Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn” trong đào tạo và nghiên cứu khoa học ở trường Đại học Luật, Đại học Huế từ năm 2015 đến nay
1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về “học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn”
Tư tưởng 8 2 THồ Chí Minh về “8 2 Thọc đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn” là một
bộ phận rất quan trọng trong kho tàng lý luận về giáo dục.
Chủ tịch Hồ Chí Minh thường xuyên nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải thường
xuyên học tập nâng cao trình độ, để làm việc, để phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân.
Muốn vậy phải có thói quen kết hợp giữa học với hành, đem lý luận liên hệ với thực
tiễn, đem những kiến thức đã tiếp thu được cùng với những kinh nghiệm đã tích lũy
được trong cuộc sống áp dụng vào các công việc thực tế. Người học phải được trang bị
hệ thống lý luận tiên tiến, vững chắc, toàn diện. Những kiến thức mà người học lĩnh hội
được phải được áp dụng sáng tạo vào thực tiễn, nếu không sẽ trở thành lý luận suông, sẽ
rơi vào bệnh giáo điều, sách vở,
Người cho rằng: “Một người học xong đại học, có thể gọi là có trí thức. Song y
không biết cày ruộng, không biết làm công, không biết đánh giặc, không biết làm nhiều
việc khác. Nói tóm lại: Công việc thực tế, y không biết gì cả. Thế là y chỉ có trí thức một
nửa. Trí thức của y là trí thức học sách, chưa phải là trí thức hoàn toàn. Y muốn thành
người trí thức hoàn toàn, thì phải đem cái trí thức đó áp dụng vào thực tế”P 1 F1P.
Trong suốt quá trình hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn luôn chú ý
áp dụng phương pháp giáo dục “học đi đôi với hành”. Người đã khẳng định rằng: “Học
phải suy nghĩ, học phải liên hệ với thực tế, phải có thí nghiệm và thực hành. Học với
hành phải kết hợp với nhau”P 2 F2P; “Học để hành: học với hành phải đi đôi. Học mà không
hành thì học vô ích. Hành mà không học thì hành không trôi chảy”P 3 F3P.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Tóm tắt nội dung tài liệu: Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “Học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn” trong đào tạo và nghiên cứu khoa học ở trường Đại học Luật, Đại học Huế từ năm 2015 đến nay
, tr.496. 8 Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 5, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.234. 172 Thành phố Huế, ngày 26 tháng 8 năm 2019 Đại học Huế Với tinh thần đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chú trọng đến thực tiễn, bất cứ việc gì cũng phải thiết thực, phải xuất phát từ yêu cầu thực tiễn; không được tuyệt đối hóa lý luận mà phải liên hệ với thực tiễn đất nước và thời đại. Người cho rằng: “Lý luận rất cần thiết nhưng nếu cách học tập không đúng thì sẽ không có kết quả. Do đó, trong lúc 9 học tập lý luận chúng ta cần nhấn mạnh: lý luận phải liên hệ với thực tiễn”P9F ;P “Lý luận phải đem ra thực hành. Thực hành phải nhằm theo lý luận. Lý luận cũng như cái tên (hoặc viên đạn). Thực hành cũng như cái đích để bắn. Có tên mà không bắn, hoặc bắn lung tung, cũng như không có tên. Lý luận cốt để áp dụng vào thực tế. Chỉ học thuộc lòng, để đem loè thiên hạ thì lý luận ấy cũng vô ích. Vì vậy, chúng ta phải gắng học, 10 đồng thời học thì phải hành”P10F .P 2. Thực trạng vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn” trong đào tạo và nghiên cứu khoa học ở Trường Đại học Luật, Đại học Huế từ năm 2015 đến nay Từ khi được thành lập vào năm 2015 đến nay, Trường Đại học Luật, Đại học Huế luôn luôn vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn” trong các lĩnh vực hoạt động khác nhau, trong đó lĩnh vực đào tạo và nghiên cứu khoa học là chủ yếu. Thực trạng vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về “học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn” trong đào tạo và nghiên cứu khoa học ở Trường Đại học Luật, Đại học Huế được thể hiện cụ thể như sau: Thứ nhất, về công tác xây dựng và sử dụng đội ngũ giảng viên Để vận dụng thành công tư tưởng Hồ Chí Minh về “học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn” trong đào tạo và nghiên cứu khoa học ở Trường Đại học Luật, trước hết cần xây dựng và sử dụng đội ngũ giảng viên - những chủ thể quan trọng nhất của hoạt động đào tạo và nghiên cứu khoa học - có kiến thức toàn diện về lý luận cũng như thực tiễn thực hiện pháp luật. Nhà trường luôn ưu tiên tuyển dụng những giảng viên có trình độ chuyên môn giỏi, kết hợp với kinh nghiệm thực tế. Có nhiều giảng viên của trường đã có thời gian dài công tác thực tiễn pháp luật ở các cơ quan nhà nước như: Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, cơ quan thi hành án, bảo hiểm xã hội Một số giảng viên đã giữ các chức vụ quan trọng trong các cơ quan bảo vệ pháp luật như: Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện, Trưởng phòng của Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Thẩm phán, Kiểm sát viên 9 Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 8, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.496. 10 Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 5, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.472. 173 Kỷ yếu Hội thảo Hội thảo “Bác Hồ với giáo dục” Các giảng viên Trường Đại học Luật, Đại học Huế ngoài việc học tập nâng cao trình độ chuyên môn, còn phải đi thực tập thực tế ở các cơ quan, tổ chức phù hợp với chuyên môn của mình. Nhà trường thường xuyên yêu cầu các giảng viên phải sử dụng nhiều phương pháp giảng dạy khác nhau, trong đó có những phương pháp liên quan đến giải quyết tình huống thực tiễn xảy ra trong thực tế thực hiện pháp luật. Có nhiều giảng viên đã biên soạn và xuất bản các các tài liệu liên quan đến giải quyết các tình huống trong thực tiễn như: Các Bộ tình huống điển hình và áp dụng giảng dạy thử nghiệm các học phần Luật Hành Chính, Luật Dân sự, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Hình sự, Luật Tư pháp quốc tế, Luật Quốc tế, Luật Thương mại quốc tế Thông qua các bộ tình huống này, các giảng viên đã trang bị cho sinh viên những kiến thức lý luận gắn liền với thực tiễn áp dụng pháp luật ở Việt Nam và nước ngoài. Bên cạnh đó, Nhà trường có đội ngũ đông đảo các giảng viên thỉnh giảng đang công tác tại các cơ quan bảo vệ pháp luật và các tổ chức hành nghề luật Trong đó có nhiều người giữ những chức vụ cao trong các tổ chức này như: Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Thừa Thiên Huế, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế, Phó Chánh Thanh tra tỉnh Thừa Thiên Huế, Phó Chánh án Tòa án quân sự Quân khu 4, Trưởng Phòng công chứng số 2 tỉnh Thừa Thiên Huế Những giảng viên thỉnh giảng này chủ yếu giảng dạy các học phần chuyên ngành có liên quan đến hoạt động áp dụng pháp luật. Thông qua hoạt động giảng dạy của các giảng viên thỉnh giảng có kinh nghiệm nêu trên, đã giúp sinh viên có nhiều kiến thức chuyên sâu trong hoạt động áp dụng pháp luật. Thứ hai, về chương trình đào tạo Chương trình đào tạo của Trường Đại học Luật, Đại học Huế có mục tiêu rõ ràng, bảo đảm sự tương xứng giữa những kiến thức lý luận và thực tiễn, đáp ứng linh hoạt nhu cầu nhân lực của thị trường lao động. Chương trình đào tạo được xây dựng theo đúng mục tiêu đặt ra là tiên tiến, hội nhập và phù hợp với điều kiện Việt Nam, đáp ứng nhu cầu của xã hội. Chương trình đào tạo của Trường Đại học Luật, Đại học Huế có cấu trúc hợp lý, được thiết kế một cách hệ thống giữa các khối kiến thức lý luận, kiến thức thực tiễn, rèn luyện kỹ năng, thái độ, năng lực người tốt nghiệp, cơ hội nghề nghiệp... phù hợp với yêu cầu của xã hội cũng như đáp ứng mục tiêu giáo dục mà Luật Giáo dục đại học đề ra. Các học phần được thiết kế trong chương trình đào tạo đều đòi hỏi sinh viên phải có điểm tích luỹ từ các hoạt động tự học như bài tập nhóm, thảo luận, đóng vai, tham gia diễn đàn trực tuyến hay tiểu luận, bài tập dự án để đánh giá mức độ tự học, tự nghiên cứu của người học được nêu rõ trong đề cương chi tiết môn học. Các Quy chế, Quy định của nhà trường đã quy định rõ việc phải dành 30% thời gian cho sinh viên 174 Thành phố Huế, ngày 26 tháng 8 năm 2019 Đại học Huế thảo luận, làm bài tập nhóm, viết tiểu luận, kiến tập và thực tập, điểm đánh giá quá trình học tập hệ chính quy chiếm 40%. Các chương trình đào tạo của nhà trường được thiết kế theo nguyên tắc vừa đảm bảo đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng của người học, vừa đảm bảo khả năng điều chỉnh linh hoạt và thường xuyên theo nhu cầu của xã hội và thị trường lao động, thông qua sự tham khảo ý kiến của người học, nhà tuyển dụng và sự tham gia của các nhà khoa học, phù hợp với điều kiện và yêu cầu của thực tiễn Việt Nam. Từ năm 2015 đến nay, Nhà trường đã tiến hành khảo sát sinh viên cuối khóa, trong đó có đánh giá chất lượng chương trình đào tạo, khảo sát các cơ sở sử dụng lao động và cựu sinh viên 5 khóa (giai đoạn 2009 đến 2014) về chương trình đào tạo. Kết quả khảo sát cho thấy 100% sinh viên tốt nghiệp được lấy ý kiến phản hồi về chương trình đào tạo sau khi tốt nghiệp và đa số nhà tuyển dụng hài lòng về chương trình đào tạo và đội ngũ cựu người học của nhà trường. Thứ ba, về hoạt động thực tập của sinh viên Đối với sinh viên Trường Đại học Luật, Đại học Huế, việc tham gia thực tập là bắt buộc. Hàng năm, tất cả các sinh viên năm thứ tư của Trường Đại học Luật đến thực tập tại các doanh nghiệp, các tổ chức và các cơ quan nhà nước như: Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, cơ quan thi hành án dân sự, cơ quan thanh tra, các tổ chức hành nghề luật sư, các tổ chức hành nghề công chứng... trong thời gian hai tháng. Trong quá trình thực tập, các sinh viên tham gia các hoạt động chuyên môn theo sự phân công của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nơi sinh viên thực tập với những công việc cụ thể như sau: Nghiên cứu tóm tắt hồ sơ vụ án và đưa ra hướng giải quyết vụ án trên cơ sở kiến thức đã được trang bị; tham dự phiên tòa, tập ghi biên bản phiên tòa dưới sự hướng dẫn của cán bộ Tòa án; tham dự việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; tiếp cận thực tế việc soạn thảo và giao kết các hợp đồng; hỗ trợ chuyên viên tư vấn của doanh nghiệp, ngân hàng, văn phòng luật sư trong việc tư vấn khách hàng; tiếp nhận hồ sơ và làm quen với hoạt động công chứng, chứng thực... Công việc thực tập hàng ngày được thể hiện thông qua nhật ký thực tập của sinh viên và có sự đánh giá của người có trách nhiệm hướng dẫn thực tập trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nơi sinh viên thực tập. Kết thúc hai tháng thực tập, các sinh viên phải viết báo cáo thực tập tốt nghiệp trong đó nêu rõ những kiến thức thực tiễn, những kỹ năng giải quyết công việc đã thu nhận được trong quá trình thực tập. Ngoài những địa điểm thực tập ở trong nước như đã nêu trên, Trường còn tổ chức trao đổi sinh viên với một số trường đại học trên thế giới. Vào tháng 7-2019, Trường đã 175 Kỷ yếu Hội thảo Hội thảo “Bác Hồ với giáo dục” tổ chức cho 21 sinh viên có kết quả học tập tốt, giỏi tiếng Anh sang thực tập tại Trường Đại học Khon Kaen (Thái Lan). Tại đây, các sinh viên đã có những hoạt động thực tập, trao đổi chuyên môn với các giảng viên và sinh viên Trường Đại học Khon Kaen, thăm và học hỏi kinh nghiệm hành nghề luật của các tổ chức luật sư và một số cơ quan bảo vệ pháp luật ở Thái Lan. Thứ tư, về hoạt động ngoại khóa của sinh viên Ngoài các hoạt động chính khóa, hoạt động ngoại khóa cho người học được thực hiện thường xuyên thông qua các phiên tòa lưu động, phiên tòa tập sự, hướng dẫn kỹ năng của các chuyên gia. Với phương châm “học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn”, Nhà trường đã thành lập Trung tâm thực hành luật và Quan hệ doanh nghiệp để đảm nhiệm các nhiệm vụ liên quan đến hoạt động ngoại khóa của sinh viên như: Tổ chức các hoạt động thực hành luật cho sinh viên, tổ chức phiên tòa giả định, phiên tòa lưu động, tổ chức các chương trình đào tạo kỹ năng thực hành luật cho sinh viên, tổ chức các hoạt động hỗ trợ pháp luật cộng đồng... Trong quá trình hoạt động, Trung tâm thực hành luật và Quan hệ doanh nghiệp thật sự là cầu nối quan trọng giữa sinh viên và các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong hoạt động ngoại khóa của sinh viên. Ngoài ra, Trường Đại học Luật, Đại học Huế đã thành lập các câu lạc bộ, đội, nhóm như: Câu lạc bộ Luật gia tương lai, Câu lạc bộ Truyền thông, Câu lạc bộ Pháp ngữ, Câu lạc bộ CLE, Đội Công tác xã hội... Thông qua các câu lạc bộ, đội, nhóm nêu trên, các sinh viên đã thực hiện các hoạt động ngoại khóa rất đa dạng, phong phú như: Tuyên truyền giáo dục pháp luật cho cộng đồng, giáo dục pháp luật cho học sinh phổ thông trên địa bàn thành phố Huế, tổ chức các phiên tòa tập sự, trợ giúp pháp lý miễn phí cho công nhân ở Khu công nghiệp Phú Bài, giáo dục pháp luật cho phạm nhân Trại giam Bình Điền, giao lưu và học hỏi kinh nghiệm thực tiễn pháp luật với Liên đoàn Luật sư Pháp... Ngoài những hoạt động nêu trên, Trường Đại học Luật, Đại học Huế thường xuyên tạo điều kiện cho các sinh viên gặp gỡ với các chuyên gia pháp luật ở các cơ quan pháp luật, tổ chức hành nghề luật trong và ngoài nước như: Văn phòng Quốc hội, Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Học viện Tư pháp, Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp, Liên đoàn Luật sư Pháp, Hội trợ giúp pháp lý châu Âu Thông qua những hoạt động này, các sinh viên có dịp giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, lĩnh hội những tri thức quý giá trong lĩnh vực xây dựng và áp dụng pháp luật của các chuyên gia pháp luật trong và ngoài nước. 176 Thành phố Huế, ngày 26 tháng 8 năm 2019 Đại học Huế Bên cạnh đó, Trường Đại học Luật, Đại học Huế đã nhiều lần mời Tòa án nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức các phiên tòa xét xử lưu động các vụ án trong khuôn viên của Nhà trường. Các sinh viên rất thích thú được trực tiếp tham dự các phiên tòa lưu động này, thông qua đó họ chứng kiến tận mắt trình tự xét xử các vụ án hình sự, dân sự, kinh tế, lao động, hành chính theo thủ tục sơ thẩm và phúc thẩm. Thứ năm, về hoạt động nghiên cứu khoa học Với quan điểm “học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn”, Nhà trường luôn đảm bảo sự gắn kết giữa hoạt động nghiên cứu khoa học với thực tiễn. Hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ của trường đại học có những đóng góp mới cho khoa học, có giá trị ứng dụng thực tế để giải quyết các vấn đề phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và cả nước. Một trong những mục tiêu hoạt động của nghiên cứu khoa học của Trường Đại học Luật, Đại học Huế là đưa các thành tựu khoa học và công nghệ, kết quả nghiên cứu khoa học vào phục vụ phát triển giáo dục và đào tạo, phục vụ trực tiếp nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp, nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Do vậy, trong nghiên cứu khoa học, Nhà trường rất chú trọng đến tính khoa học và tính ứng dụng của đề tài trong thực tiễn. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài luôn là những tiêu chí bắt buộc khi xét duyệt và nghiệm thu đề tài. Giảng viên và cán bộ của Trường đã có hàng trăm bài báo được công bố trên các tạp chí chuyên ngành trong nước và quốc tế thuộc lĩnh vực pháp luật. Các kết quả công bố có giá trị tham khảo sửa đổi các Luật, Bộ luật, các thủ tục tại địa bàn miền Trung - Tây Nguyên. Trong các đề tài, có đề tài cấp Bộ “Biên soạn và giảng dạy thử nghiệm giáo trình môn học sở hữu trí tuệ trong các trường đại học, cao đẳng lĩnh vực khoa học giáo dục” do Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt hàng, thẩm định và cho phát hành giáo trình sử dụng trong các trường đại học, cao đẳng. Đề tài nghiên cứu khoa học của trường đã có những đóng góp mới cho khoa học, có giá trị ứng dụng thực tế để giải quyết các vấn đề phát triển của Nhà trường, địa phương và cả nước. Nhiều đề tài khoa học được thực hiện trên cơ sở đặt hàng của các cơ quan tổ chức nên có giá trị ứng dụng cao. Nhiều giáo trình, bài giảng, các chương trình, phương pháp giảng dạy mới là những kết quả của các đề tài nghiên cứu khoa học đã được đưa vào áp dụng tại Trường. Từ năm học 2017 đến nay, nhà trường xây dựng kế hoạch quảng bá tiềm năng nghiên cứu khoa học của trường đến các địa phương, tổ chức xã hội để tăng số lượng các đề tài theo đơn đặt hàng của các địa phương và tổ chức. Nhà trường có quy định cụ 177 Kỷ yếu Hội thảo Hội thảo “Bác Hồ với giáo dục” thể khuyến khích các cá nhân có đề tài / dự án tạo ra những đóng góp mới cho khoa học hoặc được ứng dụng vào thực tế kinh tế - xã hội. Hoạt động khoa học và công nghệ của Trường luôn gắn kết việc nghiên cứu khoa học với đào tạo. Hàng năm, Trường đã đặt hàng các đơn vị trong Trường thực hiện các đề tài nghiên cứu mà Trường đang quan tâm. Các đề tài nghiên cứu khoa học tập trung vào các vấn đề thời sự của Trường như: đổi mới phương pháp dạy học; đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá; xây dựng tiêu chí kiểm tra đánh giá; xây dựng bộ thủ tục hành chính; lịch sử phát triển của Trường; hoàn thiện công tác tổ chức cán bộ; đánh giá chương trình đào tạo và chuẩn đầu ra... Một số đề tài sau khi nghiệm thu được đánh giá cao, được đưa vào giảng dạy và nghiên cứu thông qua việc phát hành sách chuyên khảo hoặc giáo trình như: Giáo trình Kỹ năng thực hành nghề nghiệp; các sách chuyên khảo về các Bộ tình huống điển hình và áp dụng giảng dạy thử nghiệm các học phần pháp luật. 178
File đính kèm:
- van_dung_tu_tuong_ho_chi_minh_ve_hoc_di_doi_voi_hanh_ly_luan.pdf