Giới thiệu về máy quay phim kỹ thuật số và sử dụng phần mềm Pinnacle Studio 9.4 để xử lý một cảnh quay thí nghiệm hóa học

Ý kiến trao đổi Số 30 năm 2011 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
GIỚI THIỆU VỀ MÁY QUAY PHIM KỸ THUẬT SỐ 
VÀ SỬ DỤNG PHẦN MỀM PINNACLE STUDIO 9.4 
ĐỂ XỬ LÝ MỘT CẢNH QUAY THÍ NGHIỆM HÓA HỌC 
LÊ VĂN ĐĂNG*, PHẠM HOÀNG HIỂN**
TÓM TẮT 
Bài báo viết về việc tiến hành quay một thí nghiệm hóa học bằng máy quay phim kỹ 
thuật số rồi xử lý cảnh quay đó bằng phần mềm Pinnacle Studio để được một phim video 
phục vụ cho việc giảng dạy trên lớp rất có hiệu quả. Việc mô tả thí nghiệm bằng cách 
dùng kỹ thuật lồng tiếng, lồng âm thanh, viết các phương trình phản ứng cho từng giai 
đoạn hay từng phần của thí nghiệm hóa học sao cho ăn khớp và phù hợp với một kịch bản 
theo lộ trình đã định sẵn, rồi sau đó xuất ra file video. 
Từ khóa: sử dụng phần mềm Pinnacle Studio. 
ABSTRACT 
Introduction to digital cameras and software of Pinnacle Studio 9.4 
to handle a scene of Chemical test 
The article is about how to video on conducting a chemistry experiment with a 
digital camera; processing it with Pinnacle Studio 9.4 software to get a video film to serve 
class teaching effectively. It is the way of describing an experiment by dubbing voice and 
sound, writing reaction equations for each period or parts of the chemistry experiment in 
accordance with the planned scenario extracted it to the video file. 
Keyword: using software of Pinnacle Studio. 
1. Mở đầu 
Để việc dạy và học môn hóa học 
đạt kết quả tốt thì việc nâng cao chất 
lượng bài giảng giữ vai trò đặc biệt quan 
trọng và quyết định cho việc lĩnh hội kiến 
thức trên lớp của sinh viên. Có rất nhiều 
phương pháp hỗ trợ cho bài giảng hóa 
học, trong đó việc ứng dụng công nghệ 
tin học và các thiết bị hiện đại đang được 
ứng dụng nhiều nhất và có hiệu quả cao 
nhất. 
Bộ môn hóa học luôn luôn gắn liền 
với các thí nghiệm và việc giảng dạy hóa 
* ThS, Trường Đại học Sư phạm TPHCM 
** CN, Trường Đại học Kinh tế TPHCM 
học cũng không thể tách rời khỏi các thí 
nghiệm đó. Trong quá trình đổi mới 
phương pháp dạy học, người giảng viên 
luôn tìm cách lồng ghép các thí nghiệm 
hóa học vào trong bài giảng, một mặt vừa 
rút ngắn khoảng cách giữa lý thuyết và 
thực tế, mặt khác vừa nâng cao chất 
lượng giảng dạy cũng như đem lại một 
không khí sinh động trong giờ dạy hóa 
học tạo nên lòng say mê, hứng thú vào 
môn học của sinh viên. 
Thông thường việc ứng dụng công 
nghệ thông tin vào giảng dạy đã đặt ra 
cho giảng viên một yêu cầu phải chuyển 
các thí nghiệm hóa học thực tế sang các 
thí nghiệm ảo để dễ dàng lồng ghép vào 
 146
Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Lê Văn Đăng và tgk 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
giáo án điện tử. Tuy nhiên, việc làm này 
mang tính chất tượng trưng phi thực tế vì 
các thí nghiệm hóa học ảo này chẳng qua 
do bàn tay phối màu của người thiết kế 
các thí nghiệm mà thôi, hiệu quả giảng 
dạy sẽ không cao vì nhiều lúc không 
chính xác so với thực tế - thực nghiệm. 
Việc tiến hành quay phim lại những 
thí nghiệm hóa học và xử lý chúng cho 
phù hợp sẽ giúp ích rất nhiều cho việc 
giảng dạy môn hóa học. 
Để quay phim một thí nghiệm, 
chúng tôi đã sử dụng máy quay phim kỹ 
thuật số Handycam Digital cũng như 
máy quay kỹ thuật số mini hiệu Canon 
7.1 PowerSohot A570IS và xử lý hình 
ảnh bằng phần mềm hỗ trợ chính 
Pinnacle Studio 9.4. 
2. Khái quát về máy quay phim kỹ thuật số 
2.1. Giới thiệu về sử dụng máy quay phim kỹ thuật số 
Mặt trước của máy Canon 7.1_A570IS 
 Mặt sau của máy Canon 7.1_A570IS 
 Mô tả chức năng và chọn lệnh của máy Canon 
Mô tả các nút điều khiển của máy Canon 
Từ xa xưa, con người đã mong 
muốn lưu giữ những hình ảnh của mình 
nhưng việc giữ những hình ảnh của mình 
một cách trung thực không phải là điều 
dễ dàng gì. Từ thuở sơ khai, việc dùng 
những chất liệu có màu để vẽ lên bức 
vách đá những hình ảnh lao động, những 
hoạt động thường ngày của người trung 
cổ đã là một thành quả to lớn mà nhân 
loại đã công nhận. Khi những bước tiến 
về màu sắc và nhất là về chất liệu giấy, 
vải ra đời thì việc dùng những bút vẽ để 
 147
Ý kiến trao đổi Số 30 năm 2011 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
họa nên những bức tranh mà giá trị của 
nó dường như không còn dừng lại ở việc 
vẽ lại một cách máy móc mà nó đã trở 
thành một nghệ thuật đặc sắc. Tuy nhiên, 
đối với con người thế vẫn chưa đủ, việc 
lưu giữ hình ảnh vẫn chỉ mang tính chất 
hình tượng, không thể hiện được sự trung 
thực của đối tượng. Con người ngày càng 
tìm tòi và khám phá những phương pháp 
có thể thể hiện một cách hiệu quả và 
trung thực những hình ảnh của họ. Khi 
khoa học đã phát triển những bước tiến to 
lớn, những thành tựu của nó đã giúp con 
người có thể có khả năng trên. Khi máy 
chụp hình ra đời nó được xem như một 
thành quả to lớn của nhân loại. Với máy 
chụp hình thì con người có thể lưu những 
hình ảnh của mình một cách trung thực 
nhất và chính xác nhất. Từ máy chụp 
hình trắng đen đến máy chụp ảnh màu đã 
trở thành một công cụ rất hiệu quả cho 
con người. 
Tuy nhiên, việc sử dụng máy ảnh 
vẫn chỉ có thể lưu những hình ảnh ở trạng 
thái tĩnh. Còn những hình ảnh động thì 
như thế nào? Câu hỏi đã đặt ra cho loài 
người bước vào một cuộc chạy đua công 
nghệ. Thế là máy quay phim đã ra đời, 
việc sử dụng máy quay phim để lưu trữ 
hình ảnh đặt viên đá đầu tiên cho lĩnh 
vực nghệ thuật thứ bảy xuất hiện. Việc sử 
dụng băng từ để lưu trữ hình ảnh chuyển 
động thể hiện một cách trung thực nhất 
những hình ảnh về hoạt động của con 
người. Tuy nhiên, với sự phát triển vượt 
bậc và ngày càng tiến xa hơn thì con 
người có thể chuyển những tín hiệu từ 
băng từ sang kiểu dữ liệu số. 
Việc số hóa những dữ liệu đã trợ 
giúp con người có thể lưu trữ, sao chép, 
chỉnh sửa, những hình ảnh một cách dễ 
dàng. Máy quay phim kỹ thuật số là một 
loại thiết bị có thể cho phép ta quay 
(record) hình ảnh một cách dễ dàng. 
Cũng với cách ghi lên giải băng từ nhưng 
với máy quay kỹ thuật số không phải sử 
dụng loại băng từ lớn mà đã được cải tiến 
bằng việc sử dụng những loại băng từ 
nhỏ nhưng có thể lưu được thời gian lâu 
hơn, hình ảnh chất lượng hơn và bền hơn. 
Thông qua việc sử dụng máy vi tính, 
những dữ liệu từ băng từ dễ dàng chuyển 
sang dữ liệu số hóa vào máy vi tính để ta 
có thể chỉnh sửa và từ đó có thể xuất ra 
các loại thiết bị thông dụng khác như 
VCD, S-VCD, DVD, dễ dàng. 
2.2. Những tiện ích của việc sử dụng 
máy phim quay kỹ thuật số 
Đối với máy quay kỹ thuật số, việc 
lưu trữ hình ảnh trở nên hết sức đơn giản. 
Máy có chức năng tự động điều chỉnh 
ánh sáng một cách dễ dàng, tự động điều 
chỉnh hình ảnh rõ mờ, sáng tối, Như 
vậy đối với những người không chuyên 
nghiệp vẫn có thể sử dụng máy quay 
phim kỹ thuật số để ghi lại những hình 
ảnh mà không mấy phức tạp. 
Máy quay phim kỹ thuật số còn hỗ 
trợ một số chức năng chuyển cảnh 
(fader), quay trong tối (nightshot), hiệu 
chỉnh xa gần (zoom), chụp hình (take 
photo) và lưu lại trong thẻ nhớ (memory), 
hiệu chỉnh hình ảnh (mix photo), xử lý 
âm thanh (edit sound)  
Ngoài ra một chức năng quan trọng 
mà chỉ có máy quay phim kỹ thuật số 
được trang bị đó là có các cổng để ta có 
 148
Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Lê Văn Đăng và tgk 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
thể chuyển các hình ảnh từ máy quay 
phim sang các thiết bị khác. Đặc biệt là 
cổng S-Video, Audio/Video, DV (in/out), 
USB. 
Đối với máy quay phim kỹ thuật số 
còn cho ta chức năng tự động ghi hình 
bằng thiết bị điều khiển từ xa. Không 
những chỉ tự động ghi hình (auto record) 
mà còn có nhiều chức năng khác như ta 
có thể điều khiển từ xa cách hiệu chỉnh 
xa gần (zoom),  
3. Khái quát về phần mềm Pinnacle 
Studio 9.4 
3.1. Giới thiệu về phần mềm Pinnacle 
Studio 9.4 
Pinnacle Studio 9.4 là một sản 
phẩm phần mềm do Pinnacle System 
cung cấp. Đây là một phần mềm xử lý 
phim chuyên nghiệp được đa số các nhà 
làm phim sử dụng. Với giao diện thân 
thiện và dễ sử dụng cộng với những tính 
năng tiên tiến rất phù hợp cho việc xử lý 
những cảnh quay thí nghiệm đạt hiệu quả 
cao. 
Phần mềm Pinnacle Studio có rất 
nhiều phiên bản từ phiên bản 6.0, 7.0, 
8.0, 8.3, 9.0, 9.3, 9.4, 10.0 đến phiên bản 
11.5. Mỗi phiên bản mới đã được nâng 
cấp lên với nhiều tính năng ưu việt hơn. 
 149
Ý kiến trao đổi Số 30 năm 2011 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
Đặc biệt từ phiên bản Pinnacle Studio 
Version 8.3 trở đi đã có thêm phần hiệu 
ứng Pinnacle Hollywood FX for Studio. 
Bộ phận bổ sung Hollywood FX này 
cung cấp cho người sử dụng rất nhiều 
hiệu ứng rất mới lạ. Trong Hollywood 
FX, chúng ta còn có thể chỉnh sửa các 
plug - ins theo ý muốn của mình nên việc 
đa dạng hóa các plug - ins dễ dàng được 
người sử dụng thực hiện. 
Phần mềm Pinnacle Studio 9.4 còn 
dễ dàng capture các đoạn phim ngay từ 
máy quay để thực hiện chỉnh sửa. 
Với những tính năng như vậy, nếu 
sử dụng tốt phần mềm Pinnalce Studio 
9.4 sẽ cho phép xử lý hầu hết các cảnh 
quay thí nghiệm hóa học một cách 
chuyên nghiệp, góp phần hỗ trợ và nâng 
cao chất lượng và hiệu quả giảng dạy. 
3.2. Những tiện ích của Pinnacle 
Studio 9.4 trong xử lý cảnh quay thí 
nghiệm hóa học 
- Đưa một cảnh quay thí nghiệm từ 
máy quay phim vào máy vi tính 
(Capture). 
- Cắt một đoạn cảnh quay lỗi: 
- Chèn một cảnh quay mới. 
- Chèn hình ảnh, âm thanh: 
- Thêm các hiệu ứng chuyển tiếp 
giữa các cảnh quay, hình ảnh, âm thanh. 
- Thêm chữ vào cảnh quay. 
- Thu âm bằng micro trực tiếp lên 
cảnh quay đó. 
- Tạo được menu liên kết: 
- Xuất ra nhiều định dạng file video 
theo ý muốn. 
- Ghi trực tiếp ra băng từ (Tape) hay 
đĩa (VCD, SVCD, DVD): 
3.3. Những yêu cầu cơ bản của việc xử 
lý cảnh quay thí nghiệm 
- Luôn nhớ nguyên tắc đơn giản, rõ 
ràng. 
- Cần có một kịch bản hoàn chỉnh 
trước khi tiến hành quay phim. 
- Cần chú ý đến góc độ cảnh quay, 
ánh sáng và độ tương phản thích hợp. 
 150
Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Lê Văn Đăng và tgk 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
- Không nên lạm dụng quá nhiều 
hiệu ứng rườm rà trong các cảnh quay. 
- Thí nghiệm phải xảy ra chính xác, 
khoa học và trung thực. 
- Sử dụng phông nền phù hợp để làm 
nổi bật thí nghiệm. 
- Khi quay phim tránh tình trạng run 
tay. 
- Sử dụng chức năng zoom ống kính 
một cách chậm rãi, không được zoom 
quá nhanh gây cảm giác nhức mắt trong 
quá trình xem cảnh quay. 
- Thêm phần nhạc nền để giảm bớt 
sự căng thẳng trong quá trình theo dõi thí 
nghiệm. 
3.4. Các bước tiến hành xử lý một 
cảnh quay thí nghiệm 
- Lựa chọn thí nghiệm cần quay; 
- Xây dựng kịch bản; 
- Chuẩn bị dụng cụ và hóa chất; 
- Chuẩn bị các thiết bị ánh sáng và 
dụng cụ quay phim; 
- Tiến hành quay “thô”; 
- Chuyển cảnh quay từ thiết bị quay 
phim sang máy vi tính; 
- Chỉnh sửa cảnh quay; 
- Xuất bản. 
Thí dụ cảnh quay thí nghiệm 
“XÁC ĐỊNH CACBON BẰNG 
PHƯƠNG PHÁP CACBON HÓA”: 
Hóa chất và dụng cụ: Saccarozơ, 
benzen; chén sứ, lưới amiang, bếp điện. 
Cách tiến hành: 
Thí nghiệm a: Cho khoảng 0,1 gam 
saccarozơ vào chén sứ. Đun nóng cẩn 
thận chén sứ trên bếp điện có lưới amiang 
cho đến khi đường chuyển thành than. 
Phương trình phản ứng: 
C12H22O11 ⎯→ to 12C + 11H2O 
Thí nghiệm b: Rót vào chén sứ 
khoảng 0,5 ml benzen. Dùng que diêm 
đang cháy để đốt benzen trong chén sứ. 
Phương trình phản ứng: 
 2C6H6 + 15O2 ⎯→ to 12CO2↑+ 6H2O 
2C6H6 + 3O2 ⎯→ to 12C + 6H2O 
Cách thức phân cảnh: 
Trong đoạn thí nghiện này chúng 
tôi phân ra 9 Slides như sau: 
Slide 01. Giới thiệu tên thí nghiệm Slide 02. Giới thiệu thí nghiệm (a) và 
hóa chất cần dùng cho thí nghiệm 
 151
Ý kiến trao đổi Số 30 năm 2011 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
Slide 03. Giới thiệu dụng cụ dùng 
trong thí nghiệm 
 Slide 04. Tiến hành thí nghiệm 
Slide 05. Cảnh đường saccaro bị 
nung trong chén sứ 
Slide 06. Cảnh biến đổi đường 
saccarozơ thành cacbon 
Slide 07. Giới thiệu thí nghiệm (b) 
và thiết bị sử dụng trong thí 
nghiệm 
Slide 08. Cảnh đốt cháy benzen 
 152
Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Lê Văn Đăng và tgk 
_____________________________________________________________________________________________________________ 
Slide 09. Cảnh cháy của benzen 
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy không phải là một điều mới 
mẻ, cũng không phải là khó khăn lắm đối với mỗi giảng viên ở một trường đại học hay 
đối với các giáo viên giảng dạy môn hóa học THPT; nếu quyết tâm và với lòng đam mê 
nghề nghiệp thì mỗi chúng ta sẽ đạt được điều mong muốn. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. 
regensburg.de/Fakultaeten/nat_Fak_IV/Organische_Chemie/Didaktik/K.eusch/D-
Video-e.htm. 
2.  
3.  
4.  
5.  
6.  
7.  
8.  
9.  
10.  
(Ngày Tòa soạn nhận được bài: 06-6-2011; ngày chấp nhận đăng: 21-6-2011) 
 153