Kinh tế hợp tác xã ở thành phố Hồ Chí Minh trong 30 năm đổi mới (1986-2015)
TÓM TẮT
Từ sau Đại hội đổi mới (1986), hệ thống hợp tác xã ở thành phố Hồ Chí Minh
nói riêng, cả nước nói chung lâm vào khủng hoảng, có nguy cơ phá sản bởi các hợp
tác xã chưa bắt nhịp được với cơ chế kinh tế mới. Để các hợp tác xã có thể khôi phục
sản xuất, Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh đã chủ động có những chính sách hỗ trợ
về cơ sở vật chất ban đầu, pháp lý và chuyển đổi phương hướng sản xuất kinh doanh.
Do đó các hợp tác xã dần khôi phục và phát triển trên nhiều lĩnh vực kinh tế và trở
thành một thành phần kinh tế trong cơ cấu kinh tế Thành phố. Ngoài ra, các hợp tác
xã còn góp phần không nhỏ trong việc giải quyết việc làm, tăng thu nhập và cải thiện
đời sống nhân dân ở Thành phố.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tải về để xem bản đầy đủ
Tóm tắt nội dung tài liệu: Kinh tế hợp tác xã ở thành phố Hồ Chí Minh trong 30 năm đổi mới (1986-2015)
- ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 12 - 2019 ISSN 2354-1482 47 t 14 s êu t C .opm rt 45 à p â p 163 à b s 21 HTX ợ 11.200 ử à và 420 Tổ ợp t à à vớ trê ơ 25.000 x v ê và ầ 20.000 ườ l . X v ê và ườ l sự u ể b ế tr t về HTX lu ý t HTX là t tổ tế vì ụ t êu x ì vớ lợ í ồ b ết qu tâ và s vớ ồ . D HTX t ươ ế ượ t p ầ lớ p ụ vụ p ượ u ầu t êu ù trê bà T à p s t à à t ầ ằ ụ t ể s 2001:1.418 tỷ ồ t 5 7% ; 2003: 2.356 tỷ ồ t 29% ; 2005: 2.923 tỷ ồ t 19 20% [1]. N ì u HTX ượ t t trưở t p tru ở ơ v ầu à ư: L ê p HTX T ươ T à p Sà G C . p HTX T ươ vụ qu 3 HTX T ươ vụ Củ C HTX T ươ vụ qu 11. C HTX à ều là tổ lý ặ lý lớ ủ ều C t sả xu t à t êu ù tê tuổ tr và à ướ . Đ t ượ t t trưở và u quả tr ư trê là HTX t ươ b ết x ướ ú ế ượ tì ả ủ ườ t êu ù ể à à ở r t p ầ ì t à t qu tr v x ỗ ả ủ ườ t êu ù về t HTX u b t ờ b p t ú ẩ à t ươ vụ T à p à à p t tr ể ẽ. C HTX à t ểu t ủ p à ượ p p t tr ể . R ê à â tr l và à trú xu t ẩu bướ p t tr ể t t ơ v ư HTX B N t t t trưở r t n 2004- 2005 g ả qu ết v là ầ 10.000 l tr xu t ẩu t từ 5 ế 6 tr u USD/ . M t s HTX à cơ í ẩ l ê ết vớ p ể vừ ế t p ụ tù vừ là lý b à bả trì t ết b t lớ . C HTX t ểu t ủ p từ bướ qu tâ â t lượ sả p ẩ p p ụ vụ t êu ù tr ướ và t r t s sả p ẩ â tr l ỗ ướ ... xu t ẩu à à t ; t s HTX t ểu t ủ p ờ à xưở và u ế xu t u p ủ T à p ể ở r sả xu t. C HTX bướ ầu sả p ẩ xu t s t trườ ướ l ề ư: HTX ơ í b bì ự P ươ N xu t ẩu s M l s P l pp s I s 5 â u ề tẩ rử p ế l u ự ; t s HTX ư ơ í Quê Hươ u ụ à sả xu t p sả p ẩ xu t ẩu s C pu và Là và tổ lý ở t . C HTX u ê sả xu t à t ủ ỹ ư HTX B N t HTX H H p HTX Bì M ở t ê ượ t trườ xu t ẩu ặt à t ủ ỹ s t trườ N Tâ Âu Mỹ N t Hà Qu ... Tr 2000-2005 t ủ HTX t ểu t ủ p tươ ổ v sả xu t TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 12 - 2019 ISSN 2354-1482 48 ả qu ết ượ v là x v ê và ườ l . S s HTX t ểu t ủ p bướ ầu qu tâ tr ể ự p t tr ể là ề tru ề t ả là r ều ặt à t êu ù ặt à tr xu t ẩu ư: là ề â tr l là ề u và ế b ế s u là ề là b tr ... N ì u HTX t ểu t ủ p ều sả xu t l t u t trưở ằ ều t và vượt ế ụ t ể: 2000 HTX t ểu t ủ p t t u 318 tỷ ồ ế 2005 t 1.858 tỷ ồ . Tu ê HTX t ểu t ủ p vẫ p t tr ể s vớ u ầu và t ề . N u ê â ủ ếu về v ặt bằ ẹp ủ ếu p ả t uê ướ vớ t ờ ổ . P ầ ều HTX t ểu t ủ p t u ì sả xu t t p tru x v ê là l ủ HTX ư ũ ít HTX s x v ê ít ơ s l t uê ướ là tí t ợp t ủ ườ l ư t ể r . G 2000-2005, c HTX p vừ t ếp tụ t ủ à ề ũ ết ợp sả xu t t ươ vớ vụ p ụ vụ sả xu t p ồ t ờ êu ọ ầu tư tr và à à ư: p t tr ể ì là ề s t â ể ; ết ợp sả xu t ngh p vớ vụ ớ và u l vớ trườ p ù ợp vớ qu trì t ủ T à p . M t s HTX p p t tr ể u trồ t ủ sả và u ể ầ s u ết ợp vớ u t ươ p ẩ ; u sú lớ trâu b ê à ểu ướ p t tr ể ở t và HTX p v và t ề x v ê b ết l ê l ê ết vớ ơ v tr và à tế t p t ể; t s HTX u ể s p êu ầu u p ư p ụ vụ b p. Đâ là ì ớ t ú ẩ à ề ở t p p ầ xâ ự t ớ . Đế 2005 tu ều ư HTX p vẫ t trưở ả 2 7% s vớ 2001. Dù bướ u ể s ì u t ủ HTX p vẫ ều ư: t ếu v bế t về p ươ ướ t sả xu t b ế ầ tí t p t t . D v HTX à t ầ ừ ặ u ướ u ể s vụ ằ p êu ầu t ự tế. Tr à L ê HTX T à p ù vớ Sở N p và P t tr ể t và í qu ề p ươ ừ ủ v tr tr ủ H K u ế . Bê HTX p ượ ưở í s ỗ trợ ủ N à ướ ư: v â trồ và í s t uế từ t ều â là u quả vớ t u t từ 31 5 tỷ ồ 2000 lê 115 tỷ ồ tr 2005 t ượ v là ườ l p p ầ và v xâ ự t ớ . TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 12 - 2019 ISSN 2354-1482 49 H t ủ quỹ TDND t ờ ỳ 2000-2005 ượ ủ . Vớ 9 quỹ TDND 12.220 t à v ê và 4 tỷ 691 tr u ồ v ều l ế 2005 p t tr ể t lê 15.000 t à v ê và 6,2 tỷ ồ [1]. H t trê bà 48 x p ườ quỹ TDND bướ ầu ả qu ết ượ t p ầ về v ườ l t là u vự t t à p p ầ ế n v ặ l . Tr p ươ t t quỹ TDND t ự t t v ết ợp vớ à t ể í tr ư: p ụ â ể v xâ ự tổ v v ướ ẫ ườ v v sử ụ v u quả. Trong à t v tả n ều HTX bé ề r b p p ằ t í u ầu ủ t trườ . S s vớ v t ườ v và ụ x v ê ả bả l trì HTX t v tả ều ả p p ở r t ể ả bả t u p x v ê HTX t p tru v t t ế x qu sử ụ t ườ ầu tư x ớ p ụ vụ v u ể à và u l ; ở t ê ều luồ tu ế ớ . D t u GTVT 2005 t ả 796 8 tỷ ồ . Tí ế ầu 2005 t v tả 174 HTX vớ ả 37.000 ầu p ươ t l ế 80% tổ p ươ t v tả ủ t à T à p r ê x buýt v u ể à t à ế trê 90% ; trê 25.000 x v ê và ườ l là v . C HTX v tả v trí ể tr t tế x ủ T à p . Vớ s lượ HTX lớ x v ê s ầu x ều HTX v tả ả t ự v u ể s lượ lớ à ả x buýt t à và x l ê t kh lượ lớ à ủ T à p và t lâ . N ều HTX ý ợp ồ b t êu t v u ể vớ ều t lớ tr ướ và t v ầu tư ướ à . D s t à à ều t ằ : Đ t 118 7% 2001 ; 109% 2002 125 4% 2003 và 122 5% 2005 [1]. Hầu ết HTX v tả ều t t ì vụ ỗ trợ và p ụ vụ x v ê ư: ả bả luồ tu ế ; u v t tư t ết b p ụ tù ; tổ sử x bế b Để ơ tr ì t t s HTX p ì vừ quả lý t p tru p ươ t vừ t ự vụ ỗ trợ x v ê . N ằ t ườ tí l ê ết ợp t ì l ê p HTX ượ v t à l p vớ v r ờ L ê p V tả à T à p 2002 và L ê p V tả Sà G 2004 . Đ ều qu trọ và ỗ b t t là HTX t và L ê p HTX ều xu t p t từ í u ầu tự u ợp t ể u trì sự ổ và ều p t tr ể sả xu t ủ s tr vớ t à p ầ tế . Lầ ầu t ê tr ả ướ x v ê L ê p HTX v tả T à p ầu tư x buýt 2 tầ ư và p ụ vụ à . C t ể L ê p HTX V tả là t ì ớ tr à t và â ũ í là TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 12 - 2019 ISSN 2354-1482 50 p ươ ướ t t ếu ể tế t p t ể p t tr ể p và sự p t tr ể tế - x T à p . N ì u 2000-2005, vớ sự r ờ ủ Lu t HTX 2003 và ều v bả ướ ẫ ủ C í p ủ HTX ở T à p p t tr ể ủ ơ . Hầu ết HTX ượ t à l p ều trê ơ sở tự u và xu t p t từ u ầu ợp t ủ t à v ê . S lượ HTX t lê s vớ trướ ở t t ả l vự tế ặ b t vớ sự xu t HTX ở l vự ớ ư: HTX quả lý ợ 2 HTX HTX u p xu t p 5 HTX HTX v s t 5 HTX . Sự p t tr ể ủ tế HTX p p ầ tr ổ tế x 2000-2005. 2.4. Sự phát triển hợp tác xã ở thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2005-2015 Tí ế 2015 trê bà T à p 115 HTX t ươ , 2 L ê p HTX ượ p â bổ ều trê qu u ủ T à p . Tr ả 20% HTX qu ướ 100 tr u ồ ả 65% HTX qu v tru bì từ 100 tr u ồ ế ướ 1 tỷ ồ 15% HTX qu v từ trê 1 tỷ ồ . C HTX t u quả và t ếp t t vớ uồ v v ủ â à ê t u ằ ều t . Đ s HTX t ươ ều kinh doanh b l à t êu ù vớ p ươ t b à v ả p ù ợp và ả bả v s t à t ự p ẩ ũ ư t lượ à . Hầu ết tổ t t t t ếp t là lý p â p nhà p â p lớ xâ ự ửa à quầ s p b l ế t u â ư. H t ủ HTX à t ươ bé lu tì ướ ớ ể t í vớ sự tr ủ t trườ . M t s HTX t êu b ểu tr l vự à ư: L ê p HTX t ươ T à p Sà G Co. p HTX t ươ Củ C HTX t ươ G Đ HTX t ươ vụ Qu 3 HTX t ươ vụ qu 11 ều t u ằ trê 500 tỷ ồ . C HTX ợ ư HTX t ươ Bì Tâ HTX Tâ K ể HTX t ươ vụ Tâ T ế HTX t ươ vụ P ú T . Để t í HTX lu ả t ế p ươ t ự t tổ ều ì t t u út à ư b à lưu ươ trì t ưở x v ê u ều à ươ trì u ế s bớt vớ ườ t êu ù . N 2015 T à p tổ s 86 HTX t tr sả xu t t ểu t ủ p. Sả p ẩ ủ ếu ủ HTX là t t êu r ả s t êu ù ồ ỹ ế b ế t ự p ẩ trê b vả . C HTX t ểu t ủ p ều ủ tì t trườ tì ầu r sả p ẩ t qu t xú t ế t ươ ư: t tr ể l , c ết u ầu sả p ẩ ủ T à p t à xú t ế t ươ ướ à UBND T à p tổ . M t s HTX ầu tư ều sâu ở r sả xu t p p ầ ả qu ết TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 12 - 2019 ISSN 2354-1482 51 v là ả t t u p và ờ s ủ l u à t êu ù t ếu ếu x và xu t ẩu. G ết HTX vớ ươ trì u ế ể ỗ trợ HTX ù vớ p t u t à p ầ tế ẩ p t tr ể p t ểu t ủ p t ụ p t t ề ề v ì t à là ề p ớ bả tồ là ề t ểu t ủ p tru ề t . C HTX t ểu t ủ p t ượ t à tựu ể tr sả xu t ư trê s ũ ặp ều uồ v t p tr t ết b l u ư t p vớ t à p ầ tế . Đế 2015 T à p 49 HTX p. Đ s HTX ều ượ sự qu tâ ủ T à p và ết quả t t t t ượ v trí tr sự tr ủ ề tế t trườ 19/49 HTX sả xu t u quả t 38 8% . C í s ỗ trợ và t u út â lự trì về là v t HTX p ủ UBND T à p t qu ỗ trợ à lươ ỗ ườ trì ọ là 1 2 tr u ồ / ườ /t trì là 800.000 ồ / ườ /t [2]. Sự ỗ trợ à l u quả qu trọ t tí ự ế ũ b t t HTX qu t u út t ê b ớ t lự ể ọ t lâu à ổ tr HTX. C HTX p ũ ượ ều ỗ trợ từ í s ỗ trợ ủ T à p . Tr từ 2011 ế 2015 12 HTX p t à l p ớ ượ ỗ trợ ơ sở v t t b ầu là 30 tr u ồ /1 HTX; tr 2015-2020 ỗ trợ là 100 tr u ồ / 1 HTX [3]. M t s HTX p ủ ở r ặ l ê ết vớ HTX t tr l vự ì t à HTX p - vụ à tr t p tru và t u p sả p ẩ vụ ầu và b t êu sả p ẩ ầu r HTX x v ê và ì . C HTX p - là ề trồ l â ả u ả ... tr tế ả xu t ẩu p p ầ u ể ơ u tế â trồ v t u ở t ượ í qu ề ỗ trợ qu tâ . Bướ ầu ì t à uỗ l ê ết HTX p vớ t HTX t ươ ể t êu t ụ sả p ẩ p t à v ê t qu ết u ầu T à p tổ . Đế 2015 T à p 19 quỹ TDND t ng với khoảng 51.163 t à v ê ; tổng nguồn v n ho t t lê 1.243 tỷ ồng, v ều l 70 tỷ ồng, v u ng 1.193 tỷ ồ ư ợ tí ụng 883 tỷ ồng [4]. Ho t ng kinh doanh củ quỹ t hi u quả ản nợ tồ ọ ưới m qu nh. Mặ ù ều ư t tí ự quỹ tí ụ p thời hỗ trợ nhu cầu vay v t à v ê p p ần và sự p t tr ển chung của T à p . Để t ều ki quỹ TDND ho t ng hi u quả ơ a, T à p tiếp tục củng c â TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 12 - 2019 ISSN 2354-1482 52 ch t lượng, hi u quả ho t ng củ quỹ TDND trê bà . N â à N à ướ T à p lu với hợp với UBND qu n/huy n trong vi c k p thời củng c â sự, củng c ho t i với quỹ TDND yếu é t u lỗ úp quỹ nà t ng l i hi u quả ơ . D HTX t p tru và v t uồn v n ho t p t tr ể t à v ê t ư ợ tí ụng. Tí ế 2015 t à T à ph 194 HTX t v n tả và 2 l ê p HTX, t p trung chủ yếu ở khu vực xe buýt t x v n tải hả và b c xếp. Khu vự x buýt ược UBND T à p quyết nh thay mới 1680 xe [5]. Thực hi ều à quỹ trợ v x v ê HTX p i hợp vớ tổ ch tí ụng hỗ trợ v HTX. C HTX v n chuyển à trê tu ến c l ê t ườ à ếm 77,7%, s lượng ầu p ươ t n ở T à p . C HTX v n chuyể à ng bằ x buýt trợ ếm 73,1% th phần v n chuyể và ầu p ươ t n t à T à p [4]. Khu vực taxi: hi HTX ang quả lý trê 1000 ầu xe taxi. Vi c t p tru ầu x t ì t p v n bằ p ươ t ồ tà sả p t tr ển t t ở m t s HTX. M t s HTX ù ì t c mua xe trả p â à t tỷ l th a thu là t s ầu x ư HTX T à Mỹ T x Đ t T ép, Taxi 27/7 [4]. Khu vực v n tả à t phầ và n kinh doanh ổ nh. M t s HTX v n tả à s ầu xe trê 1.000 chiếc phục vụ v n chuyển à tr ả ướ . HTX tr m d ch vụ sửa ch a, cung c p phụ tù thay thế. Khu vực HTX b c xếp 18 HTX. C HTX p t tr ển t t t v n, s lượ x v ê nh d ầu tư â chuyền v n chuyể và x u ê dụ tr lớ t êu b ểu ư HTX v n tả ơ ới xếp dỡ Đ T à HTX v n tả L ê M HTX Bì Đ ền. P t tr ể HTX b c xếp v n chuyể và ch vụ t i cả b ợ ầu m u p; hỗ trợ HTX b c xếp ầu tư p ươ t n, thiết b b c xếp, v n chuyể u ê ù t là vi c thủ . Bê HTX ũ ặp m t s ư về kho b và s c c nh tranh gay g t. HTX d ch vụ trường là l ì HTX mớ trê bà T à p với 14 HTX. S lượ ít nhưng từ khi ì t à ế 2015 HTX ầu tư p ươ t n thu và v n chuyể r p êu ầu v sinh trườ t s ch sẽ v p p ầ và v là ẹp T à p . Đ HTX ầu tư 48 x ép r lớn, nh ; 100 xe tải nh x xú ể phục vụ t v n chuyể và ọn dẹp r ủ T à p . Để khuyế í HTX ch vụ trườ p t tr ể T à p thực hi í s ỗ trợ về thuế, vay v ưu ỗ trợ ầu tư trang b p ươ t n thu gom v n chuyể r bà t ng... ể khuyế í p à tổ t u r c chuyể ổ t à HTX v s trường. TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 12 - 2019 ISSN 2354-1482 53 N ì u ế 2015 t lượng, hi u quả kinh tế củ HTX bước chuyển biế r . Tỷ l HTX là t từ ầ 40% 2001 lê ầ 70% 2015; s HTX ếu é t u lỗ từ 37% giảm xu 12%. N ều HTX tí lũ ể xâ ự t ê à xưở ầu tư t ê t ết b t ổ sả xu t ũ p t tr ể t ê sả p ẩ và u ể ướ s à ề. S lượ HTX t ều ặn hằ từ 341 2005 lê 485 2015 HTX t tr l vự p - xâ ựng; t ươ ; p - d ch vụ nghi p t v n tải, quỹ TDND; từ 2005 xu t hi n HTX ho t tr l vực mớ ư HTX là ề à ở, v s trườ quả lý ợ ế biến, cung c p su t p... 3. uận N ì u HTX ượ t à l p tr 1986-2015 ủ ếu xu t p t từ u ầu l ê ết ợp t ù lợ tr sả xu t - tí â ủ tự nguy à à ược thể hi n; vi c ch p à Lu t HTX ều l HTX à à t ến b ơ ơ bản ảm bả u ê t c HTX và trọng vi c phục vụ lợ í ủ x v ê . Trì b quả lý p vụ trong HTX ượ â lê . Đ tượ t gia HTX à à ng. V trí v tr ủa kinh tế t p thể, t là HTX kiểu mới dầ ược x i thừa nh . Tr l vực t ươ p t tr ể h th s êu t Co.opmart, Co.opfood, cử à C .op kh p qu n, huy n trê bà T à p s êu t Co. p rt ũ ặt ở 30 t nh, t à p trong cả ước; trong v n chuyể à ng bằng xe buýt x l ê t x t ươ u HTX ếm gần 70%. Qu p v t ủ HTX ượ ở r ều HTX l ê p HTX l ê l ê ết với u và vớ p thu t à p ần kinh tế ể p t tr ển sản xu t kinh doanh, mở r ng th trườ bà t t qu uồ v và t u út t ê l từ trê 58.000 và 2002 t lê ơ 115.000 ườ và 2015) p p ầ ả qu ết v là ặ b t là s l ng phổ t l ư qu à t í qu p p ầ qu trọ t ự t lợ ươ trì ụ t êu x ả è ủ T à p . L ỆU THAM KHẢO 1. L ê ợp t x t à p Hồ C í M 30 mươi năm đổi mới và phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa tà l u lưu à n i b 2. Quyết nh s 28/2013/QĐ-UBND à 6 t 8 2013 ủa Ủy ban â â T à p về điều chỉnh tăng mức hỗ trợ cho người lao động có trình độ đại học và bổ sung đối tượng được hỗ trợ đối với những người có trình độ cao đẳng làm việc tại các hợp tác xã nông nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh 3. Quyết nh s 26/2015/QĐ-UBND à 8/6/2015 ủa Ủ b â â T à p về vi c ban hành chính sách hỗ trợ cơ sở vật chất ban đầu cho các TX nông nghiệp – dịch vụ mới thành lập giai đoạn 2015-2020 TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 12 - 2019 ISSN 2354-1482 54 4. L ê ợp t x t à p Hồ C í M B s 02/BC-LM à 25/1/2016, Báo cáo tình hình phát triển kinh tế tập thể 2015 5. Quyết nh s 2545/QĐ-UBND à 23/5/2014 ủa Ủy ban N â â T à ph về vi c phê duyệt đề án thay mới đầu xe buýt THE COOPERATIVE ECONOMY IN HO CHI MINH CITY IN 30 YEARS OF INNOVATION (1986-2015) ABSTRACT After the Congress of the Communist Party of Vietnam (1986), the cooperative system (cooperatives) in Ho Chi Minh City fell into crisis, the risk of bankruptcy because cooperatives have not caught up with the new economic mechanism. In order for cooperatives to restore production, the City Party Committee has proactively had policies to support the initial facilities, legal and line of business direction. Therefore, cooperatives gradually recover and develop in many economic areas of the City. Economy of cooperatives has become an economic component in the economic structure of the City, increasing various commodities, types of domestic services and exports. In addition, cooperatives also contribute significantly to creating jobs, increasing incomes and improving people's lives in the City. Keywords: Co-operative, economy, Vietnam, Ho Chi Minh City (Received: 5/2/2019, Revised: 25/2/2019, Accepted for publication: 19/3/2019)
File đính kèm:
- kinh_te_hop_tac_xa_o_thanh_pho_ho_chi_minh_trong_30_nam_doi.pdf