Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định trồng rừng gỗ lớn tại huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị

 0= “Không tham gia” 
 8 FSC Rừng có chứng chỉ FSC 
 1= “Có tham gia” 
 0= “Không được hỗ trợ” 
 9 CONGDONG Chính sách hỗ trợ từ cộng đồng 
 1= “Có được hỗ trợ” 
 0= “Không” 
 10 AMHIEUTHITRUONG Am hiểu về thị trường, giá gỗ lớn 
 1= “Có” 
Để xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định của chủ rừng, các biến độc lập được 
kiểm tra bằng hệ số tương quan Pearson (r), nếu | r | lớn hơn 0,3 thì có thể khẳng định các yếu tố 
đưa vào có mối quan hệ với quyết định trồng rừng gỗ lớn. Căn cứ vào đó để loại đi các biến độc 
lập ít mối tương quan với việc ra quyết định của chủ rừng. Những biến đưa vào phù hợp đó sẽ 
được sử dụng cho phân tích hồi quy nhị phân. Kết quả của phân tích hồi quy nhị phân, dựa vào 
kết quả hệ số ý nghĩa quan sát sig. = 0,000 < 0,05 (5%) được chọn là một yếu tố ảnh hưởng đến 
quyết định của chủ rừng với độ tin cậy 95%. 
3. Kết quả và thảo luận 
3.1. Mối tương quan các yếu tố với việc ra quyết định trồng rừng gỗ lớn của chủ rừng 
Trên cơ cở thu thập ý kiến 150 chủ rừng được phân ra làm 2 nhóm: Nhóm chủ rừng có quyết 
định trồng rừng gỗ lớn (có 70 chủ rừng, được mã hóa là 1 trong mô hình), và nhóm chủ rừng có 
quyết định còn lại (có 80 chủ rừng, được mã hóa là 0 trong mô hình). Do đó, 2 nhóm này được sử 
dụng để kiểm định thống kê trong điều kiện dung lượng mẫu của hai nhóm chủ rừng trong điều 
kiện tương đương cho phép. 
Mối tương quan giữa các biến nhân tố độc lập và quyết định của chủ rừng chỉ ra 5 nhân tố có mối 
quan hệ tương quan chặt (bảng 3). 
 Bảng 3. Bảng tương quan các nhân tố với việc ra quyết định trồng rừng gỗ lớn tại Huyện 
 STT Chỉ tiêu Tên biến Pearson correlation Sig (2-tailed) 
 1 Tham gia chứng chỉ FSC FSC .571** .000 
 2 Chính sách hỗ trợ từ cộng đồng CONGDONG .542 ** .000 
 3 Am hiểu thị trường, giá gỗ lớn AMHIEUTHITRUONG .484** .000 
 4 Được tập huấn các kỹ thuật lâm sinh TAPHUAN .461** .000 
 5 Diện tích đất rừng DIENTICHRUNG .301** .000 
 *. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed). 
 **. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). 
 (Nguồn: Kết quả chạy mô hình của Tác giả) 
140  Email: jst@tnu.edu.vn 
 Võ Thị Hải Hiền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 137 - 144 
Nhân tố “FSC” và quyết định của chủ rừng DIENTICHRUNG, PHANBON, không có 
trồng gỗ lớn có mối tương quan chặt chẽ do mối tương quan hoặc mối tương quan lỏng 
giá trị tuyệt đối của hệ số Pearson khá cao là với biến phụ thuộc QUYETDINH. 
0,571 >0,3 với giá trị Sig là 0,000. Từ kết quả phân tích tương quan, áp dụng mô 
Tiếp theo, trị tuyệt đối của hệ số Pearson của hình hồi quy logistic nhị phân, đưa các biến 
nhân tố “CONGDONG” là 0,542. Như vậy, độc lập có mối tương quan với biến phụ 
mối tương quan tuyến tính giữa sự hỗ trợ của thuộc, nhằm xác định những nhân tố ảnh 
cộng đồng và quyết định trồng gỗ lớn của chủ hưởng đến việc ra quyết định trồng rừng gỗ 
rừng khá chặt. lớn của chủ rừng. Sau khi sử dụng phương 
Tương tự, trị tuyệt đối của các hệ số Pearson pháp này để chạy mô hình trên phần mềm 
nhân tố “TAPHUAN”, “DIENTICHRUNG”, SPSS, kết quả phân tích hồi quy nhị phân đối 
“AMHIEUTHITRUONG”, | r | lớn hơn 0,3. với các biến độc lập của chủ rừng được thể 
Do vậy, thông qua việc phân tích mối tương hiện qua bảng 5. Trong các biến độc lập có 
quan giữa các yếu tố độc lập với quyết định mối tương quan với biến QUYETDINH đưa 
trồng rừng gỗ lớn, mô hình lựa chọn được 5 vào mô hình, kết quả chỉ ra có 3 biến có ý 
biến, bao gồm: FSC, DIENTICHRUNG, nghĩa thống kê nhỏ hơn 0,05. Bao gồm: FSC, 
CONGDONG, AMHIEUTHITRUONG, CONGDONG, AMHIEUTHITRUONG. Đây 
TAPHUAN, là những nhân tố có mối tương là 3 yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định 
quan với quyết định của chủ rừng. của chủ rừng về việc trồng gỗ lớn: 
3.2. Nhân tố chính ảnh hưởng đến quyết Biến “FSC” với mức ý nghĩa thống kê 0,05 có 
định trồng rừng gỗ lớn của chủ rừng mối tương quan thuận đến quyết định trồng 
Kết quả bảng 4, có 10 hộ chủ rừng lựa chọn rừng gỗ lớn của chủ rừng. Thực tế khảo sát cho 
phương án còn lại sẽ chuyển sang trồng gỗ thấy, những chủ rừng nào có tham gia chứng 
lớn với tỷ lệ đúng 87,5%, trong khi 16 hộ gia chỉ rừng FSC sẽ có quyết định trồng rừng gỗ 
đình được trả lời rằng họ trồng gỗ lớn được lớn. Chủ rừng cho rằng tham gia nhóm FSC và 
dự đoán sẽ không trồng với tỷ lệ đúng là nhận chứng chỉ cho sản phẩm gỗ, chủ rừng có 
77,1%. Như vậy, mô hình dự đoán đúng được thể bán giá gỗ cao hơn và không phải lo lắng 
82,7%. Kết quả này cho thấy tỷ lệ dự đoán về thương lái ép giá sản phẩm. 
mô hình được chấp nhận, có thể kết luận mô Biến“AMHIEUTHITRUONG” với mức ý 
hình sử dụng trong nghiên cứu là khá hợp lý. nghĩa thống kê 0,05 có mối tương quan thuận 
 Bảng 4. Bảng phân loại quyết định trồng rừng đến quyết định trồng rừng gỗ lớn của chủ rừng. 
 gỗ lớn trên địa bàn Huyện Có nghĩa là những chủ rừng có sự hiểu biết về 
 Quyết định Percentage giá gỗ lớn, thị trường gỗ lớn thì họ sẽ có quyết 
 Không Có Correct định trì hoãn thời gian khai thác sớm, kéo dài 
 Quyết Không 70 10 87.5 thời gian trồng để khai thác gỗ lớn. 
 định Có 16 54 77.1 
Step 1 
 Overall Kết quả cũng chỉ ra “CONGDONG” cũng là 
 82.7 
 Percentage một biến số độc lập quan trọng đồng biến với 
a. The cut value is .500. quyết định trồng rừng gỗ lớn với mức ý nghĩa 
 (Nguồn: Kết quả chạy mô hình của tác giả) thống kê là 0,05. Các chính sách hỗ trợ từ 
Sử dụng kết quả phân tích bảng 3, thông qua cộng đồng trồng rừng sẽ tạo thêm động lực, 
việc phân tích mối tương quan giữa các yếu tố niềm tin cho chủ rừng tham gia các mô hình 
độc lập với quyết định trồng rừng gỗ lớn, mô trồng rừng gỗ lớn. Chủ rừng được khuyến 
hình lựa chọn được 5 biến: CONGDONG, khích thông qua sự hỗ trợ của các chủ rừng 
FSC, DIENTICHRUNG, TAPHUAN, khác như cung cấp thông tin, nguồn giống 
AMHIEUTHITRUONG, có mối tương quan hay cộng đồng nhóm trồng rừng gỗ lớn sẽ 
với quyết định của chủ rừng. Còn 5 biến: thường xuyên trao đổi kinh nghiệm về kĩ 
HOCVAN, TIEPCAN, XEPLOAIHO, thuật lâm sinh. 
 Email: jst@tnu.edu.vn 141 
 Võ Thị Hải Hiền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 137 - 144 
 Bảng 5. Nhân tố ảnh hưởng đến quyết định trồng rừng gỗ lớn trên địa bàn Huyện 
 Variables in the equation 
 B S.E. Wald df Sig. Exp(B) 
Constant -20.806 
FSC 2.345 .774 9.164 1 .002 10.429 
AMHIEUTHITRUONG 3.039 1.121 7.353 1 .007 20.876 
CONGDONG 1.831 .719 6.486 1 .011 6.242 
Dependent variable: QUYETDINH 
Number of Observation 150 
Omnibus Test of Model Coefficients: 
 Chi-square 103.300 
 df. 10 
 Sig. .000 
Model summary : 
 -2 Log likelihood 103.977 
 Cox & Snell R Square 0.498 
 Nagelkerke R Square 0.665 
 (Nguồn: Kết quả chạy mô hình của tác giả) 
Theo bảng 5, kiểm định Omnibus về hệ số hưởng đến quyết định của chủ rừng bởi 
mô hình sig. = 0,000 <0,05, bác bỏ giả những nguyên nhân khác nhau. Do đó, cần 
thuyết H0, chấp nhận giả thuyết H1. Điều đó đồng bộ hóa các giải pháp với các bên liên 
có nghĩa là mối tương quan giữa 3 biến độc quan như nhà khoa học, nhà quản lý, địa 
lập được đưa vào trong mô hình có ý nghĩa phương nhằm thúc đẩy phát triển rừng trồng 
thống kê trong việc giải thích biến phụ thuộc gỗ lớn. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất một số 
với khoảng tin cậy là 95%. Mô hình có độ giải pháp phát triển rừng trồng gỗ lớn trên địa 
phù hợp tương đối tốt. bàn Huyện dựa trên kết quả chạy ra từ mô 
Căn cứ vào kết quả của bảng Model hình, cụ thể như sau: 
Summary, mô hình hồi quy logistic mà 
 (1) Tham gia chứng chỉ rừng FSC 
nghiên cứu sử dụng cho thấy chỉ số 2LL đạt 
giá trị 103.977a. Đây là chỉ số thích hợp Tham gia chứng chỉ FSC rất quan trọng trong 
khẳng định tính chắc chắn của mô hình. Hệ số việc thay đổi nhận thức của người dân địa 
tương quan Nagellkerke R square đạt giá trị phương trên địa bàn Huyện về phát triển gỗ 
0,665 nhận định rằng trong tất cả các nhân tố lớn. Từ khi dự án FSC được triển khai trên 
ảnh hưởng đến quyết định trồng rừng gỗ lớn địa bàn đã tạo cơ hội cho chủ rừng được tham 
thì 3 yếu tố đưa vào mô hình đã giải thích gia khóa đào tạo nhằm tìm hiểu thêm về các 
được 66,5% sự ảnh hưởng đến quyết định của kiến thức lâm sinh về gỗ lớn, cũng như hưởng 
chủ rừng về trồng gỗ lớn, còn 33,5% còn lại lợi từ gỗ lớn khi tham gia chứng chỉ rừng. Khi 
được giải thích bởi các yếu tố khác không có tham gia nhóm FSC, chủ rừng có thể bán sản 
điều kiện để đưa vào trên mô hình. phẩm với giá cao hơn giá thị trường hiện tại 
Từ các hệ số hồi quy được xác định, phương và cũng đảm bảo về sản lượng sản phẩm. Tuy 
trình hồi quy được thể hiện như sau: nhiên dự án FSC vẫn còn nhiều bất cập khi 
 thực hiện. Đầu tiên, dự án FSC được triển 
Log = -20.806 + 3.039AMHIEUTHITRUONG 
 e khai dựa trên sự tham gia tình nguyện của chủ 
+ 2.345FSC + 1.831CONGDONG rừng địa phương và không có bất kỳ cam kết 
3.3. Một số giải pháp phát triển rừng trồng nào về thời gian luân kỳ. Vì vậy, sẽ hiệu quả 
gỗ lớn trên địa bàn huyện Hải Lăng, tỉnh hơn nếu chủ rừng địa phương có cam kết với 
Quảng Trị nhóm FSC về quy định luân kỳ trồng, hạn chế 
Từ kết quả phân tích từ mô hình hồi quy nhị chủ rừng bán rừng non. Các chủ rừng cần có 
phân, nghiên cứu đã chỉ ra các nhân tố ảnh nhiều cơ hội hơn để thăm rừng trồng gỗ lớn 
142  Email: jst@tnu.edu.vn 
 Võ Thị Hải Hiền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 137 - 144 
có tham gia chứng chỉ FSC ở các khu vực giải thích bởi các yếu tố khác không có điều 
khác để nhận thấy những lợi ích mang lại kiện để đưa vào trên mô hình. 
nhằm tăng thu nhập, đặc biệt góp phần bảo vệ Để phát triển rừng trồng gỗ lớn trên địa bàn 
môi trường sinh thái, cũng như tăng niềm tin huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị cần phải thực 
của họ khi kéo dài luân kỳ trồng rừng. hiện nhiều giải pháp đồng bộ và có sự phối 
(2) Sự am hiểu về thị trường, giá cả gỗ lớn hợp với các bên liên quan giữa Chính phủ, Bộ 
Bên cạnh sự quan trọng về tham gia chứng chỉ Ngành, địa phương và chủ rừng và các nhà 
FSC thì sự am hiểu về thị trường gỗ lớn là rất khoa học để phát triển lâm nghiệp theo hướng 
cần thiết để thúc đẩy chủ rừng tham gia phát bền vững. 
triển rừng gỗ lớn trên địa bàn. Am hiểu về thị TÀI LIỆU THAM KHẢO/ REFERENCES 
trường gỗ lớn sẽ giúp chủ rừng nhận định được 
 [1]. Minister of Agriculture and Rural 
những giá trị và lợi ích mang lại từ việc trồng Development, Decision 744/QĐ-BNN-TCLN: 
rừng gỗ lớn. Giá trị của rừng gỗ lớn không chỉ Approved Action Plan Improving Productivity, 
mang lại về mặt kinh tế mà trên khía cạnh môi Quality, And Value of Forests Planted Phase 
trường. Do đó, cần nâng cao kiến thức của chủ Manufacturing 2014-2020, 2014. 
rừng về gỗ lớn vì còn nhiều chủ rừng chưa [2]. Minister of Agriculture and Rural 
 Development, Decision 607/QĐ-BNN-TCLN 
nhận thức được gỗ lớn là như thế nào, lợi ích (03/03/2017) on approving the results of 
mang lại ra sao. Đồng thời giúp được các chủ forest inventory and investigation of 19 
rừng được tiếp cận gần hơn với thị trường gỗ provinces, 2017. 
hiện nay đang rất “nóng”. [3]. T. Thacher, D. R. Lee, and J. W. Schelhas, 
 Farmer participation in reforestation 
(3) Sự hỗ trợ từ cộng đồng trồng rừng incentive programs in Costa Rica, Working 
Nếu có sự hỗ trợ từ cộng đồng trồng rừng, paper 97-11, Department of Agricultural, 
truyền bá kinh nghiệm, sự hiểu biết của các Resource and Managerial Economics; Cornell 
chủ rừng có kinh nghiệm cho các chủ rừng University, Ithaca, New York, 1997. 
 [4]. T. H. H. Nguyen, S. Hoshino, and S. 
khác, nhằm khai thông tư tưởng, thấy được Hashimoto, “Costs Comparison between FSC 
lợi ích của trồng gỗ lớn, thúc đẩy các chủ and Non FSC Acacia Plantations in Quang Tri 
rừng chuyển đổi trồng sang gỗ lớn. Province, Vietnam,” International Journal of 
Như vậy, nếu các chủ rừng quan tâm đến các Environmental Science and Development, vol. 
 6, no. 12, pp. 947-951, 2015. 
đề án, chính sách trồng rừng gỗ lớn hiện nay [5]. Z. Gebreegziabher, A. Mekonnen, M. Kassie, 
đã và đang được thực thi sẽ tạo điều kiện hỗ and G. Köhlin, Household Tree Planting in 
trợ về tài chính, và hỗ trợ kỹ thuật trong việc Tigrai, Northern Ethiopia: Tree Species, 
phát triển trồng rừng gỗ lớn. Purposes, and Determinants, Working Papers 
 in Economics 432, University of Gothenburg, 
4. Kết luận Department of Economics, 2010. 
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng trong những [6]. N. B. Nguyen, Why do farmers choose to 
nhân tố được coi ảnh hưởng đến quyết định harvest small-sized timber? – A Survey in 
trồng rừng, thì có 3 nhân tố chính ảnh hưởng Yen Bai Province, Northern Vietnam, 2006. 
 [7]. B. Adhikari, Property rights and natural 
trực tiếp đến việc ra quyết định trồng rừng gỗ resources: Socio – Economic heterogeneity 
lớn của chủ rừng là: tham gia chứng chỉ FSC, and distributional implictions of common 
sự am hiểu thị trường gỗ lớn, và sự hỗ trợ từ property resource management, This work is 
cộng đồng trồng rừng. Kết quả của mô hình used with the permission of South Asian 
chạy cho thấy các biến độc lập có mối tương network for Development and Environmental 
quan rất chặt chẽ với việc trồng rừng gỗ lớn Economics (SANDEE). PO Box 8975, EPC-
 1056 Kathmandu, Nepal, 2003. 
của chủ rừng, các biến độc lập giải thích được [8]. M. H. Kallio, “Factors influencing farmers’ 
92,5% sự ảnh hưởng đến quyết định của chủ tree planting and management activity in four 
rừng về việc trồng gỗ lớn; 7,5% còn lại được case studies in Indonesia,” Academic 
 Email: jst@tnu.edu.vn 143 
 Võ Thị Hải Hiền Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTN 225(07): 137 - 144 
 dissertation for the Dr. Sc. (Agric.&For.) Long Rotation Plantations in NSW, 2002. 
 Degree. University of Helsinki, 2013. [12]. Minister of Agriculture and Rural 
[9]. S. R. Harrison, and J. L. Herbohn, Towards a Development, Forestry Development Strategy 
 vibrant tropical small-scale forestry industry: 2006-2020, 2007. 
 Imperatives, opportunities and challenges, In: [13]. Plantation - Large timber plantation 
 Harrison, S.R. & Herbohn, J.L (eds.) transformed from small wood - Part 1: Acacia 
 “Sustainable farm forestry in the tropics”, hybrid (A. mangium x A- auriculiformis), 
 Social and economic analysis and policy, 
 Vietnam Standard: TCVN 11567-1:2016, 2016. 
 Edward Elgar,Cheltenham, UK & 
 [14]. B. G. Tabachnick, and L. S. Fidell, Using 
 Northampton, MA, USA, pp. 271-282, 2001. th
[10]. T. M. A. Tran, Analysing the key drivers of multivariate statistics. (5 ed.). Boston, MA: 
 tree planting from local people with Bayesian Allyn and Bacon, 2007. 
 Networks in Cao Phong District, Hoa Binh [15]. T. H. H. Vo, D. H. Le, and T. V. Luu, “Small- 
 Province, Vietnam, Study report at VietNam sized timber or large – sized timber plantation: 
 National forestry University, 2015. A case study in Vinh Linh district, Quang Tri 
[11]. Food and Agriculture Organization, Forest province?,” Journal of Forestry Science and 
 Plantation Working Papers: Case Study on Technology, vol.7, pp. 164-172, 2019. 
144  Email: jst@tnu.edu.vn