Giáo trình Lập trình cơ bản - Kỹ thuật lắp ráp, sửa chữa máy tính
Các bước cơ bản khi viết chương trình trên C
Để giải bài toán bằng chương trình thực hiện theo các bước sau:
1. Xác định đối tượng của chương trình
2. Xác định phương pháp và thuật giải
3. Viết chương trình (lập trình)
4. Chạy chương trình và kiểm tra kết quả.
Như vậy ta thấy chu trình phát triển một chương trình như sau:
1. Soạn thảo chương trình nguồn
Chúng ta có thể sử dụng một trình soạn thảo văn bản chuẩn (ASCII) nào đó để
soạn thảo chương trình, sau đó ghi vào file chương trình nguồn (ngầm định với phần
mở rộng là .C).
Do C cũng như hầu hết các ngôn ngữ lập trình phổ biến đều sử dụng bảng chữ
cái ASCII nên bạn có thể sử dụng bất kỳ một hệ soạn thảo văn bản chuẩn để viết
chương trình, tuy nhiên hầu hết các trình biên dịch của C trên môi trường MS-DOS
hoặc WINDOWS đều có tích hợp trình soạn thảo và bạn nên sử dụng trình soạn thảo
tích hợp này sẽ thuận lợi hơn.
2. Biên dịch chương trình nguồn
Hiện nay có rất nhiều chương trình dịch cho C như: Turbo C, BC, Microsoft
C,.mục đích của bước này là chuyển chương trình nguồn thành chương trình mã đối
tượng (object). Sau bước này (nếu thành công) chúng ta thu được file chương trình đối
tượng (có phần mở rộng là .OBJ)
3. Liên kết chương trình
Sau bước biên dịch hoàn thành ta có chương trình đối tượng, đây chưa phải là
chương trình có thể chạy được trên máy tính, bước này chúng ta phải sử dụng một
trình liên kết để liên kết các hàm thư viện với chương trình đối tượng để tạo ra chương
trình đích. Bạn có thể sử dụng trình liên kết độc lập nào đó, nhưng với các trình biên
dịch của C trên môi trường DOS hay WINDOWS đều có sẵn trình liên kết.
4. Chạy và kiểm tra kết quả chương trình
Khi đã có chương trình đích, chúng ta cần phải kiểm tra tính đúng đắn của
nó.Bạn chạy chương trình với các bộ dữ liệu mẫu và kiểm tra kết quả có như dự kiến
hay không, nếu có sai sót thì phải xác định nguyên nhân gây lỗi và quay lại bước 1 để
hiệu chỉnh. Và chúng ta lặp lại quá trình này cho tới khi được chương trình giải đúng
bài toán mong đợi.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 10
Tải về để xem bản đầy đủ
Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo trình Lập trình cơ bản - Kỹ thuật lắp ráp, sửa chữa máy tính
n khi thưc hanh; - Kiểm tra cẩn thận trước khi cấp nguồn cho máy. 4. Thao tác mẫu Bươc 1: Tao file mơi Bươc 3: Viêt chương trinh Bươc 4: Chay chương trinh Bươc 5: Kiêm tra kêt qua BẢNG SAI HỎNG THƯỜNG GẶP 5. Thực hành Giao bai tâp cho sinh viên. Sinh viên thực hành theo nhóm và theo trình tự các bước, thực hiện công việc ghi trong sô thực hành. Bài 1: Tính tổng S=1+2+.+n với n là số nguyên dương nhập từ bàn phím? Bài 2: Nhập vào số nguyên dương n, tính giai thừa của số n đó? Bài 3: Nhập vào số nguyên dương n, kiểm tra xem n là số nguyên tố hay không? Bài 4: Hiển thị ra màn hình tất cả các nghiệm của số nguyên a? Trang 78 TH BÀI 4: LẬP TRÌNH VỚI LỆNH LẶP (tiếp) Mục tiêu của bài: Kiến thức Trình bày được cấu trúc lệnh lặp for, while, do while, cách sử dụng lệnh lặp này theo từng bài toán. Kĩ năng Giải được một số bài toán sử dụng lệnh lặp. Thái độ - Vận dụng tích cực, linh hoạt các kiến thức đã học vào các bài học tiếp theo, áp dụng viết các chương trình cơ bản. Cẩn thận, tỉ mỉ tuân thủ nội qui phòng thực hành, đảm bảo an toàn cho người và thiết bị. Nội dung: 1. Thiết bị, dụng cụ, vật tư May tinh cai phân mêm Code Block 16.01 hoặc phần mềm Turbo C++ 3.0 Giây, but. 2. Trình tự thực hiện BẢNG TRÌNH TỰ THỰC HIỆN Yêu cầu kỹ ST Các bước Dụng cụ, thiết Thao tác thuật, an T thực hiện bị vật tư toàn 1 Bươc 1: Cach 1: File->New->emtyfile May tinh cai đăt Tao đươc 1file Tao file Cach 2: Ctrl+Shift+N phân mêm .C. mơi codeblock Lưu file trong folder 2 Bươc 2: Cach 1: Ve lưu đô sơ đô giai Giây, but Giai thuât đê Tim giai thuât tính tính tổng thuât giai Cach 2: Biêu diên băng ngôn ngư các số lẻ từ 1 tính tổng tư nhiên đến n của các số lẻ từ 1 -> n 3 Bươc 3: Soan thao chương trinh trên file May tinh cai đăt Hoan thanh 1 Viêt vưa tao phân mêm chương trinh chương codeblock hoan chinh trinh gôm đây đu cac phân. 4 Bươc 4: Kick chon biêu tương Build and May tinh cai đăt Không bao lôi, Chay run phân mêm hiên thi man chương codeblock hinh kêt qua trinh 5 Bươc 5: May tinh cai Tim ra đung Kiêm tra đăt phân mêm tổng của các kêt qua codeblock số lẻ từ 1 ->n 3.An toàn lao động Trang 79 - Chọn nơi làm việc sạch sẽ, rộng rãi, thoáng mát; - Măc quân ao bao hô khi vao phong thưc hanh - Chu y an toan vê điên khi thưc hanh; - Kiểm tra cẩn thận trước khi cấp nguồn cho máy. 4. Thao tác mẫu Bươc 1: Tao file mơi Bươc 3: Viêt chương trinh Bươc 4: Chay chương trinh Bươc 5: Kiêm tra kêt qua BẢNG SAI HỎNG THƯỜNG GẶP STT Sai lầm Nguyên nhân Biện pháp phòng tránh Chương trinh bao lôi, Kiêm tra lôi trươc khi Thiêu câu lênh, 1 không chay đươc chay, tim va sưa lôi tai Go sai cu câu lênh chương trinh cac dong bao đo Tìm sai các số lẻ từ 1 Chưa có câu lệnh kiểm Kiểm tra các số lẻ trước 2 đến n tra khi tính tổng Đặt giá trị biến S=0 trước 3 Tính sai tổng Chưa đặt biến S=0 khi tính tổng 5. Thực hành Giao bai tâp cho sinh viên. Sinh viên thực hành theo nhóm và theo trình tự các bước, thực hiện công việc ghi trong sô thực hành. Bài 1: Tính tổng S=1+3+.+n với n là số nguyên dương nhập từ bàn phím? Bài 2: Tính dân số của thành phố A sau 10 năm, biết rằng dân số hiện tại là 2000 và mỗi năm dân số tăng 5% mỗi năm? Bài 3: Hiển thị ra màn hình tất cả các số nguyên tố từ 1 đến số nguyên dương a? TH BÀI 5: XÂY DỰNG HÀM VÀ XỬ LÝ MẢNG 1 CHIỀU CÁC HÀM ĐƠN GIẢN Mục tiêu của bài: Sau khi học xong bài này người học có khả năng: Kiến thức: Trình bày được khái niệm về Mảng, cách khai báo và sử dụng mảng 1 chiều và mảng 2 chiều Kĩ năng - Phân biệt được mảng 1 chiều và mảng 2 chiều; - Lựa chọn loại khai báo mảng cho từng bài tập; - Khai báo, hiển thị mảng 1 chiều, 2 chiều. - Kết hợp sử dụng mảng trong giải quyết các bài toán với mảng. Thái độ: Vận dụng tích cực, linh hoạt các kiến thức đã học vào các bài học tiếp theo, áp dụng viết các chương trình cơ bản. Nội dung: 1. Thiết bị, dụng cụ, vật tư Trang 80 May tinh cai phân mêm Code Block 16.01 hoặc phần mềm Turbo C++ 3.0 Giây, but. 2. Trình tự thực hiện Bài toán: Viết hàm nhập và hiển thị mảng gồm n số nguyên từ bàn phím? BẢNG TRÌNH TỰ THỰC HIỆN { cac phân. int i; for(i=0;i<n;i++) { printf(“a[%d]=”,i); scanf(“%d”,&a[i]); } } void hienthi(int a[], int n) { int i; for(i=0;i<n;i++) { printf(“a[%d]=%d”,i,a[i]); } } 4 Bươc 4: Chay Kick chon biêu tương Build and May tinh cai đăt Không bao lôi, và kiêm tra run phân mêm hiên thi man chương trình codeblock hinh kêt qua 3.An toàn lao động - Chọn nơi làm việc sạch sẽ, rộng rãi, thoáng mát; Trang 81 - Măc quân ao bao hô khi vao phong thưc hanh - Chu y an toan vê điên khi thưc hanh; - Kiểm tra cẩn thận trước khi cấp nguồn cho máy. 4. Thao tác mẫu Bươc 1: Tao file mơi Bươc 2: Tìm giải thuật của bài toán Bươc 3: Viêt chương trinh Bươc 4: Chay và kiểm tra chương trình BẢNG SAI HỎNG THƯỜNG GẶP STT Sai lầm Nguyên nhân Biện pháp phòng tránh Chương trinh bao lôi, Kiêm tra lôi trươc khi Thiêu câu lênh, 1 không chay đươc chay, tim va sưa lôi tai Go sai cu câu lênh chương trinh cac dong bao đo Khai báo kiểu dữ liệu Khai báo đối số trong Khai báo thiếu kiểu dữ 2 cho đối số, và khai báo hàm sai liệu hoặc khai báo a[n] a[] Chon biêu tương Run Trinh biên dich chưa câp Lưu chương trinh trươc 3 khi chưa lưu chương nhât thay đôi khi chay trinh 5. Thực hành Giao bai tâp cho sinh viên. Sinh viên thực hành theo nhóm và theo trình tự các bước, thực hiện công việc ghi trong sô thực hành. Bài 1: Viết hàm nhập và hiển thị mảng n số nguyên từ bàn phím? Bài 2: Viết hàm nhập, hiển thị, tìm giá trị lớn nhất của n số nguyên từ bàn phím? Bài 3: Viết hàm sắp xếp mảng n số nguyên theo giá trị giảm dần Trang 82 TH BÀI 5: XÂY DỰNG HÀM VÀ XỬ LÝ MẢNG 2 CHIỀU CÁC HÀM ĐƠN GIẢN Mục tiêu của bài: Kiến thức: Trình bày được khái niệm về Mảng, cách khai báo và sử dụng mảng 2 chiều. Kĩ năng - Phân biệt được mảng 1 chiều và mảng 2 chiều; - Lựa chọn loại khai báo mảng cho từng bài tập; - Viết được các hàm để giải quyết các bài toán mảng 2 chiều. - Kết hợp sử dụng mảng trong giải quyết các bài toán với mảng 2 chiều. Thái độ: Vận dụng tích cực, linh hoạt các kiến thức đã học vào các bài học tiếp theo, áp dụng viết các chương trình cơ bản. Nội dung: 1. Thiết bị, dụng cụ, vật tư May tinh cai phân mêm Code Block 16.01 hoặc phần mềm Turbo C 3.0++ Giây, but. 2. Trình tự thực hiện Bài toán: Viết hàm nhập và hiển thị mảng gồm n số nguyên từ bàn phím? BẢNG TRÌNH TỰ THỰC HIỆN Dụng cụ, Yêu cầu kỹ Các bước STT thực hiện Thao tác thiết bị vật thuật, an tư toàn 1 Bươc 1: Cach 1: File->New->emtyfile May tinh cai Tao đươc Tao file Cach 2: Ctrl+Shift+N đăt phân mêm 1file .C. mơi codeblock Lưu file trong folder 2 Bươc 2: Cach 1: Ve lưu đô sơ đô giai thuât Giây, but Giai thuât Tim giai Cach 2: Biêu diên băng ngôn ngư đê nhập và thuât của tư nhiên hiển thị bài toán mảng 2 mảng 2 chiều. chiều 3 Bươc 3: Soan thao chương trinh trên file May tinh cai Hoan thanh Viêt vưa tao đăt phân mêm 1 chương chương Hàm nhập, hiển thị vào ma trận codeblock trinh hoan trinh nxm số nguyên: chinh gôm void nhap(int a[][], int n, int m) đây đu cac { phân. int i,j; for(i=0;i<n;i++) for(j=0;j<m;j++) { Trang 83 printf(“a[%d][%d]=”,i,j); scanf(“%d”,&a[i][j]); } } void hienthi(int a[][], int n, int m) { int i,j; printf(“mang vua nhap la:”); for(i=0;i<n;i++) for(j=0;j<m;j++) { printf(“a[%d][%d]=%d”,i,j,a[i][j]); } } 4 Bươc 4: Kick chon biêu tương Build and May tinh cai Không bao Chay và run đăt phân mêm lôi, hiên thi kiêm tra codeblock man hinh chương kêt qua trình 3.An toàn lao động - Chọn nơi làm việc sạch sẽ, rộng rãi, thoáng mát; - Măc quân ao bao hô khi vao phong thưc hanh - Chu y an toan vê điên khi thưc hanh; - Kiểm tra cẩn thận trước khi cấp nguồn cho máy. 4. Thao tác mẫu Bươc 1: Tao file mơi Bươc 2: Tìm giải thuật của bài toán Bươc 3: Viêt chương trinh Bươc 4: Chay và kiểm tra chương trình STT Sai lầm Nguyên nhân Biện pháp phòng tránh Chương trinh bao lôi, Kiêm tra lôi trươc khi Thiêu câu lênh, 1 không chay đươc chay, tim va sưa lôi tai Go sai cu câu lênh chương trinh cac dong bao đo Khai báo thiếu kiểu dữ Khai báo kiểu dữ liệu Khai báo đối số trong 2 liệu hoặc khai báo a[n] cho đối số, và khai báo hàm sai [m] a[][] Nhập sai giá trị cho Nhầm lẫn giữa hàng và Chỉ số đầu là hàng, chỉ 3 các phần tử của cột số sau là cột mảng BẢNG SAI HỎNG THƯỜNG GẶP 5. Thực hành Giao bai tâp cho sinh viên. Trang 84 Sinh viên thực hành theo nhóm và theo trình tự các bước, thực hiện công việc ghi trong sô thực hành. Bài 1: Viết chương trình nhập và hiển thị mảng 2 chiều a[n][m] từ bàn phím? Bài 2: Viết chương trình tính tổng 2 ma trận cùng kích thước? Bài 3: Tính tổng đường chéo của một ma trận? Bài 4: Viết hàm tìm giá trị lớn nhất trong 2 số? TH BÀI 6: MẢNG VÀ XỬ LÝ XÂU KÝ TỰ MỤC TIÊU CỦA BÀI: Sau khi học xong bài này người học có khả năng: Kiến thức: Trình bày được khái niệm về xâu ký tự. Kĩ năng - So sánh được xâu ký tự và mảng ký tự; - Viết chương trình xử lý ký tự và xâu ký tự. Thái độ: Vận dụng tích cực, linh hoạt các kiến thức đã học vào các bài học tiếp theo, áp dụng viết các chương trình cơ bản. Nội dung: 1. Thiết bị, dụng cụ, vật tư May tinh cai phân mêm Code Block 16.01 hoặc phần mềm Turbo C++ 3.0 Giây, but. 2. Trình tự thực hiện BẢNG TRÌNH TỰ THỰC HIỆN Các bước Dụng cụ, thiết Yêu cầu kỹ STT Thao tác thực hiện bị vật tư thuật, an toàn 1 Bươc 1: Tao Cach 1: File->New->emtyfile May tinh cai đăt Tao đươc 1file file mơi Cach 2: Ctrl+Shift+N phân mêm .C. codeblock Lưu file trong Trang 85 folder 2 Bước 2: Tìm Cach 1: Ve lưu đô sơ đô giai thuât Giây, but Giai thuât đê giải thuật của Cach 2: Biêu diên băng ngôn ngư đếm số lần bài toán đếm tư nhiên xuất hiện của 1 số lần xuất ký tự trong hiện của 1 ký xâu. tự trong xâu 3 Bươc 3: Viêt Soan thao chương trinh trên file May tinh cai đăt Hoan thanh 1 chương trinh vưa tao phân mêm chương trinh codeblock hoan chinh gôm đây đu cac phân. 4 Bươc 4: Chay Kick chon biêu tương Build and May tinh cai đăt Không bao lôi, chương trinh run phân mêm hiên thi man codeblock hinh kêt qua 5 Bươc 5: May tinh cai đăt Tim ra đung số Kiêm tra kêt phân mêm lần xuất hiện qua codeblock của 1 ký tự 3.An toàn lao động - Chọn nơi làm việc sạch sẽ, rộng rãi, thoáng mát; - Măc quân ao bao hô khi vao phong thưc hanh - Chu y an toan vê điên khi thưc hanh; - Kiểm tra cẩn thận trước khi cấp nguồn cho máy. 4. Thao tác mẫu Bươc 1: Tao file mơi Bươc 3: Viêt chương trinh Bươc 4: Chay chương trinh Bươc 5: Kiêm tra kêt qua 5. Thực hành Giao bai tâp cho sinh viên. Sinh viên thực hành theo nhóm và theo trình tự các bước, thực hiện công việc ghi trong sô thực hành. Bài 1: Nhập vào một xâu ký tự từ bàn phím, đếm số lần xuất hiện của ký tự ‘A’ trong xâu? Bài 2: Nhập 2 xâu ký tự từ bàn phím, so sánh độ dài của 2 xâu? Bài 3: Nhập 2 xâu ký tự từ bàn phím, nối xâu thứ nhất vào xâu thứ 2? BẢNG SAI HỎNG THƯỜNG GẶP STT Sai lầm Nguyên nhân Biện pháp phòng tránh Chương trinh bao lôi, Kiêm tra lôi trươc khi Thiêu câu lênh, 1 không chay đươc chay, tim va sưa lôi tai Go sai cu câu lênh chương trinh cac dong bao đo Trang 86 Ít nhất 1 trong 2 hệ số a,b 2 Tim sai nghiêm Để hệ số kiểu nguyên ép kiểu về kiểu số thực Chon biêu tương Run Trinh biên dich chưa câp Lưu chương trinh trươc 3 khi chưa lưu chương nhât thay đôi khi chay trinh Trang 87 BÀI TẬP TỔNG HỢP MỤC TIÊU CỦA BÀI: Sau khi học xong bài này người học có khả năng: Kiến thức: - Trình bày được các kiến thức cơ bản về ngôn ngữ lập trình C; - Nêu được các bước để giải quyết bài toán; - Mô tả được các thành phần của chương trình C. Kĩ năng: - Sử dụng được các câu lệnh cơ bản để giải quyết các bài toán; - Sửa lỗi khi các chương trình gặp lỗi. Thái độ - Vận dụng tích cực, linh hoạt các kiến thức đã học vào các bài học tiếp theo, áp dụng viết các chương trình cơ bản; - Đảm bảo an toàn cho người và thiết bị trong quá trình thực hành. Nội dung: 1. Thiết bị, dụng cụ, vật tư May tinh cai phân mêm Code Block 16.01 hoặc phần mềm Turbo C++ 3.0 Giây, but. Trang 88 2. Trình tự thực hiện BẢNG TRÌNH TỰ THỰC HIỆN Các bước Dụng cụ, thiết Yêu cầu kỹ STT Thao tác thực hiện bị vật tư thuật, an toàn 1 Bươc 1: Tao Cach 1: File->New->emtyfile May tinh cai đăt Tao đươc 1file file mơi Cach 2: Ctrl+Shift+N phân mêm .C. codeblock Lưu file trong folder 2 Bước 2: Tìm Cach 1: Ve lưu đô sơ đô giai thuât Giây, but Giai thuât đê giải thuật của Cach 2: Biêu diên băng ngôn ngư kiểm tra một bài toán viết tư nhiên số nguyên tố. hàm kiểm tra số nguyên tố, hàm nhập và hiển thị mảng n số nguyên. 3 Bươc 3: Viêt Soan thao chương trinh trên file May tinh cai đăt Hoan thanh 1 chương trinh vưa tao phân mêm chương trinh codeblock hoan chinh gôm đây đu cac phân. 4 Bươc 4: Chay Kick chon biêu tương Build and May tinh cai đăt Không bao lôi, chương trinh run phân mêm hiên thi man codeblock hinh kêt qua 5 Bươc 5: May tinh cai đăt Hiển thị ra các Kiêm tra kêt phân mêm số nguyên tố qua codeblock 3.An toàn lao động - Chọn nơi làm việc sạch sẽ, rộng rãi, thoáng mát; - Măc quân ao bao hô khi vao phong thưc hanh Trang 89 - Chu y an toan vê điên khi thưc hanh; - Kiểm tra cẩn thận trước khi cấp nguồn cho máy. 4. Thao tác mẫu Bươc 1: Tao file mơi Bươc 3: Viêt chương trinh Bươc 4: Chay chương trinh Bươc 5: Kiêm tra kêt qua BẢNG SAI HỎNG THƯỜNG GẶP STT Sai lầm Nguyên nhân Biện pháp phòng tránh Chương trinh bao lôi, Kiêm tra lôi trươc khi Thiêu câu lênh, 1 không chay đươc chay, tim va sưa lôi tai Go sai cu câu lênh chương trinh cac dong bao đo 2 Tim sai nghiêm Chon biêu tương Run 3 khi chưa lưu chương trinh Ít nhất 1 trong 2 hệ số a,b Để hệ số kiểu nguyên ép kiểu về kiểu số thực Trinh biên dich chưa câp Lưu chương trinh trươc nhât thay đôi khi chay 5. Thực hành Giao bai tâp cho sinh viên. Sinh viên thực hành theo nhóm và theo trình tự các bước, thực hiện công việc ghi trong sô thực hành. Bài 1: Nhập vào một xâu ký tự từ bàn phím, đếm số lần xuất hiện của ký tự ‘A’ trong xâu? Bài 2: Nhập 2 xâu ký tự từ bàn phím, so sánh độ dài của 2 xâu? Bài 3: Nhập 2 xâu ký tự từ bàn phím, nối xâu thứ nhất vào xâu thứ 2? Trang 90
File đính kèm:
- giao_trinh_lap_trinh_co_ban_ky_thuat_lap_rap_sua_chua_may_ti.pdf