Nghiên cứu các chỉ số ban đầu về hình thái và chức năng của nam vận động viên Pencak Silat trẻ quốc gia lứa tuổi 18-20 trong bài tập sức bền chuyên môn

35 
NGHIÊN CỨU CÁC CHỈ SỐ BAN ĐẦU VỀ HÌNH THÁI VÀ CHỨC 
NĂNG CỦA NAM VẬN ĐỘNG VIÊN PENCAK SILAT TRẺ QUỐC 
GIA LỨA TUỔI 18 - 20 TRONG BÀI TẬP SỨC BỀN CHUYÊN MÔN 
TS. Phạm Thị Hương 
Trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội 
Tóm tắt: Sử dụng các phương pháp truyền thống và phương pháp kiểm tra y học bằng 
thiết bị chuyên dụng với phần mềm Cortex Metamax3B để xác định các chỉ tiêu ban đầu 
về hình thái, các chức năng hô hấp, chức năng tim mạch và chức năng chuyển hóa năng 
lượng của đối tượng nghiên cứu trong bài tập sức bền chuyên môn. 
Từ khóa: Chỉ số, hình thái, chức năng, Pencaksilat, vận động viên, sức bền chuyên môn. 
Summary: Using the traditional method and method of medical examination with 
dedicated devices with the software of Cortex Metamax3B in order to identify initial 
targets of morphology, respiratory function, cardiovascular function and energy 
metabolism function of the object of the look at in the specialist endurance exercises. 
 Keywords: Index, Morphology, Function, Pencaksilat, Athlete, Professional strength. 
1. ĐẶT VẤN ĐỀ 
Thể dục thể thao (TDTT) đặc biệt là 
thể thao thành tích cao là một lĩnh vực 
luôn phát triển không ngừng. Để nâng 
cao được thành tích thể thao cần phải 
tuân theo những quy luật sinh học và quy 
luật giáo dục thẻ chất (GDTC) trong quá 
trình huấn luyện thể thao, mọi sự tác 
động của bài tập lên cơ thể vận động viên 
(VĐV) đều dẫn đến những biến đổi về 
mặt hình thái, chức năng. Vì vậy, để 
thành tích thể thao ngày càng phát triển 
cao hơn nữa, cần phải đi sâu tìm hiểu 
mức độ biến đổi các chỉ số hình thái, 
chức năng của cơ thể đó như thế nào khi 
sử dụng LVĐ của các bài tập sức bền 
chuyên môn, từ đó tìm ra được các bài 
tập chuyên môn có tác động tích cực tới 
quá trình tập luyện và thi đấu của VĐV. 
Nhưng muốn biết được các chỉ số đó 
biến đổi như thế nào thì việc nghiên cứu 
các chỉ số ban đầu là rất quan trọng. 
Tuy nhiên, vấn đề này trên thực tế lại 
chưa được quan tâm nghiên cứu. Chính 
vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu 
các chỉ số ban đầu về hình thái, chức 
năng của nam VĐV Pencak Silat trẻ 
quốc gia lứa tuổi 18 – 20, trong bài tập 
sức bền chuyên môn. 
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 
Quá trình nghiên cứu sử dụng các 
phương pháp sau: Phương pháp đọc 
phân tích và tổng hợp tài liệu, phương 
pháp phỏng vấn, phương pháp quan sát 
sư phạm, phương pháp toán học thống 
kê, phương pháp kiểm tra y - sinh học 
THÔNG TIN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 
36 
bằng thiết bị chuyên dụng với phần mềm 
Cortex Metamax3B. 
3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ 
BÀN LUẬN 
3.1. Lựa chọn các chỉ số đánh giá hình 
thái, chức năng cơ thể cho nam VĐV 
Pencak Silat trẻ Quốc gia lứa tuổi 18 - 20. 
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn 
nghiên cứu để lựa chọn các chỉ số đánh 
giá về hình thái và chức năng của nam 
VĐV Pencak Silat, đề tài tiến hành 
phỏng vấn 20 nhà khoa học, Giáo viên, 
HLV về các chỉ số hình thái, chức năng từ 
đó chọn ra các các chỉ số phù hợp để làm 
cơ sở cho việc đánh giá ảnh hưởng của bài 
tập sức bền chuyên môn lên cơ thể VĐV 
Pencak Silat trẻ Quốc gia lứa tuổi 18 - 20 
và mức độ phát triển của các em. 
Kết quả phỏng vấn được trình bày ở 
bảng 1. 
Bảng 1: Kết quả phỏng vấn lựa chọn các chỉ số kiểm tra hình thái và chức năng của 
cơ thể nam VĐV Pencak Silat trẻ Quốc gia lứa tuổi 18 - 20 (n = 20) 
TT Các chỉ số 
Số phiếu Tỷ lệ 
(%) Phát ra Thu về Tán thành 
1 
Số đo đánh giá mức độ phát triển cơ thể: 
- Chiều cao đứng (cm) 20 20 20 100% 
- Chiều cao ngồi (cm) 20 20 10 50% 
- Cân nặng (kg) 20 20 20 100% 
2 
Số đo chi trên: 
- Dài chi trên (cm) 20 20 8 40% 
- Dài bàn tay (cm) 20 20 6 30% 
- Rộng bàn tay (cm) 20 20 9 45% 
- Dài xải tay (cm) 20 20 2 10% 
- Vòng cánh tay co (cm) 20 20 20 100% 
- Vòng cánh tay duỗi (cm) 20 20 7 35% 
3 
Số đo chi dưới: 
- Dài chi dưới (cm) 20 20 12 60% 
- Vòng đùi (cm) 20 20 20 100% 
- Vòng cẳng chân (cm) 20 20 8 40% 
- Vòng chân Aclxin (cm) 20 20 5 25% 
4 
Các chỉ số chiều rộng và vòng: 
- Rộng vai (cm) 20 20 7 35% 
- Rộng hông (cm) 20 20 5 25% 
- Rộng ngực (cm) 20 20 8 40% 
- Vòng ngực max (cm) 20 20 20 100% 
- Vòng ngực min (cm) 20 20 17 85% 
- Vòng ngực trung bình (cm) 20 20 18 90% 
37 
5 
Các chỉ số chức năng tim mạch 
- Tần số nhịp tim 20 20 20 100% 
- Thể tích oxy cung cấp trong một mạch đập 20 20 18 90% 
- Thể tích tâm thu 20 20 12 60% 
- Tần số tim hồi phục 20 20 10 50% 
6 
Các thông số hô hấp 
- Thể tích khí thở ra trong một phút 20 20 20 100% 
- Tần số thở 20 20 20 100% 
- Dung tích sống 20 20 18 90% 
- Thể tích khí lưu thông qua 1 nhịp thở 20 20 14 70% 
- Thương số hô hấp tĩnh 20 20 8 40% 
- Thương số hô hấp động 20 20 10 50% 
7 
Các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng: 
- Thể tích oxy tiêu thụ tối đa (VCO2ml/phút). 20 20 7 35% 
- Thể tích oxy nợ (nợ dưỡng). 20 20 12 60% 
- Ðịnh lượng trao đổi chất ( METS). 20 20 18 90% 
- Năng lượng tiêu thụ tính theo đơn vị Kcal/ph. 20 20 14 70% 
- Thể tích oxy tương đối trên trọng lượng cơ 
thể ( VO2/Kg ml/ph/kg). 
20 20 17 85% 
- Thông số hô hấp VCO2/VO2 (RER). 20 20 18 90% 
Qua kết quả ở bảng 1 cho thấy, các tỷ 
lệ có lựa chọn trên 80% số phiếu tán thành 
được đề tài sử dụng trong quá trình nghiên 
cứu là: Để đánh giá về hình thái có 7 chỉ 
số gồm: Chiều cao (cm), cân nặng (kg), 
vòng ngực hít vào (cm), vòng ngực thở ra 
(cm), vòng ngực trung bình (cm), vòng 
cánh stay co (cm), vòng đùi (cm). Để 
đánh giá chức năng hô hấp có 3 chỉ số 
gồm: Thể tích khí thở ra trong một phút; 
tần số thở; dung tích sống. Để đánh giá 
chức năng tim mạch, đề tài chọn được 2 
chỉ số gồm: Tần số nhịp tim; thể tích oxy 
cung cấp trong một mạch đập. Để đánh 
giá chức năng chuyển hóa năng lượng, đề 
tài chọn được 3 chỉ số gồm: Đường lượng 
trao đổi chất (METS); thể tích oxy tương 
đối trên trọng lượng cơ thể (VO2/Kg 
ml/ph/kg); thông số hô hấp VCO2/VO2 (RER). 
3.2. Các chỉ số ban đầu về hình thái của 
nam VĐV Pencak Silat trẻ quốc gia lứa tuổi 
18-20. 
Để nghiên cứu các chỉ số ban đầu về 
hình thái của nam VĐV Pencak Silat trẻ 
Quốc gia lứa tuổi 18 - 20, Đề tài tiến hành 
phối hợp với Trường Đại học TDTT Bắc 
Ninh, Đội tuyển Pencak Silat trẻ Quốc gia 
để tiến hành kiểm tra về hình thái của 21 
nam VĐV Pencak Silat trẻ quốc gia lứa 
tuổi 18- 20. 
Kết quả được trình bày ở bảng 2. 
38 
Bảng 2. Các chỉ số ban đầu về hình thái của nam VĐV Pencak Silat trẻ 
Quốc gia lứa tuổi 18 - 20 (n=21) 
TT Các chỉ số hình thái x  
Hằng số người Việt 
Nam 
1 Chiều cao (cm) 173.9 6.80 163.44 
2 Cân nặng (kg) 69.61 8.98 56.10 
3 Vòng cánh tay co (cm) 31.5 1.80 26.53 
4 Vòng đùi (cm) 52.99 2.49 46.10 
5 Vòng ngực hít vào (cm) 91.3 3.97 80.91 
6 Vòng ngực thở ra (cm) 83.9 4.13 75.09 
7 Vòng ngực trung bình (cm) 87.4 3.99 77.38 
Bảng 3. Các chỉ số chức năng của nam VĐV Pencak Silat trẻ quốc gia 
lứa tuổi 18 - 20 trong bài tập sức bền chuyên môn. 
T
T 
Bài tập 
Hệ 
số 
Chức năng hô hấp 
Chức năng 
 tim mạch 
Chuyển hóa cung cấp 
năng lượng 
r 
(CS 
HT-CS 
CN) 
Rf 
(lít/p) 
VT 
(lít/p) 
VE 
(lít/p) 
HR 
(lít/ph) 
VO2HR 
(ml/mđ) 
VO2/kg 
ml/ph/kg 
METS RER 
1 
Chuyên 
môn 
tay 
x 60.98 1.70 1.79 174.6 19.45 49.65 13.6 1.22 
0.87 
 7.12 0.32 0.28 8.95 2.67 3.62 0.65 0.13 
2 
Chuyên 
môn 
chân 
x 65.04 1.77 1.63 180.65 19.39 50.04 13.9 1.25 
0.86 
 8.45 0.30 0.29 10.7 2.57 4.39 0.93 0.13 
3 
Chuyên 
môn 
hỗn hợp 
x 60.67 1.63 1.73 175.83 19.54 48.4 13.2 1.04 
0.83 
 5.62 0.35 0.33 10.82 2.21 4.02 0.85 0.13 
Qua số liệu thống kê ở bảng 2 cho 
thấy hầu hết các chỉ số ban đầu về hình 
thái của nam VĐV Pencak Silat trẻ 
Quốc gia lứa tuổi 18 - 20 cao hơn nhiều 
so với người Việt Nam bình thường 
cùng lứa tuổi và giới tính (theo tiêu 
chuẩn đánh giá phát triển thể chất người 
Việt Nam lứa tuổi 20 của thế kỉ XIX và 
theo tiêu chuẩn đánh giá phát triển thể 
chất người Việt Nam lứa tuổi 20 năm 
2001. Điều này, phù hợp với thực tế vì 
các VĐV đã được tuyển chọn qua các 
giải thi đấu và các đợt kiểm tra định kỳ. 
3.3. Các chỉ số ban đầu về chức 
năng cơ thể của nam VĐV Pencak 
Silat trẻ quốc gia lứa tuổi 18 - 20 
trong bài tập sức bền chuyên môn. 
39 
Các chỉ số chức năng của cơ thể 
dưới tác động của bài tập sức bền 
chuyên môn, đề tài sử dụng thiết bị 
chuyên dụng Cortex Metamax3b để đo 
lường các chỉ số đó. Kết quả đo được 
của các chỉ số chức năng sau khi VĐV 
thực hiện các bài tập sức bền chuyên 
môn được trình bày ở bảng 3. Từ kết 
quả thu được ở bảng 3, cho thấy: Các 
chỉ số chức năng của nam VĐV Pencak 
Silat trẻ Quốc gia lứa tuổi 18 - 20 ở cả 
3 bài tập chuyên môn đều có chỉ số cao. 
Các chỉ số diễn ra không đồng đều ở 
các bài tập và bài tập chuyên môn chân 
các chỉ số cao hơn so với bài tập 
chuyên môn tay và hỗn hợp như ở bài 
tập chuyên môn tay. Tần số hô hấp (Rf) 
trung bình là 60,98 l/ph, còn ở bài tập 
chuyên môn chân tần số hô hấp trung 
bình là 65,04 l/ph. Ở bài tập chuyên 
môn hỗn hợp đương lượng trao đổi chất 
(METS) trung bình 13,2, còn ở bài tập 
chuyên môn chân là 13,9. Nhưng, vẫn 
có một số chỉ số các bài tập chuyên 
môn chân thấp hơn so với bài tập 
chuyên môn hỗn hợp và chuyên môn 
tay như, chỉ số thể tích oxy cung cấp 
trong một mạch đập (VO2HR). 
4. KẾT LUẬN 
Các chỉ số ban đầu về hình thái, chức 
năng hô hấp, tim mạch, chuyển hóa 
năng lượng của nam VĐV Pencak Silat 
trẻ Quốc gia trong bài tập sức bền 
chuyên môn đều tốt, điều này phù hợp 
với việc các VĐV này đều được tuyển 
chọn qua các giải thi đấu trong nước và 
quốc tế. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Aulic I.V (1982), Đánh giá trình độ tập luyện thể thao (Phạm Ngọc Trâm dịch), 
NXB TDTT Hà Nội. 
2. Lê Bửu, Nguyễn Thế Truyền (1986), Kiểm tra năng lực thể chất và thể thao, Nxb 
TDTT Thành phố HCM. 
3. Dương Nghiệp Chí (1991), Đo lường thể thao, NXB TDTT, Hà Nội. 
4. Bùi Thị Hiếu (1982), “Nghiên cứu đặc điểm hình thái và chức năng sinh lý của 
VĐV môt số môn thể thao”, Bản tin khoa học TDTT (5), tr.4 - 10. 
5. Lưu Quang Hiệp, Phạm Thị Uyên (2006), Sinh lý học TDTT, Nxb TDTT Hà Nội.