Tài liệu Giáo viên dạy nghề và phương pháp dạy thực hành theo năng lực thực hiện

 xác của mạch điều khiển. 
15 
Đi dây mạch động lực trên module van công suất PE-513 và 
modul tải PEL-521(tải bóng đèn 24V/5W) theo sơ đồ hình 8.2 
16 Đi dây nguồn 24VAC từ Module PE-500PS tới mạch động lực. 
17 
Đi dây điều khiển từ module điều khiển PEC-502 đến 
module PE- 513 theo sơ đồ hình 8.2. 
18 
Kiểm tra an toàn, độ tiếp xúc và độ chính xác của mạch điện 
động lực. 
19 
Đóng áp tô mát nguồn 220/380 VAC, cấp điện thử mạch 
điều khiển. 
20 Cấp điện cho mạch động lực và mạch điều khiển chạy thử 
 Đƣa máy hiện sóng về trạng thái chuẩn 
21 Cấp nguồn cho máy hiện sóng, điều chỉnh các núm chức 
192 
năng Focus, Inten, Position về trạng thái mặc định. 
22 Lắp que đo và chọn kênh cần đo (CH1/CH2 ) 
23 
Kẹp đầu đo của que đo vào vị trí tín hiệu chuẩn Cal. Điều 
chỉnh các nút Vol/div, Time/div và Variable. 
 Đo dạng sóng nguồn cấp xoay chiều. 
24 
 Đặt đầu que đo và gắn kẹp cá sấu của que đo vào điện áp 
nguồn 24VAC. 
25 
Điều chỉnh Vol/div và Time/div để nhận đƣợc dạng sóng vừa 
vặn trên màn hình. Ghi lại các thông số về điện áp, tần số 
 Đo xung điều khiển cấp van công suất 
26 
Gắn kẹp cá sấu của que đo vào mass của nguồn +/-12VDC. 
Đầu que đo CH1 đo xung điều khiển cấp van T1, Đầu que 
đo CH2 đo xung điều khiển cấp van T2. 
27 
Điều chỉnh Vol/div và Time/div để nhận đƣợc dạng sóng vừa 
vặn trên màn hình. Ghi lại các thông số về điện áp, tần số 
 Đo dạng sóng trên van công suất 
28 
Gắn kẹp cá sấu của que đo chân Katod của van T1. Đầu que 
đo CH1 đo xung điều khiển cấp chân Gate van T1, Đầu que 
đo CH2 đo chân Anod của van T1. 
29 
Điều chỉnh Vol/div và Time/div để nhận đƣợc dạng sóng vừa 
vặn trên màn hình. Ghi lại các thông số về điện áp, tần số 
 Đo dạng sóng trên van công suất và trên tải thuần trở 
30 
Gắn kẹp cá sấu của que đo vào điểm nối giữa tải và van 
động lực. Đầu que đo CH1 đo chân Anod của van T1, đầu 
que đo CH2 đo vào đầu còn lại của tải. 
31 
Bật nút Inv, điều chỉnh Vol/div và Time/div để nhận đƣợc 
dạng sóng vừa vặn trên màn hình. Ghi lại các thông số về điện 
áp, tần số. 
32 Tắt công tắc nguồn 24VAC, +/-12VDC 
33 
Thay Module tải PEL-521(tải thuần trở) bằng modul tải 
PEL-522 (tải trở - cảm). 
34 Bật công tắc nguồn 24VAC, +/-12VDC 
35 Lặp lại từ thao tác thứ 26 đến 31 
36 
Tắt công tắc nguồn 24VAC, +/-12VDC. Tắt áp tô mát 
nguồn 220/380 VAC 
37 Ghi tên, nộp bài 
193 
PHIẾU CHI TIẾT HỌC TẬP THEO 4D 
4B Bản vẽ: Sơ đồ lắp ráp mạch biến đổi 
điện áp xoay chiều một pha. 
Thời gian dự kiến: Số: 2 
1. Sơ đồ lắp ráp: 
+12V
-12V
GNDGND
PHASE SYSCHRONOUS CONTROLEPEC – 502
u1
Tr1
P3
In
Out
FormerComparator
Tp3
Tp4
P01
A
K1
I
-
+
+12V
-12V
c1
D1
+12V
+12V
D2
D3 B
A
B
Out2
Out1
P11
Tr2
Tr3
Tp5
Tp1
Tp2
In
Out
FormerComparator
Tp8
Tp
9
P02
A
K2
I
-
+
+12V
-12V
c2
D4
+12V
+12V
D5
D6 B
A
B
Out4
Out3
P12
Tr4
Tr5
Tp10
Tp6
Tp7
Vref 1Vref 0
u2
PEL – 521
RESISTOR LOADS
INDUCTOR LOADS
D1 D2 D3
L1 L2 L3
GND
+12VDC
-12VDC
ON
OFF
DC POWER SUPPLY
POWER ON
3 PHASE POWER SUPPLY
U
V
W
*
*
*
FUSE
10A
FUSE
10A
FUSE
10A
PE-500PS
A
K
G
A
K
G
SCR 1
SCR 2
PE - 513 SCR 
2. Yêu cầu kỹ thuật: 
- Lắp ráp thiết bị đúng vị trí theo vị trí của sơ đồ. 
- Đấu dây đúng sơ đồ, tiếp xúc tốt, gọn, ít chồng chéo. 
- Mạch hoạt động đúng nguyên lý, đảm bảo an toàn 
- Sử dụng thiết bị đo đúng theo yêu cầu sau: 
+ Lựa chọn vị trí của Time/div phù hợp với tín hiệu đo 
+ Chỉnh đúng vị trí của núm Variable. 
+ Chọn vị trí giá trị của Vol/div hợp lý; đƣa đƣợc tín hiệu vào đúng 
kênh cần đo 
+ Đọc và tính đúng giá trị của biên độ dạng sóng đang hiển thị 
+ Đọc và tính đúng giá trị của tần số dạng sóng đang hiển thị 
Chú ý: Thực hiện ở bƣớc 4 của bài giảng 
194 
PHIẾU CHI TIẾT HỌC TẬP THEO 4D 
7B Các dạng hỏng nguyên nhân và cách 
khắc phục 
Thời gian dự kiến Số: 3 
+ Máy chiếu 
Projector 
+ Máy tính 
+Phông 
chiếu 
Hiện tƣợng Nguyên nhân Sửa chữa 
Đóng điện, 
điện áp tại đầu 
ra không có 
Chƣa cấp 
nguồn cho 
mạch 
Kiểm tra nguồn cấp cho bàn thực tập 
Kiểm tra cầu chì của bàn thực tập 
Lắp mạch điện 
không đúng 
Kiểm tra mạch điện theo sơ đồ lắp ráp. 
Kiểm tra các xung điều khiển cho van 
Các giắc cắm 
tiếp xúc không 
tốt. 
Kiểm tra lại các bộ phận cơ khí, các 
giắc cắm tiếp xúc. 
Kiểm tra các van công suất 
Đóng điện, 
điều chỉnh 
điện áp đầu ra 
không đạt hết 
công suất 
Điện áp nguồn 
cấp cho bàn 
thực tập không 
đúng 
Kiểm tra nguồn cấp cho bàn thực tập 
Kiểm tra cầu chì của bàn thực tập 
Lắp mạch điện 
không đúng 
Kiểm tra mạch điện theo sơ đồ lắp ráp 
Kiểm tra các xung điều khiển cho van 
Các giắc cắm 
tiếp xúc không 
tốt. 
Kiểm tra lại các bộ phận cơ khí, các 
giắc cắm tiếp xúc 
Kiểm tra các van công suất 
Không thay 
đổi đƣợc điện 
áp trên tải. 
Chƣa kết nối 
biến trở điều 
chỉnh 
Kiểm tra điểm nối của biến trở Vref0 
và Vref1 
Lắp mạch điện 
không đúng 
Kiểm tra mạch điện theo sơ đồ lắp ráp 
Kiểm tra các xung điều khiển cho van 
Các giắc cắm 
tiếp xúc không 
tốt. 
Kiểm tra lại các bộ phận cơ khí, các 
giắc cắm tiếp xúc 
Kiểm tra các van công suất 
Chú ý: 
 - Dùng cho bƣớc 7: Các dạng hỏng, nguyên nhân và cách khắc phục 
 - Giải thích: Đây là những dạng sai hỏng chính khi lắp ráp mạch điện này 
195 
PHIẾU GIAO BÀI TẬP NHÓM (8A) 
(Thực hành độc lập có sự hƣớng dẫn của GV) 
Kỹ năng: Lắp ráp bộ biến đổi xung áp xoay chiều một pha 
1. Kiểu hoạt động nhóm (chọn một) 
+ Động não 
+ Sắm vai 
+ Đóng kịch 
+ Kinh nghiệm 
+ THỰC HÀNH KỸ NĂNG 
+ Giả định 
+ Nhóm tập trung 
+ Nghiên cứu tình huống 
+ Trò chơi 
+ Đề án 
2. Mục tiêu của hoạt động 
+ Tại sao bạn chọn hoạt động 
đó? 
+ Bạn muốn sinh viên thực 
hiện những gì? 
+ Mong đợi kết quả gì? 
+ Sinh viên sẽ đƣợc học những 
gì? 
+ Rèn luyện kỹ năng cho sinh viên. 
+ Thực hành độc lập kỹ năng theo nhóm có sự 
hƣớng dẫn của giảng viên. 
+ Sinh viên thành thạo kỹ năng: 
 Lắp ráp bộ biến đổi xung áp xoay chiều một pha 
 Kiểm tra, hiệu chỉnh và vận hành mạch điện. 
Đo, vẽ đúng dạng sóng và tính đúng các thông 
số tại các điểm yêu cầu: điện áp, tần số, công 
suất. 
+ Trình tự thực hiện kỹ năng: 
Lắp ráp bộ biến đổi xung áp xoay chiều một pha. 
Đo, vẽ đúng dạng sóng và tính đúng các thông số. 
3. Hình thức nhóm 
+ Bao nhiêu nhóm? 
+ Số ngƣời mỗi nhóm (2  4) 
+ Chia nhóm (theo ngẫu nhiên, nhóm 
nghề, chuyên đề) 
+ ... nhóm 
+ ... ngƣời 
+ Ngẫu nhiên 
4. Thời gian 
Chuẩn bị 
nhóm 
Làm việc thực sự của 
nhóm 
Báo 
cáo 
Rút kinh 
nghiệm 
Tổng 
cộng 
10
’ TGLV của 1 SV số SV 
= TGLV cả nhóm 
 10
’ 
135
’ 
5. Nội dung thực hiện 
Công việc Nhóm 1: (Làm ở khung thực tập số 1) Thực hành kỹ năng: Lắp ráp bộ 
biến đổi xung áp xoay chiều một pha. Mỗi SV thực hiện toàn bộ quy 
196 
trình theo phiếu hƣớng dẫn thực hiện. Các SV còn lại trong nhóm ngồi 
quan sát và đƣa ra nhận xét cá nhân. Giáo viên sẽ tham gia hƣớng dẫn. 
Nhóm 2: (Làm ở khung thực tập số 2) 
Thực hành kỹ năng: 
Lắp ráp bộ biến đổi xung áp xoay chiều một pha. 
 Mỗi SV thực hiện toàn bộ quy trình theo phiếu hƣớng dẫn thực hiện. 
 Các SV còn lại trong nhóm ngồi quan sát và đƣa ra nhận xét cá nhân. 
Giáo viên sẽ tham gia hƣớng dẫn. 
Thời gian 
Trình bày 
197 
PHIẾU GIAO BÀI TẬP NHÓM (9A) 
(Thực hành độc lập không có sự hƣớng dẫn của GV) 
Kỹ năng: Lắp ráp bộ biến đổi xung áp xoay chiều một pha 
1. Kiểu hoạt động nhóm (chọn một) 
+ Động não 
+ Sắm vai 
+ Đóng kịch 
+ Kinh nghiệm 
+ THỰC HÀNH KỸ NĂNG 
+ Giả định 
+ Nhóm tập trung 
+ Nghiên cứu tình huống 
+ Trò chơi 
+ Đề án 
2. Mục tiêu của hoạt động 
+ Tại sao bạn chọn hoạt 
động đó? 
+ Bạn muốn sinh viên thực 
hiện những gì? 
+ Mong đợi kết quả gì? 
+Sinh viên sẽ đƣợc học 
những gì? 
+ Rèn luyện kỹ năng cho sinh viên. 
+ Thực hành độc lập kỹ năng theo nhóm có sự 
hƣớng dẫn của giảng viên. 
+ Sinh viên thành thạo kỹ năng: 
 Lắp ráp bộ biến đổi xung áp xoay chiều một pha 
 Kiểm tra, hiệu chỉnh và vận hành mạch điện. 
Đo, vẽ đúng dạng sóng và tính đúng các thông số tại 
các điểm yêu cầu: điện áp, tần số, công suất. 
+ Trình tự thực hiện kỹ năng: 
Lắp ráp bộ biến đổi xung áp xoay chiều một pha. 
Đo, vẽ đúng dạng sóng và tính đúng các thông số. 
3. Hình thức nhóm 
+ Bao nhiêu nhóm? 
+ Số ngƣời mỗi nhóm (2  4) 
+ Chia nhóm (theo ngẫu nhiên, nhóm 
nghề, chuyên đề) 
+ ... nhóm 
+ ... ngƣời 
+ Ngẫu nhiên 
4. Thời gian 
Chuẩn bị 
nhóm 
Làm việc thực sự của 
nhóm 
Báo cáo 
Rút kinh 
nghiệm 
Tổng 
cộng 
10
’ TGLV của 1 SV số SV 
= TGLV cả nhóm 
 10
’ 
135
’ 
5. Nội dung thực hiện 
Công việc Nhóm 1: (Làm ở khung thực tập số 1) Thực hành kỹ năng: Lắp ráp bộ 
biến đổi xung áp xoay chiều một pha. Mỗi sinh viên thực hiện toàn bộ 
quy trình theo phiếu hƣớng dẫn thực hiện. Các sinh viên còn lại trong 
nhóm ngồi quan sát và đƣa ra nhận xét cá nhân. Giáo viên sẽ không 
tham gia hƣớng dẫn. 
198 
Nhóm 2: (Làm ở khung thực tập số 2) Thực hành kỹ năng: 
Lắp ráp bộ biến đổi xung áp xoay chiều một pha. 
 Mỗi SV thực hiện toàn bộ quy trình theo phiếu hƣớng dẫn thực hiện. 
 Các SV còn lại trong nhóm ngồi quan sát và đƣa ra nhận xét cá nhân. 
Giáo viên sẽ không tham gia hƣớng dẫn. 
Thời gian 
Trình bày 
199 
PHIẾU BÁO CÁO KẾT QUẢ ĐO DẠNG SÓNG (9A) 
LẮP RÁP BỘ BIẾN ĐỔI XUNG ÁP XOAY CHIỀU MỘT PHA 
Họ và tên SV:................................... MSSV:.................................. 
Nhóm...............Lớp.......................... Ngày .....tháng ......năm...... 
Nguồn điện áp xoay chiều : U=...........[V], tần số f =....[Hz] 
Máy hiện sóng: Tần số: 
1. Điểm đo dạng sóng nguồn đầu vào 24VAC. 
CH1-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
CH2-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
2. Điểm đo dạng sóng xung điều khiển của van công suất T1 và T2 trên 
Module PEC 502. 
CH1-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
CH2-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
3. Điểm đo dạng sóng chân Gate và Anod van công suất Module PE 513 tải 
thuần trở. 
CH1-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
CH2-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
200 
4. Điểm đo dạng sóng trên van và tải thuần trở Module PEL 521. 
CH1-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
CH2-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
5. Điểm đo dạng sóng chân Gate và Anod van công suất Module PE 513 tải 
trở-cảm. 
CH1-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
CH2-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
6. Điểm đo dạng sóng trên van và tải trở-cảm Module PEL 522. 
CH1-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
CH2-X........................V/DIV 
Time Base.................. ms/DIV 
201 
TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ KỸ NĂNG THỰC HÀNH NGHỀ 
(Thực tập cơ bản) 
Tiêu chí Nội dung tiêu chí đánh giá Hệ số 
Thao tác + 
Thực hiện QT 
Vận dụng kiến thức; luyện tập thao động tác cơ bản, rèn 
luyện kỹ năng nghề trong từng bài tập theo quy trình. 
2 
Kỹ thuật 
Tích cực hoá kiến thức - kỹ năng vào thực hiện quy trình 
công nghệ/chất lƣợng sản phẩm. 
3 
Thời gian Đánh giá kết quả luyện tập/thời gian thực hiện/ca thực tập. 1 
TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ KỸ NĂNG THỰC HÀNH NGHỀ 
(Thực tập nâng cao) 
Tiêu chí Nội dung tiêu chí đánh giá Hệ số 
Thao tác + 
Xây dựng QT 
 Mức độ vận dụng quy trình công nghệ trong thực tập 
nâng cao và củng cố thao động tác cơ bản. Rèn luyện , 
nâng cao kỹ năng nghề. 
2 
Kỹ thuật 
Phân chia nội dung thực tập theo từng giai đoạn hình thành kỹ 
năng nghề. Chất lƣợng sản phẩm đạt các yêu cầu kỹ thuật. 
2 
Thời gian 
Phân chia hợp lý thời gian cho quá trình thực hiện kỹ 
năng nghề/sản phẩm. 
2 
TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ KỸ NĂNG THỰC HÀNH NGHỀ 
(Thực tập sản xuất) 
Tiêu chí Nội dung tiêu chí đánh giá Hệ số 
Thao tác + 
Xây dựng QT 
Tiếp cận thực tập kỹ năng nghề với lao động sản xuất, xây 
dựng đƣợc quy trình công nghệ. 
Kỹ năng nghề tƣơng đƣơng kỹ năng nghề ngƣời thợ (trong 
và ngoài trƣờng). 
1 
Kỹ thuật 
Kết quả rèn luyện kỹ năng nghề/ sản phẩm hoàn thành đạt 
chuẩn các yêu cầu kỹ thuật, mỹ thuật... 
3 
Thời gian 
Thời gian thực hiện quy trình/sản phẩm (Đảm bảo định 
mức sản xuất, theo hệ số chuyển đổi 1:1) 
2 
202 
KẾT LUẬN CHUNG 
 Với chức năng, nhiệm vụ ngƣời GVDN trong nền kinh tế tri thức đã và đang 
đặt ra những vấn đề, những thách thức mới cho hệ thống GD-ĐT nói chung và hệ 
thống GDNN nói riêng cả về quy mô, cơ cấu, ngành nghề, chất lƣợng đào tạo. 
Do đó, nhiệm vụ của đội ngũ GVDN cần thiết phải đổi mới mục tiêu, nội dung 
đào tạo cho phù hợp với thị trƣờng lao động, yêu cầu sản xuất, bắt kịp với 
sự phát triển của khoa học công nghệ hiện đại, theo hƣớng dạy cái mà xã hội 
cần, định hƣớng vào NLTH các nhiệm vụ chuyên môn và đặc biệt là KNTH. 
Cấu trúc phƣơng pháp dạy thực hành theo NLTH phải chú trọng đến năng 
lực thực hiện, nâng cao tính tích cực, chủ động, độc lập của ngƣời học. 
 Vận dụng và thiết kế các bài giảng tích hợp với phƣơng pháp dạy thực 
hành theo năng lực thực hiện có tầm quan trọng đặc biệt đến chất lƣợng và 
việc chuẩn hóa, hiện đại hóa đội ngũ GVDN tại các trƣờng SPKT và các cơ 
sở GDKT - DN. 
203 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Nguyễn Đức Trí (2003); Khái quát về hệ thống tiêu chuẩn nghề, đánh giá và cấp 
văn bằng chứng chỉ trong GDKT&DN; Tài liệu tập huấn; Dự án GDKT&DN - Bộ 
LĐ, TB&XH, Hà Nội 
2. Nguyễn Ngọc Hùng(2006); Các giải pháp đổi mới quản lý dạy học thực hành 
theo tiếp cận năng lực thực hiện cho SV Sƣ phạm Kỹ thuật, LA. Tiến sĩ. 
3. Nguyễn Ngọc Hùng(2007); Nghiên cứu ứng dụng phƣơng pháp dạy nghề theo 
năng lực thực hiện trong đào tạo Giáo viên dạy nghề ở trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ 
thuật Nam Định; Đề tài cấp Bộ - Mã số: CB 2007 - 03 - 10. 
4. Nguyễn Ngọc Hùng(2008); Các giải pháp đổi mới quản lý quá trình đào tạo 
GVDN tại Trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ thuật Nam Định; Đề tài cấp Bộ - Mã số: 
CB 2008- 01 - BS. 
5. Nguyễn Ngọc Hùng(2011); Ứng dụng phần mềm LABWIEW thiết kế các bài 
giảng mô phỏng để hỗ trợ và nâng cao chất lƣợng, hiệu quả giảng dạy tại các cơ sở 
Giáo dục kỹ thuật & dạy nghề; Đề tài cấp Bộ - Mã số: CB 2011 - 03 - 03. 
6. Nguyễn Ngọc Hùng(2011 - 2012); Nghiên cứu đề xuất phƣơng pháp dạy thực 
hành theo năng lực thực hiện - Triển khai, ứng dụng tại một số cơ sở dạy nghề tỉnh 
Nam Định; QĐ số: 794/QĐ - UBND ngày 25 tháng 5 năm 2011. 
7. Nguyễn Ngọc Hùng(2012); Nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí và thiết kế 
thang điểm đánh giá kỹ năng thực hành tại và cơ sở GDKT- DN; Đề tài cấp Bộ - 
Mã số: CB 2012 - 01 - 09. 
8. Debling. G (1989), Standards, Programs and NVQS, Implication for Education, 
Britain. 
9. Fletecher. S (1991), Desingning Competence - Based Training, Kogan Page 
Limited, London. 
10. Mansfield. B (1989), Competence and Standards, Britain.