Giải pháp phát triển du lịch biển ở huyện đảo Phú Quốc

mắm tốt nhất và trên đảo có các trại nuôi trai lấy ngọc, sản xuất tiêu nổi tiếng. Bên 
cạnh khu rừng nguyên sinh, Phú Quốc là cụm đảo khá lớn, có thổ nhưỡng phì nhiêu, 
nguồn nước ngọt dồi dào và các bãi tắm đẹp. Đó là những điều kiện để Phú Quốc trở 
thành một khu quy hoạch phát triển tổng thể du lịch của Việt Nam, đặc biệt là du lịch 
biển. 
Tiềm năng ưu đãi mà thiên nhiên đã ban tặng cho hòn đảo này nên được khai 
thác một cách có hiệu quả và hợp lí nhằm phát triển du lịch nói chung và du lịch biển 
nói riêng, cần phải nhận thấy rõ các tiềm năng sẵn có và định hướng phát triển trong 
tương lai để đưa Phú Quốc trở thành một trung tâm du lịch biển nổi tiếng không chỉ 
đối với Việt Nam mà còn trên thế giới. 
 2. Tiềm năng phát triển du lịch biển ở Phú Quốc 
 Phú Quốc được mệnh đanh là xứ sở của 99 ngọn núi, với địa hình khá phức tạp, 
bị chia cắt mạnh bởi sông suối và đồi núi, độ cao thấp dần theo hướng từ Bắc xuống 
Nam, từ Đông sang Tây. Các dãy núi thấp dần ra phía biển hình thành các bãi biển, 
xen kẽ là những đồng bằng hẹp, những bãi cát trắng trải dài như bãi Trường, bãi Dài, 
bãi Dương Đông,các chân núi nhô ra bờ biển tạo thành mũi Gành Dầu, mũi Trâu 
Nằm, mũi Đá Bạc,Với địa hình đứt gãy, Phú Quốc có những khe suối, thác nước 
 81 
đẹp như suối Tranh, suối Đá Bàn, suối Tiên,Tất cả tạo cho Phú Quốc có cảnh quan 
đa dạng và phong phú là tiềm năng lớn để phát triển các loại hình du lịch, đặc biệt là 
du lịch biển. 
 Nằm lọt sâu trong vịnh Thái Lan, xung quanh được biển bao bọc, Phú Quốc có 
khí hậu mang tính chất gió mùa điển hình, nóng ẩm quanh năm, ít biến động thất 
thường. Do tác động của biển, thời tiết ở đây luôn mát mẻ. Nhìn chung, mùa khô là 
mùa du lịch ở Phú Quốc, du khách đến với Phú Quốc vì thời gian này vì đây là thời 
điểm có thể tham gia nhiều hoạt động du lịch biển ngoài trời như: lướt sóng, thuyền 
buồm, lặn biển, tắm biển, tắm nắng, nhảy dù,Hệ sinh thái của Phú Quốc khá đa dạng 
và phong phú, tập trung chủ yếu trong các vườn quốc gia, khu dự trữ sinh quyển trên 
đảo. Nơi đây có rất nhiều giống cây đặc chủng như: kiền kiền, ổi rừng, sơn huyết,; 
các loại động vật quý như: cu li lợn, khỉ đuôi dài, sóc đỏ, trăn gấm, kỳ đà vằn, kỳ đà 
hoa, đồi mồi, chìa vôi vàng,Cùng với hệ sinh thái trên cạn, hệ sinh thái dưới biển 
cũng giàu có về trữ lượng và thành phần loài. 
Khu bảo tồn biển Phú Quốc gồm khu phía Đông Bắc, Đông Nam đảo Phú Quốc 
và khu phía Nam quần đảo An Thới. Diện tích mặt nước của khu bảo tồn biển là 
26.863,17 ha, trong đó vùng bảo vệ nghiêm ngặt 2.952,45 ha, vùng phục hồi sinh thái 
rộng 13.592,95 ha, vùng phát triển 10.317,77 ha [1]. Vùng thảm cỏ biển rộng lớn, phía 
Nam là quần đảo An Thới đây là khu vực có những rạn san hô lớn sinh sống, các rạn 
san hô ở đây là nơi cư trú và cung cấp nguồn thức ăn dồi dào cho các loài cá sống ở 
rạn, nơi đây có tới 152 loài cá thuộc 71 giống và 31 họ, trong đó các họ có giá trị kinh 
tế cao như cá mú 13 loài, cá mó 11 loài, cá dìa 8 loài, 7 loài cá hồng, 8 loài cá đổng. 
Tảo biển có 98 loài thuộc 51 giống. Động vật thân mềm có 132 loài thuộc ba giống 
của 35 họ thân mềm sinh sống trong rạn san hô, phổ biến nhất là ốc đụn, ngọc trai, trai 
tai tượng vảy. Da gai có 32 loài thuộc 23 giống của 15 họ da gai, trong đó hải sâm là 
phong phú nhất. Đặc biệt tại vùng biển này ghi nhận có sự xuất hiện của những loài 
nằm trong danh mục bị đe dọa tuyệt chủng như: Dugong (Bò biển), Rùa biển, Ca 
heo, [1]. 
Ngoài hệ động vật hệ thực vật ở đây rất phong phú hiện đảo có 9 loài cỏ biển 
sinh sống, phân bố ở phía Đông đảo và một ít ở Bắc và nam đảo với tổng diện tích 
10.600 ha. Với sự đa dạng hệ sinh thái động, thực vật sống trong vùng thảm cỏ biển là 
điều kiện thuận lợi cho tổ chức các hoạt động du lịch biển như: tham quan, lặn biển 
ngắm san hô, thảm cỏ, 
 3. Thực trạng phát triển du lịch ở huyện đảo Phú Quốc 
Về loại hình: Phú Quốc mới thực sự quan tâm, đầu tư phát triển du lịch vào 
những năm cuối thế kỷ XX, song cũng đã hình thành được một số loại hình du lịch 
biển như: du lịch tắm biển, du lịch thể thao biển, du lịch biển kết hợp nghiên cứu, 
khám phá Trong đó, có một số loại hình du lịch mới đưa vào khai thác nhưng đã 
khẳng định ưu thế vượt trội của mình so với các điểm du lịch khác. Các công ty lữ 
hành đã có những chiến lược khai thác các loại hình du lịch vốn có, mở rộng thêm các 
loại hình mới nhằm tạo thêm nhiều điểm du lịch, tuyến du lịch. Song hiệu qua mang 
lại chưa cao, chưa tương xứng với tiềm năng. Vì vậy, đi đôi với đầu tư nâng cấp xây 
 82 
dựng cơ sở hạ tầng khai thác tuyến điểm là công tác quảng bá trong và ngoài nước. So 
sánh giữa tiềm năng và thực trạng khai thác các loại hình du lịch hiện nay, thiết nghĩ 
du lịch Phú Quốc không chỉ mở rộng thêm một số loại hình du lịch mới như du lịch 
tham quan thắng cảnh, du lịch hội nghị, hội thảo kết hợp với du lịch biển hoặc nghĩ 
dưỡng, du lịch tàu biển,mà cần đầu tư nâng cấp các loại hình vốn có, đi vào chiều 
sâu khai thác các loại hình du lịch lặn ngắm san hô, du lịch thám hiểm các đảo ven 
biển, du lịch nghỉ dưỡng chất lượng cao. Tất cả các loại hình trên sẽ góp phần tạo nên 
sự đa dạng các sản phẩm du lịch biển, thúc đẩy du lịch phát triển, đưa Phú Quốc trở 
thành điểm đến hấp dẫn trong thế kỷ XXI. 
Chất lượng phục vụ du lịch biển: Du lịch Phú Quốc đang tiến đến phát triển theo 
chiều sâu. Các loại hình du lịch đa dạng và phong phú hơn, quy cách phục vụ ngày 
càng mang tính chuyên nghiệp, từng bước đáp ứng được nhu cầu về điểm đến, hành 
trình chuyến đi và chất lượng phục vụ ăn, ngủ cũng như các dịch vụ khác. Tuy nhiên, 
một vài loại hình du lịch chưa khai thác theo chiều sâu như loại hình du lịch lặn biển 
(chưa tổ chức rộng rãi được cho tất cả các đối tượng có nhu cầu); chất lượng môi 
trường sinh thái biển đang bị ảnh hưởng bởi sự tác động của hoạt động du lịch; cơ sở 
lưu trú chưa đồng bộ và thường rơi vào “cháy phòng” vào mùa du lịch. 
 4. Giải pháp phát triển du lịch biển ở huyện đảo Phú Quốc. 
 4.1. Giải pháp về quy hoạch du lịch biển 
Huyện cần xây dựng quy hoạch chi tiết, cụ thể để phát triển du lịch biển ở các 
điểm du lịch, bờ biển, bãi biển ven đảo,làm cơ sở cho các dự án đầu tư, thu hút đầu 
tư du lịch biển trong và ngoài nước. Đảm bảo phát triển bền vững cho các khu du lịch 
đó. Quy hoạch du lịch biển bao gồm: Việc khoanh vùng sử dụng đất thích hợp, đánh 
giá tác động đến môi trường, việc chỉ định các vùng dành cho du lịch biển, đồng thời 
soạn thảo một số quy tắc cho du lịch biển. Những địa điểm được chỉ định dành cho 
phát triển du lịch biển đòi hỏi phải có kế hoạch quản lí và có sự tham gia của cộng 
đồng trong việc phát triển các kế hoạch. Cần liên kết với các nhà khoa học, các nhà 
môi trường học trong việc bảo tồn và phát triển bền vững. 
Quy hoạch xong, cần công khai các quy hoạch. Tổ chức giải đáp thông tin, tuyên 
truyền nâng cao nhận thức và ý nghĩa của dự án để người dân biết, thực hiện và tham 
gia quản lý. Tập trung đầu tư vốn ngân sách Nhà nước theo hướng đồng bộ, có trọng 
tâm, trọng điểm làm cơ sở kích thích phát triển du lịch. Tiếp tục hoàn chỉnh cơ chế 
quản lý đầu tư, tạo môi trường thông thoáng về đầu tư phát triển du lịch, đơn giản hóa 
các thủ tục hành chính và phát triển dịch vụ hỗ trợ để thu hút các nhà đầu tư. 
 4.2. Giải pháp phát triển kết cấu hạ tầng và cơ sở vật chất – kỹ thuật 
 Để phát triển du lịch Phú Quốc nói chung và du lịch biển nói riêng, giải pháp xây 
dựng kết cấu hạ tầng, vật chất kỹ thuật cho du lịch là một đòn bẩy rất lớn cho các nhà 
đầu tư, các doanh nghiệp du lịch trong phát triển đảo. Lập quy hoạch chi tiết các hạng 
mục hạ tầng giao thông, điện, nước, xử lí chất thải, bưu chính viễn thông; tranh thủ 
nguồn vốn trong nước, vốn vay, nguồn vốn các tổ chức, kêu gọi đầu tư hạ tầng cơ sở 
đẩy nhanh tiến độ xây dựng, có như thế mới làm nền tảng bệ phóng cho du lịch. 
 Đối với hạ tầng giao thông: Quy hoạch, xây dựng nhanh chóng tuyến đường trục 
 83 
chính Bắc – Nam đảo, tuyến đường ven biển vòng quanh đảo, các tuyến đường chính 
xương cá nối đường trục chính xuống các bãi biển, các điểm du lịch, khu du lịch để tạo 
điều kiện du lịch phát triển. Xây dựng hoàn chỉnh sân bay quốc tế, nâng cấp, xây dựng 
mới các bãi đổ xe, cảng biển du lịch có trọng tải lớn để có thể tiếp nhận khách nội địa, 
quốc tế lớn trong thời gian tới [4]. 
Viễn thông: Đảm bảo xây dựng hệ thống viễn thông, thông tin liên lạc đạt tiêu 
chuẩn quốc tế và tới các điểm, khu du lịch. Đầu tư nâng cấp phát triển hệ thống hạ 
tầng xã hội về văn hóa, y tế, giáo dục như các cơ sở khám chữa bệnh, chăm sóc sức 
khỏe và cơ sở giáo dục đào tạo đủ điều kiện tiện nghi phục vụ khách du lịch. 
Quy hoạch, đầu tư, nâng cấp xây dựng các cơ sở lưu trú phù hợp với du lịch biển. 
Đa dạng hóa các loại hình dịch vụ nhà hàng, bar, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, làm đẹp 
và dịch vụ khác theo tiêu chuẩn với chất lượng phục vụ cao. Đẩy mạnh việc quản lí hệ 
thống nhà hàng, kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm, đảm bảo trình độ nghiệp vụ phục 
vụ, Xây dựng hệ thống dịch vụ thông tin, hướng dẫn du lịch, quy định bảo tồn đối 
với các khu du lịch biển có nhiều hệ sinh thái đa dạng. 
 4.3. Giải pháp đẩy mạnh các hoạt động tiếp thị, quảng bá du lịch biển 
Quảng bá, xúc tiến du lịch biển để nâng cao hình ảnh đảo ngọc trong mắt bạn bè 
trong nước và quốc tế, để nhiều du khách biết đến Phú Quốc sẽ thu hút du khách đông 
hơn, tăng thêm doanh thu du lịch và hiệu quả khai thác các điểm, cụm, tuyến du lịch. 
Xây dựng chiến lược quảng bá và xúc tiến du lịch, xây dựng các websile để giới thiệu 
hình ảnh Phú Quốc với cả thế giới. Thành lập mạng lưới chi nhánh, văn phòng đại diện 
về du lịch Phú Quốc tại các tỉnh thành, đặc biệt các vùng du lịch trọng điểm của quốc 
gia và các điểm đến khác với nhiệm vụ quảng bá thương hiệu, mở rộng thị trường, 
maketting điểm đến. Thường xuyên duy trì các hoạt động văn hóa, lễ hội, bảo tồn và 
giữ gìn những giá trị nguyên bản, tránh làm mai một và thay đổi tập tục văn hoá của 
cư dân bản địa và làm mất đi tính hấp dẫn của sản phẩm du lịch. Xây dựng các sản 
phẩm du lịch cao cấp có giá trị về mặt thương mại như ngọc trai, các sản phẩm thủ 
công mĩ nghệ gắn với biển [3]. 
 4.4. Giải pháp phát triển nguồn nhân lực phục vụ du lịch biển 
Rà soát, thống kê trình độ chuyên môn nghiệp vụ của nguồn lao động du lịch để 
có hướng đào tạo, bồi dưỡng thêm chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng nhu cầu phát triển 
thời gian tới. Cần xây dựng và có kế hoạch triển khai cụ thể chiến lược đào tạo phát 
triển nguồn nhân lực nhằm đáp ứng những yêu cầu của ngành trong hiện tại và tương 
lai về cơ cấu, chất lượng và số lượng. Từng bước chuyên nghiệp hoá đội ngũ cán bộ 
quản lí và các nhân viên phục vụ, đảm bảo trình độ và số lượng lao động cho mỗi điểm 
du lịch. Ưu tiên đào tạo những lao động địa phương thành những hướng dẫn viên du 
lịch biển chuyên nghiệp. Thường xuyên mở các lớp tập huấn ngắn hạn về nghiệp vụ du 
lịch, cho đội ngũ cán bộ và nhân viên phục vụ nhằm từng bước nâng cao tay nghề cho 
lao động trong hoạt động du lịch tại địa phương. 
 4.5. Giải pháp về cơ chế chính sách cho du lịch biển 
 Áp dụng chính sách ưu đãi đầu tư vào du lịch biển bằng nhiều hình thức như: hỗ 
trợ vay vốn, giảm tỉ lệ lãi suất, hỗ trợ tiếp thị quảng bá, hỗ trợ trong công tác di dời 
 84 
giải phóng mặt bằng, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ điều tra quan trắc môi 
trường,.... Quản lý nghiêm ngặt công tác quy hoạch xây dựng, thiết kế kiến trúc và thi 
công hạng mục công trình. Ban hành các tiêu chuẩn, các nguyên tắc hoạt động du lịch, 
đặc biệt là du lịch biển để đảm bảo duy trì và nâng cao chất lượng chung của môi 
trường. Xử lý chất thải và xây dựng các tiện ích dân sinh. Ban hành tiêu chí phân loại 
và bình chọn giấy chứng nhận chất lượng cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh 
vực kinh doanh du lịch biển có chất lượng cao. 
 4.6. Giải pháp tăng cường giáo dục, bảo vệ môi trường và hệ sinh thái 
Môi trường sinh thái biển chính là không gian cho phát triển du lịch biển. Bảo vệ 
môi trường và hệ sinh thái chính là giải pháp tất yếu để hướng tới sự phát triển du lịch 
biển lâu dài. Để thực hiện tốt công tác này đòi hỏi phải có sự phối hợp đồng bộ của các 
nhà quản lý, nhà đầu tư, cộng đồng địa phương và cả khách du lịch. 
Thường xuyên lập báo cáo đánh giá tác động môi trường của tất cả các dự án 
triển khai trong khu vực quy hoạch phát triển du lịch biển của huyện. Thành lập đội 
chuyên trách môi trường để làm nhiệm vụ thu gom rác thải tại các khu du lịch biển. 
Trong khi chưa xây dựng được hệ thống xử lý nước thải tập trung, các dự án đầu tư 
phát triển du lịch phải thiết kế xây dựng hệ thống thu gom xử lý nước thải nội bộ đảm 
bảo nước sau khi thải ra môi trường phải đạt chất lượng theo quy định của tiêu chuẩn 
nước thải. Tuyên truyền rộng rãi cho mọi tầng lớp xã hội về công tác bảo vệ môi 
trường khi tham gia hoạt động du lịch biển thông qua các sơ đồ, bảng vẽ, tờ rơi, thông 
tin trên phương tiện thông tin đại chúng. Quy định những đóng góp cụ thể về tài chính, 
giáo dục, xử lý môi trường. Tổ chức phân loại rác thải và tiến hành thu gom rác thải 
theo đúng quy định; xử lý nước thải nhằm tiết kiệm nước và không gây ô nhiễm môi 
trường. Tạo điều kiện cho khách du lịch tham gia vào những hoạt động bảo tồn môi 
trường với người dân địa phương. 
Gần đây một phong trào “hot” của giới trẻ đã được du nhập vào Việt Nam là thử 
thách dọn sạch rác ở một khu vực đang thu hút rất nhiều người trẻ tham gia. Việc làm 
này cần được tuyên truyền và nhân rộng để mọi người thấy được việc dọn rác mang lại 
rất nhiều lợi ích, vừa làm sạch môi trường, vừa nâng cao ý thức người dân và tạo ra 
được một khoảng đất trống phục vụ việc vui chơi, giải trí cho mọi người. 
 5. Kết luận 
 Du lịch biển là loại hình được nhiều quốc gia tiếp giáp biển, có nhiều đảo và 
quẩn đảo chú ý phát triển hiện nay, đó cũng là mục tiêu “đáp ứng được các nhu cầu 
hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng của nhu cầu du lịch tương lai”. 
Phú Quốc có tiềm năng lớn để phát triển loại hình du lịch biển. Tuy nhiên, so với tiềm 
năng và những thuận lợi có được thì du lịch và du lịch biển Phú Quốc phát triển chưa 
tương xứng với tiềm năng, vì vậy để khai thác tiềm năng du lịch biển có hiệu quả cần 
có những biện pháp, chính sách để đầu tư phát triển có hiệu quả. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
 [1]. Bùi Thị Hải Yến - Phạm Hồng Long (2011), Tài nguyên du lịch, Nxb. Giáo 
dục Việt Nam. 
 85 
 [2]. Phạm Hoàng Hộ (1985), Thực vật ở đảo Phú Quốc, Nxb. Tp. Hồ Chí Minh. 
 [3]. Quyết định phê duyệt của TTg chính phủ, (số 2474/QĐ-TTg ngày 
30/12/2011), Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 
2030,  [truy cập ngày: 03/01/2019]. 
 [4]. Quyết định 14/2006/QĐ–TTg của Thủ tướng chính phủ ngày 04/01/2004, 
“Quy hoạch phát triển giao thông bền vững đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang giai đoạn 
đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020,  [truy 
cập ngày: 03/01/2019]. 
 [5].