development Journal – Social Sciences & Humanities, 4(4):738-746
Open Access Full Text Article Research Article
The University of Social Sciences and
Humanities, VNU-HCM
Correspondence
Tran Thi Tuyet Van, The University of
Social Sciences and Humanities,
VNU-HCM
Email: tuyetvan@hcmussh.edu.vn
History
 Received: 22/3/2020 
 Accepted: 30/11/2020 
 Published: 20/12/2020
DOI : doi.org/10.32508/stdjssh.v4i4.600 
Copyright
© VNU-HCM Press. This is an open-
access article distributed under the
terms of the Creative Commons
Attribution 4.0 International license.
Women and rural tourism in the integration context – case study
in Con Son, Can Tho
Tran Thi Tuyet Van*, Nguyen Duy An, Truong Hoang To Nga
Use your smartphone to scan this
QR code and download this article
ABSTRACT
Tourism is one of the most important sectors creating jobs for women. According to the Tourism
Human Resource Development Program by the Vietnam National Administration of Tourism in
2015, the proportion of women in tourism accounted for 56% of the general labor force. In ru-
ral areas, participation in tourism organizations helps to significantly improve incomes and spiritual
life of women. Through the tourist benefits, there has been a positive change in the awareness of
gender equality that women are not only able to enhance income for themselves and their family
but also contribute to local socio-economic development. The research team has selected Con
Son (Son Island) in Can Tho Municipality for the survey because women here participate in almost
all rural tourist activities. With the help of ethnographic fieldwork, participate observation and in-
depth interview, the objective of the study is to assess the status and role of women in organizing,
managing and implementing tourist activities. The results show that through tourism, the position
of rural women, in family as well as in community, is lifted up. In parallel, tourism offers women
many opportunities to manifest their capacity and to affirm their values.
Key words: Con Son (Son Island), women in tourism, rural tourism, role of women
Cite this article : Van T T T, An N D, Nga T H T. Women and rural tourism in the integration context 
–case study in Con Son, Can Tho. Sci. Tech. Dev. J. - Soc. Sci. Hum.; 4(4):738-746.
746