Thực trạng sử dụng nhà ở xã hội tại Hà Nội hiện nay
The paper analyses the real situation of the use of social housing (through a survey conducted of author in 2018 in three social housing areas: Tay Mo, Nam Tu Liem; Hung Thinh, Ha Dong; and Rice City Linh Dam, Hoang Mai). Through analyzing the current use of social housing (in terms of the quality of housing, access to basic social services and management/operation), it is shown that the quality of social housing only meets part of the need and expectation of the residents. There remain some constraints in the use of basic social services such as education, healthcare etc. The management, operation, safety and social order in social housing quarters have been rated by the residents as good. However, some unexpected incidents have happened. From the real situation of the use of social housing, the author proposes some solutions to further improve the quality of social housing schemes in Hanoi at present
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Tóm tắt nội dung tài liệu: Thực trạng sử dụng nhà ở xã hội tại Hà Nội hiện nay
ánh giaá vïì giaáo duåc hay y tïë. Caác tiïu chñ àûa ra àïìu thu àûúåc àiïím trung bònh trïn 3 (mûác Bònh thûúâng). Trong àoá, àiïím cao nhêët thuöåc vïì tiïu chñ “Saãn phêím àa daång, phong phuá” vúái 3,48 àiïím, sau àoá laâ “Thuêån tiïån ài laåi” 3,44 àiïím, “Giaá caã haâng hoáa” 3,40 àiïím. Hai tiïu chñ àûúåc àaánh giaá thêëp hún laâ “Vïå sinh möi trûúâng xung quanh” vúái 3,28 àiïím vaâ thêëp nhêët laâ “An toaân vïå sinh thûåc phêím” àaåt 3,20 àiïím. Theo àaánh giaá cuãa taác giaã, tiïu chñ an toaân vïå sinh thûåc phêím coá söë àiïím thêëp nhêët laâ kïët quaã phuâ húåp vúái thûåc tïë, búãi caác saãn phêím, haâng hoáa àûúåc baây baán úã chúå, àùåc biïåt nhû chúå taåm vaâ chúå coác thûúâng khöng àûúåc quaãn lyá vïì chêët lûúång, nguöìn göëc, vïå sinh. Tuy nhiïn vò sûå thuêån tiïån vaâ giaá caã phuâ húåp vúái thu nhêåp nïn ngûúâi dên vêîn lûåa choån mua haâng taåi àêy. - Quaãn lyá vêån haânh nhaâ úã xaä höåi Söëng úã caác khu chung cû úã àö thõ, theo quy àõnh seä coá möåt ban quaãn trõ chung cû bao göìm thaânh phêìn laâ nhûäng ngûúâi cû dên sinh söëng taåi khu nhaâ úã vaâ thûá hai laâ àún võ quaãn lyá vêån haânh, àûúåc ban quaãn trõ vaâ ngûúâi dên lûåa choån. Do vêåy, àaánh giaá vêën àïì quaãn lyá vêån haânh chung úã caác khu nhaâ úã xaä höåi seä liïn quan àïën têët caã caác hoaåt àöång söëng chung cuãa caác höå dên nhû cung cêëp àiïån, cêëp nûúác, tröng xe, an ninh, an toaân, vïå sinh... cuãa khu chung cû. Àêìu tiïn laâ àaánh giaá vïì viïåc mûác àöå an ninh trêåt tûå vaâ an toaân taåi khu nhaâ úã xaä höåi trong mêîu khaão saát cho thêëy àa söë ngûúâi dên caãm thêëy an toaân, an ninh trêåt tûå taåi khu nhaâ úã cuãa mònh. Kïët quaã khaão saát cho thêëy, àaánh giaá cuãa ngûúâi dên vïì an ninh trêåt tûå vaâ an toaân hêìu nhû khöng coá sûå khaác biïåt vïì võ trñ caác mûác àaánh giaá trong cú cêëu. Àaánh giaá vïì an ninh trêåt tûå, chiïëm tyã lïå cao nhêët trong cú cêëu laâ mûác àöå “Bònh thûúâng” vúái 53%, sau Núi khaám/chûäa bïånh Rêët töët (5) Töët (4) Trung bònh (3) Keám (2) Rêët keám (1) Töíng söë ngûúâi Àiïím trung bònh 1. Bïånh viïån cöng 6 171 156 17 2 352 3.46 2. Bïånh viïån tû/Phoâng khaám tû nhên 21 111 195 20 2 349 3.37 3. Baác sô tû 15 98 204 24 2 343 3.29 4. Traåm y tïë 10 71 225 19 2 327 3.21 Baãng 2: Àaánh giaá vïì caác cú súã khaám chûäa bïånh xung quanh khu nhaâ úã xaä höåi (Àún võ: ngûúâi) Nguöìn: Khaão saát cuãa taác giaã, 2018 Khoaãng caách gêìn nhêët (km) Khoaãng caách xa nhêët (km) Trung bònh Àõa àiïím Núi úã cuä Núi úã múái Núi úã cuä Núi úã múái Núi úã cuä Núi úã múái 1. Trûúâng hoåc cuãa con 0 0 18 14 2.68 2.11 2. Núi laâm viïåc 0 1 20 30 6.04 8.28 3. Chúå dên sinh 0 0 20 15 1.16 1.63 4. Traåm xe bus 0 0 5 6 0.98 1 5. Cöng viïn 0 1 20 20 3.13 5.46 6. Bïånh viïån gêìn nhêët 0 1 12 10 3.31 4.71 7. Trung têm thûúng maåi 0 1 14 20 3.11 4.92 Trung bònh 0 0.6 15.6 16.4 2.9 4.0 50 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân Söë 15 thaáng 5/2019 KÓ NIÏÅM 90 NÙM NGAÂY THAÂNH LÊÅP CÖNG ÀOAÂN VIÏÅT NAM (28/7/1929 - 28/7/2019) àoá laâ “An toaân” vúái 36%. Caác mûác àaánh giaá khaác chiïëm tyã troång nhoã nhû “Khöng an toaân” (8%), “Rêët an toaân” (2%) vaâ “Rêët khöng an toaân” (1%). Àaánh giaá vïì an toaân, tûúng tûå nhû trïn, mûác àöå “Bònh thûúâng” vêîn chiïëm tyã lïå cao nhêët vúái 52,8%, sau àoá laâ “An toaân” chiïëm 35,5%. Caác mûác àaánh giaá coân laåi cuäng chiïëm tyã lïå nhoã: “Khöng an toaân” (9,7%), “Rêët khöng an toaân” (1,4%) vaâ “Rêët an toaân” (0,6%). Nhòn chung, àaánh giaá cuãa ngûúâi dên vïì tònh hònh an ninh, an toaân taåi caác khu nhaâ úã xaä höåi khaá tñch cûåc. Khi àûúåc hoãi vïì viïåc àaä tûâng chûáng kiïën hoùåc laâ naån nhên cuãa caác haânh vi mêët an toaân taåi khu nhaâ úã xaä höåi àang sinh söëng nhû tröåm cùæp, tai naån... Kïët quaã thu àûúåc cho thêëy, tyã lïå ngûúâi chûa tûâng gùåp caác vêën àïì naây cao hún nhiïìu so vúái tyã lïå nhûäng ngûúâi àaä tûâng gùåp. Biïíu àöì 1: So saánh vïì tyã lïå gùåp caác vêën àïì mêët an toaân taåi khu nhaâ úã xaä höåi cuãa ngûúâi dên (Àún võ: %) (Nguöìn: Khaão saát cuãa taác giaã, 2018) Cuå thïí, riïng vïì haânh vi tröåm cùæp, coá 66,2% chûa tûâng chûáng kiïën hoùåc laâ naån nhên cuãa sûå viïåc naây, àöìng thúâi coá 20,2% traã lúâi àaä tûâng. Vïì vêën àïì tai naån, mêët an toaân, tyã lïå ngûúâi chûa tûâng gùåp phaãi cao hún, chiïëm 72,2%, cuäng vúái àoá tyã lïå àaä tûâng gùåp vêën àïì naây thêëp hún so vúái tröåm cùæp laâ 11,9%. Tuy tyã lïå àaä tûâng gùåp phaãi haânh vi mêët an toaân taåi khu nhaâ úã xaä höåi coân cao, song cêìn phên biïåt roä àêy laâ trûúâng húåp tñnh chung caã naån nhên vaâ ngûúâi chûáng kiïën nïn söë ngûúâi traã lúâi “Àaä tûâng” bao göìm caã 2 nhoám àöëi tûúång trïn. Vò vêåy tyã lïå xaãy ra vuå viïåc seä thêëp hún (Do möåt vuå viïåc thûúâng coá möåt naån nhên nhûng seä coá rêët nhiïìu ngûúâi chûáng kiïën). Trong quaá trònh vêån haânh khu nhaâ úã, trong nhiïìu trûúâng húåp ngûúâi dên àaä gùåp phaãi caác truåc trùåc liïn quan àïën nhiïìu vêën àïì. Taác giaã àaä töíng húåp caác vêën àïì maâ ngûúâi dên gùåp phaãi thûúâng xuyïn nhêët laâ: thang maáy, àiïån nûúác, raác thaãi, thêëm döåt, thoaát nûúác, hïå thöëng phoâng chaáy chûäa chaáy, caách cêm vaâ caác vêën àïì khaác. Trong söë caác vêën àïì àûúåc nïu ra, vêën àïì nhiïìu ngûúâi gùåp phaãi nhêët laâ “Thêëm döåt” (160 ngûúâi), sau àoá laâ vêën àïì vïì thang maáy (151 ngûúâi). Caác vêën àïì phöí biïën tiïëp theo laâ “Àiïån nûúác” (128 ngûúâi) vaâ “ Caách êm” (120 ngûúâi). Nhûäng vêën àïì coân laåi ñt ngûúâi gùåp phaãi hún nhû “Raác thaãi” (58 ngûúâi), “Thoaát nûúác” (39 ngûúâi), “Baáo chaáy/ hïå thöëng PCCC” (31 ngûúâi). Ngoaâi ra, àaåi diïån caác höå dên coân cho biïët thïm möåt söë vêën àïì khaác nhû: internet keám chêët lûúång, löìi saân göî, nûác tûúâng, saân nhaâ bong troác... Coá thïí thêëy, caác khu nhaâ úã xaä höåi trong diïån khaão saát gùåp khaá nhiïìu vêën àïì vïì chêët lûúång duâ múái àûa vaâo sûã duång chûa lêu. Möîi khi gùåp vêën àïì, ngûúâi dên mêët trung bònh 11 ngaây àïí àúåi sûãa chûäa, trong àoá caá biïåt coá trûúâng húåp lïn àïën 3 thaáng, phêìn lúán vêën àïì àûúåc giaãi quyïët sau 3 ngaây. Vïì chêët lûúång sûãa chûäa, qua kïët quaã khaão saát cho thêëy àa söë ngûúâi dên àaánh giaá “Bònh thûúâng” vïì viïåc sûãa chûäa caác truåc trùåc cuãa khu nhaâ úã, chiïëm 66,8%. Coá tyã lïå cao thûá 2 laâ “Haâi loâng” vúái 21,4%. Chñ coá 1 ngûúâi, tûúng àûúng 0,3% lûåa choån “Rêët haâi loâng”. Con söë 10,8% “Khöng haâi loâng” vaâ 0,7% choån “Rêët khöng haâi loâng” laâ möåt lúâi caãnh baáo túái chuã àêìu tû, baãn quaãn lyá chung cû vïì viïåc nêng cao chêët lûúång möîi cùn höå cuäng nhû chêët lûúång caác dõch vuå sau baán nhaâ. Búãi vúái tyã lïå gùåp vêën àïì vïì nhaâ úã coân cao song viïåc sûãa chûäa laåi chûa khiïën ngûúâi dên haâi loâng seä khiïën nhûäng ngûúâi coá nhu cêìu mua nhaâ caâng àùæn ào vaâ do dûå hún. Vêën àïì xaãy ra nhiïìu nhêët cuãa caác höå laâ thêëm nûúác, bong saân gaåch vaâ nûát tûúâng... Nhaâ mònh 2 lêìn phaãi sûãa sûäa nhaâ tùçm do bõ thêëm nûúác. Thêëm tûâ têìng trïn xuöëng nhaâ mònh vaâ tûâ nhaâ mònh xuöëng têìng dûúái, thêåm chñ têìng hêìm xe maáy cuäng thêëm. Àêy laâ löîi cuãa hïå thöëng nûúác cuãa khu naây keám chûá khöng riïng cuãa nhaâ naâo. Sûãa thò baáo ban quaã lyá vêån haânh, hoå rêët coá traách nhiïåm, nhûng chaã ai thñch nhaâ mònh nay àaâo mai àuåc ra àïí sûãa chûäa... (PVS, nûä, 28 tuöíi, Khu nhaâ úã xaä höåi Têy Möî). 3. Möåt söë khoá khùn vaâ thuêån lúåi cuãa ngûúâi dên trong quaá trònh sûã duång nhaâ úã xaä höåi Trong quaá trònh tiïëp cêån vaâ sûã duång nhaâ úã xaä höåi cho thêëy thuêån lúåi àêìu tiïn àöëi vúái ngûúâi dên àoá chñnh laâ àûúåc thuå hûúãng chñnh saách vïì nhaâ úã xaä höåi hïët sûác nhên vùn. Chñnh saách vïì nhaâ úã xaä höåi, qua caác thúâi kyâ àaä cho thêëy sûå àiïìu chónh àïí múã röång vaâ tùng cú höåi tiïëp cêån vaâ súã hûäu nhaâ úã cho ngûúâi thu nhêåp thêëp. Thuêån lúåi àïën tûâ giaá caã mua/thuï mua nhaâ phuâ húåp vúái ngûúâi thu nhêåp thêëp, mûác giaá trung bònh cuãa nhaâ úã xaä höåi tûâ 11-15 triïåu àöìng/m2, reã hún ñt nhêët cuäng khoaãng tûâ 10-20 triïåu/m2 so vúái nhaâ thûúng maåi, diïån tñch cuäng dao àöång tûâ 25-70 m2, vúái diïån tñch vûâa phaãi, phuâ húåp vúái khaã nùng taâi chñnh cuãa ngûúâi thu nhêåp thêëp taåi àö thõ. Àa phêìn caác dûå aán nhaâ úã xaä höåi àûúåc triïín khai àuáng tiïën àöå do coá sûå kiïím soaát cuãa caác cú quan quaãn lyá nhaâ nûúác, àaãm baão chöî úã cho ngûúâi dên trong khoaãng thúâi gian 51Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân Söë 15 thaáng 5/2019 NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI phuâ húåp. Bïn caånh chñnh saách khuyïën khñch cung ûáng nhaâ úã xaä höåi, nhaâ nûúác cuäng àûa ra biïån phaáp höî trúå taâi chñnh cho höå gia àònh thöng qua goái cho vay ûu àaäi mua traã goáp trong nhiïìu nùm vúái mûác laäi suêët, khoaãn tiïìn vay vaâ thúâi haån vay ûu àôa. Chñnh nhúâ nhûäng chñnh saách àoá, nhaâ úã xaä höåi àaä mang laåi nhiïìu cú höåi söëng töët hún cho ngûúâi dên thu nhêåp thêëp úã àö thõ, goáp phêìn àaãm baão an sinh xaä höåi. Tuy nhiïn, chñnh saách nhaâ úã xaä höåi laâ möåt chûúng trònh nhaâ úã coá àiïìu kiïån, nhûäng ngûúâi thuöåc diïån xem xeát tham gia chûúng trònh höî trúå laâ ngûúâi coá thu nhêåp thêëp dûúái 9 triïåu àöìng/thaáng vaâ chûa coá nhaâ úã hoùåc nïëu coá nhûng diïån tñch dûúái 8 m2/ngûúâi. Tuy nhiïn, khöng phaãi moåi àöëi tûúång coá thu nhêåp thêëp àïìu coá cú höåi nhû nhau trong tiïëp cêån nhaâ úã xaä höåi búãi nhu cêìu vïì nhaâ úã coân lúán trong khi nguöìn cung coân haån chïë. Qua phên tñch thûåc traång sûã duång nhaâ úã xaä höåi cho thêëy möåt söë bêët cêåp trong tiïëp cêån dõch vuå xaä höåi cú baãn do phêìn lúán caác khu nhaâ úã xaä höåi àïìu nùçm úã võ trñ khaá xa trung têm thaânh phöë. Ài laåi mêët nhiïìu thúâi gian, thùm khaám bïånh khoá khùn vò khöng gêìn caác bïånh viïån lúán, trûúâng hoåc chûa thuêån tiïån hay chêët lûúång chûa àaáp ûáng mong muöën, khu vui chúi giaãi trñ cho treã nhoã coân thiïëu laâ nhûäng àiïìu ngûúâi dên dïî gùåp phaãi. Cuâng vúái àoá chêët lûúång nhaâ úã xaä höåi cuäng chûa àûúåc nhû mong muöën, viïåc phaãi baão trò, sûãa chûäa vêîn xaãy ra hay mêåt àöå phên böë nhaâ coân daây trong möåt têìng laâ àiïím trûâ cuãa nhaâ úã xaä höåi. Tuy nhiïn, do diïån tñch cùn höå nhoã vúái giaá caã húåp lyá, àûúåc vay ûu àaäi vúái laäi suêët thêëp nïn nhaâ úã xaä höåi vêîn laâ lûåa choån cuãa nhiïìu ngûúâi thu nhêåp thêëp. 4. Àïì xuêët möåt söë giaãi phaáp nêng cao chêët lûúång sûã duång nhaâ úã xaä höåi taåi Haâ Nöåi hiïån nay Àïí nêng cao chêët lûúång sûã duång nhaâ úã xaä höåi hiïån nay cêìn coá sûå tham gia cuãa caác bïn nhû: Nhaâ nûúác, chuã àêìu tû, ngûúâi dên mua nhaâ, ngên haâng... Vúái sûå phaát triïín nhaâ úã xaä höåi nhû thûåc tïë úã Viïåt Nam hiïån nay cho thêëy coân khöng ñt bêët cêåp cêìn khùæc phuåc trong thúâi gian túái. Kinh nghiïåm phaát triïín nhaâ úã úã nhiïìu quöëc gia cho thêëy, nhaâ nûúác nïn laâ ngûúâi höî trúå phaát triïín, chûá khöng phaãi laâ nhaâ cung cêëp. Do àoá, sûå thuác àêíy tham gia cuãa caác doanh nghiïåp, khöëi tû nhên trong phaát triïín nhaâ úã xaä höåi laâ kinh nghiïåm àaáng lûu têm trong xêy dûång, triïín khai chñnh saách nhaâ úã cho ngûúâi thu nhêåp thêëp úã Viïåt Nam. Qua phên tñch thûåc traång sûã duång nhaâ úã xaä höåi hiïån nay, taác giaã khuyïën nghõ möåt söë giaãi phaáp nhùçm nêng cao chêët lûúång sûã duång nhaâ úã nhû sau: Thûá nhêët, Nhaâ nûúác cêìn cho pheáp kïët húåp chûúng trònh nhaâ úã xaä höåi vúái dûå aán nhaâ úã thûúng maåi trong cuâng möåt chung cû. Àiïìu naây àem laåi hai lúåi ñch: möåt laâ, àiïìu tiïët àûúåc lúåi nhuêån tûâ dûå aán thûúng maåi cho lúåi ñch xaä höåi; giuáp nhaâ àêìu tû giaãi àûúåc baâi toaán lúåi nhuêån rêët khoá khùn nïëu àêìu tû dûå aán chó àún thuêìn laâ nhaâ úã xaä höåi; giuáp cho nhaâ àêìu tû vûâa hoaân thaânh nhiïåm vuå àöëi vúái cöí àöng vûâa hoaân thaânh traách nhiïåm àöëi vúái xaä höåi; hai laâ, ngûúâi dên àûúåc hûúãng caác tiïån ñch, caác dõch vuå xung quanh nhû trûúâng hoåc, yá tïë, trung têm thûúng maåi... töët hún. Thûá hai, àöëi vúái ban quaãn trõ chung cû cêìn coá sûå tham gia sêu röång cuãa ngûúâi dên trong quaá trònh quaãn lyá vêån haânh àïí kõp thúâi xûã lyá nhûäng bêët cêåp trong quaá trònh sûã duång nhaâ úã. Thûá ba, àöëi vúái chuã àêìu tû nhaâ úã xaä höåi cêìn chuá troång nêng cao chêët lûúång xêy dûång nhaâ úã xaä höåi àïí ngûúâi dên trong quaá trònh sûã duång khöng gùåp nhûäng vêën àïì kyä thuêåt nhû thêëm nûúác, bong troác tûúâng nhaâ, phoâng chaáy chûäa chaáy... Thûá tû, cêìn taåo nguöìn vöën thûåc hiïån chûúng trònh nhaâ úã xaä höåi tûâ àoá nêng cao chêët lûúång. Caách taåo nguöìn vöën laâ: taåo àiïìu kiïån, cú chïë cho caác chuã àêìu tû vay vöën thûåc hiïån chûúng trònh nhaâ úã xaä höåi vúái laäi suêët thêëp; miïîn thuïë khi thûåc hiïån dûå aán; phaát haânh traái phiïëu hoùåc cöng cuå taâi chñnh khaác àïí huy àöång vöën thûåc hiïån chûúng trònh; taåo àiïìu kiïån cho caác chuã àêìu tû tiïëp cêån caác nguöìn vöën trong vaâ ngoaâi nûúác; taåo àiïìu kiïån vaâ cú chïë taâi trúå laäi suêët àöëi vúái ngên haâng thûúng maåi cho ngûúâi coá thu nhêåp thêëp vay tiïìn mua nhaâ tûâ àoá thuác àêíy phaát triïín xêy dûång nhaâ úã xaä höåi cho ngûúâi thu nhêåp thêëp úã àö thõ hiïån nay. Taâi liïåu tham khaão 1. Böå Xêy dûång (2015), Baáo caáo tònh hònh thûåc hiïån nhiïåm vuå nùm 2015 vaâ phûúng hûúáng nhiïåm vuå kïë hoaåch 2016 cuãa ngaânh xêy dûång, Haâ Nöåi. 2. Àinh Ngoåc Baách (2017), “Thûåc traång nhaâ úã xaä höåi vaâ möåt söë giaãi phaáp àïí phaát triïín”, Kyã yïëu Höåi thaão Nhaâ úã xaä höåi vaâ chñnh saách: àaánh giaá vïì chñnh saách nhaâ úã vaâ caác dûå aán nhaâ úã xaä höåi taåi Haâ Nöåi, Haâ Nöåi. 3. Ngên haâng Thïë giúái (2015), Nhaâ úã giaá húåp lyá úã Viïåt Nam: Con àûúâng phña trûúác, Haâ Nöåi. 4. UN Habitat (2014), Höì sú Nhaâ úã Viïåt Nam, Haâ Nöåi. 5. Hoaâng Xuên Nghôa vaâ Nguyïîn Khùæc Thanh. 2009. “Nhaâ úã cho ngûúâi thu nhêåp thêëp úã caác àö thõ lúán hiïån nay - Kinh nghiïåm Haâ Nöåi” Nxb Chñnh trõ Quöëc gia. 6. Trêìn Haâ Kim Thanh (2009), Nghiïn cûáu vïì phaát triïín tñn duång nhaâ úã cho ngûúâi thu nhêåp trung bònh vaâ thêëp. Luêån aán Tiïën sô Kinh tïë. 7. Trêìn Nguyïåt Minh Thu vaâ nhoám nghiïn cûáu (2016). “Nhaâ úã xaä höåi cho ngûúâi thu nhêåp thêëp. Nhûäng vêën àïì chñnh saách vaâ thûåc tiïîn”, viïån Xaä höåi hoåc. 8. Lï Thõ Bñch Thuêån (2005). Nghiïn cûáu caác giaãi phaáp àöìng böå phaát triïín nhaâ úã ngûúâi thu nhêåp thêëp taåi caác àö thõ Viïåt Nam, böå Xêy dûång. 9. Lûúng Ngoåc Thuáy (2015). Baáo caáo àïì taâi “Nhaâ úã xaä höåi cho ngûúâi lao àöång coá thu nhêåp thêëp úã àö thõ”, viïån Xaä höåi hoåc. 10. 2018/48844/Phat-trien-nha-o-xa-hoi-cho-nguoi-lao-dong- nguoi-thu.aspx
File đính kèm:
- thuc_trang_su_dung_nha_o_xa_hoi_tai_ha_noi_hien_nay.pdf