Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận

I. Kế toán kết quả kinh doanh

1. Nội dung và phương pháp xác định kết quả kinh doanh

Kết quả kinh doanh là kết quả cuối cùng về các hoạt động của doanh nghiệp trong một kỳ

nhất định, là biểu hiện bằng tiền phần chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí của các hoạt

động kinh tế đã được thực hiện. Nếu doanh thu lớn hơn chi phí thì doanh nghiệp có lãi, nếu doanh

thu nhỏ hơn chi phí thì doanh nghiệp bị lỗ.

Trong doanh nghiệp, kết quả kinh doanh bao gồm:

Lợi nhuận hoạt động kinh doanh.

Doanh thu hoạt động tài chính là số tiền thu được từ các hoạt động đầu tư tài chính. Bao gồm:

- Lợi nhuận nhận được từ cơ sở liên doanh đồng kiểm soát, công ty liên kết

- Lãi trái phiếu, lãi về đầu tư mua bán chứng khoán

- Lãi cho thuê tài chính, hoạt động cho thuê TSCĐ dài hạn

- Lãi về đầu tư cho vay, lãi tiền gửi

- Lãi về bán ngoại tệ

- Lãi vốn do bán trả góp

- Khoản chiết khấu tín dụng do thanh toán sớm cho người bán

- Chênh lệch lãi chuyển nhượng vốn- Khoản lãi tỷ giá hối đoái trong kỳ; Khoản chênh lệch lãi tỷ giá ngoại tệ cuối kỳ .

Chi phí tài chính là các chi phí, các khoản lỗ liên quan đến hoạt động tài chính. Bao gồm:

- Chi phí liên quan đến hoạt động góp vốn vào cơ sở liên doanh đồng kiểm soát

- Số vốn không thu hồi được do cơ sở liên doanh đồng kiểm soát bị thua lỗ

- Chi phí trong quá trình cho thuê TSCĐ, khấu hao TSCĐ cho thuê

- Chi phí môi giới giao dịch trong quá trình bán chứng khoán

- Chi phí kinh doanh ngoại tệ, lỗ do mua bán ngoại tệ

- Các khoản chiết khấu tín dụng cho khách hàng

- Chi phí trả lãi tiền vay trong hạn mức không được vốn hoá

- Chi phí dự phòng giảm giá đầu tư tài chính

- Khoản lỗ tỷ giá hối đoái trong kỳ

- Khoản chênh lệch lỗ tỷ giá ngoại tệ cuối kỳ

 

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 1

Trang 1

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 2

Trang 2

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 3

Trang 3

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 4

Trang 4

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 5

Trang 5

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 6

Trang 6

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 7

Trang 7

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 8

Trang 8

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 9

Trang 9

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận trang 10

Trang 10

Tải về để xem bản đầy đủ

pdf 21 trang xuanhieu 4980
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận

Giáo trình Kế toán nguồn vốn - Chương VII: Kế toán kết quả kinh doanh - Phân phối lợi nhuận
ỏ hơn số được hoàn nhập trong năm, ghi: 
Nợ TK 8212 -Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại 
Có TK 243 -Tài sản thuế thu nhập hoãn lại 
2.3.3 KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
- Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn doanh thu doanh thu hµng b¸n tr¶ l¹i, gi¶m gi¸ hµng b¸n, 
CKTM....®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn , ghi: 
Nî TK 511, 512 
 Cã TK 531 - Doanh thu b¸n hµng tr¶ l¹i 
 Cã TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n 
 Cã TK 521 -ChiÕt khÊu th−¬ng m¹i 
- Cuèi kú tÝnh thuÕ GTGT ph¶i nép cña ho¹t ®éng b¸n hµng theo ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp, thuÕ 
xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép cña hµng b¸n, kÕ to¸n ghi : 
 Nî TK511 - Doanh thu vÒ b¸n hµng ho¸ vµ cung cÊp dÞch vô. 
 Cã TK 3331, 3332. 3333 
- Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô, ghi: 
Nî TK 511, 512 
Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
- Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n trong kú, kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
Cã TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n 
- Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh, kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 515 - Thu nhËp H§ tµi chÝnh 
Cã TK 911 - X¸c ®Þnh KQ kinh doanh 
- Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ tµi chÝnh , kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 911 - X¸c ®Þnh KQ kinh doanh 
Cã TK 635 - Chi phÝ tµi chÝnh 
- Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
Cã TK 641, 642 
- Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn thu nhËp kh¸c, kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 711- Thu nhËp kh¸c 
Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
- Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ kh¸c, kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
Cã TK 811 - Chi phÝ H§ kh¸c 
 - Cuối năm tài chính, kế toán kết chuyển chi phí thuế thu nhập hiện hành, ghi: 
+ Nếu TK 8211 có số phát sinh Nợ lớn hơn số phát sinh Có, thì số chênh lệch ghi: 
Nợ TK 911 -Xác định kết quả kinh doanh 
 Có TK 8211-Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành. 
+ Nếu TK 8211 có số phát sinh Nợ nhỏ hơn số phát sinh Có, thì số chênh lệch ghi: 
Nợ TK 8211-Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành 
 Có TK 911 -Xác định kết quả kinh doanh. 
- Cuối năm tài chính, kế toán kết chuyển chênh lệch giữa số phát sinh bên Có TK 8212 lớn hơn số phát 
sinh bên Nợ TK 8212 “Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại” phát sinh trong năm 
Nợ TK 8212 “Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại 
 Có TK 911 -Xác định kết quả kinh doanh. 
- Cuối năm tài chính, kế toán kết chuyển giữa số phát sinh bên Nợ TK 8212 lớn hơn số phát sinh bên 
Có TK 8212 “Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại” phát sinh trong năm 
Nợ TK 911 -Xác định kết quả kinh doanh 
 Có TK 8212 “Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại 
- Cuèi kú, kÕ to¸n x¸c ®Þnh lîi nhuËn sau thuÕ vµ ghi : 
 Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
Cã TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4212) 
- Cuèi kú, kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong kú cña c¸c ho¹t ®éng, nÕu lç kÕ to¸n ghi: 
 Nî TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi ( 4212) 
Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
II. KÕ to¸n ph©n phèi lîi nhuËn sau thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 
1. Néi dung - Nguyªn t¾c ph©n phèi lîi nhuËn sau thuÕ 
Ph©n phèi lîi nhuËn lµ viÖc ph©n chia kÕt qu¶ thu ®−îc sau mét thêi kú ho¹t ®éng cña 
doanh nghiÖp thµnh nh÷ng phÇn kh¸c nhau theo c¬ chÕ tµi chÝnh. Tuú theo c¬ chÕ tµi chÝnh tõng 
thêi kú vµ tuú theo tµi chÝnh tõng thµnh phÇn kinh tÕ, lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®−îc ph©n chia lµ 
kh¸c nhau. 
Theo chÕ ®é tµi chÝnh, lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®−îc ph©n phèi, sö dông nh− sau: 
1. Bï ®¾p c¸c kho¶n lç tõ n¨m tr−íc theo quy ®Þnh cña luËt thuÕ TNDN. 
2. Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cho Nhµ n−íc 
3. Bï ®¾p c¸c kho¶n lç tõ n¨m tr−íc ®· hÕt h¹n bï lç theo quy ®Þnh cña luËt thÕ TNDN. 
4. TrÝch lËp c¸c quü cña doanh nghiÖp theo quy ®Þnh 
5. Chia cæ tøc, chia l·i cho c¸c nhµ ®Çu t− gãp vèn.... 
Trong ®ã viÖc trÝch nép cho Nhµ n−íc, trÝch lËp tõng quü cô thÓ cña doanh nghiÖp, chia cæ 
tøc, chia l·i.... theo tû lÖ lµ bao nhiªu tuú thuéc vµo chÕ ®é tµi chÝnh vµ quy ®Þnh cña Héi ®ång qu¶n 
trÞ hoÆc Gi¸m ®èc C«ng ty quy ®Þnh cho tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. 
Theo nghÞ ®Þnh 199/2004/N§-CP ngμy 3-12-2004 cña ChÝnh phñ: 
 §iÒu 27 vÒ ph©n phèi lîi nhuËn: 
1. Lîi nhuËn thùc hiÖn cña C«ng ty sau khi bï ®¾p lç n¨m tr−íc theo quy ®Þnh cña LuËt thuÕ 
thu nhËp doanh nghiÖp vµ nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®−îc ph©n phèi nh− sau: 
a) Chia l·i cho c¸c thµnh viªn gãp vèn liªn kÕt theo quy ®Þnh cña hîp ®ång (nÕu cã); 
b) Bï ®¾p kho¶n lç cña c¸c n¨m tr−íc ®· hÕt thêi h¹n ®−îc trõ vµo lîi nhuËn tr−íc thuÕ; 
c) TrÝch 10% vµo quü dù phßng tµi chÝnh; khi sè d− quü b»ng 25% vèn ®iÒu lÖ th× kh«ng 
trÝch n÷a; 
d) TrÝch lËp c¸c quü ®Æc biÖt tõ lîi nhuËn sau thuÕ theo tû lÖ ®· ®−îc nhµ n−íc quy ®Þnh ®èi 
víi C«ng ty ®Æc thï mµ ph¸p luËt quy ®Þnh ph¶i trÝch lËp; 
®) Sè cßn l¹i sau khi lËp c¸c quü quy ®Þnh t¹i ®iÓm a, b, c, d kho¶n nµy ®−îc ph©n phèi theo 
tû lÖ gi÷a vèn nhµ n−íc ®Çu t− t¹i C«ng ty vµ vèn c«ng ty tù huy ®éng b×nh qu©n trong n¨m. 
Vèn do C«ng ty tù huy ®éng lµ sè tiÒn C«ng ty huy ®éng do ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu, 
vay cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong vµ ngoµi n−íc trªn c¬ së C«ng ty tù chÞu tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ 
c¶ gèc vµ l·i cho ng−êi cho vay theo cam kÕt, trõ c¸c kho¶n vay cã b¶o l·nh cña ChÝnh phñ, Bé Tµi 
chÝnh, c¸c kho¶n vay ®−îc hç trî l·i suÊt. 
2. PhÇn lîi nhuËn ®−îc chia theo vèn Nhµ n−íc ®Çu t− ®−îc dïng ®Ó t¸i ®Çu t− bæ sung vèn 
Nhµ n−íc t¹i C«ng ty Nhµ n−íc, ®¹i diÖn chñ së h÷u quyÕt ®Þnh ®iÒu ®éng vÒ quü tËp trung ®Ó ®Çu 
t− vµo c¸c C«ng ty kh¸c. Thñ t−íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp quü nµy. 
3. Lîi nhuËn ®−îc chia theo vèn tù huy ®éng ®−îc ph©n phèi nh− sau: 
a) TrÝch tèi thiÓu 30% vµo quü ®Çu t− ph¸t triÓn cña C«ng ty 
b) TrÝch tèi ®a 5% lËp quü th−ëng Ban qu¶n lý ®iÒu hµnh C«ng ty. Møc trÝch mét n¨m kh«ng 
v−ît qu¸ 500 triÖu ®ång (®èi víi C«ng ty cã Héi ®ång qu¶n trÞ), 200 triÖu ®ång (®èi víi C«ng ty 
kh«ng cã Héi ®ång qu¶n trÞ) víi ®iÒu kiÖn tû suÊt lîi nhuËn thùc hiÖn tr−íc thuÕ trªn vèn Nhµ n−íc 
t¹i C«ng ty ph¶i b»ng hoÆc lín h¬n tû suÊt lîi nhuËn kÕ ho¹ch; 
c) Sè lîi nhuËn cßn l¹i ®−îc ph©n phèi vµo quü khen th−ëng, phóc lîi cña C«ng ty. Møc 
trÝch vµo mçi quü do Héi ®ång qu¶n trÞ hoÆc Gi¸m ®èc C«ng ty kh«ng cã Héi ®ång qu¶n trÞ quyÕt 
®Þnh sau khi tham kh¶o ý kiÕn cña Ban ChÊp hµnh C«ng ®oµn C«ng ty. 
4. §¹i diÖn chñ së h÷u quyÕt ®Þnh tû lÖ trÝch cô thÓ vµo c¸c quü ®Çu t− ph¸t triÓn vµ quü 
khen th−ëng Ban qu¶n lý ®iÒu hµnh C«ng ty trªn c¬ së ®Ò nghÞ cña Héi ®ång qu¶n trÞ (®èi víi C«ng 
ty cã Héi ®ång qu¶n trÞ) hoÆc Gi¸m ®èc (®èi víi C«ng ty kh«ng cã Héi ®ång qu¶n trÞ). 
5. §èi víi nh÷ng C«ng ty Nhµ n−íc ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ®éc quyÒn ®−îc trÝch tèi ®a 
kh«ng qu¸ 3 th¸ng l−¬ng thùc hiÖn cho 2 quü khen th−ëng vµ phóc lîi. Sè lîi nhuËn cßn l¹i sau khi 
trÝch quü khen th−ëng, phóc lîi ®−îc bæ sung vµo quü ®Çu t− ph¸t triÓn cña C«ng ty. 
6. §èi víi C«ng ty ®Çu t− thµnh lËp míi trong 2 n¨m liÒn kÒ tõ khi cã l·i nÕu ph©n phèi lîi 
nhuËn nh− trªn mµ 2 quü khen th−ëng, phóc lîi kh«ng ®¹t 2 th¸ng l−¬ng thùc tÕ th× C«ng ty ®−îc 
gi¶m phÇn trÝch quü ®Çu t− ph¸t triÓn ®Ó ®¶m b¶o ®ñ 2 th¸ng l−¬ng cho 2 quü nµy. Møc gi¶m tèi ®a 
b»ng toµn bé sè trÝch quü ®Çu t− ph¸t triÓn trong kú ph©n phèi lîi nhuËn n¨m ®ã. 
7. §èi víi C«ng ty Nhµ n−íc ®−îc thiÕt kÕ vµ thùc tÕ th−êng xuyªn, æn ®Þnh cung cÊp s¶n 
phÈm, dÞch vô c«ng Ých do Nhµ n−íc ®Æt hµng hoÆc giao kÕ ho¹ch khi ph©n phèi lîi nhuËn nh− trªn 
mµ kh«ng ®ñ trÝch quü khen th−ëng vµ phóc lîi theo møc 2 th¸ng l−¬ng (Theo tiÒn l−¬ng thùc tÕ cña 
C«ng ty -Th«ng t− 33-2005/TT-BTC ngµy 29/4/2005), thùc hiÖn nh− sau: 
a) Tr−êng hîp l·i Ýt C«ng ty ®−îc gi¶m trÝch quü ®Çu t− ph¸t triÓn, gi¶m phÇn lîi nhuËn 
®−îc chia theo vèn Nhµ n−íc ®Ó cho ®ñ 2 th¸ng l−¬ng cho 2 quü. NÕu gi¶m toµn bé sè tiÒn trªn mµ 
vÉn ch−a ®ñ 2 th¸ng l−¬ng cho 2 quü th× sÏ ®−îc Nhµ n−íc trî cÊp cho ®ñ. 
b) Tr−êng hîp kh«ng cã l·i th× Nhµ n−íc sÏ trî cÊp ®ñ ®Ó trÝch lËp 2 quü khen th−ëng, phóc 
lîi b»ng 2 th¸ng l−¬ng. 
§iÒu 28. Môc ®Ých sö dông c¸c quü 
1. Quü dù phßng tµi chÝnh ®−îc dïng ®Ó: 
a) Bï ®¾p nh÷ng tæn thÊt, thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n, c«ng nî kh«ng ®ßi ®−îc x¶y ra trong qu¸ tr×nh 
kinh doanh; 
b) Bï ®¾p kho¶n lç cña C«ng ty theo quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång qu¶n trÞ hoÆc ®¹i diÖn chñ së 
h÷u. 
2. Quü ®Çu t− ph¸t triÓn ®−îc dïng ®Ó bæ sung vèn ®iÒu lÖ cho C«ng ty. 
3. Quü khen th−ëng ®−îc dïng ®Ó: 
a) Th−ëng cuèi n¨m hoÆc th−êng kú trªn c¬ së n¨ng suÊt lao ®éng vµ thµnh tÝch c«ng t¸c cña mçi 
c¸n bé, c«ng nh©n viªn trong C«ng ty Nhµ n−íc; 
b) Th−ëng ®ét xuÊt cho nh÷ng c¸ nh©n, tËp thÓ trong C«ng ty Nhµ n−íc; 
c) Th−ëng cho nh÷ng c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ ngoµi C«ng ty Nhµ n−íc cã ®ãng gãp nhiÒu cho ho¹t 
®éng kinh doanh, c«ng t¸c qu¶n lý cña C«ng ty. 
Møc th−ëng theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm a, b, c kho¶n do Tæng gi¸m ®èc hoÆc Gi¸m ®èc quyÕt 
®Þnh. Riªng ®iÓm a cÇn cã ý kiÕn cña C«ng ®oµn C«ng ty tr−íc khi quyÕt ®Þnh. 
4. Quü phóc lîi ®−îc dïng ®Ó: 
a) §Çu t− x©y dùng hoÆc söa ch÷a c¸c c«ng tr×nh phóc lîi cña C«ng ty; 
b) Chi cho c¸c ho¹t ®éng phóc lîi c«ng céng cña tËp thÓ c«ng nh©n viªn C«ng ty, phóc lîi 
x· héi; 
c) Gãp mét phÇn vèn ®Ó ®Çu t− x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phóc lîi chung trong ngµnh, hoÆc 
víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c theo hîp ®ång; 
d) Ngoµi ra cã thÓ sö dông mét phÇn quü phóc lîi ®Ó trî cÊp khã kh¨n ®ét xuÊt cho nh÷ng 
ng−êi lao ®éng kÓ c¶ nh÷ng tr−êng hîp vÒ h−u, vÒ mÊt søc, l©m vµo hoµn c¶nh khã kh¨n, kh«ng n¬i 
n−¬ng tùa, hoÆc lµm c«ng t¸c tõ thiÖn x· héi. 
ViÖc sö dông quü phóc lîi do Héi ®ång qu¶n trÞ hoÆc Gi¸m ®èc (®èi víi C«ng ty kh«ng cã 
Héi ®ång qu¶n trÞ) quyÕt ®Þnh sau khi tham kh¶o ý kiÕn cña C«ng ®oµn C«ng ty. 
5. Quü th−ëng Ban ®iÒu hµnh C«ng ty ®−îc sö dông ®Ó th−ëng cho Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban 
Gi¸m ®èc C«ng ty. Møc th−ëng do ®¹i diÖn chñ së h÷u quyÕt ®Þnh g¾n víi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh 
doanh cña C«ng ty, trªn c¬ së ®Ò nghÞ cña Chñ ®Þnh Héi ®ång qu¶n trÞ hoÆc Gi¸m ®èc C«ng ty (®èi 
víi C«ng ty kh«ng cã Héi ®ång qu¶n trÞ). 
6. ViÖc sö dông c¸c quü nãi trªn ph¶i thùc hiÖn c«ng khai theo quy chÕ c«ng khai tµi chÝnh, 
quy chÕ d©n chñ ë c¬ së vµ quy ®Þnh cña Nhµ n−íc. 
7. C«ng ty chØ ®−îc chi c¸c quü khen th−ëng, phóc lîi, quü th−ëng Ban qu¶n lý ®iÒu hµnh 
C«ng ty sau khi thanh to¸n ®ñ c¸c kho¶n nî vµ c¸c nghÜa vô tµi s¶n kh¸c ®Õn h¹n ph¶i tr¶. 
Lîi nhuËn cña DN chØ ®−îc x¸c ®Þnh chÝnh thøc khi quyÕt to¸n n¨m ®−îc duyÖt. Song ®Ó 
®¶m b¶o æn ®Þnh nguån thu cho ng©n s¸ch vµ ®¶m b¶o kÞp thêi viÖc chi tiªu c¸c quü doanh nghiÖp, 
lîi nhuËn cña doanh nghiÖp sÏ ®−îc t¹m ph©n phèi trong n¨m. ViÖc t¹m ph©n phèi trong n¨m dùa 
trªn nguyªn t¾c, chØ ®−îc ph©n phèi b»ng hoÆc nhá h¬n sè lîi nhuËn t¹m x¸c ®Þnh trong n¨m. Khi 
quyÕt to¸n n¨m ®−îc duyÖt sÏ tiÕn hµnh ph©n phèi chÝnh thøc cho c¸c môc ®Ých. 
 Nh− vËy viÖc ph©n phèi lîi nhuËn ®−îc thùc hiÖn theo 2 b−íc: 
B−íc 1 - T¹m ph©n phèi: §Þnh kú t¹m ph©n phèi theo kÕ ho¹ch 
B−íc 2 - Ph©n phèi chÝnh thøc: Khi b¸o c¸o quyÕt to¸n n¨m ®−îc x¸c ®Þnh vµ phª duyÖt 
2. Ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n ph©n phèi lîi nhuËn 
2.1. Chøng tõ ban ®Çu 
KÕ to¸n ph©n phèi lîi nhuËn chñ yÕu sö dông c¸c chøng tõ tù lËp nh− : 
- KÕ ho¹ch ph©n phèi lîi nhuËn 
- QuyÕt ®Þnh trÝch lËp vµ sö dông c¸c quü doanh nghiÖp 
- QuyÕt to¸n n¨m. Th«ng b¸o nép thuÕ cña c¬ quan thuÕ 
- C¸c chøng tõ thanh to¸n: PhiÕu chi, “B¸o Nî” cña Ng©n hµng... 
2.2. Tµi kho¶n sö dông 
KÕ to¸n ph©n phèi lîi nhuËn sö dông TK 421 “Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi ”. TK 421 dïng ®Ó 
ph¶n ¸nh lîi nhuËn vµ ph©n phèi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. 
Ngoµi ra cßn sö dông mét sè TK 333, 414, 415, 416, 441, 411... 
2.3. Tr×nh tù h¹ch to¸n 
- Cuèi kú kÕ to¸n x¸c ®Þnh lîi nhuËn sau thuÕ trong kú cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n ghi: 
NÕu l·i, kÕ to¸n kÕt chuyÓn: 
Nî TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
Cã TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4212) 
NÕu lç, kÕ to¸n kÕt chuyÓn: 
Nî TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4212) 
Cã TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 
• C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc nép lîi nhuËn lªn ®¬n vÞ chÝnh theo quy ®Þnh , kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 111, 112, 136 
Cã TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4212) 
• §Þnh kú x¸c ®Þnh sè cæ tøc chia cho c¸c cæ ®«ng, lîi nhuËn tr¶ cho c¸c nhµ ®Çu t− gãp vèn. Khi 
t¹m chia kÕ to¸n ghi : 
 Nî TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4212) 
Cã TK 111, 112, 338 
• §Þnh kú t¹m trÝch lËp c¸c quü doanh nghiÖp tõ lîi nhuËn sau thuÕ, kÕ to¸n ghi: 
 Nî TK 421 - lîi nhuËn ch−a ph©n phèi ( 4212) 
Cã TK 414 - Quü ®Çu t− ph¸t triÓn 
Cã TK 415 - Quü dù phßng tµi chÝnh 
Cã TK 431 - Quü khen th−ëng, phóc lîi 
 Cã TK 418 -C¸c quü kh¸c thuéc vèn chñ së h÷u 
• Cuèi n¨n kÕ to¸n, chuyÓn sè lîi nhuËn ch−a ph©n phèi n¨m nay thµnh sè lîi nhuËn ch−a ph©n 
phèi n¨m tr−íc, vµ ghi: 
Nî TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi n¨m nay (4212) 
Cã 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi n¨m tr−íc (4211) 
 204
NÕu sè t¹m ph©n phèi lîi nhuËn sau thuÕ trong n¨m nhá h¬n sè thùc tÕ ®−îc ph©n phèi 
theo duyÖt quyÕt to¸n, kÕ to¸n tiÕn hμnh ph©n phèi chÝnh thøc nh− sau: 
• X¸c ®Þnh sè cæ tøc chia thªm cho c¸c cæ ®«ng, lîi nhuËn tr¶ thªm cho c¸c nhµ ®Çu t− gãp vèn. 
Khi ph©n phèi bæ sung kÕ to¸n ghi : 
 Nî TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4211) 
Cã TK 111, 112, 338 
• NÕu ®−îc trÝch lËp thªm c¸c quü doanh nghiÖp ghi: 
Nî TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4211) 
Cã TK 414 - Quü ®Çu t− ph¸t triÓn 
Cã TK 415 - Quü dù phßng tµi chÝnh 
Cã TK 431 - Quü khen th−ëng, phóc lîi 
 Cã TK 418 -C¸c quü kh¸c thuéc vèn chñ së h÷u 
• Bæ sung nguån vèn kinh doanh , nguån vèn §TXDCB tõ phÇn lîi nhuËn ®Ó l¹i cho DN ghi: 
Nî TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4211) 
Cã TK 411 - Nguån vèn kinh doanh 
Cã TK 441 - Nguån vèn ®Çu t− XDCB 
• PhÇn lîi nhuËn ®−îc chia theo vèn Nhµ n−íc ®Çu t− ®−îc dïng ®Ó t¸i ®Çu t− bæ sung vèn Nhµ 
n−íc t¹i C«ng ty Nhµ n−íc,kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4211) 
Cã TK 411 - Nguån vèn kinh doanh 
• PhÇn lîi nhuËn ®−îc chia theo vèn Nhµ n−íc ®Çu t− ®−îc ®¹i diÖn chñ së h÷u quyÕt ®Þnh ®iÒu 
®éng vÒ quü tËp trung ®Ó ®Çu t− vµo c¸c C«ng ty kh¸c theo quyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng ChÝnh phñ 
thµnh lËp quü nµy, kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi (4211) 
Cã TK 111, 112 
 * NÕu sè t¹m ph©n phèi sau thuÕ trong n¨m lín h¬n sè thùc tÕ ®−îc ph©n phèi 
theo duyÖt quyÕt to¸n, kÕ to¸n tiÕn hμnh ph©n phèi chÝnh thøc nh− sau: 
• C¸c quü doanh nghiÖp ®· trÝch lËp lín hín sè ®−îc ph©n phèi, kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 414 - Quü ®Çu t− ph¸t triÓn 
Nî TK 415 - Quü dù phßng tµi chÝnh 
Nî TK 431 - Quü khen th−ëng, phóc lîi 
 Nî TK 418 -C¸c quü kh¸c thuéc vèn chñ së h÷u 
 Cã TK 4211 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 
• NÕu doanh nghiÖp kinh doanh thua lç. Khi xö lý sè lç, kÕ to¸n ghi : 
Dïng quü dù phßng tµi chÝnh ®Ó bï lç, kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 415 - Quü dù phßng tµi chÝnh 
Cã TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 
CÊp trªn cÊp bï lç, kÕ to¸n ghi: 
Nî TK 111, 112, 136 
Cã TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 
C¸c nhµ ®Çu t− gãp vèn ph¶i bï lç, kÕ to¸n ghi : 
Nî TK 111, 112 , 411 
Cã TK 421 - Lîi nhuËn ch−a ph©n phèi 

File đính kèm:

  • pdfgiao_trinh_ke_toan_nguon_von_chuong_vii_ke_toan_ket_qua_kinh.pdf