Nhu cầu hòa nhập xã hội của người khuyết tật

trình học phù hợp với 
người có những khiếm khuyết của bản thân 
63 78.8 
7 
Các tổ chức, công ty tạo điều kiện cho người khuyết 
tật được làm việc nếu họ đáp ứng được các nhu cầu 
tuyển dụng đưa ra 
62 77.5 
“Mong muốn những người xung quanh hỗ trợ, chia sẻ, giúp đỡ khi học tập, học 
nghề” chiếm tỉ lệ cao nhất là 91,2%. Với những người khuyết tật, họ rất cần sự cảm thông 
sẻ chia, sự giúp đỡ của cộng đồng để có thể hòa nhập với cuộc sống. Người khuyết tật 
thường gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình học tập, học nghề như nhận thức chậm, cản 
trở do đặc điểm khiếm khuyết, cơ sở vật chất còn thiếu thốn,... nhưng họ vẫn luôn mong 
muốn có thể học tốt như người bình thường. Vì vậy sự giúp đỡ, chia sẻ của mọi người xung 
quanh là động lực rất lớn để người khuyết tật học tập, học nghề tốt. 
Nhìn chung, tất cả các nhu cầu về học tập, dạy nghề và việc làm ở người khuyết tật 
đều có tỉ lệ cao (>70%) như mong muốn các tổ chức xã hội tạo điều kiện cho những người 
có khiếm khuyết về bản thân được làm việc (90%), mong muốn có được công việc phù hợp 
với khiếm khuyết của cơ thể để có thu nhập lo cho bản thân (86,2%), mong muốn có những 
hình thức giáo dục phù hợp với những khiếm khuyết của bản thân (82,5%), 
Hội thảo khoa học sinh viên lần IX – năm 2016 
Trường Đại học Văn Hiến 203 
2.3.2. Nhu cầu giao tiếp với bạn bè, những người xung quanh và xây dựng hạnh phúc gia 
đình 
Bảng 4: Nhu cầu giao tiếp với bạn bè, những người xung quanh và xây dựng hạnh phúc 
gia đình 
STT Nhu cầu Tần số Tỉ lệ (%) 
1 
Mong được hòa nhập, giao lưu với bạn bè, mọi 
người xung quanh để tạo dựng các mối quan hệ 
71 88.8 
2 
Mong muốn có người hiểu, đồng cảm và có thể tiến 
tới xây dựng cuộc sống gia đình 
70 87.5 
3 
Mong muốn có các phương tiện hỗ trợ người khuyết 
tật giao tiếp với những người xung quanh 
68 85 
4 
Mong muốn được tham gia các tổ chức xã hội gắn 
kết người khuyết tật với nhau và với cộng đồng 
61 76.2 
5 
Mong muốn được mọi người xung quanh đối xử 
thân thiện hơn 
60 75 
6 
Mong muốn nhận được sự động viên, khuyến khích 
từ gia đình và xã hội 
58 72.5 
Nhu cầu được lựa chọn với tỉ lệ cao nhất 88.8% là “mong muốn được hòa nhập, 
giao lưu với bạn bè, mọi người xung quanh để tạo dựng các mối quan hệ”. Đây là nhu cầu 
tiên quyết để người khuyết tật dễ dàng hòa nhập vào cuộc sống cộng đồng và tham gia các 
hoạt động xã hội. Người khuyết tật thường có rất ít bạn bè, mối quan hệ xã hội cũng hẹp. 
Họ có nhu cầu được giao lưu, học tập, tạo sự tương tác qua đó tăng thêm cơ hội được thể 
hiện bản thân, liên kết cùng các cá nhân khác và tự tin chia sẻ những mong muốn, sở thích, 
tâm tư tình cảm của mình. 
Người khuyết tật có nhu cầu giao tiếp với những người xung quanh và xây dựng 
hạnh phúc gia đình khá cao (tất cả đều > 70%): “mong muốn có người hiểu, đồng cảm và 
có thể tiến tới xây dựng cuộc sống gia đình” (87,5%), “mong muốn có các phương tiện hỗ 
trợ người khuyết tật giao tiếp với những người xung quanh”(85%),. 
Hội thảo khoa học sinh viên lần IX – năm 2016 
Trường Đại học Văn Hiến 204 
2.3.3. Nhu cầu được tôn trọng, được thừa nhận, phát huy được khả năng của bản thân 
Bảng 5: Nhu cầu được tôn trọng, được thừa nhận, phát huy được khả năng của 
bản thân 
STT Nhu cầu Tần số Tỉ lệ (%) 
1 
Mong muốn được tham gia các chương trình hỗ 
trợ người khuyết tật 
68 85 
2 
Mong muốn được tham gia các hoạt động xã hội, 
câu lạc bộ nhiều hơn 
66 82.5 
3 
Mong được mọi người xung quanh thừa nhận, 
tôn trọng 
65 81.2 
4 
Mong muốn được lắng nghe và tự quyết định các 
vấn đề của bản thân 
62 77.5 
5 
Mong muốn được giúp đỡ để phát triển năng lực 
của bản thân 
58 72.2 
Dựa vào bảng thống kê, ta thấy nhu cầu có tỉ lệ lựa chọn cao nhất là “mong muốn 
được tham gia các chương trình hỗ trợ người khuyết tật” chiếm 85%. Người khuyết tật có 
nhu cầu được phát huy các khả năng của bản thân thông qua các chương trình hỗ trợ. Họ 
rất mong được tiếp cận với các thông tin hỗ trợ này cũng như mong muốn trở thành một 
phần của chương trình để tham gia giúp đỡ những người khuyết tật khác thực hiện những 
quyền lợi chính đáng của mình. 
Nhu cầu được tôn trọng, được thừa nhận, phát huy được khả năng của bản thân 
người khuyết cũng được thể hiện qua các lựa chọn với tỉ lệ trên 70% như: mong muốn 
được tham gia các hoạt động xã hội, câu lạc bộ nhiều hơn (82,5%), mong được mọi người 
xung quanh thừa nhận, tôn trọng (81,2%), mong muốn được lắng nghe và tự quyết định 
các vấn đề của bản thân (77,5%), 
2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hòa nhập xã hội 
 Trong các yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu hòa nhập xã hội của người khuyết thì có 
cả những yếu tố chủ quan và khách quan. Do đó, khi xét đến những yếu tố khách quan ảnh 
hưởng đến nhu cầu hòa nhập xã hội của họ thì có các yếu tố như bảng sau. 
Bảng 6: Các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến nhu cầu hòa nhập xã hội của người 
khuyết tật 
STT Yếu tố khách quan Tần số Tỉ lệ (%) 
1 Khó có cơ hội để kết hôn, lập gia đình 46 57.5 
2 
Từ chối không tuyển dụng làm việc dù khả năng đáp 
ứng được yêu cầu của công việc 
41 51.2 
3 Không tiếp cận được các cơ hội tự tạo việc làm 40 50 
Hội thảo khoa học sinh viên lần IX – năm 2016 
Trường Đại học Văn Hiến 205 
4 
Ít có cơ hội để học tập, học nghề, nâng cao trình độ 
bản thân 
38 47.5 
5 Điều kiện làm việc không công bằng 38 47.5 
6 Những người xung quanh coi thường, chọc ghẹo 28 35 
7 
Môi trường học tập chưa phù hợp với người khuyết 
tật 
27 33.8 
8 Không được thừa nhận trong công việc 27 33.8 
9 
Thường bị áp đặt, không được lắng nghe và tự quyết 
định các vấn đề của mình 
24 30 
10 
Người thân trong gia đình phân biệt đối xử khi bản 
thân mình bị khuyết tật 
17 21.2 
Yếu tố “Khó có cơ hội để kết hôn, lập gia đình” (57.5%) có ảnh hưởng lớn nhất đến 
nhu cầu hòa nhập của người khuyết tật. Việc kết hôn và lập gia đình của người khuyết tật 
gặp rất nhiều rào cản từ gia đình, từ xã hội và từ sự tự ti của chính họ về khiếm khuyết trên 
cơ thể. Do họ quá nhạy cảm, e ngại nhiều điều như sợ mình không có khả năng sinh con, 
làm mẹ và đặc biệt là thiếu sự tự tin ở bản thân. Người khuyết tật luôn cảm thấy thiếu cảm 
giác an toàn cho nên không có sự đảm bảo, không có lòng tin, không dám mạo hiểm đến 
với tình yêu và xây dựng một gia đình. Người khuyết tật cũng như người bình thường cũng 
có nhu cầu được yêu thương, được xây dựng hạnh phúc gia đình, tuy nhiên chính sự kỳ thị 
và phân biệt đối xử của gia đình và cộng đồng là nguyên nhân quan trọng nhất gây ra khó 
khăn cho người khuyết tật trong hôn nhân. 
Những yếu tố khách quan khác cũng ảnh hưởng đến nhu cầu hòa nhập xã hội của 
người khuyết tật, như: Từ chối không tuyển dụng làm việc dù khả năng đáp ứng được yêu 
cầu của công việc (51,2%); Không tiếp cận được các cơ hội tự tạo việc làm (50%), điều 
kiện làm việc không công bằng (47,5%); Những người xung quanh coi thường, chọc ghẹo 
(35%); 
Ngoài ra, các yếu tố chủ quan từ chính bản thân họ cũng phần nào làm cản trở nhu 
cầu hòa nhập của người khuyết tật là: 
Bảng 7: Các yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến nhu cầu hòa nhập xã hội của người khuyết 
tật 
STT Yếu tố chủ quan Tần số Tỉ lệ (%) 
1 Không có việc làm ổn định để nuôi sống bản thân 48 60 
2 Các phương tiện giao tiếp bị hạn chế 41 51.2 
3 Nhiều người để ý khi đến nơi công cộng 36 45 
4 Trình độ tri thức của bản thân thấp 35 43.8 
5 Không có cơ hội giao lưu, kết bạn 31 38.8 
6 Tự ti, mặc cảm về bản thân 30 37.5 
Hội thảo khoa học sinh viên lần IX – năm 2016 
Trường Đại học Văn Hiến 206 
Yếu tố chủ quan cao nhất ảnh hưởng đến nhu cầu hòa nhập xã hội của người khuyết 
tật là “không có việc làm ổn định để nuôi sống bản thân” chiếm 60%. Phần lớn những 
người khuyết tật có việc làm không ổn định, chủ yếu là tự tạo việc làm, làm việc trong các 
tổ chức, cơ sở mang tính nhân đạo từ thiện, rất ít người tìm được làm việc ổn định trong 
các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Một mặt, các tổ chức, doanh nghiệp chưa tạo điều kiện 
cho người khuyết tật trong công việc của bản thân nhưng mặt khác chính bản thân người 
khuyết tật vẫn chưa nỗ lực để đáp ứng được yêu cầu tuyển dụng của công việc. 
Một số yếu tố khác là trình độ tri thức của bản thân thấp (43,8%), các phương tiện 
giao tiếp bị hạn chế (51,2%), nhiều người để ý khi đến nơi công cộng, không có cơ hội giao 
lưu, kết bạn (38,8%), tự ti, mặc cảm về bản thân (37,5%). 
2.5. Đề xuất một số giải pháp giúp người khuyết tật hòa nhập xã hội 
Bảng 8: Đề xuất giải pháp giúp người khuyết tật hòa nhập xã hội 
STT Giải pháp Tần số Tỉ lệ (%) 
1 
Xã hội cần tạo việc làm hay tạo điều kiện để người 
khuyết tật tự tạo công việc phù hợp với bản thân 
65 81.2 
2 
Xã hội cần có trung tâm giảng dạy về văn hóa, về 
nghề nghiệp phù hợp cho người khuyết tật 
63 78.8 
3 
Xã hội cần tạo điều kiện, có những trung tâm cho 
người khuyết tật giao lưu kết bạn, xây dựng các mối 
quan hệ hay tiến tới hôn nhân 
61 76.2 
4 
Những người xung quanh cần đối xử công bằng, hòa 
nhã với người khuyết tật 
60 75 
5 
Thêm nhiều chương trình hướng dẫn các kỹ năng 
sống, hỗ trợ hòa nhập xã hội cho người khuyết tật 
60 75 
6 
Bản thân cũng phải cố gắng, nỗ lực vượt qua sự tự 
ti để học tập, làm việc và tạo lập các mối quan hệ 
58 72.5 
7 
Thầy cô, nhà trường tạo điều kiện cho người khuyết 
tật có cơ hội nâng cao kiến thức cho bản than 
52 65 
8 
Gia đình gần gũi, hỗ trợ để người khuyết tật được 
học tập, học nghề 
49 61.2 
Giải pháp được lựa chọn nhiều nhất là “Xã hội cần tạo việc làm hay tạo điều kiện 
để người khuyết tật tự tạo công việc phù hợp với bản thân” chiếm 81.2%. Vì bản thân họ 
có được việc làm tự nuôi sống mình và qua đó khẳng định giá trị của bản thân là một cách 
rất tốt để người khuyết tật hòa nhập cộng đồng. Muốn vậy, bản thân sự nỗ lực của người 
khuyết tật và gia đình là chưa đủ mà rất cần sự chung tay của xã hội, và đặc biệt là các 
doanh nghiệp với tư cách những người tiên phong tạo cơ hội, trao niềm tin cho người 
khuyết tật làm việc chứ không phải tạo một công việc cho có, theo kiểu nhìn nhận đó là 
việc từ thiện. Việc người khuyết tật tự tạo việc làm, tiếp cận nguồn vốn vay nhằm ổn định 
Hội thảo khoa học sinh viên lần IX – năm 2016 
Trường Đại học Văn Hiến 207 
cuộc sống hiện nay còn gặp nhiều khó khăn, rào cản. Để giải quyết tình trạng trên, chúng 
ta cần giảm bớt thủ tục hành chính, giúp người khuyết tật dễ dàng tiếp cận với nguồn vốn 
vay, qua đó tạo bước đệm để họ từng bước ổn định cuộc sống. 
Một số giải pháp khác cũng có tỉ lệ lựa chọn cao là: Xã hội cần có trung tâm giảng 
dạy về văn hóa, về nghề nghiệp phù hợp cho người khuyết tật(78,8%), những người xung 
quanh cần đối xử công bằng, hòa nhã với người khuyết tật (75,5%), xã hội cần tạo điều 
kiện, có những trung tâm cho người khuyết tật giao lưu kết bạn, xây dựng các mối quan hệ 
hay tiến tới hôn nhân (76,5%), 
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
1. Kết luận 
Qua quá trình nghiên cứu cho thấy đa số những khó khăn hay nhu cầu để để hòa 
nhập xã hội của người khuyết tật đều liên quan đến học nghề và việc làm, cụ thể là khó 
khăn lớn nhất mà người khuyết tật gặp phải là: “tìm việc làm”(78,8%); “Mong muốn những 
người xung quanh hỗ trợ, chia sẻ, giúp đỡ khi học tập, học nghề” (91,2%); Mong muốn các 
tổ chức xã hội tạo điều kiện cho những người có khiếm khuyết về bản thân được làm việc 
(90%). Một số nhu cầu chiếm tỉ lệ cao như: Mong được hòa nhập, giao lưu với bạn bè, mọi 
người xung quanh để tạo dựng các mối quan hệ (88.8%); Mong muốn được tham gia các 
chương trình hỗ trợ người khuyết tật (85%). Các yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến hòa nhập 
xã hội của người khuyết tật là: Khó có cơ hội để kết hôn, lập gia đình (57.5%); “không có 
việc làm ổn định để nuôi sống bản thân” (60%). 
Chính vì vậy, giải pháp để giúp người khuyết tật hòa nhập tốt hơn là: “Xã hội cần 
có trung tâm giảng dạy về văn hóa, về nghề nghiệp phù hợp cho người khuyết tật, xã hội 
cần tạo việc làm hay tạo điều kiện để người khuyết tật tự tạo công việc phù hợp với bản 
thân, những người xung quanh cần đối xử công bằng, hòa nhã với người khuyết tật, xã hội 
cần tạo điều kiện, có những trung tâm cho người khuyết tật giao lưu kết bạn, xây dựng các 
mối quan hệ hay tiến tới hôn nhân. 
2. Kiến nghị 
Nhà nước cần phối hợp với các tổ chức phi chính phủ để xây dựng các chương trình 
hỗ trợ người khuyết tật học nghề và tìm việc làm. Thông báo rộng rãi các chính sách hỗ trợ 
người khuyết tật. 
Cộng đồng và xã hội nên thể hiện sự tôn trọng, sự công bằng với người khuyết tật, 
thay đổi cách nhìn một cách tích cực, đầy thiện chí và quan tâm họ nhiều hơn. 
Chính bản thân người khuyết tật nên mở lòng để đón nhận sự quan tâm, giúp đỡ và 
hỗ trợ của người khác, thường xuyên tham gia các hoạt động xã hội, câu lạc bộ dành cho 
người khuyết tật để tạo dựng các mối quan hệ và gắn kết với mọi người rút ngắn khoảng 
cách của sự khác biệt trên cơ thể. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
Hội thảo khoa học sinh viên lần IX – năm 2016 
Trường Đại học Văn Hiến 208 
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2010), Quản lý giáo dục hòa nhập, NXB Phụ nữ 
2. Vũ Dũng (2012), Thích ứng xã hội của các nhóm xã hội yếu thế ở nước ta hiện nay, 
NXB Từ điển Bách khoa. 
3. D. Romer, T.Heller, Social adaptation of mentally retarded adults in community 
settings: Asocial – ecological approach. 
4. Diane Mulligan and Victoria Martin (2007), Sightsavers, Disability and Social 
Inclusion: Questions and Answers 
5. Eleanor Simonsick, Judith Kasper & Caroline Phillips (1997), Physical disability and 
social interaction : Factors associated with low social contact and home confinement in 
disabled older women. 
7. Employment and social affairs European Commission (2004), Joint report on social 
inclusion.Đọc từ: 
_2003_en.pdf 
8. Dương Thị Diệu Hoa (2011), Giáo trình tâm lý học phát triển.NXB Đại học Sư phạm 
9. Lê Minh Hằng (2013), Giáo dục hòa nhập – cánh của rộng mở cho trẻ em khuyết tật tại 
Việt Nam. Đề tài nghiên cứu. 
10. Racino. J. (1999). Integration. "Policy, Program Evaluation and Research in Disability: 
Community Support for All". (pp.8-9). London: Haworth Press 
11. Trần Tuấn Lộ (2016), Tâm lý học đại cương, NXB Đại học quốc gia TPHCM. 
12. PeaceDialogue (02 Jan. 2015), UN News Center. UN 
13. Nguyễn Thị Thoa (2011), Thực trạng giáo dục hòa nhập trẻ khiếm thính trên địa bàn 
tỉnh Đăklăk, đề tài nghiên cứu. 
14. Nguyễn Thị Minh Thủy, Trần Trọng Hải (2013) , Nhu cầu trợ giúp trong sinh hoạt và 
hòa nhập xã hội của người khuyết tật, Tạp chí Y tế công cộng, số 28. 
15. Toshiyuki Uwano (2015), Hòa nhập xã hội ở Việt Nam, nhìn từ quan điểm của tiếp 
cận. 
16. Tổ chức lao động quốc tế (ILO) (2006), Hướng tới cơ hội việc làm bình đẳng cho người 
khuyết tật thông qua hệ thống pháp luật 
18. Nguyễn Quang Uẩn (1998), Tâm lí học đại cương, NXB Đại học quốc qia Hà Nội 
19. Văn phòng điều phối các hoạt động hỗ trợ người tân tật Việt Nam (NCCD) (2006), 
Công ước về quyền của người khuyết tật 2006, NXB Lao động - Xã hội.