Tạp chí Nghiên cứu lập pháp - Số 21 (421) - Kỳ 1, Tháng 11/2020
Tóm tắt:
Để thực hiện những mục tiêu cũng như các nghĩa vụ quốc tế về
quyền con người của Việt Nam, với quan điểm không để ai bị bỏ
lại phía sau, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã dành
sự quan tâm đặc biệt đến việc thực hiện các biện pháp nhằm nâng
cao nhận thức, hiểu biết của mọi tầng lớp nhân dân về vấn đề
quyền con người để hỗ trợ người dân có thể hiểu và thụ hưởng một
cách đầy đủ nhất các quyền của mình, trong đó tuyên truyền, giáo
dục pháp luật về quyền con người được xem là một trong những
biện pháp hiệu quả và quan trọng.
Abstract:
Over the years, our Party and the Government have paid special
attention to carry out a number of measures to raise the awareness
and understandings of all classes of people on human rights
matters to support people to understand and fully enjoy their rights,
in which communication and education on legal regulations on
human rights being considered one of the most effective and
important measures.
Gmột cách để xây dựng và đẩy mạnh kiến thức iáo dục quyền con người được coi là về quyền con người cũng
như những thái độ và kỹ năng cần thiết để
thực hiện quyền con người. Trong cuộc sống
hàng ngày của chúng ta, để mọi người có thể
thực hiện quyền con người như một thói
quen, các chủ thể của quyền cần nắm rõ
quyền của họ và có thái độ, kỹ năng để đấu
tranh cho các quyền đó, còn các chủ thể có
nghĩa vụ cần hiểu rõ nghĩa vụ thực hiện
quyền con người của họ và có thái độ, kỹ
năng tôn trọng, bảo vệ đầy đủ các quyền con
người; thông qua đó, góp phần tạo ra một
nền văn hóa phổ quát về quyền con người,
nâng cao nhận thức xã hội, phòng ngừa các
hành vi vi phạm và giúp người thụ hưởng
nói chung biết cách tự bảo vệ các quyền và
tự do của bản thân, đồng thời tôn trọng
quyền và tự do của người khác1.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tải về để xem bản đầy đủ
Tóm tắt nội dung tài liệu: Tạp chí Nghiên cứu lập pháp - Số 21 (421) - Kỳ 1, Tháng 11/2020
thông tin chủ yếu là mua bán, quảng cáo, review kinh nghiệm sử dụng13. - Tài trợ cho các lễ hội, sự kiện thể thao, âm nhạc Vào năm 2013, nhãn hiệu thuốc lá điện tử BlueCigs® đã tài trợ cho Lễ hội âm nhạc Sasquatch ở Washington, nơi có phòng chờ hơi nước với sự xuất hiện bất ngờ của các nghệ sĩ hàng đầu, bố trí trạm sạc thiết bị 11 Campaign for Tobacco Free Kids, “New Investigation Exposes How Tobacco Companies Market Cigarettes on Social Media in the U.S. and Around the World,” [Online]. Available: https://www.tobaccofreekids.org/press-releases/2018_08_27_ftc. 12 Truth Initiative, “4 marketing tactics e-cigarette companies use to target youth,” [Online]. Available: https://truthinitiative.org/research-resources/tobacco-industry-marketing/4-marketing-tactics-e-cigarette- companies-use-target. 13 Fermion, “Báo cáo phân tích tổng hợp về phòng chống tác hại thuốc lá tại Việt Nam, giai đoạn 01/07/2019- 30/09/2019”. 61Số 21 (421) - T11/2020 NGHIÊN CỨU LẬP PHÁP KINH NGHIỆM QUỐC TẾ 14 Truth Initiative, “4 marketing tactics e-cigarette companies use to target youth,” [Online]. Available: https://truthinitiative.org/research-resources/tobacco-industry-marketing/4-marketing-tactics-e-cigarette- companies-use-target. 15 “Vietnam Grand Prix,” [Fanpage]. Available: https://bit.ly/2YEomEX. 16 Ngày 16/10/2020, UBND Thành phố Hà Nội, Công ty TNHH Hiệp hội Thể thao xe động cơ và Công ty TNHH Việt Nam Grand Prix chính thức thông báo hủy chặng đua xe Công thức 1 tại Việt Nam năm 2020 do dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp trên toàn thế giới. thuốc lá điện tử, gian hàng ảnh truyền thông tương tác mạng xã hội và các mẫu thuốc lá điện tử blueCigs. Gần đây hơn, JUUL đã tài trợ cho một chương trình âm nhạc đỉnh cao tại Liên hoan phim Sundance 2018 ở Utah14. Philip Morris International (PMI) và British America Tobacco (BAT) đã tài trợ cho các đội đua tham dự giải đua xe công thức 1 (F1) để quảng bá slogan của nhãn hiệu với chiêu bài thúc đẩy các sáng kiến mới không khói thuốc trên xe và trang phục đội đua. Cụ thể, Philip Morris International (PMI) tài trợ cho đội đua F1 của hãng Ferrari để quảng bá slogan “Mission Winnow”; và British America Tobacco (BAT) tài trợ đội đua F1 của hãng McLaren để quảng bá “A Better Tomorrow” cho thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Tại Việt Nam, hai thông điệp quảng cáo này cũng được gắn lên các đội đua và xe đua và được quảng cáo trên trang fanpageVietnam Grand Prix vào 2/2020 để chuẩn bị cho giải đua tại Việt Nam15, 16. Các cách thức khác Các phương pháp quảng cáo, tiếp thị thuốc lá truyền thống cũng được áp dụng với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng bao gồm trưng bày điểm bán hấp dẫn, giảm giá sản phẩm, quà tặng hấp dẫn, bán hàng trên các nền tảng mua bán trực tuyến để tăng khả năng tiếp cận và tiếp thị gián tiếp các sản phẩm thuốc lá trong các tác phẩm điện ảnh, chương trình truyền hình. 4. Kết luận và khuyến nghị Sử dụng thuốc lá đã và đang là một trong những mối đe dọa sức khỏe cộng đồng lớn nhất trên thế giới. Nó giết chết hơn 8 triệu người mỗi năm. Tuy nhiên, ngành công nghiệp thuốc lá tiếp tục chiến lược duy trì nhu cầu cho các sản phẩm của mình trên thị trường bằng cách ra đời các sản phẩm mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và nhắm tới giới trẻ để tạo ra một thế hệ hút thuốc lá mới nhằm mục tiêu duy trì việc sử dụng thuốc lá và gia tăng lợi nhuận. Các tập đoàn công nghiệp thuốc lá trên thế giới đã không ngừng đầu tư cho việc nghiên cứu kỹ lưỡng, từ việc thiết kế sản phẩm hấp dẫn giới trẻ cho đến các chiến dịch quảng cáo, tiếp thị tinh vi nhắm tới giới trẻ. Tổ chức Y tế thế giới đã đưa ra khuyến cáo về việc bảo vệ giới trẻ khỏi ảnh hưởng của việc quảng cáo và sử dụng các sản phẩm thuốc lá bao gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và kêu gọi các quốc gia cần có hành động kịp thời để giúp thế hệ trẻ không bị lừa dối và lôi kéo bởi các chiến lược của ngành công nghiệp thuốc lá, xây dựng một thế hệ trẻ khỏe mạnh. Trong những năm gần đây, các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cũng đã du nhập vào Việt Nam. Mặc dù tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng còn thấp nhưng đang có xu hướng gia tăng sử dụng trong giới trẻ, cùng với sự gia tăng thông tin/phơi nhiễm với quảng cáo, khuyến mại và bán các sản phẩm thuốc lá mới trên internet, đặc biệt là trên các mạng xã hội phổ biến của giới trẻ. Chính vì vậy, Bộ Y tế đang đề xuất Chính phủ không nên cho phép thí điểm sản xuất, quảng cáo, phân phối các sản phẩm này và tăng cường các giải pháp xử lý vi phạm quảng cáo, tiếp thị, buôn bán trái phép các sản phẩm thuốc lá mới hiện nay n Số 21 (421) - T11/202062 NGHIÊN CỨU LẬP PHÁP CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG Trong thiết chế chính quyền địaphương, HĐND là cơ quan đại diệncho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân địa phương, là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương. Để đảm bảo hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương thì việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND là nhiệm vụ rất cần thiết và luôn được sự quan tâm đặc biệt của cấp ủy Đảng các tỉnh, thành phố các khu vực trên toàn quốc. Để đạt được mục tiêu này, nhiều giải pháp đã được thực hiện, trong đó có việc trao đổi kinh nghiệm hoạt động giữa HĐND các địa phương. Cách đây 20 năm, Thường trực HĐND tỉnh Hà Tây đã đề xuất sáng kiến tổ chức Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh đầu tiên với sự tham gia của 12 tỉnh, thành phố khu vực Đồng bằng Sông Hồng và Duyên hải Bắc bộ. Từ mô hình này, trên cả nước ngày nay đã PHÁT HUY HIỆU QUẢ CỦA HộI NGHỊ kHU VỰC THƯỜNG TRỰC HộI ĐỒNG NHÂN DÂN CẤP TỉNH Nguyễn Hoàng Sơn ThS.VụCôngtácđạibiểuVănphòngQuốchội. Thông tin bài viết: Từ khóa: Hội đồng nhân dân, hội nghị khu vực, chính quyền địa phương. Lịch sử bài viết: Nhận bài : 15/10/2020 Biên tập : 25/10/2020 Duyệt bài : 28/10/2020 Article Infomation: Key words: People’s Council, regional conference, local administrations. Article History: Received : 15 Oct. 2020 Edited : 25 Oct. 2020 Approved : 28 Oct. 2020 Tóm tắt: Hội nghị khu vực Thường trực Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp tỉnh là một mô hình trao đổi kinh nghiệm hoạt động giữa Thường trực HĐND các địa phương có điều kiện địa lý, kinh tế, xã hội tương đồng. Mô hình này được hình thành từ hơn 20 năm trước và đã trở thành hoạt động thường xuyên ở 6 khu vực HĐND trong cả nước với trung bình 12 hội nghị/năm.Theo các báo cáo của Ban Công tác đại biểu thì tính hiệu quả và chất lượng của Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh được đánh giá cao, những kinh nghiệm, giải pháp cụ thể được trình bày tại Hội nghị là những kinh nghiệm quý giá được đúc rút từ thực tiễn phong phú tại các địa phương. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có quy định mang tính pháp lý nào liên quan đến việc tổ chức và tiếp thu ý kiến từ những Hội nghị này. Abstract: Regional Conference of the Standing People’s Councils (People’s Council) at the provincial level is a model for discussions of experience among the Standing People’s Councils in localities with similar geographical, economic, and social conditions. This model was initiated more than 20 years ago and has become a regular activity in 6 regions in the country with an average of 12 conferences per year. According to the reports of the Committee for Deputy Affairs of the National Assembly, the quality of the Regional Conference of the Standing Provincial People’s Council is highly appreciated, the specific experiences and solutions interchanged at the conferences are valuable lessons learned from provincial practices. However, up to now, there are no legal regulations relating to the organization and collection of lessons learned from these conferences. hình thành 6 khu vực; trong đó, Thường trực HĐND các tỉnh/thành mỗi khu vực luân phiên đăng cai tổ chức 2 hội nghị/năm. Tại các hội nghị này, Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố không chỉ trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm mà còn đưa ra nhiều kiến nghị, khuyến nghị về hoàn thiện quy định của pháp luật cho phù hợp với thực tế ở địa phương. Các tham luận trình bày tại Hội nghị đều được chuẩn bị tốt về nội dung, phản ánh sát thực trạng tình hình hoạt động và giới thiệu nhiều kinh nghiệm bổ ích để đại biểu tham gia Hội nghị tham khảo, rút kinh nghiệm trong việc tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đại biểu HĐND các cấp. Kết quả của các Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh đã góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của HĐND trong khu vực nói riêng và cả nước nói chung. Do những kết quả mang lại cho hoạt động của HĐND các cấp, Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh đã trở nên quan trọng với các địa phương và trở thành hoạt động mang tính thường xuyên. Tuy nhiên, tác động của Hội nghị mới chỉ dừng lại ở phạm vi khu vực, các kiến nghị của Hội nghị chưa có nhiều tác động đến việc xây dựng và hoạch định chính sách, pháp luật. Trong thời gian tới, để phát huy hiệu quả của Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh, tác giả cho rằng, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau: Thứ nhất, tăng cường sự gắn kết giữa Ủy ban thường vụ Quốc hội (UBTVQH) và HĐND. Trong tổ chức nhà nước, Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, còn HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương. Hoạt động của HĐND chịu sự giám sát và hướng dẫn của UBTVQH để đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật và phối hợp giữa các cơ quan dân cử. Thực tế hiện nay cho thấy, mối quan hệ công tác giữa UBTVQH và HĐND chủ yếu thông qua “hướng dẫn” bằng văn bản trả lời địa phương về các vấn đề liên quan đến tổ chức và hoạt động của HĐND. Một kênh khác thể hiện vai trò hướng dẫn của UBTVQH đối với HĐND là qua trao đổi ở các diễn đàn như Hội nghị khu vực. Tuy nhiên, việc tiếp cận gần gũi hơn để lắng nghe và tiếp thu các phản ánh về thực tiễn hoạt động của các cơ quan dân cử địa phương qua kênh này chưa thực sự được quan tâm đúng mức dù nhiệm kỳ gần đây đã có sự tham dự nhiều hơn của lãnh đạo Quốc hội và của các cơ quan của Quốc hội ở Hội nghị khu vực Thường trực HĐND. Để tăng cường hiệu quả hoạt động của hệ thống các cơ quan dân cử thì việc gắn kết giữa UBTVQH và HĐND thông qua Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh cần được coi là trách nhiệm của UBTVQH và Đoàn ĐBQH địa phương. Điều này thể hiện ở những điểm sau: - Dưới góc độ nhiệm vụ và quyền hạn thì UBTVQH là cơ quan được giao giám sát, hướng dẫn hoạt động của HĐND1 nên Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh là kênh thông tin rất giá trị để lắng nghe các ý kiến, nguyện vọng từ các cơ quan dân cử địa phương để có những hướng dẫn, điều chỉnh chính sách kịp thời. - Dưới góc độ đại diện thì Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh cần có sự tham gia không chỉ của lãnh đạo Quốc hội, đại diện UBTVQH mà còn của ĐBQH thuộc các Đoàn ĐBQH địa phương bởi ĐBQH “là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân ở đơn vị bầu cử ra mình và của Nhân dân cả nước”2 có trách nhiệm “thu thập và phản ánh trung thực ý kiến, kiến nghị của cử tri với Quốc hội”3. 63Số 21 (421) - T11/2020 NGHIÊN CỨU LẬP PHÁP CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG 1 Điều 55 Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014. 2 Điều 21 Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014. 3 Điều 27 Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014. Số 21 (421) - T11/202064 NGHIÊN CỨU LẬP PHÁP Thực tiễn hiện nay cho thấy, ở các địa phương đã có sự phối hợp tốt giữa Thường trực HĐND với Đoàn ĐBQH ở một số khía cạnh như: trong tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo; công tác giám sát và sử dụng kết quả giám sát khi trùng nội dung; liên kết thông tin về kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri, kết quả theo dõi, đôn đốc xử lý đơn thư, khiếu nại, tố cáo của công dân. Thứ hai, cần làm rõ hơn tính chất pháp lý của Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh. Mặc dù Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh mang lại lợi ích rất thiết thực và hàng năm có trung bình 12 Hội nghị khu vực Thường trực HĐND được tổ chức, nhưng cho đến nay, ngoài Thông báo số 645/TB-BTCĐB ngày 13/09/2016 về Kết luận của Chủ tịch Quốc hội giao Ban Công tác đại biểu chủ trì, phối hợp với Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố để tổ chức Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh, chưa có văn bản nào quy định về các vấn đề liên quan đến tổ chức và tiếp thu ý kiến từ những Hội nghị này. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tính chất pháp lý không rõ ràng của Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh. Để tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động của Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh, trước hết cần tổng kết 20 năm tổ chức Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh để tổng kết, đánh giá kết quả của việc tổ chức các Hội nghị này trong thời gian qua, qua đó chỉ ra những kết quả đã được, những hạn chế, bất cập, chỉ ra sự cần thiết xây dựng hành lang pháp lý cho mô hình của hoạt động này. Trước mắt, để tạo cơ sở pháp lý, UBTVQH cần ban hành nghị quyết hướng dẫn tổ chức Hội nghị Thường trực HĐND cấp tỉnh. Một Nghị quyết của UBTVQH được ban hành để thay thế cho nội dung Kết luận của Chủ tịch Quốc hội kèm theo những quy định về tiếp thu ý kiến từ các Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh sẽ mang lại nhiều ý nghĩa, có tác động tốt đến chất lượng, hiệu quả của các Hội nghị này. Một Nghị quyết như vậy còn có tính ràng buộc đối với các cơ quan của Quốc hội, cơ quan của UBTVQH, các đoàn ĐBQH trong việc tham gia chủ động hơn vào hoạt động trao đổi kinh nghiệm với cơ quan dân cử địa phương, bao gồm cả việc tiếp thu các kiến nghị từ Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh, coi đây là một kênh thông tin hữu ích từ cử tri địa phương để phản ánh với Quốc hội; qua đó, nâng cao vai trò “hướng dẫn” của UBTVQH đối với hoạt động của HĐND. Đối với HĐND các tỉnh/thành phố thì nghị quyết UBTVQH về Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh sẽ là nguồn động viên lớn để các địa phương phối hợp với Ban Công tác đại biểu trong công tác tổ chức nhằm nâng cao chất lượng các Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh. Ngoài ra, mặc dù việc ban hành nghị quyết của UBTVQH về Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh không tác động trực tiếp đến việc lập dự toán ngân sách của địa phương cho Hội nghị khu vực nhưng là một căn cứ để dự toán này được coi là khoản chi cần thiết; qua đó nâng cao trách nhiệm của Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố trong việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do luật định. * * * Tóm lại, việc tham dự Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh thuộc phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của UBTVQH, các cơ quan của Quốc hội và các Đoàn ĐBQH. Việc tham dự tích cực của các cơ quan này cùng với việc hoàn thiện pháp luật về Hội nghị khu vực Thường trực HĐND sẽ góp phần tăng cường vai trò hướng dẫn của UBTVQH đối với hoạt động của HĐND, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan của Quốc hội và của Thường trực HĐND các địa phương trong việc duy trì và phát huy tính hiệu quả của Hội nghị khu vực Thường trực HĐND cấp tỉnh n CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
File đính kèm:
- tap_chi_nghien_cuu_lap_phap_so_21_421_ky_1_thang_112020.pdf