Giáo trình Nhập môn khoa học giao tiếp

 của họ nó tính đến hiệu quả công việc.
 * Yêu cầu của kỹ năng làm việc theo nhóm đối với sinh viên sư phạm giáo dục
Tiểu học
 - Rèn khả năng làm việc với mọi lứa tuổi, giưois tính, chủng tộc, tôn giáo khác nhau
 - Có khả năng làm việc độc lập
- Biết cách tránh các xung động không cần thiết, tìm cách hóa giải các xung đột
trong tập thể
 - Thiết lập các mối quan hệ thân thiện, sẵn sàng hợp tác, chia sẻ, thấu cảm
 f. Kỹ năng lãnh đạo
 *Khái niệm:
Kỹ năng lãng đạo là khả năng lãnh đạo bản thân và lãnh đạo người khác trên nhiều
loại hoạt động và nhiệm vụ khác nhau
 * Vai trò của kỹ năng lãnh đạo đối với sinh viên sư phạm
 Trong quá trình dạy và học, sinh viên sư phạm phải lãnh đạo tập thể lớp, tổ chuyên
môn và nhà trường và còn có thể giữ nhiều cương vị cao trong cộng đồng. Kỹ năng này
sẽ giúp họ quản lý tốt bản thân và lãnh đạo người khác để đưa ra những định hướng đúng
đắn trong hoạt động giáo dục
 *. Yêu cầu của kỹ năng lãnh đạo đối với sinh viên sư phạm giáo dục Tiểu học
 - Lên kế hoạch một cách chi tiết
 - Giải quyết vấn đề linh hoạt, lắng nghe, thấu hiểu và ủy thác công việc hiệu quả
 g. Kỹ năng học tập suốt đời, tìm kiếm và quản lý thông tin
 * Khái niệm:
 Học tập suốt đời là sự nỗ lực học một cách độc lập và có kế hoạch suốt đời
 Quản lý thông tin là kỹ năng tìm kiếm, phân tích, chọn lọc và sử dụng thông tin từ
nhiều nguồn khác nhau
 * Vai trò của kỹ năng học tập suốt đời, tìm kiếm và quản lý thông tin đối với sinh
viên sư phạm
Dạy học là một quá trình mang tính động, luôn luôn phải cập nhật kiến thức mới.
Trong bối cảnh công nghệ thông tin phát triển như vũ bão, các nguồn tư liệu phong phú,
đa dạng như hiện nay thì việc tích lũy vốn thông tin có chọn lọc là yêu cầu vô cùng cấp
thiết đối với người dạy 
 51
NMKHGT.ĐHGDTHCQ Hoàng Thị Tường Vi
 * Yêu cầu của kỹ năng học tập suốt đời, tìm kiếm và quản lý thông tin đối với sinh
viên sư phạm giáo dục Tiểu học
 - Hình thành và phát triển kỹ năng học tập suốt đời và quản lý thông tin đối với
sinh viên sư phạm giáo dục Tiểu học
 - Cập nhật những thành tựu của khoa học công nghệ để bổ sung vào vốn kiến
thức của mình 
 h. Kỹ năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề
 * Khái niệm:
Là khả năng tư duy sáng tạo, tìm lập luận và phản bác lại kết quả của một quay
trình tư duy nhằm khẳng định tính chính xác của thông tin, sử dụng các kiến thức một
cách có hiệu quả để lên kế hoạch và giải quyết vấn đề đặc biệt là những tình huống trở
ngại
 * Vai trò của kỹ năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề đối với sinh viên sư
phạm
 Đây là một trong những nội dung quan trọng trong chương trình giáo dục đổi mới
đòi hỏi người dạy phải đáp ứng. Đặc biệt, trong những tình huống cần đưa ra quyết định
quan trọng đối với học sinh thì kỹ năng này giúp người học đưa ra quyết định đúng đắn
 c. Yêu cầu của kỹ năng phản biện và giải quyết vấn đề đối với sinh viên sư phạm
 - Thể hiện tính độc lập và chủ động, giải quyết vấn đề theo nhóm
 - Áp dụng các chiến lược để giải quyết vấn đề thông qua nhiều lĩnh vực
 4.5. Phong cách giao tiếp
 4.5.1. Khái niệm:
 Phong cách giao tiếp là toàn bộ hệ thống phương pháp, thủ thuật tiếp nhận những 
phản ứng tương đối bền vững, ổn định của cá nhân, qui định sự khác biệt cá nhân, giúp cá
nhân thích nghi với môi trường sống luôn thay đổi để tồn tại.
Phong cách gồm 2 phần:
 - Ổn định bền vững: do thói quen ứng xử, yếu tố sinh vật, di truyền, đặc điểm thần 
kinh.
 - Linh hoạt cơ động: do hoàn cảnh sống, điều kiện môi trường, do sự tự rèn luyện, 
đặc điểm nghề nghiệp, lứa tuổi, sức khỏe, tâm trạng.
 4.5.2. Một số phong cách điển hình trong giao tiếp
 4.5.2.1. Phong cách dân chủ:
 a. Biểu hiện:
- Bình đẳng, coi trọng đối tượng giao tiếp, lắng nghe, tin vào đối tượng giao tiếp, tạo ra 
các cơ hội để đối tượng giao tiếp tự bộc lộ, không dùng các biện pháp mệnh lệnh, áp đặt, 
gợi lòng hăng hái, tự tin của đối tượng. 
- Gần gũi, thân mật với học sinh
 b. Ưu điểm:
- Phát huy được tính tích cực của học sinh
- Giúp học sinh nhận biết vai trò, vị trí của mình trong giao tiếp
- Giáo viên dự đoán khá chính xác phản ứng của học sinh
 c. Nhược điểm:
 52
NMKHGT.ĐHGDTHCQ Hoàng Thị Tường Vi
- Tính cá nhân trong học sinh dễ nổi lên
- Sẽ xảy ra hiện tượng dân chủ quá trớn, vô nguyên tắc theo kiểu “cá mè một lứa’
 4.5.2.2. Phong cách độc đoán:
 a. Biểu hiện:
- Lấy công việc và sự hoàn thành công việc là mục tiêu duy nhất, không tính đến đặc 
điểm cá nhân, hoàn cảnh cụ thể của đối tượng, giao tiếp bằng cách cưỡng chế, mệnh lệnh,
có thể được việc tuy nhiên thường gây ra sự căng thẳng.
 b. Ưu điểm:
- Giải quyết công việc nhanh, gọn
 c. Nhược điểm:
- Giáo viên thiếu tế nhị trong giao tiếp
- Giáo viên độc đoán, lạnh lung, nguyên tắc
- Giải quyết công việc mà không cần quan tâm đến cảm xúc của học sinh
 4.5.2.1. Phong cách tự do:
 a. Biểu hiện:
- Không tôn trọng người khác, không theo chuẩn mực, dễ thay đổi, linh hoạt mềm dẻo vô 
nguyên tắc dẫn đến không làm chủ bản thân, coi nhẹ các chuẩn mực, các quy định, dễ bị 
coi thường
 b. Ưu điểm:
- Mềm dẻo, linh hoạt
- Có thể phát huy được tính tích cực của học sinh
 c. Nhược điểm:
- Phạm vi giao tiếp rộng, hời hợt, không sâu sắc
- Học sinh có thể coi thường giáo viên
 Câu hỏi ôn tập:
 1. Anh (chị) hãy phân tích các yếu tố cơ bản cần chú ý khi tiến hành giao tiếp.
 2. Anh (chị) hãy làm rõ các nguyên tắc trong giao tiếp.Vận dụng nguyên tắc này ở
Trường Tiểu học như thế nào?
 3. Phân tích đặc điểm của cởi mở trong giao tiếp.
 4. Trình bày kỹ năng định vị trong giao tiếp, là một giáo viên Tiểu học, anh (chị)
cần phải làm gì để thực hiện tốt kỹ năng trên.
 5. Lắng nghe là gì? Phân tích những kỹ thuật lắng nghe tích cực. Cho ví dụ cụ thể
khi dạy môn Tự nhiên - xã hội ở Trường Tiểu học.
 6. Anh (chị) hiểu như thế nào về kĩ năng mềm trong giao tiếp đối với sinh viên
ngành GDTH?
 53
NMKHGT.ĐHGDTHCQ Hoàng Thị Tường Vi
 Ch-¬ng 5: C¸c ®Æc ®iÓm giao tiÕp cña ng-êi ViÖt
 5.1. ĐẶC ĐIỂM VỀ THÁI ĐỘ GIAO TIẾP
 5.1.1 C¸c ®Æc ®iÓm vÒ th¸i ®é giao tiÕp
 B¶n chÊt cña con ng-êi chØ béc lé ra trong giao tiÕp. §èi víi ng-êi ViÖt Nam,
giao tiÕp mang hai ®Æc ®iÓm c¬ b¶n.
- Ng-êi ViÖt Nam võa thÝch giao tiÕp võa l¹i rôt rÌ.
- Do ®Æc tÝnh thuÇn n«ng nªn ng-êi ViÖt Nam sèng phô thuéc lÉn nhau vµ rÊt
coi träng viÖc gi÷ g×n c¸c mèi quan hÖ víi mäi thµnh viªn trong céng ®ång,
chÝnh tÝnh céng ®ång lµ nguyªn nh©n khiÕn ng-êi ViÖt Nam ®Æc biÖt coi
träng tÝnh giao tiÕp, do vËy rÊt thÝch giao tiÕp.
 5.1.2. Víi ®èi t-îng giao tiÕp 
Ng-êi ViÖt Nam cã tÝnh hiÕu kh¸ch, nÕu cã kh¸ch ®Õn nhµ, dï quen hay l¹,
th©n hay s¬ ®Òu cè g¾ng ®ãn tiÕp chu ®¸o vµ tiÕp ®·i thiÖt t×nh, dµnh cho
kh¸ch nh÷ng tiÖn nghi tèt nhÊt; ®å ¨n ngon nhÊt "Kh¸ch ®Õn nhµ kh«ng gµ th×
vÞt" bëi lÏ ng-êi ViÖt Nam quan ®iÓm "§ãi n¨m kh«ng ai ®ãi b÷a". Ngay c¶ lóc
trong gia ®×nh gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n hä vÉn l¹c quan, ®éng viªn nhau "ai giµu
ba hä, ai khã ba ®êi" hä ®ãn kh¸ch trong sù nång hËu "B¸c ®Õn ch¬i ®©y ta víi
ta"..
§ång thêi víi viÖc thÝch giao tiÕp ng-êi ViÖt Nam hÇu nh- cã ®Æc tÝnh
ng-îc l¹i rÊt rôt rÌ, ®iÒu mµ nh÷ng nhµ quan s¸t n-íc ngoµi th-êng hay nh¾c ®Õn.
Sù tån t¹i ®ång thêi hai tÝnh c¸ch tr¸i ng-îc nhau (thÝch giao tiÕp vµ rôt rÌ) nµy
b¾t ®Çu tõ hai ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña lµng x· ViÖt Nam, tÝnh céng ®ång ngù
trÞ th× ng-êi ViÖt nam tá ra xëi lëi, thÝch giao tiÕp. Cßn l¹i ë ngoµi céng ®ång
tr-íc nh÷ng ng-êi l¹, n¬i tÝnh tù trÞ ph¸t huy tÝnh t¸c dông th× ng-êi ViÖt Nam
ng-îc l¹i sÏ tá ra rôt rÌ. Hai tÝnh c¸ch nµy t-ëng nh- tr¸i ng-îc nhau Êy kh«ng hÒ
m©u thuÉn víi nhau v× chóng béc lé trong nh÷ng m«i tr-êng kh¸c nhau, ®©y
chÝnh lµ hai mÆt cña mét b¶n chÊt. Lµ biÓu hiÖn øng xö linh ho¹t cña ng-êi ViÖt
Nam.
 5.1.3. Chñ thÓ giao tiÕp
Ng-êi ViÖt Nam cã tÝnh "thÝch th¨m viÕng". §· th©n víi nhau cho dï hµng
ngµy cã gÆp bao nhiªu lÇn ®i ch¨ng n÷a, lóc r¶nh rçi råi hä vÉn tíi th¨m nhau.
Th¨m viÕng kh«ng cßn lµ nhu cÇu c«ng viÖc (nh- ë ph-¬ng t©y) mµ sù biÓu
hiÖn cña t×nh c¶m, t×nh nghÜa, cã t¸c dông th¾t chÆt thªm quan hÖ v× hä
quan niÖm "Dao n¨ng mµi n¨ng s¾c, ng-êi n¨ng chµo n¨ng quen"
TÝnh céng ®ång thÓ hiÖn râ ë chñ thÓ giao tiÕp cã ®¹c tÝnh lµ träng danh
dù; Tèt danh h¬n ¸o lµnh, ®ãi cho s¹ch r¸ch cho th¬m, tr©u chÕt ®Ó da ng-êi ta
 54
NMKHGT.ĐHGDTHCQ Hoàng Thị Tường Vi
chÕt ®Ó tiÕng. Danh dù g¾n liÒn víi sù lùa chän giao tiÕp, Lêi hay nãi ra ®Ó l¹i
dÊu vÕt, t¹o thµnh tiÕng t¨m, lêi dë ®Õn tai ng-êi t¹o thµnh tai tiÕng 
ChÝnh v× qu¸ coi träng danh dù nªn ng-êi ViÖt Nam m¾c "bÖnh sü diÖn"
"ë ®êi mu«n sù cña chóng h¬n nhau mét tiÕng anh hïng mµ th«i" hay "§em
chu«ng ®¸nh xø ng-êi kh«ng kªu còng ®¸nh ba håi lÊy danh" hay "mét quan tiÒn
c«ng kh«ng b»ng mét ®ång tiÒn th-ëng". ë lµng quª thãi sü diÖn thÓ hiÖn trÇm
träng qua tôc sinh ho¹t, ®Þnh c-, ¨n uèng... Lèi sèng träng danh dù nªn dÉn ®Õn
c¬ chÕ tin ®ån, t¹o nªn d- luËn nh- thø vò khÝ lîi h¹i bËc nhÊt cña céng ®ång ®Ó
duy tr× sù æn ®Þnh ®Ó sèng theo ý thÝch cña c¸ nh©n, hä kh«ng d¸m dËp t¾t
d- luËn v× hä sî m×nh lµ kÎ "bÎ n¹ng chèng trêi" sî r¬i vµo thÕ "C¸nh chim nghiªng
sî cµnh c©y cong.
 5.2. Đặc điểm về quan hÖ giao tiÕp
V¨n ho¸ n«ng nghiÖp víi ®Æc ®iÓm träng t×nh nghÜa ®· dÉn ®Õn tíi chç
ng-êi ViÖt Nam lÊy nguyªn t¾c t×nh c¶m lµm nguyªn t¾c øng xö "yªu nhau yªu
c¶ ®-êng ®i ghÐt nhau ghÐt c¶ t«ng chi hä hµng" hoÆc "yªu nhau cau s¸u bæ
ba, ghÐt nhau cau s¸u bæ ra lµm m-êi"...
NÕu nãi kh¸i qu¸t, ng-êi ViÖt Nam lÊy sù hµi hoµ ©m d-¬ng lµm träng
nh-ng thiªn vÒ ©m h¬n, trong cuéc sèng con ng-êi ViÖt Nam sèng cã lý cã t×nh
nh-ng vÉn thiªn vÒ t×nh h¬n "Mét bå c¸i lý kh«ng b»ng mét tý c¸i t×nh". Ng-êi
ViÖt Nam lu«n coi träng t×nh c¶m h¬n mäi thøc trªn ®êi. Ai gióp ®-îc m×nh mét
chót ®Òu ph¶i nhí ¬n, ai b¶o ban mét chót còng t«n lµm thÇy. Kh¸i niÖm "thÇy"
më ra rÊt réng: ThÇy ®å; thÇy vâ, thÇy thuèc; thÇy cóng; thÇy bãi; thÇy ®Þa lý;
thÇy c·i.
Ng-êi ViÖt Nam cã thãi quen t×m hiÓu, quan s¸t, ®¸nh gi¸ tuæi t¸c quª
qu¸n, tr×nh ®é häc vÊn cã gia ®×nh ch-a... lµ nh÷ng vÊn ®Ò mµ ng-êi ViÖt Nam
th-êng quan t©m. Thãi quen -a t×m hiÓu nµy khiÕn ng-êi n-íc ngoµi cã nhËn xÐt
lµ ng-êi ViÖt Nam hay tß mß. §Æc tÝnh nµy dï gäi b»ng tªn g× ®i n÷a th× ch¼ng
qua còng lµ mét s¶n phÈm cña céng ®ång lµng x· mµ ra.
Do tÝnh céng ®ång, ng-êi ViÖt Nam tù thÊy cã tr¸ch nhiÖm ph¶i quan t©m
®Õn ng-êi kh¸c mµ muèn quan t©m th× ph¶i hiÓu râ hoµn c¶nh. MÆt kh¸c, do lèi
sèng träng t×nh c¶m mçi cÆp giao tiÕp ®Òu cã nh÷ng c¸ch x-ng h« riªng, nªn
nÕu ch-a ®ñ tù tin th× kh«ng thÓ nµo lùa chän tù x-ng h« cho thÝch hîp ®-îc.
BiÕt tÝnh c¸ch, biÕt ng-êi, ®Ó lùa chän ®èi t-îng giao tiÕp thÝch hîp: Tuú mÆt
göi lêi, tuú ng-êi göi cña, chän mÆt göi vµng. Khi kh«ng cã ®-îc sù lùa chän th×
ng-êi ViÖt Nam cïng chiÕn l-îc thÝch øng mét c¸ch linh ho¹t; ë bÇu th× trßn ë èng
th× dµi; §i víi bôt mÆc ¸o cµ sa, ®i víi ma mÆc ¸o giÊy.
 5.3. Đặc điểm về cách thức, nghi thức giao tiếp
 5.3.1. C¸ch thøc giao tiÕp
 55
NMKHGT.ĐHGDTHCQ Hoàng Thị Tường Vi
VÒ c¸ch thøc giao tiÕp, ng-êi ViÖt Nam -a sù tÕ nhÞ, ý tø vµ träng hoµ thuËn,
tÝnh tÕ nhÞ khiÕn ng-êi ViÖt Nam cã thãi quen giao tiÕp "vßng vo tam quèc"
kh«ng bao giê më ®Çu trùc tiÕp, ®i th¼ng vµo vÊn ®Ò nh- ng-êi Ph-¬ng t©y,
truyÒn thèng ng-êi ViÖt Nam khi b¾t ®Çu giao tiÕp ph¶i hái th¨m nhµ cöa, ®Æc
biÖt c¸c cô lu«n t¹o ra kh«ng khÝ th©n mËt b»ng c¸ch lÊy "miÕng trÇu lµ ®Çu
c©u chuyÖn".
Lêi giao tiÕp -a tÕ nhÞ, ý tø lµ s¶n phÈm cña lèi sèng träng t×nh vµ lèi t-
duy träng c¸c mèi quan hÖ. Nã t¹o nªn thãi quen ®¾n ®o, c©n nh¾c kü cµng khi
nãi n¨ng. "¨n cã nhai nãi cã nghÜ" hoÆc "cho ba quanh míi n»m ng-êi ba n¨m míi
nãi" hoÆc ng-êi kh«n ¨n nãi n÷a chõng, ®Ó cho ng-êi d¹i n÷a mõng n÷a lo"
ChÝnh sù ®¾n ®o, c©n nh¾c nµy khiÕn cho ng-êi ViÖt Nam cã khuyÕt ®iÓm lµ
thiÕu quyÕt ®o¸n. §Ó tr¸nh ph¶i quyÕt ®o¸n vµ ®ång thêi gi÷ ®-îc sù hoµ thuËn
kh«nglµm mÊt lßng ai ng-êi ViÖt rÊt hay c-êi. Nô c-êi lµ mét phÇn quan träng
trong quan hÖ giao tiÕp cña ng-êi ViÖt. Ng-êi ta cã thÓ gÆp nô c-êi ViÖt Nam
vµo c¶ nh÷ng lóc Ýt chê ®îi nhÊt.
T©m lý -a hoµ thuËn khiÕn ng-êi ViÖt Nam lu«n chñ tr-¬ng nh-êng nhÞn
"Mét ®iÒu nhÞn b»ng chÝn ®iÒu lµnh" hoÆc chång giËn th× vî bít lêi, c¬m s«i
bít löa biÕt ®êi nµo khª".
 5.3.2.. Nghi thøc giao tiÕp
Trong nghi thøc giao tiÕp thÓ hiÓn râ lµ sù phong phó cña hÖ thèng x-ng
h«: Trong khi c¸c ng«n ng÷ ph-¬ng t©y vµ Trung hoa chØ sö dông c¸c ®¹i tõ
nh©n x-ng th× tiÕng ViÖt cßn sö dông mét l-îng lín c¸c danh tõ chØ quan hÖ hä
hµng ®Ó x-ng h« vµ nh÷ng danh tõ th©n téc nµy cã xu h-íng lÊn ¸t c¸c ®¹i tõ
nh©n x-ng.
Thø nhÊt: - Cã tÝnh th©n mËt ho¸ (träng t×nh c¶m) coi mäi ng-êi trong céng
®ång nh- bµ con hä hµng trong mét nhµ.
Thø hai: Cã tÝnh chÊt céng ®ång ho¸ cao trong hÖ thèng nµy, kh«ng cã nh÷ng
tõ x-ng h« chung chung mµ phô thuéc vµo tuæi t¸c ®Þa vÞ x· héi, kh«ng gian,
thêi gian giao tiÕp cô thÓ. Ch¼ng h¹n mét ng-êi trong hä téc gäi anh nh-ng khi
vµo bÖnh viÖn ®-îc gäi lµ b¸c sÜ.
Thø ba: ThÓ hiÖn tÝnh t«n ti trËt tù, ng-êi ViÖt Nam x-ng h« theo nguyªn t¾c:
X-ng h« khiªm nh-êng vµ t«n kÝnh. Cïng mét cÆp giao tiÕp nh-ng cã khi c¶ hai
®Òu x-ng h« lµ em vµ cïng nhau gäi lµ chÞ. ViÖc t«n träng, ®Ò cao nhau dÉn
®Õn tôc kiªng tªn riªng, ®Æt tªn kh«ng ®-îc trïng tªn cña ng-êi bÒ trªn trong gia
®×nh, gia téc còng nh- ngoµi x· héi. V× vËy tôc cña ng-êi ViÖt Nam tr-íc ®©y cã
c©u "NhËp gia, vÊn huý" (tøc vµo nhµ ai hái tªn chñ nhµ ®Ó khi nãi nÕu cã ®éng
®Õn tõ ®ã th× ph¶i nãi chÖch ®i) vÝ dô tõ ChÝnh th× ph¶i nãi chÖch ®i thµnh tõ
Chín. Nghi thøc trong c¸ch nãi lÞch sù còng rÊt phong phó. Do truyÒn thèng cã
tÝnh t×nh c¶m vµ linh ho¹t nªn ng-êi ViÖt Nam kh«ng cã tõ "c¶m ¬n" hay "xin lçi"
 56
NMKHGT.ĐHGDTHCQ Hoàng Thị Tường Vi
chung chung cho mäi tr-êng hîp nh- Ph-¬ng T©y. Víi mçi tr-êng hîp cã thÓ cã mçi
c¸ch c¶m ¬n, xin lçi kh¸c nhau: Con xin lçi bè (m¾c lçi); ChÞ chu ®¸o qu¸ (lóc
nhËn quµ); B¸c bµy vÏ qu¸ (®-îc ®ãn tiÕp); d¹ chÞ qu¸ khen ch¸u ®-îc nh- h«m nay
lµ nhê chÞ ®Êy (nhËn ®-îc sù gióp ®ì)
V¨n ho¸ n«ng nghiÖp -a æn ®Þnh sèng chó träng ®Õn kh«ng gian, nªn ng-êi
ViÖt Nam ph©n biÖt kü c¸c lêi chµo theo mèi quan hÖ x· héi vµ theo s¾c th¸i
t×nh c¶m. Trong khi ®ã v¨n ho¸ Ph-¬ng T©y -a ho¹t ®éng l¹i ph©n biÖt kü c¸c lêi
chµo theo thêi gian nh- chµo buæi s¸ng, chµo buæi tr-a, chµo buæi tèi, chµo t¹m
biÖt..
 Câu hỏi ôn tập
 1.Phân tích đặc điểm nổi bật trong văn hóa giao tiếp của người Việt Nam.Cho ví
dụ minh họa.
 2.Anh (chị) hãy tìm ra điểm khác nhau cơ bản giữa giao tiếp của người Việt Nam
và người nước ngoài
 Thực hành(1 tiết): Tìm hiểu một số nét văn hóa đặc trưng của người Việt và văn hóa
vùng đất Quảng Bình.
 57
NMKHGT.ĐHGDTHCQ Hoàng Thị Tường Vi
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
 - Tài liệu chính: Hoàng Thị Tường Vi (2014), Giáo trình Nhập môn Khoa học giao
tiếp - Dành cho sinh viên ĐH GD Tiểu học (Tài liệu lưu hành nội bộ).
 - Tài liệu tham khảo
 [1]. Nguyễn Sinh Huy, Trần Trọng Thủy (2006), Nhập môn khoa học giao tiếp,
NXB GD Hà Nôi.̣
 [2]. Nguyễn Ba ́ Minh (2008), Nhập môn khoa học giao tiếp, NXB Đaị hoc̣ Sư
phaṃ Hà Nôi.̣ 
 58