Nghiên cứu đánh giá sự phát triển sức nhanh cho nam vận động viên bơi lứa tuổi 11-12 thành phố Đà Nẵng sau một năm tập luyện

60 
NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ SỰ PHÁT TRIỂN SỨC NHANH CHO 
NAM VẬN ĐỘNG VIÊN BƠI LỨA TUỔI 11 - 12 THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 
SAU MỘT NĂM TẬP LUYỆN 
 PGS.TS Nguyễn Thanh Tùng, ThS. Nguyễn Thị Kim Nhung 
Trường Đại học TDTT Đà Nẵng 
ĐẶT VẤN ĐỀ 
Ở nước ta nhiều nhà khoa học TDTT cùng 
các nhà chuyên môn đã rất quan tâm và cũng đã 
có những tìm tòi, nghiên cứu trong các lĩnh vực 
đào tạo vận động viên năng khiếu để nhằm 
nâng cao chất lượng và hiệu quả của quá trình 
đào tạo. Nhiều công trình khoa học có giá trị đã 
chuẩn hóa được một số các chỉ tiêu về hình thái, 
chức năng và rút ra được những đặc điểm phát 
triển của VĐV Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên 
việc nghiên cứu để phát triển sức nhanh cho 
VĐV lứa tuổi 11 - 12 là rất ít, đặc biệt là ở 
thành phố Đà Nẵng. Đây là một trong những tố 
chất đặc thù cần được chú trọng trong giai đoạn 
của lứa tuổi này. Xuất phát từ đó mà chúng tôi 
thực hiện nghiên cứu: “Nghiên cứu đánh giá 
sự phát triển về sức nhanh cho nam VĐV Bơi 
lứa tuổi 11 - 12 thành phố Đà Nẵng sau một 
năm tập luyện”. 
Quá trình nghiên cứu sử dụng các phương 
pháp nghiên cứu sau: Phương pháp phân tích và 
tổng hợp tài liệu; Phương pháp phỏng vấn; 
Phương pháp quan sát sư phạm; Phương pháp 
kiểm tra sư phạm; Phương pháp toán học 
thống kê. 
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 
1. Lựa chọn test đánh giá sức nhanh cho 
nam VĐV Bơi 13-15 tuổi thành phố Đà Nẵng 
- Để lựa chọn test, chúng tôi tuân thủ theo 
3 nguyên tắc: các test phải đánh giá được toàn 
diện về sức nhanh cho VĐV; các test phải bảo 
đảm độ tin cậy và tính thông báo; tổ chức đo 
đạc, kiểm tra đánh giá phải đơn giản phù hợp 
với điều kiện thực tiễn và trình độ của VĐV. 
Qua quá trình tham khảo các nguồn tài liệu 
trong nước, ngoài nước chúng tôi tiến hành 
phỏng vấn các test lựa chọn. Kết quả phỏng vấn 
đã lựa chọn được 06 test có số phiếu đồng ý từ 
27 trở lên (Trên 90% số chuyên gia được phỏng 
vấn đồng ý) ở cả hai lần, đặc trưng cho tố chất 
sức nhanh của VĐV bơi lứa tuổi 11 - 12 gồm: 
+ Xuất phát (tính phản xạ) đồng hồ điện tử 
Omega (s). 
+ Xuất phát bơi 15 mét sải (s) (Đồng hồ 
bấm giây Casio). 
+ Đạp bể 15m bơi chân không (s). 
+ Quay tay tự do 15 giây trên cạn (l). 
+ Đập chân tự do 15 giây trên cạn (l). 
+ Bơi tự do 50m (s) (mục đích kiểm tra 
thành tích). 
Tóm tắt: Bằng các phương pháp nghiên cứu khoa học thường quy trong Thể dục Thể thao, 
kết quả nghiên cứu đã lựa chọn các test đánh giá sức nhanh, xây dựng bảng điểm, bảng phân 
loại và tiến hành phân loại sức nhanh cho nam vận động Bơi lội lứa tuổi 11 - 12 thành phố Đà 
Nẵng sau một năm tập luyện. 
Từ khóa: Sức nhanh, phân loại, trình độ tập luyện, phát triển. 
Abstract: By the conventional scientific research methods in Sport, the research results 
have selected tests to evaluate the speed, build scoreboards, and classification tables and 
conduct speed classification for swimmers the 11 - 12 ages of Da Nang city after a year of 
practice. 
Keywords: Speed, classification, training level, development. 
 61
Bảng 1. Tính thông báo của các test đánh giá sức nhanh cho nam VĐV bơi lứa tuổi 11 - 12 (n = 15) 
TT Test x σ r 
1 Xuất phát (tính phản xạ) đồng hồ điện tử Omega (s) 0,49 0,5 0,87 
2 Xuất phát bơi 15 mét tự do (s) 6,12 0,4 0,86 
3 Đạp bể 15m tự do bơi chân không (s) 7,51 0,7 0,84 
4 Quay tay tự do 15 giây trên cạn (l) 32 2,4 0,87 
5 Đập chân tự do 15 giây trên cạn (l) 31 3,3 0,91 
6 Bơi tự do 50m (s) 25,61 
Kiểm định tính thông báo của các test: Kết 
quả được trình bày ở Bảng 1. 
Qua phân tích Bảng 1 cho thấy trong số 
5 test đánh giá sức nhanh đều có tương quan rất 
cao với kết quả kiểm tra thành tích bơi tự do 
50m. 
Kiểm tra độ tin cậy: Các số liệu kiểm tra 
giữa 2 lần được xử lý theo công thức tính hệ số 
tương quan. Kết quả được trình bày ở Bảng 2. 
Bảng 2. Độ tin cậy của các test đánh giá sức nhanh cho nam VĐV bơi lứa tuổi 11 - 12 
Trung tâm Huấn luyện và Đào tạo VĐV Thành phố Đà Nẵng (n = 15) 
TT Test 
Lần 1 Lần 2 
r 
x σ x σ 
1 Xuất phát (tính phản xạ) đồng hồ điện tử Omega (s) 0,49 0,05 0,50 0,03 0,82 
2 Xuất phát bơi 15 mét tự do (s) 6,12 0,4 6,09 0,6 0,93 
3 Đạp bể 15m tự do bơi chân không (s) 7,51 0,7 7,44 0,5 0,91 
4 Quay tay tự do 15 giây trên cạn (l) 32 2,4 31 2,7 0,83 
5 Đập chân tự do 15 giây trên cạn (l) 31 3,3 30 3,1 0,90 
Qua Bảng 2 nhận thấy cả 5 test sức nhanh 
giữa 2 lần kiểm tra có hệ số tương quan rất cao 
ở từng test ở từ 0,82 đến 0,93 chứng tỏ các test 
được lựa chọn có độ tin cậy rất cao. 
2. Xây dựng tiêu chuẩn phân loại sức 
nhanh cho VĐV bơi lội nam lứa tuổi 11 - 12 
thành phố Đà Nẵng 
Dựa vào các kết quả kiểm tra chi tiết của 
từng VĐV qua 03 lần kiểm tra thông qua giá trị 
trung bình và độ lệch chuẩn chúng tôi tiến hành 
xây dựng thang điểm theo thang độ C và xếp 
loại theo 05 mức (Tốt, Khá, Trung bình, Yếu, 
Kém). Để thuận tiện khi tra cứu điểm quy đổi 
về sức nhanh cho nam VĐV bơi lội lứa tuổi 
11 - 12 thành phố Đà Nẵng theo thang điểm 5. 
kết quả được trình bày ở Bảng 3. 
Bảng 3. Tiêu chuẩn phân loại các chỉ tiêu đánh giá sức nhanh cho VĐV bơi lội nam lứa tuổi 11 - 12 
Thành phố Đà Nẵng 
TT Test 
Điểm đánh giá 
5 4 3 2 1 
1 Xuất phát (tính phản 
xạ) đồng hồ điện tử 
Omega (s) 
0,57 
62 
2 Xuất phát bơi 15 mét 
tự do (s) 7,11 
3 Đạp bể 15m tự do bơi 
chân không (s) 8,45 
4 Quay tay tự do 15 giây trên cạn (l) >30 30-29 28 - 27 27 - 26 < 26 
5 Đập chân tự do 15 giây trên cạn (l) >30 30-29 29 - 28 28-27 < 27 
Bảng 4. Bảng điểm tổng hợp đánh giá sức nhanh cho VĐV bơi lội lứa tuổi 11 - 12 thành phố Đà Nẵng 
Xếp loại Điểm đạt 
Tốt ≥ 21 
Khá 17-20 
Trung bình 13-16 
Yếu 9-12 
Kém < 9 
3. Thực trạng và sự phát triển về sức 
nhanh của VĐV bơi lội nam lứa tuổi 11 - 12 
thành phố Đà Nẵng sau một năm tập luyện 
Sau khi lựa chọn được các test đánh giá về 
sức nhanh và xây dựng được tiêu chuẩn đánh 
giá, chúng tôi tiến hành ứng dụng để xác định 
thực trạng diễn biến và sự phát triển về sức 
nhanh của nam VĐV bơi lội nam lứa tuổi 
11 - 12 thành phố Đà Nẵng sau một năm tập 
luyện tương ứng với từng giai đoạn kiểm tra và 
huấn luyện. Kết quả thu được như trình bày ở 
Bảng 5 và Bảng 6. 
Bảng 5. Thực trạng diễn biến về sức nhanh của nam VĐV bơi lội lứa tuổi 11 - 12 thành phố Đà Nẵng 
sau một năm tập luyện (n = 15) 
TT Chỉ số 
Ban đầu Sau 6 tháng Sau 12 tháng 
x σ x σ P x σ P 
1 
Xuất phát (tính phản xạ) 
đồng hồ điện tử Omega 
(s) 
0,47 0,05 0,47 0,04 >0,05 0,46 0,06 <0,05 
2 Xuất phát bơi 15 mét tự do (s) 6,10 0,6 6,09 0,8 >0,05 6,01 0,05 <0,05 
3 Đạp bể 15m tự do bơi chân không (s) 7,37 0,5 7,34 0,3 >0,05 7,21 0,5 <0,05 
4 Quay tay tự do 15 giây trên cạn (l) 33 1,9 33,8 2,1 >0,05 35,3 2,6 <0,05 
5 Đập chân tự do 15 giây trên cạn (l) 31 2,3 32 2,1 >0,05 33,7 2,5 <0,05 
 63
Bảng 6. Sự phát triển về sức nhanh của nam VĐV bơi lội lứa tuổi 11 - 12 thành phố Đà Nẵng 
sau một năm tập luyện (n = 15) 
TT Chỉ số 
Ban đầu Sau 6 tháng Sau 12 tháng 
x x W% x W% 
1 Xuất phát (tính phản xạ) 
đồng hồ điện tử Omega (s) 0,47 0,47 0 0,46 2,15 
2 Xuất phát bơi 15m tự do (s) 6,10 6,09 0,16 6,01 1,49 
3 Đạp bể 15m tự do bơi chân 
không (s) 7,37 7,34 0,41 7,21 2,19 
4 Quay tay tự do 15 giây trên 
cạn (l) 33 33,8 2,4 35,3 6,73 
5 Đập chân tự do 15 giây trên 
cạn (l) 31 32 3,17 33,7 8,35 
Từ Bảng 5 và 6 cho thấy: 
Sức nhanh VĐV thể hiện không có sự khác 
biệt thống kê (ttính < tbảng ở ngưỡng xác xuất 
p>0,05). Nhưng với kết quả kiểm tra sau 
12 tháng mới cho thấy sự khác biệt có ý nghĩa 
thống kê (ttính > tbảng ở ngưỡng xác xuất p < 0,05). 
Sức nhanh của VĐV qua 3 giai đoạn kiểm 
tra cho thấy đều phát triển. Điều này khẳng định 
công tác đào tạo và huấn luyện VĐV trẻ của 
Thành phố đã mang lại những hiệu quả nhất 
định, đồng thời cũng cho thấy rằng để phát triển 
sức nhanh của VĐV là một việc đòi hỏi cần có 
thời gian và là một quá trình huấn luyện phức tạp 
mới có thể phát triển được thành tích thể thao. 
Để nhận thấy rõ sự tăng trưởng về về sức 
nhanh của nam VĐV bơi lừa tuổi 11 - 12 thành 
phố Đà Nẵng chúng tôi thể hiện dưới dạng 
Biểu đồ 1. 
 Biểu đồ 1. Nhịp tăng trưởng về sức nhanh của nam VĐV bơi lội lứa tuổi 11 - 12 
sau 1 năm tập luyện 
Xuất phát Xuất phát bơi 
15m 
Đạp bể 15m bơi Quay tay tự do 
15s 
Đạp chân tự do 
15s 
0 0 0 0 0 0 0,16 0,41 
2,4 
3,17 
2,15 
1,49 
2,19 
6,73 
8,35 
Ban đầu 6 tháng 1 năm
64 
4. Đánh giá phân loại sức nhanh cho nam 
VĐV bơi lứa tuổi 11 - 12 thành phố Đà Nẵng 
Nhằm đánh giá sự phát triển về sức nhanh 
và các chỉ số về thành phần cơ thể cho nam 
VĐV bơi lội lứa tuổi 11 - 12 thành phố 
Đà Nẵng, chúng tôi tiến hành kiểm tra sư 
phạm cho: 
Đối tượng: 15 nam VĐV bơi lội lứa tuổi 
11 - 12 sau một năm tập luyện 
Nội dung kiểm tra, đánh giá: 5 test đánh giá 
sức nhanh đã lựa chọn và các tiêu chuẩn đã 
được xây dựng. 
Kết quả kiểm tra được xử lý bằng toán học 
thống kê và căn cứ vào các tiêu chuẩn để 
phân loại đánh giá. Kết quả được trình bày ở 
Bảng 7. 
Bảng 7. Phân loại sức nhanh cho nam VĐV bơi lội lứa tuổi 11 - 12 thành phố Đà Nẵng 
sau một năm tập luyện 
Thời điểm 
Loại 
Σ 
Tốt Khá TB Yếu Kém 
Ban đầu 
4 
(26,6%) 
6 
(40%) 
5 
(33,4) 
- - 15 
Sau 6 tháng 
5 
(33%) 
7 
(47%) 
3 
(20%) 
- - 15 
Sau 12 tháng 
4 
(26,6%) 
10 
(66,7%) 
1 
(6,7%) 
- - 15 
Từ kết quả tại Bảng 7 cho thấy, sức nhanh 
của nam VĐV bơi lội lứa tuổi 11 - 12 thành phố 
Đà Nẵng có tỷ lệ VĐV được xếp loại khá và 
loại trung bình còn cao. Đặc biệt, sau 12 tháng 
tập luyện thì tỷ lệ VĐV được xếp loại khá và 
trung bình lại có chiều hướng tăng lên, trong 
khi đó tỷ lệ VĐV đạt loại tốt thì lại có chiều 
hướng giảm đi. Điều này đặt ra một vấn đề cần 
được quan tâm trong thực tiễn là công tác huấn 
luyện và đào tạo VĐV bơi trẻ ở thành phố Đà 
Nẵng cần phải được quan tâm nghiên cứu nhiều 
hơn nữa về chế độ tập luyện, dinh dưỡng... 
nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng công tác 
đào tạo VĐV. 
KẾT LUẬN 
- Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, kết quả 
nghiên cứu đã xác định được 5 test đánh giá về 
sức nhanh cho nam VĐV Bơi lội lứa tuổi 11 - 
12 thành phố Đà Nẵng sau một năm tập luyện. 
- Bằng các thuật toán học được sử dụng 
trong nghiên cứu khoa học TDTT đã xây dựng 
được bảng phân loại và bảng điểm tổng hợp để 
đánh giá, phân loại sự phát triển về sức nhanh 
cho nam VĐV Bơi lội lứa tuổi 11 - 12 thành 
phố Đà Nẵng sau một năm tập luyện. 
- Kết quả nghiên cứu đã tiến hành đánh giá 
thực trạng và quá trình diễn biến về sự phát 
triển của sức nhanh của VĐV sau một năm tập 
luyện cho thấy: Tất cả các nội dung được kiểm 
tra trên VĐV đều tăng. Tuy nhiên, giữa đợt 
kiểm tra lần đầu và sau 6 tháng chưa có sự 
khác biệt, chỉ só sự khác biệt được thể hiện sau 
12 tháng. 
- Đã tiến hành đánh giá và phân loại sức 
nhanh cho nam VĐV Bợi lội lứa tuổi 11 - 12 
cho thấy: Tỷ lệ VĐV được xếp loại tốt rất ít, 
đặc biệt sau một năm tập luyện thì tỷ lệ VĐV 
xếp loại khá và trung bình có chiều hướng 
tăng lên. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1]. Aulic.I.V (1982), đánh giá trình độ tập luyện thể thao, Nxb. TDTT, Hà Nội. 
[2]. Lê Bửu, Dương Nghiệp Chí, Nguyễn Hiệp (1983), Lý luận và phương pháp huấn luyện thể 
thao, Sở TDTT thành phố Hồ Chí Minh. 
 65
[3]. Harre. D (1996), Học thuyết huấn luyện, dịch: Trương Anh Tuấn, Bùi Thế Hiển, Nxb. 
TDTT, Hà Nội. 
[4]. Trịnh Hùng Thanh, Lê Nguyệt Nga (1993), cơ sở sinh học và sự phát triển tài năng thể 
thao, Nxb TDTT, Hà Nội. 
[5]. Trịnh Hùng Thanh, Lê Nguyệt Nga (1988), Hình thái học và tuyển chọn thể thao, Trường 
Đại học TDTT II. 
[6]. Nguyễn Thế Truyền, Nguyễn Kim Minh, Trần Quốc Tuấn (2002), “Tiêu chuẩn đánh giá 
trình độ tập luyện trong tuyển chọn và huấn luyện thể thao”, Sách chuyên đề dùng cho các 
trường Đại học TDTT và Trung tâm đào tạo VĐV, Nxb. TDTT, Hà Nội. 
Bài nộp ngày 17/3/2021, phản biện ngày 20/5/2021, duyệt in ngày 25/5/2021