Bài học về kỹ năng tranh luận

Bài học về kỹ năng tranh luận 
Lương Phan Cừ 
Tranh luận là  trận chiến của lý lẽ 
L à m g ì để c ó tranh luận tại QH 
Để Tranh luận tốt cần Thông tin và phương pháp , đưa ra và giải quyết vấn đề, kết đúng lúc 
Để tạo tranh luận cần có chủ toạ tốt bảo đảm bình đẳng trên cơ sở qui định về thủ tục; đại biểu ở vị trí đứng đầu địa phương nên tham gia tranh luận để thúc đẩy không khí tranh luận. 
Lý lẽ, lập luận chặt chẽ, thuyết phục, hướng tới thính giả, quan sát vấn đề nhiều góc, thông tin dữ liệu chính xác; có chứng cứ 
Đại biểu không chuyên trách: chủ động chọn vấn đề để tranh luận từ địa phương, tầm quốc gia 
Khó khăn trong chuẩn bị tranh luận 
25 ĐB, 23 CBVP 
Bài học: Nhận thức 
1. Tranh luận rất quan trọng: 
Sáng rõ chính sách; minh bạch; dân chủ; 
Tăng đồng thuận v à chế độ giải tr ì nh, sự tuân thủ; 
Hiện diện trong mọi hoạt động của ĐB. 
2. Nhưng rất khó: 
Do chưa thành nếp; vấn đề mới; 
Do thiếu thủ tục; thiếu thông tin; 
Do điều hành; 
Cân bằng giữa ý Đảng, lòng dân; 
Cơ cấu; kiêm nhiệm; xung đột lợi ích; 
3. Điều kiện để tranh luận: 
Cần c ó c á c thủ tục tranh lụân ch í nh thức; 
Cần c ó thông tin minh bạch; 
Văn ho á tranh lụân; 
Kỹ năng. 
Bài học: những điều nên làm 
 Nhằm vào ý kiến; Không nhằm cá nhân 
Tranh luận về chính sách, tránh sa vào kỹ thuật; 
Dựa trên lo-gic và chứng̀ cứ ; 
Tuân thủ các quy định về thủ tục (thời gian, số lần phát biểu); 
Chuẩn bị kỹ lưỡng nội dung định tranh luận: Ý-Lý - Chứng 
Chuẩn bị rất kỹ thông điệp 
Bài học: những điều nên làm 
7. Lắng nghe người tranh luận; 
8. Phân tích các ý kiến khác, phần nào đồng tình, phản đối, vì sao phản đối; 
9. Nói năng khúc triết, ôn tồn nhưng sắc bén; 
10. Sử dụng đúng lúc các giá trị chung; 
11. Sử dụng đúng lúc các ý kiến có uy tín; 
12. Chính kiến và quan điểm nhất quán; 
13. Biết thừa nhận sai lầm; 
Bài học: những điều nên làm 
14.Tôn trọng ý kiến người khác; 
15.Đặt mình vào hoàn cảnh người khác; 
16. Xử lý các thông tin thô; 
17. Cởi mở và chân thành ; 
18. Cảm thông với những mong muốn của người khác; 
19. Biết dừng đúng lúc 
Bài học: những điều cần tránh 
20. Không phát biểu chỉ để phát biểu; 
21. Không nói những điều không nắm vững; 
22. Không đọc; 
23. Tránh sử dụng ngụy biện (Xem Phụ lục); 
24.Tránh áp đặt bằng các giá trị định sẵn ; 
25.Tránh dùng quyền uy để áp đặt; 
26. Đả kích, “chụp mũ” những ý kiến khác mình; 
27. Lồng động cơ cá nhân vào tranh luận, bảo vệ lợi ích cục bộ, ngầm đề cao mình 
Bài học: Những điều cần tránh 
28.Không lắng nghe ý kiến của người khác 
29. Nói vòng vo, tránh né 
30. Đưa ra các dẫn liệu thiếu chính xác 
31.Nói dài và không rõ quan điểm 
32.Lập trường “ba phải”, thỏa hiệp vô nguyên tắc 
33.Tự ti về tuổi tác, học vấn, địa vị công tác; 
34.Không sa vào tiểu tiết kỹ thuật; 
B à i học kỹ năng (TP HCM) 
1. Kỹ năng thông tin- dữ liệu cho tranh luận 
Ưu tiên sử dụng thông tin chính thống : Báo cáo , Thẩm tra cần nghiên cứu đối chứng ; làm cơ sở chọn vấn đề để định hướng tìm kiếm thông tin. 
Chủ động : Trên cơ sở Ưu tiên nghiên cứu của cá nhân Tổ chức sưu tầm bổ sung thuờng xuyên Cơ sở dữ liệu cá nhân về lĩnh vực ưu tiên 
Sử dụng Văn phòng tìm kiếm , xử lý TT 
Tham khảo thông tin báo chí có kiểm chứng 
Tham vấn chuyên gia về các luận chứng 
Tham vấn ý kiến cử tri 
11 
2. Xây dựng và thể hiện Luận điểm tranh luận NHƯ THẾ NÀO 
Trên cơ sở thực tiễn địa phương , chứng cứ , ý kiến cử tri xây dựng quan điểm cá nhân về “ Vấn đề ” 
Nghiên cứu các cơ sở lý luận , nguyên tắc , để xây dựng quan điểm tranh luận 
Tiếp cận lợi ích ? Tiếp cận quyền ? Phương án tối ưu khả thi ? 
12 
3.Chứng cứ , v í dụ , cứ liệu  
AI làm ? Tìm như thế nào ? Lựa chọn ? Hình thức : số liệu , thống kê ? Điều tra XHH? 
Xác thực , Liên quan : Tìm chứng cứ , ví dụ xác thực , liên quan , chứng minh cho luận điểm 
Sống : Cứ liệu , ví dụ , số liệu phải xuất phát từ thực tế ( dự báo chưa chắc trúng với thực tế ) 
Tính phổ biến của các chứng cứ , số liệu 
Cần tìm : 
Cứ liệu của đối tác tranh luận để chuẩn bị phân tích 
Đưa ra Chứng cứ , cứ liệu mà đối tác không có 
Chứng cứ là gì ? Khó tìm được chứng cứ như trong tố tụng , hay là thông tin minh hoạ : dùng lời cử tri 
13 
 4.X â y dựng đề cương , Phương ph á p tr ì nh b à y  
Linh hoạt , mềm dẻo tuỳ theo trạng thái Tranh luận 
Linh hoạt sử dụng cách tiếp cận Trực tiếp , bắc cầu 
Chủ trương thuyết phục qua giọng nói , cử chỉ thu hút người khác 
Tuỳ theo thời điểm : là người khởi tranh luận hay tham gia tranh luận ; kết nối với các ý trước 
Xác định trọng tâm để chuẩn bị và quỹ thời gian , nếu đã có người nói , phải đặt vấn đề khác đi 
Phương pháp liên kết , tạo áp lực : thu hút sự hỗ trợ , chia sẻ với các đại biểu trước đó 
Phong cách cá nhân , bản lĩnh , bản sắc riêng 
Tận dụng mọi hình thức ngôn ngữ , cơ thể , mắt , tay 
14 
Nh ì n h ì nh - Đo á n chữ 
15