Công nghệ trang sức sản phẩm mộc nội thất bằng sáp nóng

ơn so với sáp ong, 
thường là 78oC ~ 84oC. 
 Hình 3. Sáp dầu 
 Trong thực tế sản xuất, do sáp tự nhiên (sáp 
 ong, sáp côn trùng) có giá thành cao nên người 
 ta thường sử dụng sáp ở dạng hỗn hợp. Tức là 
 phối trộn sáp tự nhiên với sáp dầu, dầu thông... 
 Hình 2. Sáp côn trùng với một tỷ lệ nhất định nhằm giảm giá thành 
 - Sáp dầu: Là loại sáp nhân tạo, được sản sản xuất mà vẫn đảm bảo được chất lượng 
xuất từ trưng cất dầu mỏ, tồn tại ở dạng tinh trang sức sản phẩm. 
thể, có mầu trắng trong, có độ bền kéo màng 3.1.2. Tổng quan về công nghệ sáp nóng 
sáp và độ bám dính tốt, có khả năng chống Quy trình công nghệ trang sức sản phẩm 
nước tốt. Thành phần chính là một lớp mộc nội thât bằng sáp nóng được thực hiện 
hydrocacbon bão hòa có một hydrocarbon không thống nhất ở mỗi khu vực, vùng miền và 
chuỗi mở với cấu trúc liên kết đơn, chẳng hạn quốc gia khác nhau, do tập quán, thói quen 
như mêtan (CH4), etan (C2H6) và các loại được lưu truyền, do đặc điểm loại sáp nóng 
tương tự, còn được gọi là hydrocacbon parafin, cũng như yêu cầu trang sức khác nhau. Tuy 
có điểm nóng chảy ở 58oC ~ 60oC. Một đặc nhiên, có thể tổng kết được quy trình tương đối 
điểm nổi bật của sáp dầu là có giá thành thấp hơn thống nhất và đặc trưng nhất là thông qua 6 
nhiều so với 2 loại sáp tự nhiên trên nên thường bước như hình 4 (Wang Xiulin, 2012): 
 Nóng chảy sáp Duy trì sáp 
 Nhúng sáp nóng chảy 
 (01) 
 (02) (03) 
 Rũ sáp Xoa sáp Bôi sáp 
 (06) (04) 
 (05) 
 Hình 4. Quy trình công nghệ trang sức sản phẩm mộc nội thất bằng sáp nóng 
 Sáp đầu tiên được làm nóng chảy ở nhiệt độ khác nhau, sau đó dùng vải bông sạch nhúng 
nhất định (01), tùy thuộc vào loại sáp, hỗn hợp sáp nóng (02), duy trì nhiệt độ cao để sáp vẫn 
sáp, tỷ lệ pha trộn mà có nhiệt độ nóng chảy ở trạng thái lỏng (03), bước tiếp theo là chấm 
98 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 1 - 2019 
 Công nghiệp rừng 
sáp lên bề mặt vật liệu trang sức (04), lúc này mỏng có tác dụng như “Kem dưỡng da” thấm 
vẫn tiếp tục duy trì nhiệt độ nóng chảy của sáp vào gỗ tạo nên khả năng chống mài mòn (Meo 
và nhiệt độ bề mặt vật liệu, công đoạn kế tiếp Lei, Yan Chao, 2015). Hiệu suất chống mối 
là dùng vải bông xoa đều sáp nóng lên bề mặt mọt được cải thiện đáng kể. Một nghiên cứu tại 
trang sức theo chiều thớ gỗ tạo một lớp màng nước Úc chỉ ra rằng gỗ Bạch đàn sau khi được 
sáp mỏng phẳng phủ kín lên toàn bộ bề mặt sử lí sáp nóng đã giảm mức độ thiệt hại do mối 
(05). Phần sáp thừa sẽ được loại bỏ qua bước mọt gây ra, ngoài ra còn làm tăng độ cứng của 
cuối cùng (06). gỗ (Cui Xiaolei và cộng sự, 2014). Tác dụng 
 Trước khi tiến hành quá trình sáp nóng yêu bảo vệ lên đồ gỗ nội thất, hạn chế quá trình co 
cầu bề mặt sản phẩn mộc cần được đánh nhẵn dãn của gỗ là do sáp hạn chế quá trình co rút, 
kĩ và làm sạch. Mặt khác, đồ mộc nội thất cần biến dạng ngang của gỗ. Khi nhiệt độ và độ ẩm 
được thường xuyên lau chùi, đến thời điểm của môi trường cao (mùa hè, mùa xuân) bề mặt 
nhất định nên được trang sức lại với sáp nóng lỗ mạch gỗ mở rộng ra, sáp trên bề mặt sẽ điền 
một lần nữa nhằm đảm bảo mầu sắc và độ vào ruột tế bào, khi nhiệt độ và độ ẩm thấp 
bóng của sản phẩm. Quy trình công nghệ trang (mùa đông, mùa thu) lỗ mạch co hẹp lại, sáp 
sức bằng sáp nóng liên quan chặt chễ đến ong trong ruột tế bào thoát ra ngoài. Nhờ có độ 
chủng loại sáp, thành phần hỗn hợp sáp nóng, tỷ nhớt, bám dính nhất định sáp sẽ co dãn theo 
lệ pha trộn hỗn hợp, nhiệt độ xử lý sáp nóng, thời không bị vỡ làm cho kết cấu của gỗ ổn định, 
gian xử lý và một số thông số liên quan khác. gỗ ít bị ảnh hưởng của co rút dãn nở (Boštjan 
 Quá trình sáp nóng truyền thống chủ yếu Lesar và Miha Humar, 2011; Scholz và cộng sự, 
được thực hiện với đồ mộc nội thất cao cấp, đồ 2010; Bruno Esteves và cộng sự, 2014) . 
mộc mỹ nghệ cao cấp, tuy nhiên hiện nay được 3.2.2. Nghiên cứu các thông số công nghệ 
sử dụng khá phổ biến đối với các sản phẩm sáp nóng 
mộc nội thất. Quy trình công nghệ sáp nóng Dựa vào kết quả nghiên cứu của một số tác 
này được hình thành và phát triển từ lâu đời, giả tại Trung Quốc cũng như trên thế giới, có 
được lưu truyền từ đời này sang đời khác và thể rút ra một số thống số công nghệ chính 
phổ biến tới ngày nay. hiện nay đang được sáp dụng trong quá trình 
3.2. Hiện trạng công nghệ và định hướng trang sức sản phẩm mộc nội thất bằng sáp nóng 
nghiên cứu trang sức sản phẩm mộc nội thất như sau: Nhiệt độ quá trình sáp nóng là khoảng 
bằng sáp nóng 70 - 80oC, định lượng là 60 - 70 g/cm2, thời 
3.2.1. Nghiên cứu cơ chế và hiệu quả bảo gian sáp nóng là 3 - 5 phút (Yue Danran, 2013). 
quản của sáp nóng Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các đặc tính 
 Khi sáp được nóng chảy, dưới tác dụng của của vật liệu cũng ảnh hưởng đến thông số công 
áp lực bên ngoài đã đẩy sáp nóng vào trong nghệ sáp nóng như loại nguyên liệu, các thông 
ruột tế bào thông qua đường vận chuyển độ ẩm. số đặc tính bề mặt vật liệu... 
Các phân tử sáp ở trong gỗ sẽ ngăn cản quá Để có được bề mặt sáp nóng với hiệu quả 
trình chuyển dịch của các phân tử nước, làm trang trí tốt nhất một số tác giả đã sử dụng độ 
giảm khả năng hút ẩm của gỗ, tăng khả năng nhám bề mặt (Surface roughness), độ bóng bề 
ổn định kích thước của gỗ, nhờ đó kéo dài tuổi mặt (Glossiness) và độ biểu hiện vân thớ gỗ 
thọ của sản phẩm gỗ. Sáp sau khi đã đóng rắn (Wood texture dominant) làm cơ sở để đánh 
lên bề mặt gỗ có độ thẩm thấu yếu, tồn tại một giá. Kết quả nghiên cứu rút ra được một số 
lớp mỏng bao phủ lên toàn bộ bề mặt gỗ, nhờ thông số công nghệ quá trình sáp nóng như sau: 
đó ngăn cách sự tiếp xúc của gỗ với môi Lượng nhúng sáp khoảng 2 g/cm2, thời gian 
trường bên ngoài (độ ẩm, côn trùng phá hoại...). bôi sáp 0,9 s/cm2, thời gian xoa sáp 0,1 s/cm2 
Làm giảm thiểu ảnh hưởng của môi trường bên (Wang Guodong và Song Kuiyan, 2011). Tuy 
ngoài đến bề mặt sản phẩm gỗ (Xie Yanjun và nhiên, hầu hết các quá trình công nghệ trang 
cộng sự, 2012) . sức sản phẩm mộc nội thất bằng sáp nóng đều 
 Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi trang được thực hiện thủ công, rất khó để tuân thủ 
sức gỗ bằng sáp nóng sẽ tạo ra một lớp màng nghiêm ngặt các thông số công nghệ tối ưu trên 
 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 1 - 2019 99 
 Công nghiệp rừng 
(Niu Xiaoting, 2013). có thể được áp dụng cho lĩnh vực sáp nóng đồ 
3.2.3. Nghiên cứu các đặc tính trang trí bằng nội thất. 
sáp nóng Việc phát triển và áp dụng các vật liệu sáp 
 Sau khi tiến hành quá trình trang sức mề nóng mới sẽ ảnh hưởng đến chế độ sản xuất 
mặt sản phẩm mộc nội thất bằng sáp nóng, một sáp dùng trong công nghệ trang sức sản phẩm 
màng sáp mỏng được hình thành lên bề mặt gỗ, mộc bằng sáp nóng ở một mức độ nhất định. 
ngăn cách gỗ với các yếu tố tác động bên ngoài Đồng thời, nó có thể cung cấp hướng nghiên 
của môi trường, làm quá trình lão quá của gỗ cứu vật liệu sáp nóng mới cho các học giả 
bị trì hoãn. Sử dụng các thông số đo mầu để trong các lĩnh vực liên quan và nghiên cứu về 
mô tả sự thay đổi mầu sắc gỗ trước và sau khi các yếu tố ảnh hưởng đến bảo vệ sáp nóng và 
xử lí cho thấy độ sáng giảm, độ bão hòa mầu hiệu suất trang trí sẽ dần dần được phát triển. 
tăng lên, góc mầu không thay đổi nhiều, điều 3.2. Đánh giá hiệu quả trang sức sản phẩm 
này chỉ ra rằng sáp nóng có thể cải thiện mầu mộc nội thất bằng sáp nóng 
sắc bề mặt của gỗ trong khi vẫn giữ nguyên Công nghệ trang sức sản phẩm mộc nội thất 
được mầu sắc tự nhiên của gỗ, độ sáng của gỗ bằng sáp nóng với việc sử dụng vật liệu mới, 
sau khi sáp nóng có b* tăng (màu vàng), a* công nghệ mới, kỹ thuật mới có tác động đáng 
giảm (màu đỏ), không có sự thay đổi rõ ràng kể đến hiệu quả trang sức. Một số tác giả đã 
về độ bão hòa mầu (Guan Jinjin và Li Min, nghiên cứu đánh giá hiệu quả trang sức bằng 
2013). Sáp nóng giữ nguyên mầu sắc nguyên cách đánh giá so sánh với trang sức bằng màng 
thủy của gỗ tốt hơn là trang sức trong suốt. Sáp trong suốt. Cho thấy công nghệ sáp nóng có rất 
nóng làm nổi bật vẻ đẹp của vật liệu và kết cấu nhiều ưu điểm nổi bật, tuy nhiên hiện nay vẫn 
gỗ, tuy nhiên độ sáng bóng của sáp nóng kém chưa có tiêu chuẩn quốc gia đánh giá hoàn 
hơn so với trang sức bằng vật liệu trong suốt thiện. Mỗi vùng, mỗi đơn vị có cách đánh giá 
nhưng có độ êm dịu hơn (Tong Da, 2008). khác nhau tạo nên khó khăn trong quá trình 
 Một số học giả nước ngoài đã so sánh các nghiên cứu phát triển hoàn thiện công nghệ và 
tính chất trang trí và khả năng chống lão hóa ứng dụng công nghệ vào thực tiễn sản xuất. 
của các bề mặt hoàn thiện khác nhau bằng cách Từ đó, đòi hỏi phải nghiên cứu xây dựng 
thay đổi trọng lượng, khối lượng và màu sắc một bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng hiệu 
của vật liệu thử nghiệm. Hiệu suất trang trí quả trang sức sản phẩm mộc nội thất bằng sáp 
giảm đáng kể. Bởi vì quy trình công nghệ sáp nóng cũng như một số sản phẩm khác có áp 
nóng thiếu tham số tiêu chuẩn, chất lượng của quá dụng công nghệ này. 
trình trang sức sản phẩm mộc nội thất bằng sáp 4. KẾT LUẬN 
nóng không đảm bảo (Linda M và cộng sự, 2007). - Công nghệ trang sức sản phẩm mộc nội 
3.3. Định hướng nghiên cứu công nghệ trang thất bằng sáp nóng có lịch sử hình thành và 
sức sản phẩm mộc nội thất bằng sáp nóng phát triển lâu đời, được áp dụng tương đối phổ 
3.1. Phát triển vật liệu sáp nóng mới biến ở Trung Quốc cũng như nhiều nước trên 
 Cả sáp ong và sáp côn trùng đều là sáp tự thế giới. Có ý nghĩa quan trọng trong sản xuất 
nhiên và là nguồn nguyên liệu tái tạo, nhiều sản phẩm mộc nội thất. 
ngành công nghiệp có nhu cầu lớn về sáp tự - Công nghệ này có rất nhiều các ưu điểm 
nhiên. Sự biến đổi vật lý và hóa học của nổi bật như: độ bóng cao, khả năng chống 
paraffin công nghiệp và sự phát triển của sáp nước tốt, chống sâu nấm phá hoại, nâng cao 
nhân tạo với các tính chất vật lý và hóa học khả năng ổn định của gỗ Tuy nhiên vẫn còn 
theo tiêu chuẩn của sáp tự nhiên sẽ giúp giảm một số nhược điểm cần được nghiên cứu và 
bớt áp lực nhu cầu thị trường của sáp tự nhiên. phát triển: không chịu được nhiệt độ cao, độ 
Trong trường hợp tác động của một số chất xúc bền thấp, chủ yếu trang sức thủ công... 
tác và chất phụ trợ, sáp tự nhiên được biến tính. - Do còn tồn tại một số nhược điểm nên 
Từ đó tạo ra một loại sáp có những tính chất công nghệ này cần được nghiên cứu phát triển 
giống với sáp tự nhiên, một số tính chất được và hoàn thiện hơn nhằm nâng cao chất lượng 
nâng cao, chất lượng trang sức được cải thiện, trang trí cũng như hoàn thiện về mặt công nghệ. 
100 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 1 - 2019 
 Công nghiệp rừng 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO impregnation［J］．International Biodeterioration ＆ 
 1. D Zhang, KY Song (2016). Research Status of Biodegradation， (648) ． 
Furniture Hot Wax Setting Technology. Forestry 11. Bruno Esteves，Lina Nunes， Idalina Domingos，
Machinery & Woodworking Equipment , 2016. Helena Pereira (2014)．Improvement of termite resistance，
 2. Li Xingchang, Cao Yawei, Zhang Jiaqi, Yang Bo dimensional stability and mechanical properties of pine 
(2014). Contrast study on “Wax” treatment technology wood by paraffin impregnation［J］．European Journal of 
on the Hongmu furniture surface. Furniture - China, 
 Wood and Wood Products, (725) ． 
36(05):81-85. 
 12. Yue Danran (2013). Wood Materials Hot Wax 
 3. Niu Xiaoting, Wang Fenghu, Tong Da (2011) 
Factors influencing the waxing quality of imitation Ming Technology Optimization and Decorative. 东北林业大学. 
anh Qing hardwood furniture [J].林产工业, 38(02):46-49. 13. Wang Guodong, Song Kuiyan (2011). 烫蜡工艺对
 4. Yu Ziyong (2012). Funtion of the “Wax” in 家具装饰效果的影响研究 [J]. 大众文艺, (21):294-295. 
repairing of cultural relics. 艺术市场, (05):66-69. 14. Niu Xiaoting (2013). A Research on the Tang-la 
 5. Wang Xiulin (2012).烫蜡工艺中的诀窍[J]. 商品 Technology and Its Optimization for Palace Architecture and 
 Furniture of the Qing Dynasty [D]. 东北林业大学. 
与质量, (03):84-85. 
 15. Guan Jinjin, Li Min (2013). Research on the 
 6. Xie Yanjun, Fu Qiliang, Wang Qingwen, Wang 
 surface finishing of valuable hardwood furniture in deep 
Haigan (2012). Wood chemical modificaiton: the state 
 color [J]. 家具, 34(01):40-43. 
of technologies and Commercialization[J]. 林业科学, 
 16. Tong Da (2008). The research on hot wax 
48(09):154-163. 
 7. Meo Lei, Yan Chao (2015). Flexible furniture technology and decoration of furniture [D]. 东北林业大学. 
production system facing mass customization [J]. 林业 17. Linda M, Gustafsson, Pl Brjesson (2007). Life 
 cycle assessment in green chemistry [J]. The 
机械与木工设备, 43(07):35-37. 
 International Journal of Life Cycle Assessment, (123)． 
 8. Cui Xiaolei, Sun Yanjun, Shen Jun (2014). 
 18. Wang Jian, Li Huipeng, Zhao Hua, Liao Kejian 
Research on the deverlopment background and present 
 (2014). Study on emulsification of synthetic beeswax from 
status of furniture mass customization [J]. 林产工业, 
 Catalyzed oxidation paraffin wax [J]. 精细石油化工, 
44(02):3-6. 
 31(01):57-60. 
 9. LESAR, Boštjan; HUMAR, Miha (2011). Use of wax 
 19. Avramidis G,Scholz G,Nothnick E,et al. (2011). 
emulsions for improvement of wood durability and sorption 
 Improved bondability of wax-treated wood following 
properties Die Verwendung von Wachsemulsionen zur 
 plasma treatment [J]. Wood Science and Technology, 
Verbesserung der Dauerhaftigkeit und der 
 45(2):359-368. 
Sorptionseigenschaften von Holz. European Journal of 
Wood and Wood Products, 69.2: 231-238. 20. 牛晓霆,郭伟,王逢瑚,朱晓东 (2015). 纳米 SiO2, 
 10. Scholz，H． Militz，C． J． Fitzgerald，et al. CuO, TiO2对传统蜂蜡烫蜡木材表面性能的影响 [J]. 
(2010). Improved termite resistance of wood by wax 东北林业大学学报, (06):98-102. 
 RESEARCH WOOD FURNITURE BY HOT WAX TECHNOLOGY 
 Dao Thanh Giang1, Xiaoxue Song2, Xuting Wang3, Kuiyan Song4 
 1Northeastern College of Agriculture and Forestry 
 2 ,3,4Northeast Forestry University, Harbin 150040, China 
 SUMMARY 
 Wood surface treatment technologies applied to wood furniture has many different methods, traditional 
 methods have been applied for a long time and modern methods have emerged. Each method has its own 
 advantages and disadvantages. One of the current trends is the use of traditional methods of renewable natural 
 materials that have the effect of protecting the environment. This technology is relatively popular in many 
 countries around the world, especially in Asia. However, due to the long-term formation and development 
 process, the storage and delivery process cannot be guaranteed, so it has been partially destroyed. In addition, 
 due to the improvement of quality requirements, traditional products do not. It can meet the research hot wax 
 furniture technology to improve the technology and direction of current technology development to meet the 
 growing reality. 
 Keywords: Beeswax, hot wax, insect wax, natural wax, paraffin wax. 
 Ngày nhận bài : 24/12/2018 
 Ngày phản biện : 25/01/2019 
 Ngày quyết định đăng : 31/01/2019 
 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 1 - 2019 101