Những tác động và sự ảnh hưởng của việc làm thêm đối với kết quả học tập của sinh viên trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

ẽ bị ảnh hưởng ít 
nhiều. Vì vậy, nghiên cứu về “Những tác động và sự ảnh hưởng của việc làm thêm đối với 
kết quả học tập của sinh viên trên địa bàn TP.HCM” là rất cần thiết. Kết quả nghiên cứu sẽ 
là cơ sở thực tế giúp cho trường có thêm căn cứ để hỗ trợ cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn vừa 
học vừa làm thêm, đồng thời giúp cho các sở, ban, ngành, đoàn thể, các doanh nghiệp có căn cứ 
để tuyển dụng và bố trí việc làm thêm cho sinh viên của trường. 
2 NHỮNG TÁC ĐỘNG VÀ SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC LÀM THÊM ĐỐI VỚI KẾT 
QUẢ HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN TRÊN ĐỊA BÀN TP.HCM 
2.1 Những ảnh hưởng tích cực của việc làm thêm mang lại cho sinh viên 
Nếu như trước kia, chủ yếu sinh viên ở tỉnh xa, có hoàn cảnh gia đình khó khăn mới đi làm thêm, thì 
nay việc vừa đi học vừa đi làm đã trở thành nhu cầu của đa phần sinh viên. 
Về mặt tích cực, có thể coi công việc ngoài giờ của sinh viên là một môi trường học tập mà nhà 
trường không thể dạy được.Những công việc đó không chỉ tạo cơ hội để em hoàn thiện về vốn kiến 
thức, kỹ năng ngôn ngữ, mà còn giúp sinh viên có thêm thu nhập để trang trải cuộc sống. Sinh viên 
được giao tiếp rộng hơn bên ngoài xã hội, điều này giúp cho họ có được thêm sự tự tin và mạnh 
mẽ, rất có ích cho cuộc sống sau khi tốt nghiệp. Bên cạnh đó họ có thể rèn luyện thêm những kỹ 
năng mà họ đã được học trên giảng đường nhưng chưa có dịp đem nó ra thực hành. Các công việc 
được sinh viên tìm kiếm chủ yếu mang tính thời vụ, có thể đi làm ngoài giờ học, như: Bán hàng, làm 
gia sư, trực điện thoại, chở hàng, xe ôm, phát tờ rơi, trông trẻ 
Ví dụ như sinh viên nghành ngoại ngữ làm nhân viên trong một số nhà hàng, quán ăn, trung tâm 
ngoại ngữ, được giao tiếp với người nước ngoài. Trong quá trình làm việc, họ có thể thực hành 
luôn khả năng nghe nói và giao tiếp. Hay như sinh viên trong các ngành kinh tế chẳng hạn, họ sẽ 
hiểu biết hơn về tâm lý khách hàng, cách điều hành của các ông chủ sao cho đem lại hiệu quả 
nhất 
2.2 Những mặt còn hạn chế của việc làm thêm mang lại cho sinh viên 
Đi làm thêm trong quá trình học tập giúp sinh viên tích lũy kinh nghiệm, trau dồi kỹ năng, vốn sống 
và có thêm thu nhập là những mặt “được”, song hệ lụy cũng không ít. 
2.2.1 Không tập trung cho việc học 
Vì ham muốn số tiền làm thêm trước mắt mà nhiều bạn sẵn sàng giảm thời gian lên lớp để đi làm 
kiếm tiền hoặc nếu có lên lớp họ cũng sẽ dễ mất tập trung khi học. 
2.2.2 Sức khỏe các bạn sinh viên bị ảnh hưởng và những nguy hiểm rình rập 
Việc đổ dồn thời gian và tâm trí cho việc làm thêm khiến cho các bạn sinh viên không có thời gian 
cho việc tự học đồng thời sức khỏe cũng bị ảnh hưởng không kém. Hiện nay, tại địa bàn TP.HCM 
các bạn sinh viên đăng ký chạy grab để kiếm thêm nguồn thu nhập rất nhiều. Công việc không đòi 
hỏi nhiều yêu cầu, chỉ cần có xe máy và thời gian, song vài lần bị khách “bùng” tiền hàng, lại hay 
phải đi sớm, về khuya ở những địa bàn xa khiến các bạn về nhà mệt mỏi, ít dành thời gian cho việc 
1186 
tự học của bản thân. Khi đọc báo chúng ta lại thường thấy những mẫu tin về việc các tài xế grab bị 
cướp tiền, cướp tài sản nên sự an toàn cho các bạn sinh viên cũng khó được đảm bảo. 
2.2.3 Không có thời gian cho việc tự học 
Công việc đòi hỏi cường độ rất cao (chưa nói là khắc nghiệt) mà lương thì vô cùng sinh viên. Với 
cường độ lao động như vậy, họ có thể nằm lăn ra ngủ khi về nhà trọ. Bài vở vì thế cũng đành phải 
xếp sau. Đây có thể coi là một trong những nguyên nhân mà số sinh viên phải thi lại, học lại không 
phải là con số nhỏ. 
2.2.4 Sinh viên dễ ham mê vật chất nhất thời mà quên mất mục tiêu trong việc học 
Các bạn sinh viên chọn các công việc làm thêm trái ngành học chỉ để kiếm tiền dễ khiến các bạn 
sa ngã. Cái nguy hiểm nhất chính là những mối hiểm họa bên ngoài xã hội mà không phải sinh 
viên nào cũng biết được (hoặc có biết được nhưng khó có thể tránh) - những cám dỗ vật chất! Nó có 
thể làm cho người ta tự đưa chân mình vào vũng bùn lúc nào không hay... Những cám dỗ vật chất 
tạm thời khiến cho các bạn bỏ bê, không hứng thú trong học tập chỉ lo kiếm tiền trước mắt. 
3 GIẢI PHÁP GIÚP SINH VIÊN LÀM THÊM CẢI THIỆN ĐƯỢC KẾT QUẢ HỌC TẬP 
3.1 Giải pháp về vấn đề tập trung để học tập 
Qua khảo sát các bạn sinh viên cho biết khi họ đi làm thêm dễ gây cho họ sự mất tập trung vào 
việc học tập. Do đó, sinh viên đi làm thêm cần nhận ra vấn đề đi làm thêm hiện tại chỉ mang tính 
nhất thời còn việc học là việc lâu dài có ảnh hưởng lớn đến tương lai sau này. Để làm được điều đó, 
các bạn phải có lập trường vững vàng “giờ nào việc đó”. Khi đi làm các bạn nên cố gắng tập trung, 
hoàn thành công việc để các bạn không còn mối quan tâm nào đến công việc khi về nhà. Rời khỏi 
chỗ làm các bạn chỉ còn nghỉ đến việc học mà thôi. Để tăng thêm sức lôi kéo cho các bạn làm thêm 
chú tâm đến công việc thì các bạn nên chia sẻ với người thân và bạn bè những khó khăn trong 
công việc và nhờ họ giúp đỡ bạn bằng cách thường xuyên nhắc nhở các bạn nên chú tâm vào việc 
học, như vậy, bạn sẽ có động lực và điều kiện chú tâm hơn đến việc học mà ít có cơ hội phân tâm. 
Cần thu xếp một khoản thời gian riêng tư vào mỗi ngày cho việc học. Vì vậy, việc trước tiên cần làm 
là các bạn nên gác hết những việc không liên quan đến bài học hiện tại lại. Hãy gạt những suy 
nghĩ về công việc ra khỏi đầu trong thời gian học bài, đừng để những lo toan chi phối sự tập trung 
của các bạn. Khi có một nguyên nhân nào đó khiến bạn mất tập trung, hãy nỗ lực dừng những suy 
nghĩ ngoài luồng đó lại và kéo sự chú ý của bản thân vào bài học trở lại một cách nhanh nhất có 
thể. Việc tập trung sẽ giúp bạn giải quyết những vấn đề của bài học nhanh chóng hơn rất nhiều. 
Tập trung trong giờ học trên lớp: Cần phải tập trung cao độ để nghe giảng nắm được bài ngay trên 
lớp, muốn vậy cần có ý thức phải luyện tập, tránh để bản thân bị phân tâm. Sinh viên nên chọn vị trí 
ngồi ở những bàn gần giáo viên đang giảng bài, vừa có thể nghe rõ hơn, vừa có khả năng ít nói 
chuyện. Việc phát biểu hay đặt câu hỏi cho thầy cô giáo cũng là một cách khiến chúng ta tập trung 
hơn. Để phát biểu tốt thì sinh viên hãy ghi những câu nhận xét hay phát biểu vào một tờ giấy trước 
khi phát biểu. 
1187 
3.2 Giải pháp về vấn đề cải thiện sức khỏe cho sinh viên đi làm thêm 
Đa số các bạn sinh viên khi đi làm thêm phần lớn đều phản ảnh công việc các bạn đang làm ảnh 
hưởng đến sức khỏe. Vậy cần phải cải thiện sức khỏe đối với những bạn sinh viên làm thêm, để 
tránh ảnh hưởng lớn đến việc học dẫn đến kết quả học tập đi xuống. Nhóm nghiên cứu cố gằng 
tìm ra giải pháp cho sức khỏe đối với các bạn làm thêm như sau: Các bạn sinh viên làm thêm, ngay 
bây giờ nếu thấy sức khỏe có vấn đề hoặc bệnh tật thì phải đến các trung tâm y tế để kiểm tra hoặc 
chữa bệnh ngay, nếu để lâu quá tình trạng sức khỏe trở nên xấu đi lúc đó sẽ mất nhiều thời gian và 
tiền bạc để cải thiện hơn. Dù là việc gì thì các bạn nên cân nhắc lại vì sức khỏe là thứ quý giá nhất 
của con người, hơn ai hết các bạn sinh viên phải hiểu điều đó. Vì vậy nên tránh những công việc 
nặng nhọc, mất nhiều thời gian và phải thức khuya để dần dần cải thiện tình trạng sức khỏe của 
mình. Ngoài ra cách tốt nhất là phòng bệnh hơn chữa bệnh, vì vậy các bạn sinh viên có thể tham 
khảo những cách chăm sóc sức khỏe sau đây để các bạn có được một tình trạng sức khỏe tốt cho 
việc học và việc làm: 
Thứ nhất, chú ý đến chế độ ăn uống. 
Thứ hai, các bạn sinh viên đi làm thêm, hơn ai hết các bạn cần phải ngủ đủ giấc, khoảng 7 - 8 giờ 
mỗi ngày thì mới có đủ sức khỏe để có thể vừa học vừa làm được. Buổi trưa dù bận cách mấy cũng 
nên chợp mắt ít nhất nửa giờ vì người ta nhận thấy giấc ngủ buổi trưa dù ngắn nhưng sẽ giúp ích 
rất nhiều cho sự tiếp thu kiến thức vào buổi chiều và tạo sự sảng khoái trong học tập. 
Thứ ba, là các bạn nên hạn chế dùng những loại thuốc uống không cần thiết. 
Thứ tư, là các bạn sinh viên đi làm thêm cần có ý thức luôn giữ trạng thái tâm lý tốt. 
3.3 Giải pháp về vấn đề thời gian cho sinh viên làm thêm 
Trước hết nếu những bạn nào thấy công việc của mình chiếm quá nhiều thời gian thì nên xem xét 
lại, có thể giảm giờ làm hoặc chuyển sang công việc khác ít thời gian hơn. Bên cạnh đó để có được 
cách sử dụng thời gian hợp lý thì các bạn cần tổng kết và cập nhật chương trình sau mỗi tuần, lập 
danh sách những việc cần làm, việc gì quan trọng hơn thì làm trước. Ghi ra giấy những điều cần 
làm, rồi quyết định việc nào sẽ làm bây giờ, việc nào để sau, hay nhờ ai làm, hoặc hoãn việc nào 
sau một thời gian dài. Cần có quyển lịch sắp xếp công việc theo tuần tháng: đánh dấu các buổi đi 
làm thêm, đi học, họp nhóm trong một cuốn sổ tay chia ô thời gian hoặc bảng biểu. Lịch ghi kế 
hoạch lâu dài: sử dụng một bảng cho mỗi tháng để có thể lên kế hoạch trước. Những lịch ghi kế 
hoạch lâu dài như thế này sẽ nhắc nhở để sử dụng tốt quỹ thời gian. 
3.4 Giải pháp cho vấn đề tìm công việc làm thêm phù hợp với ngành học 
Các bạn nên lựa chọn những công việc mang tính chất bán thời gian hoặc tạm thời, liên quan trực 
tiếp đến những gì đang học tại trường đại học và cao đẳng, coi công việc đó chính là những bước 
thực tập đầu tiên để chuẩn bị cho nghề nghiệp sau này. Qua đó, các bạn không chỉ có cơ hội tích 
lũy được những kinh nghiệm đầu tay, mà còn đạt được một vị trí nào đó, bắt đầu những mối quan 
hệ mà giá trị của nó là điều chính bạn cũng sẽ phải ngạc nhiên. Sinh viên nếu biết chọn công việc 
làm thêm đúng với ngành học của mình sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho họ cọ xát với nghề. Sau khi 
1188 
ra trường ít bỡ ngỡ trước môi trường mới và có khả năng được tuyển dụng cao hơn. Nếu các bạn 
sinh viên đi làm thêm tích lũy kinh nghiệm là mục tiêu chính, các bạn có thể tham gia hoạt động 
tình nguyện, các chương trình công chúng, hoặc các trung tâm xã hội như: dạy thêm cho các em 
nhỏ hoàn cảnh khó khăn, tham gia tuyên truyền ngày lễ của trường, của đất nước Không ít sinh 
viên đã tích lũy được kinh nghiệm và có cơ hội việc làm tốt khi ra trường nhờ vào các hoạt động đó. 
4 MỘT SỐ ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ 
Để cho những giải pháp cải thiện kết quả học tập của sinh viên làm thêm nhanh chóng được thực 
hiện tốt hơn thì nhóm nghiên cứu của chúng em có những đề xuất đối nhằm có thể tạo điều kiện 
hỗ trợ cho sinh viên để họ áp dụng được những giải pháp một cách tốt nhất, cụ thể là: 
4.1 Đối với các trường đại học, cao đẳng 
Tất cả các trường đại học, cao đẳng hiện nay trên cả nước cũng đã có ít nhiều các biện pháp hỗ trợ 
Sinh viên nghèo có hoàn cảnh khó khăn. Tuy nhiên, sự hỗ trợ còn quá ít mà số lượng Sinh viên thì 
khá đông. Rõ ràng đi kèm theo với việc tăng học phí ở mức hợp lý, ngành Giáo dục và Đào tạo cần 
phải tính đến việc điều chỉnh các chính sách hỗ trợ sinh viên trong diện ưu tiên và sinh viên nghèo. 
Điều chỉnh chế độ học bổng nói chung và học bổng đặc biệt cho sinh viên có thành tích học tập 
xuất sắc để khuyến khích các bạn sinh viên có động lực để học tập. 
Nên thành lập một trung tâm hỗ trợ về công việc bán thời gian cho sinh viên có nhu cầu làm thêm. 
Với tính pháp lý và uy tín của trường sẽ được nhiều đơn vị tuyển dụng lao động quan tâm và có 
nhiều chính sách ưu đãi hơn. Mặt khác, sinh viên cũng sẽ yên tâm với công việc và nhà tuyển dụng 
vì qua đó sẽ hạn chế được sinh viên bị lợi dụng hay lừa gạt. 
4.2 Đối với Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên 
 Các tổ chức đoàn thể và chi hội nên liên kết với các trung tâm xúc tiến việc làm hoặc các đơn vị có 
nhu cầu tuyển dụng để thông tin cho sinh viên có nhu cầu làm thêm. Ngoài ra, để hạn chế những 
tác động tiêu cực của việc làm thêm đặc biệt là việc bị lừa hoặc lợi dụng khi làm thêm thì Đoàn/ Hội 
nên có những buổi thảo luận, trao đổi với các bạn sinh viên về những hành vi này để các bạn có 
thể nhận biết và không vấp phải; tổ chức cũng nên liên hệ với các tổ chức/doanh nghiệp có nhu 
cầu về nhân viên thời vụ, làm thêm ngoài giờ (ưu tiên cho sinh viên) để giúp các bạn sinh viên có 
nhu cầu làm thêm có được công việc phù hợp mà không sợ bị lừa gạt... 
4.3 Đối với các đơn vị tuyển dụng lao động 
Các đơn vị có nhu cầu tuyển dụng lao động nên liên kết với các Trường Đại học và Cao đẳng, các 
Khoa, liên kết với Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên để thông tin tuyển dụng và yêu cầu công việc 
nhằm giúp sinh viên có được thông tin rõ ràng và tìm kiếm công việc phù hợp với chuyên ngành 
của các bạn. 
5 KẾT LUẬN 
Qua bài nghiên cứu trên, nhóm tác giả cũng đã đưa ra được những tác động của việc đi làm thêm 
ảnh hưởng đến kết quả học tập như làm cho sinh viên không có nhiều thời gian học bao gồm cả 
1189 
việc học ở lớp, tự học và cả những giờ học bài. Bên cạnh đó, việc đi làm thêm còn ảnh hưởng đến 
sức khỏe của phần lớn sinh viên. Ngoài ra có một số sinh viên do đi làm thêm bởi tính chất của 
công việc và số giờ làm thêm gây cho sinh viên bị phân tâm, khó tập trung và đảm bảo được việc 
học. Tuy nhiên, cũng có một số sinh viên cân đối được giữa việc học và việc làm thêm khá tốt. Qua 
đó, đề tài cũng đã đưa ra một số giải pháp giúp cho sinh viên cải thiện được kết quả học tập của 
mình bằng cách phải nỗ lực tập trung cho việc học, giải quyết vấn đề về thời gian và cố gắng tìm 
kiếm những công việc phù hợp với chuyên ngành đang theo học. Song song đó, sinh viên cũng cần 
áp dụng một số giải pháp khác như cần xây dựng phương pháp học tập hợp lý, tham gia học 
nhóm, thực hiện đầy đủ những việc cần phải làm trước và trong khi học ở lớp và xây dựng thời khóa 
biểu thật cụ thể cho việc học và việc làm thêm. 
Một số trường trên địa bàn TP.HCM, trong đó có Đại học Công nghệ TP.HCM cũng đã thành lập 
trung tâm để hỗ trợ về công việc bán thời gian cho sinh viên có nhu cầu làm thêm. Với tính pháp lý 
và uy tín của Trường sẽ được nhiều đơn vị tuyển dụng lao động quan tâm và có nhiều chính sách 
ưu đãi hơn. Mặt khác, sinh viên cũng sẽ yên tâm với công việc và nhà tuyển dụng vì qua đó sẽ hạn 
chế được sinh viên bị lợi dụng hay lừa gạt. Vì vậy sinh viên cần cân nhắc kỹ khi lựa chọn việc làm 
thêm và lựa chọn nguồn thông tin đáng tin cậy tiếp cận để bản thân cân bằng được việc có công 
việc làm thêm ổn định đồng thời đuy trì được kết quả học tập ở mức tốt nhất. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1] Huỳnh Ngọc Phiên ( 2012) “ Bí quyết thành công sinh viên” NXB Tổng hợp TP.HCM. 
[2] Võ Thị Tâm , Nghiên cứu các yếu tố tác động đến kết quả học tập của sinh viên chính quy 
Trường Đại học Kinh tế TP.HCM. 
[3] Ajzen, I. & Fishbein, M. (1980), Understanding Attitudes and Predicting Social Behavior, 
Englewood Cliff, NJ: Prentice-Hall. 
[4] Ali N., Jusoff K., Ali S., Mokhtar N. and Salamat A.S.A. (2009), “The Factors Influencing 
Students’ Performance at Universiti Teknologi MARA Kedah, Malaysia”, Management Science 
and Engineering, Vol.3 No.4, pp. 81-90. 
[5] Phạm Hồng Quang ( 2006), Môi trường giáo dục, NXB Giáo dục, Hà Nội. 
[6] Nguyễn Thị Chi, Nguyễn Thị Liên Hương, Nguyễn Thị Phương Hoa (2010), “ Thái độ học tập các 
môn chung của đại học Ngoại Ngữ - ĐHQGHN”, Tạp chí Giáo dục, kỳ 2.