Thực hiện lời dặn của chủ tịch Hồ Chí Minh về đoàn viên, thanh niên trong “di chúc” vào việc nâng cao chất lượng giáo dục sinh viên Đại học Huế trong giai đoạn hiện nay

 Đại học Huế 
 “ ”
 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học 
 Thành phố Huế, ngày 26 tháng 8 năm 2019 
 Bác Hồ với giáo dục 
 THỰC HIỆN LỜI DẶN CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH 
 VỀ ĐOÀN VIÊN, THANH NIÊN TRONG “DI CHÚC” 
 VÀO VIỆC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC SINH VIÊN 
 ĐẠI HỌC HUẾ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 
 Nguyễn Thị Hiền *
 “Di chúc” của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một văn kiện lịch sử quí báu, đúc kết 
cuộc đời, kết tinh tư tưởng, tình cảm, đạo đức, tâm hồn, nhân cách, bản lĩnh Hồ Chí 
Minh - một lãnh tụ, một vĩ nhân trọn đời vì dân, vì nước. Trong “Di chúc”, ngay sau 
những dòng “trước hết nói về Đảng”, Người viết về “đoàn viên và thanh niên”. Người đã 
đánh giá rất cao về tuổi trẻ Việt Nam: “Đoàn viên và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi 
 1
việc đều hăng hái xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ”P1F .P Bác nhắc Đảng: 
 2
“Đào tạo thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”P2F .P 
1. Lời dặn trong “Di chúc” Bác Hồ về đoàn viên, thanh niên
 Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá rất cao vai trò, vị trí của thanh niên. 
Người xem những người trẻ chính là “rường cột quốc gia”. Trong “Di chúc”, Bác viết: 
“Đoàn viên và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng hái xung phong, không 
ngại khó khăn, có chí tiến thủ”. Đây được xem như sự khái quát của Bác về đóng góp 
của thanh niên đối với sự nghiệp cách mạng dân tộc và thế giới; “mọi việc đều hăng hái 
xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ” chính là ưu điểm nổi bật của 
những người trẻ tuổi. Để tuổi trẻ phát huy tốt những ưu điểm trên, luôn thể hiện vai 
trò xung kích trong học tập, công tác và chiến đấu, thì cần có sự quan tâm, dìu dắt, 
giúp đỡ, giáo dục của những người đi trước. Bác dặn Đảng: “Đảng cần phải chăm lo 
giáo dục đạo đức cách mạng, đào tạo họ thành những người xây dựng xã hội chủ 
 3
nghĩa vừa “hồng” vừa “chuyên””P3F .P 
 Đối với tuổi trẻ trong lực lượng vũ trang, Bác chỉ ra: “Những chiến sĩ trẻ tuổi trong 
các lực lượng vũ trang nhân dân và thanh niên xung phong đều đã được rèn luyện trong 
* ThS, Khoa Lý luận chính trị, Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế.
1 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 15, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.612. 
2 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 15, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.612. 
3 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 15, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.612. 
 231 
Kỷ yếu Hội thảo Hội thảo “Bác Hồ với giáo dục” 
 4
chiến đấu và đều tỏ ra dũng cảm”P4F .P Bác dặn: “Đảng và Chính phủ cần chọn một số ưu tú 
nhất, cho các cháu ấy đi học thêm các ngành, các nghề, để đào tạo thành những cán bộ 
 5
và công nhân có kỹ thuật giỏi, tư tưởng tốt, lập trường cách mạng vững chắc”P5F .P Theo 
Bác: “Đó là đội quân chủ lực trong công cuộc xây dựng thắng lợi chủ nghĩa xã hội ở 
 6
nước ta”P6F .P Bác từng khẳng định: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, phải có con người xã 
 7
hội chủ nghĩa”P7F .P Theo Người, muốn có những thế hệ Việt Nam hội đủ được những đặc 
trưng trên, thì Đảng, Chính phủ và các tổ chức đoàn thể phải quan tâm đến công tác bồi 
dưỡng, giáo dục thế hệ trẻ thực sự tâm huyết và nghiêm túc. Trong “Di chúc”, Người 
khẳng định: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất 
 8
cần thiết”P8F .P Trong một câu ngắn, mà hai lần Bác dùng từ “rất” - “rất quan trọng”, “rất cần 
thiết” để nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc bồi dưỡng thế hệ trẻ, đủ thấy Người coi 
trọng công tác đào tạo những chủ nhân tương lai của nước nhà như thế nào. 
 Hơn nửa thế kỷ trôi qua, lời dặn của Bác về việc bồi dưỡng, giáo dục thế hệ trẻ trở 
thành kim chỉ nam cho tập thể cán bộ, giảng viên Đại học Huế trong việc tìm kiếm giải 
pháp nâng cao chất lượng sinh viên, để người học ra trường có thể đáp ứng tốt yêu cầu của 
nhà tuyển dụng, góp phần vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước hiện nay. 
2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng sinh viên Đại học Huế trong giai đoạn hiện nay 
2.1. Đổi mới chương trình đào tạo đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và phát 
triển đất nước 
 Thường xuyên rà soát lại toàn bộ chương trình đào tạo của các Trường, Khoa 
(trực thuộc Đại học Huế) cũng như của từng ngành học; để xây dựng một khung chương 
trình phù hợp, trong từng giai đoạn nhất định. Đồng thời có thể điều chỉnh số tín chỉ của 
mỗi học phần, cho phù hợp với thực tế. 
 Liên tục rà soát lại các tài liệu tham khảo và những phương tiện phục vụ học tập 
của sinh viên, nếu thấy không phù hợp thì kịp thời điều chỉnh. Cần nhấn mạnh tính 
đặc thù về điều kiện tự nhiên, văn hóa, lịch sử, kinh tế xã hội của đa số người học (đến 
từ miền Trung - Tây Nguyên). Nên khuyến khích giảng viên biên soạn tài liệu tham 
khảo phù hợp với tính đặc thù trên, nhưng vẫn đảm bảo yêu cầu của Bộ, ngành và các 
cơ quan có thẩm quyền. 
4 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 15, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.617. 
5 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 15, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.617. 
6 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 15, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.617. 
7 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 12, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.222. 
8 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 15, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.612. 
232 
 Thành phố Huế, ngày 26 tháng 8 năm 2019 
Đại học Huế 
 Tăng tính thực tiễn trong đào tạo, giáo dục sinh viên, làm cho kiến thức và kỹ 
năng sinh viên hình thành và rèn luyện trong trường sát hợp với thực tế cuộc sống, để 
các em ra trường có thể làm việc tốt mà không phải đào tạo thêm hoặc đào tạo lại. 
2.2. Đổi mới nội dung giáo dục phù hợp với xu thế phát triển của thế giới và thực tiễn 
ở Việt Nam, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho người học 
 Để thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong thời gian qua lãnh đạo 
Đại học Huế đã đặc biệt quan tâm đến việc giảng dạy các môn khoa học lý luận chính 
trị ở các trường thành viên. Tổ chức những cuộc thi hoặc những hoạt động đoàn thể 
gắn với những sự kiện quan trọng trong năm như những ngày kỷ niệm chiến thắng, 
ngày sinh của các vĩ nhân, lãnh tụ, anh hùng, các nhân vật lịch sử của dân tộc 
 Chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của sinh viên, để các em thấy được sự ưu 
việt của chế độ, tình thương của những thế hệ trước dành cho các em. Đồng thời, cần 
nắm bắt tâm tư tình cảm của các em để có sự định hướng kịp thời, phù hợp. Rèn cho 
các em kỹ năng chọn lọc và xử lý thông tin, trước thực tế thông tin trên các diễn đàn 
mạng internet vô cùng nhiễu loạn 
 Các trường đại học không chỉ dạy sinh viên cách làm nghề, mà còn phải tiếp tục 
dạy các em cách làm người. Trong “Di chúc”, Bác cũng dặn chúng ta phải bồi dưỡng 
thanh niên thành những người “vừa hồng, vừa chuyên”; “hồng” ở đây chính là đạo đức, 
đạo đức cách mạng. Đó là lòng hiếu kính với ông bà cha mẹ, hòa thuận với anh em, có 
đạo nghĩa với thầy cô, kính già, yêu trẻ, đoàn kết với thanh niên, tôn trọng phụ nữ, thật 
thà, trung thực ; trung với nước, hiếu với dân; yêu thương con người; cần kiệm liêm 
chính, chí công vô tư; tinh thần quốc tế trong sáng... Để đề cao và giáo dục những phẩm 
chất đạo đức tốt đẹp cho sinh viên, trong giảng dạy, giảng viên khéo léo lồng ghép nội 
dung giáo dục đạo đức vào bài học, như kể những tấm gương người tốt việc tốt, đã được 
các phương tiện truyền thông và mạng xã hội đăng về những người trẻ tuổi hiếu kính 
ông bà cha mẹ, thuận hòa anh em, tôn sư trọng đạo, kính già, yêu trẻ, thật thà, trung 
thực Bên cạnh đó, các tổ chức đoàn thể cần tạo ra nhiều hoạt động ý nghĩa thu hút 
sinh viên tham gia như vận động sinh viên hăng hái thực hiện nghĩa vụ quân sự, “Áo lụa 
tặng bà”, “Áo ấm mùa đông”, “hiến máu nhân đạo”, tham gia hỗ trợ, giúp đỡ bạn bè 
quốc tế trong những dịp Festival hoặc trong cuộc sống hàng ngày 
2.3. Tăng cường kết hợp giáo dục văn hóa với lao động sản xuất và nghiên cứu khoa 
học, đầu tư thiết bị hiện đại vào quá trình dạy học 
 Khuyến khích sinh viên đăng ký hoặc tham gia đề tài, dự án cùng với giảng viên, 
giáo dục sinh viên theo kiểu “cầm tay chỉ việc”, học xong phần lý thuyết sinh viên được 
 233 
Kỷ yếu Hội thảo Hội thảo “Bác Hồ với giáo dục” 
thực hành ngay, “học đi đôi với hành”. Bên cạnh đó, đầu tư nhiều hơn về cơ cở vật chất 
phục vụ việc học tập và nghiên cứu khoa học của sinh viên. 
 Đẩy mạnh xã hội hóa đầu tư cơ sở vật chất trong nhà trường. Như kêu gọi các 
doanh nghiệp, cựu sinh viên, các mạnh thường quân đầu tư hiện đại hóa cơ sở vật chất 
phục vụ học tập và nghiên cứu của sinh viên hoặc trao học bổng cho sinh viên, nhận 
sinh viên về thực tập và làm việc sau khi ra trường 
 2.4. Xây dựng mối quan hệ chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong 
việc giáo dục sinh viên 
 Cuối học kỳ và năm học, nhà trường gửi thông báo kết quả học tập và rèn luyện 
của sinh viên cho gia đình, để gia đình nắm bắt kịp thời hoạt động một kỳ, một năm của 
con em mình trong trường học. 
 Bộ phận phụ trách công tác sinh viên của các trường, xây dựng kênh giao lưu 
trực tuyến với phụ huynh, với chủ nhà trọ, với nơi các em sinh viên đang sinh sống, làm 
thêm  để hiểu hơn về sinh viên của mình và có biện pháp hỗ trợ, giúp đỡ hoặc điều 
chỉnh kịp thời khi có chuyện đột xuất xảy ra với sinh viên của mình. 
 2.5. Đổi mới phương pháp giáo dục sinh viên đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ mới 
 Căn cứ từng đối tượng sinh viên cụ thể, người giảng viên sẽ đưa ra phương pháp 
giảng dạy, hướng dẫn sinh viên phù hợp nhằm phát huy tính năng động, tích cực, chủ 
động, sáng tạo ở người học. Kết hợp thuyết trình với seminar và ứng dụng cộng nghệ 
thông tin vào dạy học. 
 Lấy sinh viên làm trung tâm, khuyến khích các em đặt câu hỏi, nêu vấn đề và cách 
giải quyết, đề xuất những sáng kiến mới, có tính đột phá. Tạo không khí học tập vui vẻ, 
tin cậy để người học có thể mạnh dạn đưa ra ý kiến cá nhân của mình. 
 Tôn trọng người học, chấp nhận sự khác biệt, không áp đặt ý chí của giảng viên 
lên sinh viên, tạo cho sinh viên lối suy nghĩ tích cực là học cho mình, vì mình chứ 
không phải cho hay vì thầy cô, bố mẹ hay ai đó. 
 2.6. Xây dựng tổ chức Đoàn, Hội thực sự vững mạnh, tạo ra môi trường văn 
hóa lành mạnh để giáo dục sinh viên 
 Chọn những sinh viên thực sự tâm huyết và có năng lực làm thủ lĩnh Đoàn 
Thanh niên và Hội Sinh viên ở các trường đại học. Từ đó, xây dựng chương trình hành 
động, tìm ra biện pháp tập hợp sinh viên một cách hiệu quả nhất. Thông qua các hoạt 
động ý nghĩa, như Ngày hội xuân hồng, Áo ấm mùa đông, Áo lụa tặng bà, Phá cỗ 
trăng rằm, Sinh viên tình nguyện, Tiếp sức mùa thi rèn luyện kỹ năng làm việc 
nhóm, kỹ năng tương tác, kỹ năng giao tiếp ứng xử, xử lý tình huống cho sinh viên; 
234 
 Thành phố Huế, ngày 26 tháng 8 năm 2019 
Đại học Huế 
đồng thời, tạo môi trường để sinh viên thể hiện những phẩm chất tốt đẹp như kính già, 
yêu trẻ, nhân ái, đoàn kết, sống có lý có tình 
 2.7. Có chính sách nâng cao chất lượng giáo dục sinh viên 
 Xã hội hóa việc trao học bổng cho sinh viên, như vận động các đối tác của các 
trường, các doanh nghiệp trên địa bàn, những đơn vị sử dụng sinh viên sau khi tốt 
nghiệptrao những suất học bỗng có giá trị cho sinh viên có thành tích học tập, rèn 
luyện tốt hoặc có sáng kiến kinh nghiệm, ý tưởng sang tạo tốt 
 Thường xuyên tổ chức các cuộc thi và trao giải thưởng hấp dẫn cho những công 
trình có tính sáng tạo trong sinh viên. 
 Để các giải pháp trên có thể phát huy hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng 
sinh viên, cần phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các phòng ban chức năng và đội 
ngũ cán bộ, giảng viên của toàn Đại học Huế. Đào tạo, giáo dục những thế hệ sinh 
viên vừa “hồng” vừa “chuyên”, chính là Đại học Huế đã góp phần vào công cuộc xây 
dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh như 
mong ước của Bác Hồ. 
 235