Tác động của du lịch đến đời sống người dân huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế

ng biển, hoạt động nơi đây 
phát triển rất sôi động, đón lượng khách 
tăng lên, lượng lao động nông nhàn tham 
gia nhiều hơn, đặc biệt là các điểm du lịch 
sinh thái như suối Parle hay suối A Lin, 
thác A Nôr. 
Qua quá trình phỏng vấn, nhờ có du lịch có 
83,3% người được phỏng vấn cho rằng hoạt 
động du lịch đã các tác động tốt và rất tốt 
đến khôi phục, bảo tồn và duy trì các phong 
tục tập quán, lễ hội, văn hóa của các đồng 
bào các dân tộc ít người tại địa phương, 
11,1% cho rằng ít tác động và 5,6% cho rằng không có tác động. Bên cạnh đó 87,8% 
người được phỏng vấn cho rằng chất lượng cuộc sống của người dân đã có sự thay đổi. 
Hình 2. Tỉ lệ thu nhập bình quân một 
người sau khi tham gia du lịch 
154 NGUYỄN TRỌNG QUÂN và cs. 
Đây là một trong những tín hiệu tích cực cho thấy có những thay đổi tích cực do du lịch 
mang lại. 
Bảng 3. Tỉ lệ tác động của hoạt động du lịch đối với các tiêu chí xã hội 
TT Tiêu chí 
Rất 
đồng 
ý (%) 
Đồng 
ý 
(%) 
Ít 
đồng 
ý (%) 
Không 
đồng ý 
(%) 
1 Đời sống tinh thần được cải thiện và nâng cao 87,8 11,1 1,1 0 
2 
Tạo ra được nhiều việc làm trong thời gian nông 
nhàn 
83,3 14,4 2,2 0 
3 Trình độ văn hóa ngày càng được nâng cao 85,6 14,4 0 0 
4 
Được tham gia tập huấn, nâng cao trình độ văn hóa 
giao tiếp, ứng xử 
57,8 31,1 11,1 0 
5 Tệ nạn xã hội gia tăng so với trước đây 3,3 58,9 27,8 10,0 
6 
Mối quan hệ giữa gia đình và với cộng đồng từ khi 
hoạt động du lịch trở nên thân thiết và gắn kết hơn, 
gắn bó hơn 
46,7 42,2 8,9 2,2 
Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra 
Trong điểm du lịch vui chơi, giải trí ở suối, thác vào mùa du lịch lượng khách tham 
quan rất đông. Vì thế lực lượng lao động mùa vụ rất lớn. Số lượng lao động thường 
xuyên tại các điểm du lịch khá lớn (có 97,7% có người dân được hỏi đồng ý và rất đồng 
ý). Các công việc mang lại thêm một nguồn thu nhập làm cải thiện đời sống vùng đồng 
bào dân tộc thiểu số nơi đây, đồng thời du lịch đã đem những tiến bộ về văn hóa lên 
vùng cao, ngày càng cải thiện đời sống về tinh thần cho người dân (100% người dân 
được hỏi đồng ý). Mối quan hệ giữa gia đình và với cộng đồng từ khi hoạt động du lịch 
trở nên thân thiết và gắn kết hơn, gắn bó hơn. Tuy nhiên, có 62,1% người dân được hỏi 
cho rằng tệ nạn xã hội gia tăng so với trước đây. 
c. Tác động đối với môi trường 
Hoạt động du lịch bên cạnh mang lại hiệu quả cao từ việc tham gia các hoạt động du 
lịch thì từ các hoạt động dịch vụ du lịch lại tác động ngược trở lại đối với môi trường. 
Khi khách du lịch đến tham quan và nghỉ dưỡng sẽ có mang theo nhiều loại thực phẩm, 
nước uống và một số vật dụng cần thiết khác. Chính vì vậy, thường kèm theo một lượng 
chất thải nhất định và nhiều hành động gây tác động xấu đến môi trường (có 87% số 
người được hỏi đồng ý và rất đồng ý). Các yếu tố của môi trường tự nhiên như cảnh 
quan tự nhiên, chất lượng nước mặt hay không khí rất dễ bị ảnh hưởng khi có một lượng 
lớn khách du lịch đến tham quan các điểm du lịch (có 65,6% số người được hỏi đồng ý 
và rất đồng ý). Đặc biệt, trong những năm gần đây, khi có số lượng khách đông và tăng 
đều qua các năm. 
Qua phỏng vấn, 100% các hộ gia đình đã ký cam kết với chính quyền địa phương về 
bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên rừng như tại rừng nguyên sinh A Roàng - Hương 
TÁC ĐỘNG CỦA DU LỊCH ĐẾN ĐỜI SỐNG NGƯỜI DÂN HUYỆN A LƯỚI... 155 
Nguyên. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương luôn thường xuyên tuyên truyền đến các 
hộ gia đình về vấn đề bảo vệ môi trường. 100% các hộ gia đình cho biết rác thải do hoạt 
động du lịch được thu gom và xử lý thường xuyên. Đặc biệt, tại các điểm du lịch luôn 
có các dụng cụ và vật dụng như thùng rác, bao đựng rác và có các bảng quy định về bảo 
vệ môi trường đối với du khách. 
Ngoài ra, thiên tai thường xuyên diễn ra một cách khó dự đoán vì vậy ảnh hưởng không 
nhỏ đến các hoạt động du lịch. Hàng năm, do ảnh hưởng của thiên tai, đặc biệt là lũ lụt, 
sạt lỡ đất đã đã gây thiệt hại rất lớn đến các lán, trại phục vụ kinh doanh du lịch, đặc 
biệt là các điểm du lịch tham quan vui chơi giải trí ở suối, thác. Chất lượng nước tại 
suối và thác trong những năm gần đây ngày càng giảm do ảnh hưởng từ hoạt động du 
lịch, nhất là khu vực phía dưới các điểm du lịch. Bên cạnh đó, do việc khai thác rừng 
quá mức và xây dựng các nhà máy thủy điện làm độ trong của nguồn nước tại các suối, 
thác không được trong như trước đây và ngày càng ít nước. 
Bảng 4. Tỉ lệ tác động của hoạt động du lịch đối với các tiêu chí môi trường 
TT Tiêu chí 
Rất 
đồng ý 
(%) 
Đồng 
ý 
(%) 
Ít 
đồng 
ý (%) 
Không 
đồng ý 
(%) 
1 
Hộ gia đình đã ký cam kết với chính quyền địa 
phương về bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên 
rừng 
36,7 63,3 0 0 
2 
Lượng chất thải rắn vào mùa du lịch tăng đột 
biến, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường 
6,7 81,1 5,6 6,7 
3 
Rác thải do hoạt động du lịch được thu gom và 
xử lý thường xuyên 
58,9 41,1 0 0 
4 
Tại các điểm du lịch phải luôn có các dụng cụ và vật 
dụng như thùng rác, bao đựng rác và có các bảng 
quy định về bảo vệ môi trường đối với du khách 
46,7 53,3 0 0 
5 
Cảnh quan thiên nhiên đã bị cải tạo, chất lượng 
nước và không khí bị ảnh hưởng xấu trong 
những ngày cao điểm 
17,8 47,8 34,4 0 
Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra 
3.3. Đề xuất một số giải pháp phát triển hoạt động du lịch huyện A Lưới theo 
hướng phát triển bền vững 
Để phát triển hoạt động du lịch huyện A Lưới theo hướng phát triển bền vững cần có sự 
kết hợp đồng bộ các giải pháp về chính sách; tổ chức, quản lí; nâng cao nhận thức và 
năng lực cho người dân; tuyên truyền, vận động người dân về bảo vệ môi trường. 
- Giải pháp về chính sách: 
Cơ chế chính sách cũng đóng góp một phần rất quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát 
triển của một điểm du lịch. Cụ thể, huyện cần có cơ chế thoáng về vấn đề vay vốn ưu 
156 NGUYỄN TRỌNG QUÂN và cs. 
đãi cho các hộ gia đình tại các xã có nhu cầu xây dựng cơ sở vật chất cho mô hình dịch 
vụ du lịch hộ gia đình, nhằm tạo ra sự kích cầu cho nhân dân phấn khởi đầu tư xây dựng 
cơ sở vật chất phục vụ du lịch. Đồng thời cũng có những chính sách hỗ trợ người dân về 
cơ sở vật chất phục vụ như ở các homestay làng Việt Tiến, du lịch cộng đồng các nhà 
Rông, ở các thác nước như suối Parle, thác A Lin, A Nôr,... và có chính sách phát triển 
đồng đều giữa các xã cũng như các hộ gia đình trong xã để tất cả người dân đều có thể 
tham gia vào hoạt động du lịch, nâng cao ý thức giữ gìn và bảo vệ nguồn tài nguyên 
cũng như vốn văn hóa truyền thống của nhân dân địa phương 
- Giải pháp về tổ chức, quản lí: 
Đối với bất cứ một hoạt động nào thì công tác tổ chức luôn đóng một vai trò quan trọng, 
bởi chỉ có sự quản lý khoa học, chặt chẽ mới đem lại một kết quả tốt, nhất là với hoạt 
động du lịch có sự tham gia của các hộ gia đình lại rất cần có một bộ máy tổ chức chặt 
chẽ, tập trung của chính quyền địa phương. Thực tế hiện nay cho thấy, mô hình hoạt 
động du lịch tại các xã mang tính chất địa phương, manh mún, nhỏ lẻ và tự phát. Sự 
quản lý của địa phương cũng chỉ là lúc ban đầu khi dự án mới được triển khai. Chính vì 
lẽ đó, để hoạt động du lịch ở huyện A Lưới, thực sự phát triển thì nhất thiết cần phải 
kiện toàn và hoàn thiện Ban quản lý du lịch hộ gia đình, đẩy mạnh hoạt động của Ban 
quản lý, thực hiện chế độ báo cáo thường xuyên. 
Bên cạnh đó, cũng cần làm công tác thẩm tra lại hiện trạng trang thiết bị và các điều 
kiện cơ sở vật chất của các hộ gia đình làm dịch vụ đón và phục vụ khách, tổ chức giúp 
đỡ các hộ thiếu trang thiết bị, hỗ trợ và dạy cho các hộ để họ có thể chuyển sang cung 
cấp các dịch vụ khác như: làm hàng thủ công mỹ nghệ, cung cấp nguồn thực phẩm như 
ở thác A Nôr có 3 homestay cần được hỗ trợ và trang bị thêm nhiều trang thiết bị đáp 
ứng nhu cầu nghỉ dưỡng của khách du lịch. Bên cạnh đó một số thác chưa có lán trại 
cần được đầu tư. 
- Giải pháp về nâng cao nhận thức và năng lực cho người dân: 
Con người là nhân tố quyết định của mọi sự phát triển. Vì vậy, cần phải có những giải 
pháp để sử dụng có hiệu quả và phát triển nguồn nhân lực cho du lịch. Việc đào tạo và 
nâng cao nhận thức được xem là một yếu tố then chốt để cải thiện chất lượng dịch vụ, 
nâng cao hiệu quả quản lý và hoạt động kinh doanh của loại hình dịch vụ hộ gia đình. 
Đối với từng đối tượng cần phải xây dựng những chương trình đào tạo phù hợp thông 
qua việc điều tra, đánh giá nhu cầu đào tạo tại địa phương. Bao gồm việc nâng cao nhận 
thức và năng lực cho cán bộ ban quản lý điểm du lịch và các hộ gia đình tham gia vào 
hoạt động dịch vụ du lịch. 
- Giải pháp về vốn đầu tư: 
Ngân sách nhà nước là công cụ điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế - xã hội, định hướng phát 
triển sản xuất, điều tiết thị trường, bình ổn giá cả và ổn định đời sống xã hội. Thông qua 
hoạt động chi ngân sách, nhà nước sẽ đầu tư vào phát triển kết cấu hạ tầng phục vụ phát 
triển du lịch. 
TÁC ĐỘNG CỦA DU LỊCH ĐẾN ĐỜI SỐNG NGƯỜI DÂN HUYỆN A LƯỚI... 157 
Huy động vốn của các doanh nghiệp tư nhân và của chính người dân cho phát triển dịch 
vụ du lịch hộ gia đình. Bởi vậy, các cơ quan chức năng cần có một số biện pháp hỗ trợ. 
Cụ thể như: 
+ Tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp du lịch vay vốn ưu đãi. 
+ Lập quỹ hỗ trợ phát triển dịch vụ du lịch hộ gia đình của huyện. 
+ Thực hiện xã hội hoá hoạt động du lịch. 
+ Tranh thủ các nguồn vốn từ quỹ tín dụng của nhà nước trong điều kiện và quy định 
của các quỹ tín dụng cho phép. Điều này rất có ý nghĩa đối với huyện A Lưới, còn nhiều 
khó khăn. 
+ Tận dụng các nguồn vốn hỗ trợ của các tổ chức tín dụng quốc tế như: Ngân hàng Thế 
giới (WB), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB). 
- Giải pháp về tuyên truyền, vận động người dân về bảo vệ môi trường: 
Quản lý, bảo vệ và phát triển môi trường là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, cơ 
quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, nhất là đối với các địa phương có các dịch vụ du 
lịch hộ gia đình; tăng cường sự giám sát của người dân, cộng đồng, các đoàn thể nhân 
dân, các cơ quan thông tin đại chúng đối với công tác quản lý, bảo vệ môi trường trong 
quá trình hoạt động du lịch. 
Tổ chức ký kết giữa các ban ngành và người dân địa phương ở tất cả các điểm du lịch 
cam kết bảo vệ môi trường khi hoạt động du lịch. Cần yêu cầu các điểm du lịch phải 
cắm các biển quy định về bảo vệ môi trường đối với du khách, thực hiện quy định về 
bảo vệ môi trường như vệ sinh an toàn thực phẩm, thùng rác, nhà vệ sinh như tại thác A 
Lin, A Nôr. Chính quyền địa phương xã và huyện định kì rà soát, kiểm tra việc thực 
hiện quy định bảo vệ môi trường tại các điểm du lịch. 
4. KẾT LUẬN 
Hiện nay, cơ sở vật chất hạ tầng phục vụ du lịch ở huyện A Lưới ngày càng được đầu tư 
và cải thiện như hệ thống đường giao thông được đầu tư nâng cấp nên việc đi lại tới các 
điểm du lịch được thuận tiện; có 8 nhà nghỉ, khách sạn với 91 buồng phòng, 171 
giường, 2 homestay và 2 làng văn hóa du lịch cộng đồng và 7 nhà hàng đáp ứng nhu cầu 
phục vụ khách du lịch; số lượt khách du lịch ngày càng tăng, năm 2018 có 37.945 lượt 
khách; gia tăng loại hình du lịch như tham quan, vui chơi giải trí, tâm linh, hoài niệm, 
trải nghiệm; mở rộng phạm vi không gian du lịch. Sự phát triển cả hoạt động du lịch 
trong những năm gần đây đã có những tác động không nhỏ đến đời sống người dân 
huyện A Lưới về cả các mặt kinh tế, xã hội và môi trường. Du lịch đã đưa đến những 
tác động tích cực như đóng góp cho nền kinh tế huyện A Lưới, cho doanh thu du lịch 
tỉnh Thừa Thiên Huế; thu nhập người dân được nâng cao; đời sống tinh thần được cải 
thiện và nâng cao; tạo ra được nhiều việc làm trong thời gian nông nhàn; trình độ văn 
hóa ngày càng được nâng cao; được tham gia tập huấn, nâng cao trình độ văn hóa giao 
tiếp, ứng xử; mối quan hệ giữa gia đình và cộng đồng từ khi hoạt động du lịch trở nên 
158 NGUYỄN TRỌNG QUÂN và cs. 
thân thiết và gắn kết hơn, gắn bó hơn; hộ gia đình đã ký cam kết với chính quyền địa 
phương về bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên rừng; rác thải do hoạt động du lịch 
được thu gom và xử lý thường xuyên; tại các điểm du lịch luôn có các dụng cụ và vật 
dụng như thùng rác, bao đựng rác và có các bảng quy định về bảo vệ môi trường đối với 
du khách. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn có một số tác động tiêu cực như thu nhập của 
người dân được nâng cao tuy nhiên chưa lớn, trong đó thu nhập từ sản xuất nông - lâm 
nghiệp vẫn là chính; tệ nạn xã hội gia tăng so với trước đây; lượng chất thải rắn vào 
mùa du lịch tăng đột biến, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường; cảnh quan thiên nhiên đã 
bị cải tạo, chất lượng nước và không khí bị ảnh hưởng xấu trong những ngày cao điểm. 
Để phát triển hoạt động du lịch huyện A Lưới theo hướng phát triển bền vững cần có sự 
kết hợp đồng bộ các giải pháp về chính sách; tổ chức, quản lí; nâng cao nhận thức và 
năng lực cho người dân; tuyên truyền, vận động người dân về bảo vệ môi trường và sự 
vào cuộc thực hiện của tất cả các bên liên quan từ chính quyền địa phương đến các ban 
quản lý tại các điểm du lịch và các hộ dân tham gia vào hoạt động du lịch. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1] Cục thống kê Thừa Thiên Huế (2019). Niên giám thống kê huyện huyện A Lưới năm 
2018, Thừa Thiên Huế 
[2] Phòng Văn hóa và Thông tin huyện A Lưới (2019). Báo cáo Chương trình phát triển 
văn hóa, du lịch gắn với bảo tồn, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu 
số huyện A Lưới năm 2018, Thừa Thiên Huế. 
[3] kế hoạch hoạt động năm 2019, Thừa Thiên Huế. 
[4] Quốc hội (2017). Luật Du lịch, Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, 
Hà Nội. 
[5] Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế (2019). Hoạt động kinh doanh lưu trú và du lịch lữ 
hành năm 2018, Thừa Thiên Huế. 
[6] Lê Văn Thắng (2008). Giáo trình du lịch và môi trường, Nhà xuất bản Đại học Quốc 
gia Hà Nội. 
[7] Ủy ban nhân dân huyện A Lưới (2018). Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội năm 2017 và 
triển khai kế hoạch kinh tế - xã hội năm 2018, Thừa Thiên Huế. 
Title: THE IMPACT OF TOURISM ON RESIDENTS’ LIFE IN A LUOI DISTRICT, THUA 
THIEN HUE PROVINCE 
Abstract: In recent time, the development of tourism in A Luoi district has considerably 
affected the residents’ life in terms of economy, society and environment. There are some 
positive impacts such as the contribution to the economy, people's income, spiritual life and 
cultural level have been improved; more job opportunities; The relationship between family 
and community becomes closer and more cohesive; environmental protection, forest resource 
protection are concerned. However, there are also a number of negative effects including 
people's income increasing but not large; social evils becoming more common than before; the 
amount of solid waste in tourist season has sharply increased, resulting in bad impacts on the 
environment; The natural landscape has been renovated, water and air quality is adversely 
affected during the peak days. 
Keywords: A Luoi, tourism, residents’ life, income, employment, environment.