Nâng cao lợi nhuận xã hội trong thị trường điện có thiết bị TCSC sử dụng giải thuật COA
Thị trƣờng điện ra đời đã mang lại nhiều lợi nhuận xã hội. Tuy nhiên, nó cũng làm cho hệ thống
thƣờng xuyên bị nghẽn mạch. Nghẽn mạch làm ảnh hƣởng trực tiếp đến các hợp đồng giao dịch, làm
giảm lợi nhuận xã hội. Vì vậy, để giảm nghẽn mạch, cực đại lợi nhuận xã hội, cần phải xây dựng mới các
đƣờng dây truyền tải. Điều này thƣờng gặp nhiều khó khăn từ việc điều tiết chính sách của nhà nƣớc và
môi trƣờng. Do đó, việc cân bằng lại công suất trong hệ thống bằng cách sử dung thiết bị Thyristor
Controlled Series Compensator (TCSC) để nâng cao khả năng truyền tải và cực đại lợi nhuận xã hội là
một trong những vấn đề quan trọng đối với ngƣời vận hành hệ thống điện. Để giài quyết vấn đề này, một
số giải thuật tìm kiếm bầy đàn đã đƣợc đề xuất trong các nghiên cứu trƣớc. Tuy nhiên, việc áp dụng giải
thuật Cuckoo Optimazation Algorithm (COA) để giải quyết vấn đề này chƣa đƣợc các nhóm nghiên cứu
đề xuất trƣớc đây. Vì vậy, trong bài báo này, giải thuật Cuckoo Optimazation Algorithm (COA) đã đƣợc
đề xuất và áp dụng để giải bài toán tối ƣu cực đại lợi nhuận xã hội thông qua xác định vị trí và dung lƣợng
hợp lý của TCSC. Phƣơng pháp đề nghị đƣợc kiểm tra trên trên hệ thống IEEE 14 nút và kết quả mô
phỏng đƣợc so sánh với các giải thuật Genetic Algorithm (GA) Grey Wolf Optimization (GWO) đã cho
thấy, COA cũng là một trong những phƣơng pháp hữu ích để tối ƣu lắp đặt TCSC để cực đại lợi nhuận xã
hội.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tải về để xem bản đầy đủ
Tóm tắt nội dung tài liệu: Nâng cao lợi nhuận xã hội trong thị trường điện có thiết bị TCSC sử dụng giải thuật COA
duy nhất. Việc làm này có mục đích làm giảm thời gian tính toán lặp lại không cần thiết. Bƣớc 5: Thực hiện phân bố công suất theo Newton-Raphson Bƣớc 6: đánh giá hàm thích nghi ( Fobj ) cho từng ứng cử viên Xid 2max 1 2lim 1 2lim 1 2lim 1 )()()()( li NL i liSi NB i iVgi NB i giqgi NB i gipobjf SskVVkQQkPPkFF (29) Bƣớc 7: Cân bằng sinh thái quần thể chim cuckoo - Để đạt đƣợc trạng thái cân bằng sinh học trong quần thể chim cuckoo mới, ta giữ lại một số lƣợng chim cukoo tối đa có thể tồn tại trong cùng một khoảng thời gian và tiêu diệt các con còn lại. Bƣớc 8: Di chuyển tới điểm mục tiêu - Các con chim cuckoo còn lại sẽ bay tới gần điểm mục tiêu (GointPoint) theo công thức sau: 112 5int ididid XfMotionCoefrandXGoalpoX (30) Bƣớc 9: Cập nhật lại quần thể chim cuckoo - Vị trí mới của quần thể chim cuckoo đƣợc cập nhật mới thành Xid 2 - Lƣu giá trị của GoalPoint và Bestcost Bƣớc 10: Kiểm tra điều kiện dừng NÂNG CAO LỢI NHUẬN XÃ HỘI TRONG THỊ TRƢỜNG ĐIỆN 55 CÓ THIẾT BỊ TCSC SỬ DỤNG GIẢI THUẬT COA © 2019 Trƣờng Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh - Kiểm tra điều kiện dừng, nếu Iter < Itermax thì Iter = Iter + 1 và trở lại bƣớc số 2. Ngƣợc lại thì dừng chƣơng trình. 5. MÔ PHỎNG TRÊN HỆ THỐNG ĐIỆN IEEE 14 NÚT Hệ thống IEEE 14 nút [11] bao gồm 5 máy phát 20 đƣờng dây nhƣ Hình 6. Các nút 1, 2, 3, 6 là các vị trí đặt các máy phát G1, G2, G3, G4. Các nút 4, 5, 9 đến 14 là vị trí của các phụ tải. Thông tin chi tiết về các thông số có thể tham khảo [13] và bảng phụ lục. - Thiết lập các thông số cho giải thuật COA - NumCuckoos: Số cá thể trong quần thể ban đầu = 4 - Itermax: Số bƣớc lập tối đa = 100 - MinEggs: Số lƣợng trứng tối thiểu = 4 - MaxEggs: Số lƣợng trứng tối đa = 7 - MotionCoeff: Hệ số điều khiển hƣớng tới điểm mục tiêu của chim cuckoo = 1.2 - MaxCuckoos: Số lƣợng cá thể chim Cukoo có thể thể sống cùng một thời điểm xét trên điều kiện đảm bảo cân bằng sinh thái = 4 - RadiusCoeff: Hệ số bán kính điều khiển quá trình đặt trứng của chim Cuckoo = 18 - Npar: Số lƣợng biến tối ƣu hóa, đây cũng chính là số lƣợng biến điều khiển = 21 - Các ràng buộc cận trên và dƣới của các biến tối ƣu. - Hệ số phạt chung cho tất cả các ràng buộc cân bằng công suất, đƣờng dây truyền tải, điện áp nút máy phát, chọn K =106 G G G C G 1 2 3 45 6 9 7 101112 13 14 8 G Generator C Synchronous Condensers Hình 6. Hệ thống IEEE 14 nút Kết quả lợi nhuận xã hội, công suất phát của các máy phát và công suất tiêu thụ của khách hàng trong trƣờng hợp có và không có TCSC đƣợc trình bày trong Bảng 1-4. Từ. Bảng 1 có thể thấy rằng, tổng công suất phát của các máy phát và tổng công suất tiêu thụ của các nút tải (chữ in đậm) trong trƣờng hợp sử dụng giải thuật COA là cao hơn so với giải thuật GA [6] và GWO [6]. Hơn nữa, sự phân bố công suất tiêu thụ tại các nút tải của giải thuật COA so với GA, GWO cũng khác nhau đã phản ánh đƣợc giá trị cực đại lợi nhuận xã hội của giải thuật đề xuất nhƣ thấy trong Bảng 3. Từ Bảng 3 có thể thấy rằng, lợi nhuận xã hội của giải thuật GA[6], GWO [6] tƣơng ứng là 1501.81 ($/h), 1551.12 ($/h) trong khi COA là 1557.30 ($/h). So sánh với giải thuật GA và GWO, lợi nhuận xã hội của giải thuật COA cao hơn 3.56% so với giải thuật GA và cao hơn 0.39% so với giải thuật GWO. Ngoài ra, có thể thấy từ Hình 6, Hình 7, công suất trên các nhánh và điện áp tại các nút khi sử dụng giải thuật COA cũng đều thỏa mản các giới hạn cho phép. 56 NÂNG CAO LỢI NHUẬN XÃ HỘI TRONG THỊ TRƢỜNG ĐIỆN CÓ THIẾT BỊ TCSC SỬ DỤNG GIẢI THUẬT COA © 2019 Trƣờng Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh Bảng 1: So sánh công suất phát và công suất tiêu thụ của giải thuật GA, GWO và COA trong trường hợp không có TCSC của hệ thống IEEE 14 nút. Bus no GA [6] GWO [6] COA V (pu) P (MW) Q (Mvar) V (pu) P (MW) Q (Mvar) V (pu) P (MW) Q (Mvar) Máy phát 1 1.1 94.97 45.43 1.1 97.55 43.51 1.1 97.675 39.895 2 1.089 100.0 56.58 1.089 100.0 54.57 1.091 100.00 59.818 3 1.095 100.0 29.86 1.095 100.04 29.18 1.100 100.00 34.050 6 1.035 52.08 7.22 1.035 50.31 15.29 1.027 52.176 10.825 8 1.09 0 25.28 1.09 0 25.21 1.086 0 24.995 Tổng 347.0 164.67 347.9 167.76 349.8 169.58 Tải 4 0.997 110.9 53.75 0.998 110.9 53.73 0.998 110.11 53.330 5 0.991 131.3 63.61 0.994 117.6 56.99 0.993 118.79 57.536 9 1.039 5.01 2.43 1.04 5.02 2.43 1.045 0 0 10 1.019 20.82 10.08 1.022 11.15 5.4 1.034 5.0015 2.4223 11 1.01 18.19 8.81 1.0 29.92 14.49 1.015 13.897 6.7306 12 0.998 18.51 8.97 0.978 31.35 15.18 0.993 28.420 13.764 13 1.01 14.42 6.98 1.01 5.63 2.73 0.970 31.485 15.249 14 1.009 12.07 5.85 0.998 19.51 9.45 1.002 5.0000 2.4216 Tổng 331.3 160.49 331.16 160.39 332.83 161.20 Bảng 2: So sánh công suất phát và công suất tiêu thụ của giải thuật GA, GWO và COA trong trường hợp có TCSC của hệ thống IEEE 14 nút. Bus no GA [6] GWO [6] COA V (pu) P (MW Q (Mvar) V (pu) P (MW) Q (Mvar) V (pu) P (MW) Q (Mvar) Máy phát 1 1.1 98.37 53.65 1.1 93.83 44.26 1.1 94.903 32.391 2 1.089 100.1 53.66 1.089 101.1 52.95 1.093 100.03 59.480 3 1.095 100.0 30.1 1.095 101.1 28.42 1.099 100.00 28.517 6 1.035 64.25 7.92 1.035 49.8 15.42 1.051 49.492 19.235 8 1.09 0 25.49 1.09 0 26.0 1.092 0 24.987 Tổng 362.8 170.82 344.8 344.87 344.43 164.61 Tải 4 0.997 125.4 60.74 0.999 102.8 49.79 1.000 116.8 56.60 5 0.995 129.1 62.54 0.994 118.7 57.71 0.997 117.6 56.97 9 1.039 5.0 2.42 1.036 5.0 2.42 1.038 5.001 2.422 10 1.019 20.12 9.74 1.019 14.46 7.0 1.019 22.14 10.72 11 1.007 20.48 9.92 1.001 26.95 13.05 1.014 20.13 9.749 12 0.995 27.99 13.55 0.981 27.71 13.42 1.014 22.03 10.67 13 1.012 10.5 5.09 1.002 8.57 4.15 1.019 11.45 5.546 14 1.016 7.69 3.72 0.985 24.14 11.69 0.996 22.85 11.06 Tổng 346.3 167.74 328.37 159.04 328.1 158.88 NÂNG CAO LỢI NHUẬN XÃ HỘI TRONG THỊ TRƢỜNG ĐIỆN 57 CÓ THIẾT BỊ TCSC SỬ DỤNG GIẢI THUẬT COA © 2019 Trƣờng Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh Bảng 3: So sánh lợi nhuận xã hội của giải thuật COA với giải thuật GA[6] và GWO[6] Không có TCSC Có TCSC GA [31] GWO [31] COA GA [31] GWO [31] COA Máy phát Tải Lợi nhuận xã hội 1408.93 1415.50 1424.87 1494.77 1401.62 1396.48 2910.75 2966.62 2982.17 3014.85 2969.66 3022.30 1501.81 1551.12 1557.30 1520.08 1568.03 1581.21 Vị trí TCSC Dây 1-5 Dây 6-13 Dây 7-9 Dung lƣợng TCSC (pu) -0.2315 -0.49 -0.693 Hình 6: Đồ thị điện áp trong trường hợp có và không có TCSC Hình 7: Đồ thị công suất nhánh trong trường hợp có và không có TCSC 58 NÂNG CAO LỢI NHUẬN XÃ HỘI TRONG THỊ TRƢỜNG ĐIỆN CÓ THIẾT BỊ TCSC SỬ DỤNG GIẢI THUẬT COA © 2019 Trƣờng Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh Bảng 4: Kết quả điểu độ công suất máy phát và điểu độ tải trường hợp có và không có TCSC sử dụng giải thuật COA Không có TCSC Có TCSC Bus numbers Voltage (pu) Real power (MW) Reactive power (Mvar) Voltage (pu) Real power (MW) Reactive power (Mvar) Máy phát 1 1.1 97.6759 39.8956 1.1 94.9034 32.3914 2 1.0911 100.0001 59.8188 1.0935 100.0353 59.4800 3 1.1000 100.0003 34.0500 1.0999 100.0024 28.5171 6 1.0271 52.1765 10.8259 1.0511 49.4929 19.2359 8 1.0862 0 24.9951 1.0924 0 24.9875 Tổng 349.8529 169.5854 344.4340 164.6120 Tải 4 0.9983 110.1130 53.3301 1.0050 103.1062 49.9366 5 0.9932 118.7988 57.5369 1.0011 115.3352 55.8594 7 1.0456 0 0 1.0521 0 0 9 1.0343 5.0015 2.4223 1.0410 5.0037 2.4234 10 1.0151 13.8970 6.7306 1.0227 22.2554 10.7788 11 0.9939 28.4203 13.7646 1.0178 19.7659 9.5731 12 0.9700 31.4859 15.2493 0.9954 30.8817 14.9567 13 1.0027 5.0000 2.4216 1.0255 5.0174 2.4301 14 0.9905 20.1220 9.7455 1.0063 26.6867 12.9250 Tổng 332.8384 161.2010 328.0524 158.8830 Hình 8: So sánh tốc độ hội tụ của giải thuật COA với giải thuật PSO và BOA trong trường hợp không có TCSC NÂNG CAO LỢI NHUẬN XÃ HỘI TRONG THỊ TRƢỜNG ĐIỆN 59 CÓ THIẾT BỊ TCSC SỬ DỤNG GIẢI THUẬT COA © 2019 Trƣờng Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh Hình 9: So sánh tốc độ hội tụ của giải thuật COA với giải thuật PSO và BOA trong trường hợp có TCSC Công suất phát và công suất tiêu thụ tại các nút trong trƣờng hợp có TCSC của giải thuật COA cũng đƣợc trình bày trong Bảng 2. TCSC đã phân bố lại luồng công suất trên các đƣờng dây, nâng cao lợi nhuận xã hội. Vị trí tối ƣu của TCSC là tại đƣờng dây 7-9 với dung lƣợng XTCSC = -0.693pu khi sử dụng giải thuật COA. Từ Hình 2, Hình 3 có thể thấy rằng, dòng công suất trên các nhánh trong hệ thống đƣợc phân bố lại cân bằng hơn, điện áp tại các nút cũng đều nằm trong giới hạn sau khi lắp đặt TCSC. Lợi nhuận xã hội của giải thuật GA, GWO và COA khi có TCSC cũng đƣợc trình bày trong Bảng 3 (Chữ in đậm). Từ bảng này có thể thấy rằng, lợi nhuận xã hội khi có TCSC của giải thuật COA cao hơn 3.86% so với giải thuật GA khi có TCSC và cao hơn 0.83% so với giải thuật GWO khi có TCSC. Kết quả điểu độ công suất máy phát và điểu độ tải trƣờng hợp có và không có TCSC sử dụng giải thuật COA đƣợc trình bày trong Bảng 4. Từ bảng này có thể thấy rằng, tổng công suất phát và tổng công suất tiêu thụ tại các nút trong trƣờng hợp có TCSC là nhỏ hơn một ít so với trƣờng hợp không có TCSC, tuy nhiên lợi nhuận xã hội trong trƣờng hợp có TCSC lại cao hơn so với không có TCSC nhƣ chỉ ra trong Bảng 3. Điều này cho thấy rằng TCSC đã nâng cao lợi nhuận xã hội. TCSC đã phân bố lại luồng công suất, nâng cao khả năng truyền tải, do đó tại các nút tải mà có hệ số lợi nhuận cao có xu hƣớng tăng công suất tiêu thụ nhƣ thấy trong Bảng 4 (nút 10, nút 14), trong khi tại các nút tải mà có hệ số lợi nhuận thấp có xu hƣớng giảm công suất tiêu thụ nhƣ thấy trong Bảng 4 (nút 11, nút 4), vì vậy lợi nhuận khách hàng đƣợc tăng lên và kết quả lợi nhuận xã hội trong trƣờng hợp có TCSC cao hơn 1.51% so với khi không có TCSC. Ngoài ra, để cho thấy đƣợc khả năng hội tụ của giải thuật COA so với các giải thuật khác, bài báo đã chạy giải thuật Particle Swarm Optimization (PSO) và Butterfly Optimization Algorithm (BOA) để so sánh. Từ Hình 8, Hình 9 có thể thấy rằng, COA có khả năng hội tụ nhanh so với PSO và BOA. Điều này cho thấy giải thuật COA có khả năng tìm vị trí và dung lƣợng hợp lý của TCSC để nâng cao lợi nhuận xã hội trong thị trƣờng điện cũng nhƣ khả năng hội tụ của giải thuật COA đề xuất. 6. KẾT LUẬN Sƣ xuất hiện thị trƣờng điện đã mang lại nhiều lợi nhuận cho các thành viên tham gia thị trƣờng, tuy nhiên nó cũng tạo ra nhiều thách thức mới cho ngƣời vận hành trong việc đảm bảo an ninh hệ thống. Để giải quyết vấn đề này mà không cần phải xây dựng đƣờng dây mới, việc sử dụng thiết bị TCSC là một trong những giải pháp thay thế hiệu quả. Bài báo này đã trình bày chi tiết cách thực hiện giải thuật COA để giải quyết bài toán tối ƣu với nhiều ràng buộc phƣơng trình và bất phƣơng trình để cực đại lợi nhuận xã hội thông qua tối ƣu lắt đặt TCSC. Từ kết quả phân tích, có thể thấy rằng lợi nhuận xã hội phụ thuộc vào điều độ tối ƣu của các công ty phát điện, nhu cầu sử dụng điện của khách hàng và khả năng truyền tải của hệ thống. Những kết quả mô phỏng từ phƣơng pháp đề nghị đƣợc so sánh với giải thuật GA và GWO đã cho thấy COA cũng là một trong những phƣơng pháp hữu ích để tối ƣu lắt đặt TCSC để cực đại lợi nhuận xã hội. 60 NÂNG CAO LỢI NHUẬN XÃ HỘI TRONG THỊ TRƢỜNG ĐIỆN CÓ THIẾT BỊ TCSC SỬ DỤNG GIẢI THUẬT COA © 2019 Trƣờng Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh Appendix A Table A1: Generator data for IEEE 14-bus test system Gen no Bus P (MW) Q (MVAR) Generator cost factor Max Min Max Min a($/MW 2 h) b($/MWh) c($/h) G1 1 100 20 50 -40 0.0245 1 0 G2 2 500 100 60 -40 0.0351 1 0 G3 3 500 100 40 -40 0.0389 1 0 G4 6 100 20 24 -6 0.0372 1 0 G5 8 - - 26 -6 - - 0 mgmmgmmgmgm cPbPaPC 2)( Table A2: Load data for IEEE 14-bus test system Load no Bus P (MW) Q (MVAR) Customer profit factor Max Min Max Min a($/MW 2 h ) b($/MWh) c($/h) L1 4 200 50 200 -200 - 0.015 10 0 L2 5 200 50 200 -200 - 0.015 10 0 L3 9 100 5 200 -200 - 0.010 5 0 L4 10 100 5 200 -200 - 0.015 10 0 L5 11 100 5 200 -200 - 0.015 10 0 L6 12 100 5 200 -200 - 0.018 12 0 L7 13 100 5 200 -200 - 0.018 12 0 L8 14 100 5 200 -200 - 0.018 12 0 ndnndnndndn cPbPaPB 2)( TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Hingorani, N.G. Power electronics in electric utilities: role of power electronics in future power systems. Proc. IEEE. 1988, 76, 481-482. [2] Lin Whei-Min, Chen shi-Jaw and Su Yuh-Sheng., An application of interior-point based OPF for system expansion with FACTS devices in a deregulated environment, in Proc. IEEE conference (0-7803-6338- 8/00/$10) 2000 [3] Yu Zuwei and Lusan D., Optimal placement of FACTS devices in deregulated systems considering line losses, Electrical power and energy systems, vol. 26 (2004) 813-819. [4] Nabavi SMH, Kazemi A and Masoum MAS. Social welfare maximization with fuzzy based genetic algorithm by TCSC and SSSC in double sided auction market. Scientia Iranica 2012; 19: 745–758. NÂNG CAO LỢI NHUẬN XÃ HỘI TRONG THỊ TRƢỜNG ĐIỆN 61 CÓ THIẾT BỊ TCSC SỬ DỤNG GIẢI THUẬT COA © 2019 Trƣờng Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh [5] Seyed Mohammad Hosseini Nabavi, Nazanin Alsadat Hosseinipoor, Somayeh Hajforoosh. Social Welfare Maximization by Optimal Locating and Sizing of TCSC for Congestion Management in Deregulated PowerMarkets. International Journal of Computer Applications. (2010 ) 0975 – 8887 [6] Saswati Kumari Behera.; Nalin Kant Mohanty. Social welfare maximization with thyristor-controlled series compensator using grey wolf optimization algorithm. International Journal of Electrical Engineering Education, DOI: 10.1177/0020720918822754, (2019) 1-14 [7] Rajabioun R. Cuckoo optimization algorithm. Applied Soft Computing 11 (7) (2011). [8] Yang, X.S. Deb, S. Engineering optimisation by cuckoo search. Int. J. Math. Model. Num. Optim. 2010, 1, 330- 343. [9] Nguyen Tu Le Anh and Dieu Ngoc Vo. Cuckoo optimization algorithm for optimal power flow. Springer International Publishing Switzerland. Vol 3, pp. 319-337. 2015. [10] Duong Thanh Long and Cao Văn Tuấn. Optimal power flow with TCSC using Cuckoo algorithm. Journal of Science and Technology. Vol. 11, 2016. [11] Thanh Long Duong, Yao Jian Gang, Truong Viet Anh. A new method for secured optimal power flow under normal and network contingencies via optimal location of TCSC. International Journal of Electrical Power & Energy Systems, 52, (2013) 68–80 [12] Shrestha GB and Feng W. Effect of series compensation on spot price power markets. Electric Power Energy Syst 2005; 27: 428–436. [13] Zimmermann RD, Murillo-Sa´ nchez CE and Thomas RJ. MATPOWER, a MatlabVR power system simulation package, User’s Manual, Version 3.2, 2007. Ngày nhận bài:07/03/2019 Ngày chấp nhận đăng:22/11/2019
File đính kèm:
- nang_cao_loi_nhuan_xa_hoi_trong_thi_truong_dien_co_thiet_bi.pdf