Tổ chức dạy học tích hợp cho học sinh trường nghề: Trường hợp tại trường Cao đẳng Nghề Tiền Giang

1. Mở đầu Trong xu thế chuyển dịch đào tạo từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận theo năng lực trong giáo dục nghề nghiệp, dạy học tích hợp (DHTH) tạo cơ hội cho người học gắn kết lí thuyết với các hoạt động thực hành, luyện tập để hình thành kĩ năng nghề. Sau khi kết thúc bài học, người học vận dụng được các kiến thức lí thuyết liên quan để giải quyết/thực hiện một công việc hoặc một phần công việc chuyên môn cụ thể. Kết quả giải quyết/thực hiện công việc được đo lường bằng các công cụ đánh giá để xác định mức độ hình thành năng lực thực hiện hoạt động nghề nghiệp của người học. Do đó, DHTH hiện thực hóa các yêu cầu của tiếp cận đào tạo theo hướng phát triển năng lực, tạo cơ hội cho người học đạt chuẩn đầu ra của ngành nghề được đào tạo (Vashe và cộng sự, 2019), có năng lực vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn (Phan Ngô Anh Tuấn, 2017)

Tổ chức dạy học tích hợp cho học sinh trường nghề: Trường hợp tại trường Cao đẳng Nghề Tiền Giang trang 1

Trang 1

Tổ chức dạy học tích hợp cho học sinh trường nghề: Trường hợp tại trường Cao đẳng Nghề Tiền Giang trang 2

Trang 2

Tổ chức dạy học tích hợp cho học sinh trường nghề: Trường hợp tại trường Cao đẳng Nghề Tiền Giang trang 3

Trang 3

Tổ chức dạy học tích hợp cho học sinh trường nghề: Trường hợp tại trường Cao đẳng Nghề Tiền Giang trang 4

Trang 4

Tổ chức dạy học tích hợp cho học sinh trường nghề: Trường hợp tại trường Cao đẳng Nghề Tiền Giang trang 5

Trang 5

pdf 5 trang xuanhieu 2840
Bạn đang xem tài liệu "Tổ chức dạy học tích hợp cho học sinh trường nghề: Trường hợp tại trường Cao đẳng Nghề Tiền Giang", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Tổ chức dạy học tích hợp cho học sinh trường nghề: Trường hợp tại trường Cao đẳng Nghề Tiền Giang

Tổ chức dạy học tích hợp cho học sinh trường nghề: Trường hợp tại trường Cao đẳng Nghề Tiền Giang
o điều kiện cho HS lĩnh hội kiến thức và thực hành. 
Tính phức hợp của DHTH còn được thể hiện thông qua hoạt động đánh giá kết quả học tập: Đánh giá của GV kết 
hợp với tự đánh giá và đánh giá chéo của HS dựa trên công cụ đánh giá theo các tiêu chuẩn nghề nghiệp. 
- DHTH mang tính thực tiễn: DHTH thường xuất phát từ các tình huống thực tiễn của cuộc sống và nghề nghiệp. 
Các tình huống học tập gắn với thực tiễn trong DHTH tạo ra những thách thức cho HS khi sử dụng các kiến thức lí 
thuyết vào giải quyết các tình huống học tập hoặc thực hành, luyện tập, hình thành kĩ năng nghề nghiệp. Quá trình 
học nghề gắn với thực tiễn tạo động cơ, thúc đẩy người học tích cực, chủ động lĩnh hội kiến thức lí thuyết và rèn 
luyện kĩ năng thực hành. 
- DHTH hướng tới người học và phát triển năng lực thực hiện của người học: Trong DHTH, GV là người định 
hướng, hướng dẫn, gợi mở, tổ chức các hoạt động học tập. Để lĩnh hội kiến thức, hình thành kĩ năng, HS cần tự lực 
tìm kiếm, khám phá, vận dụng kiến thức vào giải quyết vấn đề hoặc thực hành, luyện tập nhằm hình thành và phát 
triển các năng lực nghề nghiệp. 
- DHTH định hướng hoạt động và sản phẩm: DHTH được thực hiện thông qua việc tổ chức cho HS thực hiện 
các hoạt động học tập: tìm hiểu, nghiên cứu, thực hành, luyện tập, giải quyết vấn đề. Kết quả của các hoạt động học 
tập là sản phẩm vật chất hoặc phi vật chất, trong đó chứa đựng kiến thức, kĩ năng và thái độ của người học - năng 
lực thực hiện hành động. 
Như vậy, DHTH trong giáo dục nghề nghiệp không chỉ đảm bảo sự hoạt động hài hòa của quá trình giáo dục mà 
còn góp phần hình thành và phát triển năng lực thực hiện của người học. 
2.2. Quy trình tổ chức dạy học tích hợp trong giáo dục nghề nghiệp 
Kết hợp các kết quả nghiên cứu của Nguyễn Văn Tuấn (2011) và theo hướng dẫn biên soạn và tổ chức DHTH 
của Tổng cục dạy nghề (2010) theo Công văn số 1610/TCDN-GV, chúng tôi đưa ra quy trình tổ chức DHTH gồm 
02 giai đoạn sau: 
Giai đoạn 1: Thiết kế DHTH. Trong giai đoạn này, GV biên soạn giáo án tích hợp chuẩn bị cho giai đoạn 2 tổ 
chức DHTH trên lớp với các bước: 
Bước 1: Xác định/phân tích mục tiêu bài dạy. Căn cứ vào chương trình đào tạo và chủ đề bài học để xác định các 
mục tiêu về kiến thức, kĩ năng và thái độ của người học. Mục tiêu cần bắt đầu bằng một động từ chỉ hành động, tránh 
sử dụng các từ chỉ trạng thái, như: “hiểu”, “nắm”, “biết”, “có” khi viết mục tiêu. Mục tiêu cần có tiêu chí để đo (tiêu 
chí về kĩ thuật, mĩ thuật, sự an toàn và thời gian thực hiện,). 
Bước 2: Xác định các năng lực thành tố của bài dạy. Dựa vào mục tiêu của bài học để xác định các năng lực 
thành tố của người học. Một năng lực thành tố gắn với một quy trình thực hiện, kết quả sẽ tạo ra sản phẩm cụ thể 
hoặc một phần của sản phẩm. 
Bước 3: Xác định các kiến thức liên quan của các năng lực thành tố. GV cần xác định các kiến thức vừa đủ, liên 
quan đến từng năng lực thành tố (dựa vào chương trình, giáo trình, tài liệu chuyên ngành) và mô tả chi tiết các kiến 
thức liên quan bằng ngôn ngữ chuyên ngành, súc tích; chèn hình vẽ, hình ảnh minh họa (nếu có). 
Bước 4: Xác định trình tự thực hiện các năng lực thành tố. GV xác định các bước thực hiện các năng lực thành 
tố, danh mục các bước không nên quá ngắn (2-3 bước), hoặc không nên quá dài (trên một trang). Các bước thực hiện 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 495 (Kì 1 - 2/2021), tr 56-60 ISSN: 2354-0753 
58 
nối tiếp nhau nên được sắp xếp theo một trình tự hợp lí. Ngoài ra, GV cần mô tả phương pháp, tiêu chuẩn thực hiện, 
xác định các dụng cụ, thiết bị và phương tiện, các vấn đề về sự an toàn khi thực hiện các bước. Đồng thời, GV cần 
xác định những hỏng hóc thường gặp, nguyên nhân, cách phòng và khắc phục khi thực hiện các năng lực thành tố. 
Bước 5: GV xác định các nhiệm vụ thực hành cho người học, gồm: 1) Xác định nhiệm vụ/tình huống thực hành đối 
với cá nhân hoặc nhóm; 2) Xác định các yêu cầu về an toàn, vệ sinh,... khi thực hành; 3) Xác định thời gian thực hiện. 
Giai đoạn 2: Tổ chức DHTH. Theo hướng dẫn của Tổng cục dạy nghề (2010), quy trình tổ chức hoạt động 
DHTH được thực hiện theo 5 bước sau (xem hình 1): 
Hình 1. Quy trình thực hiện tổ chức DHTH 
Các nội dung chi tiết của quy trình thực hiện tổ chức DHTH gồm: 
- Dẫn nhập: GV giới thiệu tình huống có vấn đề gắn liền với nội dung bài học để tạo sự chú ý và động cơ học 
tập cho HS. 
- Giới thiệu chủ đề: GV giới thiệu bài học, mục tiêu bài học cần đạt được và các nội dung học tập. 
- Giải quyết vấn đề: Để giải quyết vấn đề của bài học, GV thực hiện các công việc sau: + Vận dụng các phương 
pháp dạy học tích cực vào dạy học các kiến thức lí thuyết liên quan (ví dụ: khái niệm, đặc điểm, quy trình thực hiện, 
các sai hỏng thường gặp và cách khắc phục); + Thực hiện trình diễn, làm mẫu các kĩ năng; phân tích, giải thích rõ 
từng thao tác, nhất là các thao tác khó, phức tạp; phân tích các sai hỏng và cách khắc phục; + Tổ chức cho HS thực 
hành, luyện tập; + Đánh giá mức độ đạt được kĩ năng dựa theo các tiêu chí đánh giá (bảng checklist, rubricks); 
+ Thông báo kết quả HS đạt được sau quá trình thực hành, luyện tập. 
- Kết thúc vấn đề: GV tổng kết lại các kiến thức liên quan, vấn đề cần lưu ý trong quá trình thực hành, luyện tập, 
đặc biệt là các thao tác khó hoặc dễ bị sai hỏng. 
- Hướng dẫn tự học: GV nêu các bài tập, tình huống vận dụng hoặc thực hành luyện tập trong giờ tự học cho HS. 
Như vậy, các hoạt động gắn kết giữa lí thuyết, thực hành và đánh giá kết quả học tập có mối liên hệ chặt chẽ với 
nhau trong 02 giai đoạn (thiết kế và thực hiện tổ chức) của quy trình tổ chức DHTH, qua đó hình thành năng lực thực 
hiện một công việc/hoạt động chuyên môn cụ thể theo chuẩn nghề nghiệp cho HS. 
2.3. Rèn luyện kĩ năng nghề cho học sinh nghề May thời trang, hệ trung cấp trong dạy học tích hợp module 
“Thiết kế rập công nghiệp” ở Trường Cao đẳng Tiền Giang 
Dựa trên quy trình tổ chức DHTH theo hướng dẫn của Tổng cục dạy nghề, để rèn luyện kĩ năng thiết kế mẫu, lắp 
ráp mẫu hoàn chỉnh và nhảy mẫu cho HS nghề May thời trang, hệ trung cấp, nhóm nghiên cứu đã tổ chức DHTH 
các bài học thuộc module Thiết kết rập công nghiệp (về: Thiết kế mẫu; May hoàn chỉnh sản phẩm và Nhảy mẫu) cho 
56 HS lớp MTT19 trong học kì II, năm học 2019-2020 ở Trường Cao đẳng Tiền Giang. Kết quả thu được: 
- Về kĩ năng thiết kế rập mẫu: Thiết kế rập mẫu là kĩ năng cơ bản của một cán bộ kĩ thuật khi làm việc trong xí 
nghiệp may. Kĩ năng này được rèn luyện thông qua các bài học như Thiết kế mẫu thân trước và Thiết kế mẫu thân 
sau, Cụm chi tiết của module Thiết kế rập công nghiệp, Sau khi tổ chức DHTH các bài học này, HS thực hiện các 
nhiệm vụ sau: Dựa vào bảng thông số kích thước đã có, hãy thiết kế đầy đủ rập thành phẩm chi tiết (thân trước, thân 
sau, cụm chi tiết) của áo sơ mi nam tay dài theo hình vẽ mô tả mẫu. Bài thiết cần đảm bảo các yêu cầu: + Đường 
thiết kế rõ ràng, chính xác, các nét thẳng và nét cong hợp lí; + Đầy đủ số lượng và thông tin trên chi tiết; + Tỉ lệ 1:1, 
số đo trên tất cả các đường chu vi chi tiết phải đúng theo tiêu chuẩn kĩ thuật; + Các đường lắp ráp trên chi tiết phải 
ăn khớp nhau; + Hình dáng chi tiết cần đúng theo mẫu đã cho (xem bảng 1). 
Bảng 1. Kĩ năng thiết kế rập mẫu của HS 
Lớp 
Sĩ 
số 
Giỏi (8-10đ) 
Khá 
(6,5-7,9đ) 
Trung bình 
(5-6,4đ) 
Yếu 
(3-4,9đ) 
Kém 
(< 3đ) 
Số lượng 
(SL) 
Tỉ lệ (TL) 
(%) 
SL 
TL 
(%) 
SL 
TL 
(%) 
SL 
TL 
(%) 
SL 
TL 
(%) 
MTT19 56 18 32,1 27 48,2 10 17,9 1 1,8 0 0 
Dẫn 
nhập 
Giới 
thiệu 
chủ đề 
Giải 
quyết 
vấn đề 
Kết thúc 
vấn đề 
Hướng 
dẫn tự 
học 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 495 (Kì 1 - 2/2021), tr 56-60 ISSN: 2354-0753 
59 
Kết quả đánh giá kĩ năng thiết kế rập mẫu thông qua bài tập thiết kế rập thành phẩm từ thông số kích thước đã 
cho thấy tỉ lệ HS đạt mức điểm trung bình thấp, có 01 HS đạt mức điểm yếu và không có HS đạt mức điểm kém. 
Trong khi đó, tỉ lệ HS đạt điểm giỏi chiếm 32,1% và 48,2% HS đạt mức điểm khá. 
Sản phẩm thiết kế của HS đạt mức giỏi đúng thông số kích thước, đường thiết kế đẹp rõ ràng, đường lắp ráp của 
các chi tiết khớp nhau và đúng yêu cầu, tỉ lệ và thông tin trên mẫu đúng theo yêu cầu, các nét vẽ thẳng và cong hợp 
lí, hình dáng chi tiết đúng theo mẫu gốc. Kết quả kĩ năng thiết kế rập mẫu đạt mức giỏi cho thấy, HS quan sát mẫu 
cẩn thận, biết dựng hình và chỉnh sửa đường thiết kế hợp lí. 
Sản phẩm thiết kế rập mẫu của HS đạt điểm khá (chiếm 48,2%) cũng đáp ứng được yêu cầu cơ bản của đề bài: 
Thông số đúng, tỉ lệ và thông tin trên mẫu đúng yêu cầu, các đường lắp ráp tương đối ăn khớp nhau, tuy nhiên các 
nét vẽ thẳng và cong chưa hợp lí. 
- Kĩ năng lắp ráp hoàn chỉnh mẫu: Sau khi tổ chức DHTH bài học “May hoàn chỉnh sản phẩm”, nhóm nghiên 
cứu xác định mức độ đạt được kĩ năng lắp ráp hoàn chỉnh mẫu của HS khi các em thực hiện nhiệm vụ học tập sau: 
Lắp ráp hoàn chỉnh sản phẩm mẫu từ bán thành phẩm chi tiết theo quy trình và tiêu chuẩn kĩ thuật. 
Sản phẩm cần đạt các yêu cầu sau: + Chất lượng đường may: Đường may đều, thẳng, đẹp, chắc chắn không bong 
sút, không có đường nối chỉ trên bề mặt sản phẩm, mật độ mũi may 4,5 mũi/cm; + Thông số kích thước: Đúng thông 
số trên các chi tiết của sản phẩm; + Chất lượng sản phẩm: Hình dáng sản phẩm giống mẫu gốc, sản phẩm may đẹp, 
êm phẳng, các chi tiết ép keo đẹp không bong, rộp, các chi tiết đối xứng nhau; + Quy cách lắp ráp: Quy cách lắp ráp 
đúng quy trình, đầy đủ các đường diễu, mí theo quy định; + Tiêu chuẩn kĩ thuật: Sản phẩm may đúng theo quy định 
của tiêu chuẩn kĩ thuật (xem bảng 2). 
Bảng 2. Kĩ năng lắp ráp hoàn chỉnh mẫu của HS lớp MTTT19 
Lớp Sĩ số 
Giỏi (8-10đ) Khá (6,5-7,9đ) 
Trung bình 
(5-6,4đ) 
Yếu (3-4,9đ) Kém (< 3đ) 
SL 
Tỉ lệ 
(TL) % 
SL TL % SL TL % SL TL % SL TL % 
MTT19 56 13 23,2 29 51,8 12 21,4 2 3,6 0 0 
Kết quả thống kê mức độ đạt được về kĩ năng lắp ráp hoàn chỉnh mẫu của HS cho thấy, có 21,4% HS đạt mức điểm 
trung bình, 02 HS đạt mức điểm yếu và không có HS đạt mức điểm kém. Sản phẩm may hoàn chỉnh đạt điểm giỏi cho 
thấy, HS chuẩn bị bán thành phẩm, lắp ráp sản phẩm tốt, việc xử lí các sai hỏng trong khi lắp ráp đạt yêu cầu, kĩ năng 
xếp đặt chi tiết trên vải đúng quy định, kĩ năng cắt vải tốt, chuẩn bị bán thành phẩm có sự chăm chút, cẩn thận, tỉ mỉ, kĩ 
năng điều khiển thiết bị may tốt, nắm vững quy trình may và đạt các yêu cầu kĩ thuật của sản phẩm may. 
- Kĩ năng nhảy mẫu: Để xác định mức độ đạt được về kĩ năng nhảy mẫu của HS, GV yêu cầu các em thực hiện 
nhiệm vụ sau: Nhảy mẫu các size có trong bảng size của tài liệu kĩ thuật theo phương pháp áp dụng công thức thiết kế. 
Sản phẩm cần đạt các yêu cầu sau: - Số lượng: Nhảy size đủ chi tiết, đủ số lượng size theo yêu cầu; - Kích thước: 
Đúng theo bảng tiêu chuẩn kĩ thuật của size, có kí hiệu thông tin từng size; - Phương pháp: Nhảy size đúng phương 
pháp, đúng quy trình thực hiện, sử dụng rập nối chi tiết, bản nhảy size chi tiết; - Đúng mẫu: Các chi tiết của từng size 
đúng theo sản phẩm gốc, các đường lắp ráp trên chi tiết ăn khớp nhau; - Chất lượng bản nhảy size: Đẹp, rõ ràng, sạch 
sẽ, trình bày có tính thẩm mĩ cao (xem bảng 3). 
Bảng 3. Kĩ năng nhảy mẫu của HS lớp MTTT19 
Lớp Sĩ số 
Giỏi (8-10đ) Khá (6,5-7,9đ) Trung bình (5-6,4đ) Yếu (3-4,9đ) Kém (< 3đ) 
SL TL % SL TL % SL TL % SL TL % SL TL % 
MTT19 56 10 17,9 25 44,6 19 33,9 2 3,6 0 0 
Kết quả thống kê cho thấy không có HS nào ở mức kém và có 2 HS ở mức yếu về kĩ năng nhảy mẫu. Có 33,9% 
HS đạt mức trung bình về kĩ năng này. So với các mức đã nêu, tỉ lệ HS đạt kĩ năng nhảy mẫu ở mức khá (44,6%) 
cao hơn. Có 17,9% HS đạt mức giỏi về kĩ năng nhảy mẫu. So với kĩ năng thiết kế rập và lắp ráp hoành chỉnh mẫu, tỉ 
lệ HS đạt mức độ khá và giỏi về kĩ năng nhảy mẫu thấp hơn và tỉ lệ HS đạt mức trung bình cao hơn. 
Nghiên cứu sản phẩm nhảy mẫu đạt điểm giỏi cho thấy, HS tính toán rất chính xác độ chênh lệch giữa các size, 
khả năng tìm cự li dịch chuyển, xác định chính xác vị trí nhảy mẫu trên chi tiết, dịch chuyển rập thành phẩm để vẽ 
được đường chu vi chi tiết của các size đúng yêu cầu. Các thông số kĩ thuật trên bản nhảy size chính xác theo bảng 
thông số kĩ thuật, hình dáng chi tiết các size thống nhất, đúng theo hình dáng mẫu gốc. 
Như vậy, phân tích kết quả đạt được về kĩ năng thiết kế rập, láp ráp hoàn chỉnh mẫu và nhảy mẫu của HS sau khi 
tổ chức DHTH cho thấy phần lớn HS đã rèn luyện được các kĩ năng thiết kế rập và lắp ráp hoàn chỉnh mẫu ở mức 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 495 (Kì 1 - 2/2021), tr 56-60 ISSN: 2354-0753 
60 
từ khá đến giỏi. Với kĩ năng nhảy mẫu, có gần 60% HS đạt kĩ năng này từ mức khá tới giỏi, song tỉ lệ HS đạt mức 
trung bình vẫn còn khá cao (33,9%). Kết quả tổ chức DHTH các bài học thuộc module Thiết kế rập công nghiệp ở 
Trường Cao đẳng Tiền Giang bước đầu đã cho thấy các kĩ năng nghề của HS đã được hình thành ở mức độ khá và 
giỏi khá cao. 
3. Kết luận 
Kết quả tổ chức DHTH các bài học thuộc module Thiết kế rập công nghiệp cho HS nghề May thời trang ở Trường 
Cao đẳng Tiền Giang bước đầu đã cho thấy các kĩ năng nghề của HS đã được hình thành ở mức độ khá và giỏi khá 
cao; các kĩ năng thiết kế rập, 1lắp ráp hoàn chỉnh mẫu và nhảy mẫu cho HS được hình thành. Do đó, có thể khẳng 
định những tác động tích cực của phương thức đào tạo này tới việc hình thành kĩ năng nghề cho HS. 
Tài liệu tham khảo 
Basu M, Das P, Chowdhury G. (2015). Introducing integrated teaching and comparison with traditional teaching in 
undergraduate medical curriculum: A pilot study. Med J DY Patil Univ 2015;8:431-8. 
Bùi Hiền (2001). Từ điển Giáo dục học. NXB Từ điển Bách khoa. 
Guilherme Vaz. (2012). Integrating Vocational Education with Academic Education in Commonwealth Open 
Schools. Commonwealth of Learning. 1055 West Hastings, Suite 1200 Vancouver, British Columbia Canada 
V6E 2E9. 
Leonie Hey, Suzanne Holloway (Editors) (2015). Oxford advanced learner's dictionary. 9th edition, Oxford 
University Press. 
Nguyễn Lăng Bình (chủ biên), Đỗ Hương Trà, Nguyễn Phương Hồng, Cao Thị Thặng (2010). Dạy học tích cực: 
Một số phương pháp và kĩ thuật dạy học. NXB Đại học Sư phạm. 
Nguyễn Văn Tuấn (2011). Giáo trình phương pháp dạy học kĩ thuật. NXB Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh. 
Phan Ngô Anh Tuấn (2017). Đề xuất mô hình dạy học tích hợp trong giáo dục hướng nghiệp ở trường phổ thông. 
Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Đồng Nai, số 04, tr 1-10. 
Tổng cục dạy nghề (2010). Công văn số 1610/TCDN-GV, ngày 15/09/2010 về việc hướng dẫn biên soạn giáo án và 
tổ chức dạy học tích hợp. 
Trần Thị Thanh Thủy (chủ biên, 2016). Dạy học tích hợp phát triển năng lực học sinh (quyển 2). NXB Đại học Sư 
 phạm. 
Vashe A., Devi V., Rao R., Abraham R.R, Pallath V., Umakanth S. (2019). Using an integrated teaching approach 
to facilitate student achievement of thelearning outcomes in a preclinical medical curriculum in India. The 
American Physiological Society. Online: https://journals.physiology.org/doi/pdf/10.1152/advan.00067.2019.

File đính kèm:

  • pdfto_chuc_day_hoc_tich_hop_cho_hoc_sinh_truong_nghe_truong_hop.pdf