Đánh giá văn hóa chất lượng: Nghiên cứu trường hợp trường Đại học Đồng Tháp

1. Mở đầu Văn hóa chất lượng (VHCL) là công cụ để thực hiện hiệu quả quản lí chất lượng tổng thể, có vai trò rất quan trọng trong việc cải tiến và nâng cao chất lượng giáo dục liên tục của cơ sở giáo dục nói chung và cơ sở giáo dục đại học nói riêng. Thuật ngữ “VHCL” được nhắc đến lần đầu tiên tại Bắc Mĩ từ những năm đầu của thế kỉ XX. Nhiều trường đại học tại Hoa Kì đã có những nghiên cứu, tổ chức nhiều hội thảo về VHCL. Nhiều giảng viên còn đưa cả VHCL vào bài giảng của mình. Đến đầu thế kỉ XXI, nhiều dự án lớn về VHCL được Hiệp hội các trường đại học châu Âu thực hiện trong các trường đại học tại châu lục này. Tại Việt Nam, nhiều công trình nghiên cứu chuyên sâu về VHCL được thực hiện trong những năm gần đây. Các công trình này đã đưa ra những khái niệm khác nhau về VHCL, đề ra mô hình về VHCL trường đại học, các tiêu chuẩn về VHCL trường đại học (Đỗ Đình Thái, 2014; Nguyễn Tấn Hưng, 2011; Lê Đình Sơn, 2014; Phạm Lê Cường, 2014; Trần Văn Hùng, 2016,.). Bài báo này vận dụng bộ tiêu chuẩn khung đánh giá VHCL trường đại học để đánh giá VHCL của Trường Đại học Đồng Tháp, làm cơ sở đề xuất một số biện pháp để nâng cao VHCL của nhà trường

Đánh giá văn hóa chất lượng: Nghiên cứu trường hợp trường Đại học Đồng Tháp trang 1

Trang 1

Đánh giá văn hóa chất lượng: Nghiên cứu trường hợp trường Đại học Đồng Tháp trang 2

Trang 2

Đánh giá văn hóa chất lượng: Nghiên cứu trường hợp trường Đại học Đồng Tháp trang 3

Trang 3

Đánh giá văn hóa chất lượng: Nghiên cứu trường hợp trường Đại học Đồng Tháp trang 4

Trang 4

Đánh giá văn hóa chất lượng: Nghiên cứu trường hợp trường Đại học Đồng Tháp trang 5

Trang 5

pdf 5 trang xuanhieu 1720
Bạn đang xem tài liệu "Đánh giá văn hóa chất lượng: Nghiên cứu trường hợp trường Đại học Đồng Tháp", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Đánh giá văn hóa chất lượng: Nghiên cứu trường hợp trường Đại học Đồng Tháp

Đánh giá văn hóa chất lượng: Nghiên cứu trường hợp trường Đại học Đồng Tháp
 chí 4.2 Tạo lập các quy tắc ứng xử, hợp tác, hỗ trợ, tôn trọng và nếp sống văn minh, văn hóa 
Tiêu chí 4.3 Tôn vinh truyền thống tốt đẹp của nhà trường kết hợp với bản sắc văn hóa dân tộc 
Tiêu chí 4.4 
Chú trọng các hoạt động văn hóa trong nhà trường; giao lưu văn hóa, hợp tác, hội nhập với cộng 
đồng trong và ngoài nước 
Tiêu chuẩn 5 - Giá trị thuộc lĩnh vực cảnh quan và cơ sở vật chất 
Tiêu chí 5.1 Đảm bảo kiến trúc, cảnh quan nhà trường xanh, sạch, đẹp 
Tiêu chí 5.2 
Đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị, giảng đường, lớp học cho việc dạy, học và nghiên cứu đầy 
đủ về số lượng, chất lượng và các chuẩn mực mĩ thuật 
Tiêu chí 5.3 Đảm bảo văn hóa thư viện (môi trường, ứng xử, giao tiếp, văn hóa đọc) 
Tiêu chí 5.4 Chăm lo cơ sở vật chất phục vụ ăn, ở, vui chơi sinh hoạt văn hóa cho các thành viên nhà trường 
Trên cơ sở đó, Nguyễn Thị Ngọc Xuân và Lê Đức Ngọc (2019) đề xuất thang 5 giai đoạn xây dựng VHCL trong 
trường đại học (bảng 2). 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 493 (Kì 1 - 1/2021), tr 54-58 ISSN: 2354-0753 
56 
Bảng 2. Các giai đoạn xây dựng VHCL 
Mức đạt tương ứng Giai đoạn xây dựng VHCL 
1,0 - 1,9 1 - Sơ khởi 
2,0 - 2,9 2 - Tiến triển 
3,0 - 3,9 3 - Triển vọng 
4,0 - 4,4 4 - Phát triển 
4,5 - 5,0 5 - Hoàn thiện 
2.2. Kết quả đánh giá văn hóa chất lượng Trường Đại học Đồng Tháp 
Dựa vào các tiêu chí trong bảng 1, nghiên cứu khảo sát 133 cán bộ, giảng viên đang công tác tại Trường Đại học 
Đồng Tháp vào tháng 6-7/2020. Kết quả đánh giá được thể hiện trong bảng 3: 
- Tiêu chuẩn 1 - Giá trị thuộc 
lĩnh vực học thuật: Bảng 2, bảng 
3 cho thấy, mức độ xây dựng 
VHCL của Trường Đại học Đồng 
Tháp ở tiêu chuẩn 1 đang ở giai 
đoạn triển vọng. Trong đó: 
+ Tiêu chí 1.3 “Coi trọng việc 
thực hiện lưu truyền học thuật 
trong cơ sở giáo dục đại học” có 
điểm trung bình cao nhất là 3,575. 
Kết quả này phù hợp với thực tiễn 
Trường Đại học Đồng Tháp đã và 
đang không ngừng đổi mới 
phương pháp giảng dạy, thực hiện 
tốt hoạt động hướng dẫn sinh viên 
nghiên cứu khoa học nhằm nâng 
cao chất lượng đào tạo và chất 
lượng nghiên cứu của nhà trường. 
Tạp chí Khoa học, Trường Đại 
học Đồng Tháp có chỉ số đăng kí 
quốc tế ISSN đã tạo điều kiện để 
xuất bản, lưu giữ các ấn phẩm và 
thông tin khoa học. Để tiếp tục 
nâng cao tiêu chí này, nhà trường 
cần định kì lấy ý kiến phản hồi từ 
các nhà tuyển dụng và sinh viên 
tốt nghiệp để xây dựng và phát 
triển chương trình đào tạo phù 
hợp với xu thế hiện nay. 
+ Tiêu chí 1.2 “Trung thực 
trong nghiên cứu và công bố các 
sản phẩm khoa học” có điểm 
trung bình thấp nhất. Mặc dù 
Trường Đại học Đồng Tháp đã ban hành thực hiện quy định về hoạt động khoa học và công nghệ, nhưng chưa có 
quy định rõ ràng về tiêu chuẩn năng lực và đạo đức trong nghiên cứu; chưa có văn bản cụ thể về chính sách bảo vệ 
tác quyền. Nhà trường chỉ thực hiện vinh danh nhà khoa học có thành tích nghiên cứu vượt bậc nhưng chưa thực 
hiện đánh giá và vinh danh tính trung thực trong hoạt động khoa học và công nghệ. Để cải thiện tiêu chí này, Trường 
Đại học Đồng Tháp cần ban hành văn bản riêng về tiêu chuẩn năng lực và đạo đức nghiên cứu, chính sách bảo vệ 
tác quyền; đồng thời, cần định kì vinh danh tính trung thực trong hoạt động học thuật. 
- Tiêu chuẩn 2 - Giá trị thuộc lĩnh vực xã hội: Bảng 2, bảng 3 cho thấy, mức độ xây dựng VHCL của Trường Đại 
học Đồng Tháp ở tiêu chuẩn 2 đang ở giai đoạn triển vọng. Trong đó: 
Bảng 3. Kết quả đánh giá VHCL của Trường Đại học Đồng Tháp 
STT Tiêu chuẩn Tiêu chí Điểm trung bình 
1 
Tiêu chuẩn 1 - 
Giá trị thuộc lĩnh 
vực học thuật 
Tiêu chí 1.1 3,472 
2 Tiêu chí 1.2 3,191 
3 Tiêu chí 1.3 3,575 
4 Tiêu chí 1.4 3,499 
Điểm trung bình tiêu chuẩn 1 3,439 
5 
Tiêu chuẩn 2 - 
Giá trị thuộc lĩnh 
vực xã hội 
Tiêu chí 2.1 3,874 
6 Tiêu chí 2.2 3,777 
7 Tiêu chí 2.3 3,649 
8 Tiêu chí 2.4 3,718 
Điểm trung bình tiêu chuẩn 2 3,756 
9 
Tiêu chuẩn 3 - 
Giá trị thuộc lĩnh 
vực nhân văn 
Tiêu chí 3.1 3,720 
10 Tiêu chí 3.2 3,704 
11 Tiêu chí 3.3 3,593 
12 Tiêu chí 3.4 3,323 
Điểm trung bình tiêu chuẩn 3 3,608 
13 
Tiêu chuẩn 4 - 
Giá trị thuộc lĩnh 
vực văn hóa 
Tiêu chí 4.1 3,263 
14 Tiêu chí 4.2 3,281 
15 Tiêu chí 4.3 3,242 
16 Tiêu chí 4.4 3,419 
Điểm trung bình tiêu chuẩn 4 3,297 
17 Tiêu chuẩn 5 - 
Giá trị thuộc lĩnh 
vực cảnh quan và 
cơ sở vật chất 
Tiêu chí 5.1 3,571 
18 Tiêu chí 5.2 3,648 
19 Tiêu chí 5.3 3,591 
20 Tiêu chí 5.4 3,444 
Điểm trung bình tiêu chuẩn 5 3,563 
Điểm trung bình chung 3,531 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 493 (Kì 1 - 1/2021), tr 54-58 ISSN: 2354-0753 
57 
+ Tiêu chí 2.1 “Khẳng định tầm nhìn, sứ mệnh và các giá trị cốt lõi của nhà trường được xác lập” có điểm trung 
bình cao nhất. Sứ mệnh, tầm nhìn, hệ giá trị cốt lõi của Trường Đại học Đồng Tháp được khẳng định và phổ biến 
rộng rãi đến cán bộ, giảng viên và sinh viên. Để cụ thể hóa sứ mệnh, tầm nhìn, nhà trường đề ra các chiến lược phát 
triển ngắn hạn, trung hạn và dài hạn phù hợp với tình hình phát triển trong từng giai đoạn của nhà trường. Để nâng 
cao tiêu chí này, Trường Đại học Đồng Tháp cần điều chỉnh sứ mệnh, tầm nhìn, hệ giá trị cốt lõi theo thời đại trên 
cơ sở bám sát vào các môi trường thuộc VHCL; đồng thời triển khai giám sát, điều chỉnh kịp thời việc thực hiện các 
kế hoạch ngắn hạn, trung hạn, dài hạn đạt chất lượng hiệu quả. 
+ Tiêu chí 2.3 “Hoạch định cơ chế đánh giá chất lượng công việc của các cá nhân và đơn vị ở nhà trường” có 
điểm trung bình thấp nhất. Trường Đại học Đồng Tháp đã thực hiện tốt chủ trương phân công chức năng, nhiệm vụ 
của các cá nhân và đơn vị trong nhà trường. Tuy nhiên, cơ chế đánh giá chất lượng, hiệu quả công việc của các cá 
nhân và đơn vị còn nhiều bất cập; nhà trường chưa triển khai thực hiện cơ chế phối hợp thực hiện nhiệm vụ giữa các 
đơn vị. Do đó, Trường Đại học Đồng Tháp cần thường xuyên rà soát, điều chỉnh quy định đánh giá chất lượng, hiệu 
quả công việc của các cá nhân và đơn vị trong nhà trường. Bên cạnh đó, nhà trường cũng cần thiết lập cơ chế phối 
hợp các đơn vị hoàn thành nhiệm vụ được giao đáp ứng yêu cầu về khối lượng và chất lượng công việc. 
- Tiêu chuẩn 3 - Giá trị thuộc lĩnh vực nhân văn: bảng 2, bảng 3 cho thấy mức độ xây dựng VHCL của Trường 
Đại học Đồng Tháp ở tiêu chuẩn 3 đang ở giai đoạn triển vọng. Trong đó: 
+ Tiêu chí 3.1 “Dân chủ trong quản lí điều hành các hoạt động của nhà trường” có điểm trung bình cao nhất. 
Định kì hằng năm, Trường Đại học Đồng Tháp đều tổ chức hội nghị cán bộ, viên chức và hội nghị dân chủ sinh viên 
để tạo điều kiện cho cán bộ, giảng viên và sinh viên thực hiện quyền dân chủ cơ sở. Bên cạnh đó, quy chế chi tiêu 
nội bộ của nhà trường cũng được ban hành, công khai, minh bạch để cán bộ, giảng viên giám sát, thực hiện. Quy chế 
chi tiêu nội bộ cũng thường xuyên được rà soát, sửa đổi, bổ sung phù hợp với từng giai đoạn phát triển của nhà 
trường. Để nâng cao tiêu chí này, Trường Đại học Đồng Tháp cần có cơ chế đánh giá việc thực hiện quyền dân chủ 
cơ sở đối với cán bộ, giảng viên và sinh viên. 
+ Tiêu chí 3.4 “Nêu cao tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái trong đơn vị, giữa các đơn vị, cá nhân và với xã 
hội” có điểm trung bình thấp nhất. Trường Đại học Đồng Tháp luôn có chủ trương xây dựng tinh thần đoàn kết giữa 
các cá nhân và đơn vị, kiên quyết đấu tranh chống hiện tượng bè phái, cửa quyền, quan liêu, tham nhũng. Tuy nhiên, 
công tác triển khai thực hiện và đánh giá hiệu quả các biện pháp thực hiện tiêu chí này chưa thực sự triệt để. Để cải 
thiện, Trường Đại học Đồng Tháp cần triển khai thực hiện các biện pháp phòng, chống quan liêu, tham nhũng; đồng 
thời, giám sát và đánh giá hiệu quả của hoạt động này một cách chi tiết và thường xuyên hơn. 
- Tiêu chuẩn 4 - Giá trị thuộc lĩnh vực văn hóa: Bảng 2, bảng 3 cho thấy, mức độ xây dựng VHCL của Trường 
Đại học Đồng Tháp ở tiêu chuẩn 4 đang ở giai đoạn triển vọng. Trong đó: 
+ Tiêu chí 4.4 “Chú trọng các hoạt động văn hóa trong nhà trường; giao lưu văn hóa, hợp tác, hội nhập với cộng 
đồng trong và ngoài nước” có điểm trung bình cao nhất. Các hoạt động văn nghệ, giao lưu văn hóa của Trường Đại 
học Đồng Tháp với các cá nhân và các trường đại học trong và ngoài nước luôn được lồng ghép những hoạt động 
quảng bá hình ảnh và truyền thống tốt đẹp của nhà trường, những hoạt động mang bản sắc văn hóa dân tộc. Nhà 
trường luôn tạo môi trường làm việc thân thiện, văn minh, trung thực; cán bộ, giảng viên, xây dựng lối sống lành 
mạnh, cần kiệm, hòa đồng, giúp đỡ đồng nghiệp, tạo tiền đề xây dựng một tập thể vững mạnh. Để nâng cao tiêu chí 
này, nhà trường cần ban hành bộ quy tắc ứng xử trong và ngoài nhà trường; tăng cường giám sát, đánh giá việc thực 
hiện những nét văn hóa tốt đẹp của các cá nhân và đơn vị trong nhà trường. 
+ Tiêu chí 4.3 “Tôn vinh truyền thống tốt đẹp của nhà trường kết hợp với bản sắc văn hóa dân tộc” có điểm trung 
bình thấp nhất. Truyền thống tốt đẹp của Trường Đại học Đồng Tháp luôn được lưu truyền và thực hiện để tạo động 
lực cho các thành viên rèn luyện nếp sống của bản thân, phong cách làm việc, đóng góp vì sự phát triển của nhà 
trường. Tuy nhiên, nhà trường chưa thực hiện hoạt động giám sát, đánh giá việc rèn luyện đạo đức, tác phong của 
cán bộ, giảng viên; việc lấy ý kiến phản hồi về tác phong làm việc, quan hệ giao tiếp của cán bộ, giảng viên chưa 
được thực hiện hiệu quả. Để nâng cao tiêu chí này, Trường Đại học Đồng Tháp cần tăng cường đánh giá, lấy kiến 
phản hồi về đạo đức, tác phong làm việc của cán bộ, giảng viên nhằm giúp họ phát huy các giá trị bản thân, góp phần 
tôn vinh truyền thống tốt đẹp của nhà trường. 
- Tiêu chuẩn 5 - Giá trị thuộc lĩnh vực cảnh quan và cơ sở vật chất: bảng 2, bảng 3 cho thấy, mức độ xây dựng 
VHCL của Trường Đại học Đồng Tháp ở tiêu chuẩn 5 đang trong giai đoạn triển vọng. Trong đó: 
+ Tiêu chí 5.2 “Đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị, giảng đường, lớp học cho việc dạy, học và nghiên cứu 
đầy đủ về số lượng, chất lượng và các chuẩn mực mĩ thuật” có điểm trung bình cao nhất. Trường Đại học Đồng 
VJE Tạp chí Giáo dục, Số 493 (Kì 1 - 1/2021), tr 54-58 ISSN: 2354-0753 
58 
Tháp rất chú trọng xây dựng cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp cùng với đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện 
đại; giảng đường, lớp học đầy đủ tiện nghi nhằm phục vụ tốt cho hoạt động giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học. 
Để nâng cao tiêu chí này, Trường Đại học Đồng Tháp cần thường xuyên lấy ý kiến phản hồi về mức độ đáp ứng của 
cơ sở vật chất, trang thiết bị, phòng học,... để có biện pháp khắc phục, sửa chữa và nâng cấp kịp thời. 
+ Tiêu chí 5.4 “Chăm lo cơ sở vật chất phục vụ ăn, ở, vui chơi sinh hoạt văn hóa cho các thành viên nhà trường” 
có điểm trung bình thấp nhất. Trường Đại học Đồng Tháp không ngừng mở rộng, xây dựng, nâng cấp các khu sinh 
hoạt văn hóa, thể thao phục vụ cho nhu cầu giải trí, tập luyện của cán bộ, giảng viên và sinh viên; đồng thời quan 
tâm, chỉ đạo đảm bảo cho sinh viên nội trú có môi trường sinh hoạt và học tập tốt. Tuy nhiên, việc lấy ý kiến phản 
hồi về các dịch vụ này chưa được thực hiện đầy đủ; nhà ăn của cán bộ, giảng viên và sinh viên đã dừng hoạt động 
trong nhiều năm. Do đó, Trường Đại học Đồng Tháp cần tăng cường lấy ý kiến phản hồi về các dịch vụ phục vụ ăn, 
ở, vui chơi sinh hoạt văn hóa để kịp thời sửa chữa, nâng cấp. 
- Đánh giá chung: Bảng 3 cho thấy, mức độ xây dựng VHCL của nhà trường đang ở giai đoạn triển vọng. Mặc 
dù điểm trung bình của các tiêu chuẩn đều cho thấy mức độ xây dựng VHCL của Trường Đại học Đồng Tháp đang 
ở giai đoạn triển vọng, nhưng có sự chênh lệch rõ rệch giữa các điểm trung bình này. Cụ thể, tiêu chuẩn 2 - giá trị 
thuộc lĩnh vực xã hội có điểm trung bình cao nhất và tiêu chuẩn 4 - giá trị thuộc lĩnh vực văn hóa có điểm trung bình 
thấp nhất. Điều đó cho thấy thực trạng xây dựng và phát triển VHCL của Trường Đại học Đồng Tháp hiện nay mới 
chủ yếu tập trung vào các hoạt động ĐBCL bên trong so với những giá trị văn hóa. 
3. Kết luận 
Kết quả nghiên cứu cho thấy thực trạng xây dựng VHCL của Trường Đại học Đồng Tháp đang ở giai đoạn triển 
vọng. Qua đó, nghiên cứu đề xuất biện pháp để VHCL của nhà trường đạt được giai đoạn cao hơn là giai đoạn phát 
triển tiến dần đến giai đoạn hoàn thiện. Nhà trường cần thực hiện các công việc sau: (1) Rà soát để điều chỉnh sứ mệnh, 
tầm nhìn, hệ giá trị cốt lõi theo thời đại trên cơ sở bám sát và bổ sung các nội dung đặc thù của Trường Đại học Đồng 
Tháp vào 5 môi trường thuộc VHCL; (2) Lập kế hoạch xây dựng và phát triển VHCL, cần cụ thể hóa hướng đến việc 
phát huy hơn nữa những tiêu chuẩn, tiêu chí có kết quả đánh giá tốt; đồng thời, cải thiện và nâng cao các tiêu chuẩn, 
tiêu chí có kết quả đánh giá thấp; (3) Tuyên truyền nâng cao nhận thức của mọi thành viên về tầm quan trọng của công 
tác đảm bảo chất lượng và VHCL đối với sự phát triển lâu dài và bền vững của nhà trường; (4) Triển khai thực hiện kế 
hoạch xây dựng và phát triển VHCL, định kì tổng kết, đánh giá hiệu quả của công tác thực hiện kế hoạch đề ra. 
Tài liệu tham khảo 
Berings, D., Beerten, Z., Hulpiau, V. and Verhesschen, P. (2010). Quality culture in higher education: from theory 
to practice. Paper presented at the European Quality Assurance Forum (EQAF). Date: 2010/11/18-2010/11/20, 
Lyon, France. 
Đỗ Đình Thái (2014). Mô hình phát triển văn hóa chất lượng trong trường đại học. Tạp chí Giáo dục, số 345, tr 1-3. 
EUA. (2006). Quality Culture in European Universities: A bottom-up approach. Retrieved from European 
University Association, Belgium. 
Lê Đình Sơn (2014). Logic quá trình hình thành văn hóa chất lượng và quy trình xây dựng môi trường văn hóa chất 
lượng của trường đại học. Tạp chí Khoa học Giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, số 109, tr 26-29. 
Lê Đức Ngọc, Trịnh Thị Vũ Lê và Nguyễn Thị Ngọc Xuân (2012). Bàn về mô hình văn hóa chất lượng cơ sở giáo 
dục đại học. Tạp chí Quản lí giáo dục, số 34, tr 13-15. 
Lê Thị Phương (2018). Xây dựng và phát triển văn hóa chất lượng tại Trường Đại học Công nghệ Thông tin - Đại 
học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Tạp chí Giáo dục, số đặc biệt tháng 8, tr 77-81. 
Nguyễn Tấn Hưng (2011). Xây dựng và duy trì văn hoá chất lượng trong nhà trường. Tạp chí Khoa học giáo dục, 
Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, số 66, tr 21-24. 
Nguyễn Thị Ngọc Xuân (2017). Khung tiêu chuẩn đánh giá văn hóa chất lượng trường đại học theo tiếp cận giá trị. 
Tạp chí Giáo dục, số 408, tr 26-28. 
Nguyễn Thị Ngọc Xuân, Lê Đức Ngọc (2019). Đề xuất tiêu chuẩn khung đánh giá văn hóa chất lượng trường đại 
học. Tạp chí Giáo dục, số đặc biệt tháng 4, tr 107-110. 
Phạm Lê Cường (2014). Xây dựng văn hóa chất lượng trong các trường đại học sư phạm và khoa sư phạm của các 
trường đại học. Tạp chí Khoa học Giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, số 109, tr 48-50. 
Trần Văn Hùng (2016). Lãnh đạo trong xây dựng văn hóa chất lượng ở các cơ sở giáo dục đại học. Tạp chí Khoa 
học Giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, số 125, tr 31-33.

File đính kèm:

  • pdfdanh_gia_van_hoa_chat_luong_nghien_cuu_truong_hop_truong_dai.pdf