Bài giảng Kinh tế vi mô I

................................................................. 11 
1.2. Ba vấn đề cơ bản của một tổ chức kinh tế .............................................................. 13 
1.2.1. Quyết định sản xuất cái gì? ................................................................................. 13 
1.2.2. Quyết định sản xuất như thế nào? ....................................................................... 13 
1.2.3. Quyết định sản xuất cho ai? ................................................................................. 14 
1.3. Khan hiếm và sự lựa chọn ...................................................................................... 15 
1.3.1. Tại sao phải lựa chọn ........................................................................................... 15 
1.3.2. Đường giới hạn khả năng sản xuất ...................................................................... 17 
1.3.3. Quy luật chi phí cơ hội ngày càng tăng ............................................................... 19 
1.4. Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học vi mô .............. 20 
1.4.1. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................................... 20 
1.4.2. Nội dung nghiên cứu ........................................................................................... 21 
1.4.3. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 21 
Câu hỏi ôn tập .......................................................................................................................... 24 
Tài liệu tham khảo ................................................................................................................... 24 
Chương 2: CUNG - CẦU ...................................................................................................... 25 
2.1. Cầu .......................................................................................................................... 25 
2.2.1. Các khái niệm cơ bản .......................................................................................... 25 
2.2.2. Cách biểu diễn cầu ............................................................................................... 26 
2.2.3. Cầu cá nhân và cầu thị trường ............................................................................. 27 
2.2.4. Luật cầu ............................................................................................................... 28 
2.2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu ............................................................................. 29 
2.2.6. Sự vận động và dịch chuyển của đường cầu ....................................................... 31 
198 
2.2. Cung........................................................................................................................ 34 
2.2.1. Các khái niệm cơ bản .......................................................................................... 34 
2.2.2. Cách biểu diễn cung ............................................................................................ 35 
2.2.3. Cung cá nhân và cung thị trường......................................................................... 36 
2.2.4. Luật cung ............................................................................................................. 38 
2.2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến cung .......................................................................... 38 
2.2.6. Sự vận động và dịch chuyển của đường cung ..................................................... 39 
2.3. Cân bằng cung - cầu ............................................................................................... 40 
2.3.1. Trạng thái cân bằng ............................................................................................. 40 
2.3.2. Trạng thái dư thừa hay thiếu hụt thị trường ........................................................ 42 
2.3.3. Sự thay đổi của điểm cân bằng ............................................................................ 43 
2.4. Độ co giãn của cầu và cung .................................................................................... 51 
2.4.1 Độ của giãn của cầu .............................................................................................. 51 
2.4.2. Độ co dãn của cung ............................................................................................ 66 
2.5. Sự can thiệp của Chính phủ vào giá trên thị trường ............................................... 67 
2.5.1. Giá trần ................................................................................................................ 67 
2.5.2 Giá sàn ................................................................................................................. 72 
2.6. Thuế ........................................................................................................................ 73 
2.6.1 Thuế đánh vào người sản xuất .............................................................................. 74 
2.6.2 Thuế đánh vào người tiêu dùng ............................................................................ 76 
2.7. Trợ cấp .................................................................................................................... 76 
2.7.1 Trợ cấp cho người sản xuất .................................................................................. 76 
2.7.2 Trợ cấp cho người tiêu dùng ................................................................................ 78 
Câu hỏi ôn tập.......................................................................................................................... 79 
Tài liệu tham khảo ................................................................................................................... 79 
Chương 3: LÝ THUYẾT HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG .............................................. 80 
3.1. Lý thuyết về lợi ích ................................................................................................. 80 
3.1.1. Một số khái niệm cơ bản ..................................................................................... 80 
3.1.2. Quy luật lợi ích cận biên giảm dần ...................................................................... 82 
3.1.3. Lợi ích cận biên và đường cầu ............................................................................ 82 
3.1.4. Thặng dư tiêu dùng .............................................................................................. 83 
199 
3.2. Lựa chọn tiêu dùng tối ưu ....................................................................................... 85 
3.2.1. Các giả thiết về sở thích của người tiêu dùng ..................................................... 86 
3.2.2. Xác định tiêu dùng tối ưu bằng lý thuyết lợi ích ................................................. 87 
3.2.3. Phân tích lựa chọn tối ưu của người tiêu dùng bằng hình học ............................ 90 
Câu hỏi ôn tập ........................................................................................................................ 102 
Tài liệu tham khảo ................................................................................................................. 102 
Chương 4: LÝ THUYẾT HÀNH VI NGƯỜI SẢN XUẤT .............................................. 104 
4.1. Lý thuyết về sản xuất ............................................................................................ 104 
4.1.1. Hàm sản xuất ..................................................................................................... 104 
4.1.2. Hiệu suất theo quy mô ....................................................................................... 105 
4.1.3. Phân tích sản xuất trong ngắn hạn ..................................................................... 106 
4.1.4. Phân tích sản xuất trong dài hạn ........................................................................ 109 
4.2. Lý thuyết chi phí sản xuất .................................................................................... 115 
4.2.1. Chi phí kinh tế và chi phí kế toán. ..................................................................... 115 
4.2.2. Các loại chi phí ngắn hạn .................................................................................. 115 
4.2.3. Chi phí dài hạn ................................................................................................... 119 
4.3. Lý thuyết về lợi nhuận .......................................................................................... 121 
4.3.1. Khái niệm .......................................................................................................... 121 
4.3.2. Tối đa hoá lợi nhuận .......................................................................................... 123 
Câu hỏi ôn tập ........................................................................................................................ 125 
Tài liệu tham khảo ................................................................................................................. 125 
Chương 5: CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG ............................................................................. 126 
5.1. Thị trường và phân loại thị trường ....................................................................... 126 
5.1.1. Khái niệm thị trường ......................................................................................... 126 
5.1.2. Khái niệm cấu trúc thị trường ............................................................................ 127 
5.1.3. Phân loại thị trường ........................................................................................... 129 
5.2. Thị trường cạnh tranh hoàn hảo ........................................................................... 130 
5.2.1. Những điều kiện tồn tại của thị trường cạnh tranh hoàn hảo ............................ 130 
5.2.2. Đặc điểm của doanh nghiệp trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo................... 132 
5.2.3. Quyết định sản xuất trong ngắn hạn của doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo. .. 133 
5.2.4. Đường cung trong ngắn hạn của doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo ............... 134 
200 
5.2.5. Đường cung ngắn hạn của ngành ..................................................................... 138 
5.2.6. Quyết định sản xuất trong dài hạn của doanh nghiệp cạnh tranh hoàn hảo ...... 139 
5.2.7. Thặng dư người sản xuất .................................................................................. 142 
5.3. Thị trường độc quyền bán .................................................................................... 145 
5.3.1. Đặc điểm của thị trường độc quyền bán ............................................................ 145 
5.3.2. Nguyên nhân dẫn đến độc quyền ...................................................................... 146 
5.3.3. Phân tích thị trường độc quyền.......................................................................... 147 
5.4. Thị trường cạnh tranh độc quyền ......................................................................... 155 
5.4.1. Đặc điểm của thị trường cạnh tranh độc quyền ................................................. 155 
5.4.2. Phân tích thị trường cạnh tranh độc quyền ........................................................ 156 
5.5. Thị trường độc quyền tập đoàn (độc quyền nhóm) .............................................. 160 
5.5.1. Khái niệm và đặc trưng ..................................................................................... 160 
5.5.2. Cạnh tranh và hợp tác trên thị trường độc quyền nhóm .................................... 162 
Câu hỏi ôn tập........................................................................................................................ 168 
Tài liệu tham khảo ................................................................................................................. 169 
Chương 6: THỊ TRƯỜNG CÁC YẾU TỐ SẢN XUẤT ................................................... 170 
6.1. Thị trường lao động .............................................................................................. 170 
6.1.1. Cầu lao động ...................................................................................................... 170 
6.1.2. Cung lao động .................................................................................................... 174 
6.1.3. Cân bằng trên thị trường lao động ..................................................................... 177 
6.2. Thị trường vốn ...................................................................................................... 179 
6.2.1. Cầu về vốn ......................................................................................................... 179 
6.2.2. Cung về vốn ....................................................................................................... 182 
6.2.3. Cân bằng và sự điều chỉnh trên thị trường vốn ................................................. 183 
6.3. Thị trường đất đai ................................................................................................. 184 
6.3.1. Cầu về đất đai .................................................................................................... 184 
6.3.2. Cung đất đai ....................................................................................................... 185 
6.3.3. Cân bằng thị trường đất đai ............................................................................... 185 
Câu hỏi ôn tập........................................................................................................................ 186 
Tài liệu tham khảo ................................................................................................................. 187 
201 
Chương 7: VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊTRƯỜNG ..... 188 
7.1. Những thất bại của thị trường ............................................................................... 188 
7.1.1. Cân bằng hiệu quả (hiệu quả Pareto) ................................................................. 188 
7.1.2. Những thất bại của thị trường ............................................................................ 189 
7.2. Vai trò của chính phủ trong nền kinh tế thị trường. ............................................. 193 
7.2.1. Đối với các ngoại ứng........................................................................................ 193 
7.2.2. Đối với hàng hoá công cộng .............................................................................. 194 
7.2.3. Đối với sức mạnh thị trường.............................................................................. 194 
Câu hỏi ôn tập ........................................................................................................................ 196 
Tài liệu tham khảo....196