Đề cương ôn tập kiểm tra học kỳ II môn Ngữ văn Lớp 11 - Năm học 2020-2021 - Trường THPT Thái Phiên

ây cũng là trách nhiệm của một người 
cộng sản. 
-> Nhà thơ tự đặt mình giữa cuộc đời và môi trường rộng lớn của quần chúng lao 
khổ. Tình cảm giai cấp, sự quan tâm đặc biệt đến quần chúng lao khổ . 
c. Khổ 3: Lẽ sống mới. 
- Cấu trúc câu khẳng định+ Điệp từ “ là” cùng với các từ : con , anh , em -> tình cảm gia 
đình đằm ấm mà tác giả là 1 thành viên . 
- Tác giả đặc biệt quan tâm tới những “ kiếp phôi pha” , những em nhỏ không áo cơm . 
-> Lòng cĕm giận trước bao bất công, ngang trái của xã hội cũ, Tố Hữu sẽ hĕng say hoạt 
động Cách Mạng. 
- Hình ảnh tươi sáng, giàu ý nghĩa tượng trưng; ngôn ngữ gợi cảm, giàu nhạc điệu, 
giọng thơ sảng khoái, nhịp điệu hĕm hở, 
Từ ấy là tuyên ngôn về lẽ sống của người chiến sĩ cách mạng, đồng thời cũng là 
tuyên ngôn nghệ thuật của một nhà thơ cách mạng, có ý nghĩa mở đầu, định hướng 
cho toàn bộ quá trình sáng tác của TH sau này. 
2. Nghệ thuật 
 - Vận dụng thành công thể thơ mới để chuyển tải nội dung cách mạng. 
 - Nhiều đặc sắc trong việc dùng các biện pháp nghệ thuật tu từ, hình ảnh, ngôn ngữ, 
nhịp điệu... 
3. Ý nghĩa vĕn bản 
 Bài thơ là tiếng nói say mê, hĕm hở của một thanh niên yêu nước khi giác ngộ CM, 
thể hiện nhận thức đúng đắn về mối quan hệ giữa cá nhân và giai cấp, về nhiệm vụ 
thiêng liêng của người chiến sĩ CM. 
C. ĐỀ MINH HỌA 
ĐỀ 1: 
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
TRƯỜNG THPT THÁI PHIÊN 
ĐỀ MINH HỌA 
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ II NĔM HỌC 2020 - 2021 
Môn: Ngữ vĕn, lớp 11 
Thời gian làm bài: 90 phút, không tính thời gian phát đề. 
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) 
Đọc đoạn trích: 
 ...Khi nhìn cuộc đời với ánh mắt tiêu cực, người ta sẽ luôn thấy hoài nghi, lo âu, sợ 
hãi. Lúc đó, người ta sẽ không làm việc tốt hơn, ít yêu thương hơn, ít cống hiến hơn; sẽ 
đánh mất tiềm nĕng và sự tốt đẹp trong bản thân họ. Sự quá tải thông tin tiêu cực sẽ làm 
mất niềm tin, không mang lại cho xã hội sự an toàn hơn và không giúp cho cuộc sống tốt 
đẹp hơn. 
 ...Khi gửi niềm tin yêu vào con người, nếu ta là một người sống hết mình vì mọi 
người, luôn tin tưởng, sẵn sàng bao dung và tha thứ thì ta sẽ có niềm tin và sẽ sống có ý 
nghĩa hơn. 
 Chúng ta không nên chỉ nhìn vào những mặt trái của cuộc sống rồi vội đánh mất 
niềm tin vào bản thân, vào thế giới xung quanh. Trách nhiệm tìm lại niềm tin vào cuộc 
sống phải là tự thân mỗi người. Hãy tự vấn ta đã và sẽ làm gì cho cuộc đời này, cho xã 
hội này ngày càng đáng sống hơn. Đừng nghĩ là xã hội vô cảm và dần thiếu vắng người 
tốt. Lòng tốt vẫn quanh đây. Chúng ta không sợ người xấu mà chỉ sợ người tốt không 
làm gì. 
(Trích Đừng đánh mất niềm tin, Diệp Vĕn Sơn, báo Người lao động, số 30/8/2015) 
Thực hiện các yêu cầu sau: 
Câu 1. Nêu phương thức biểu đạt chính của vĕn bản trên. (0.75 điểm) 
Câu 2. Theo tác giả, những nguyên nhân nào khiến con người mất niềm tin? (0.75 điểm) 
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về quan điểm: "Trách nhiệm tìm lại niềm tin vào cuộc 
sống phải là tự thân mỗi người"? (1.0 điểm) 
Câu 4. Anh/Chị hãy rút ra thông điệp của đoạn trích trên. (0.5 điểm) 
II. PHẦN LÀM VĔN (7,0 điểm) 
Câu 1 (2,0 điểm) 
 Hãy viết một đoạn vĕn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý 
nghĩa của niềm tin trong cuộc sống. 
Câu 2 (5,0 điểm) 
 Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau: 
 Ta muốn ôm 
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn; 
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn, 
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu, 
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều 
Và non nước, và cây, và cỏ rạng, 
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng, 
Cho no nê thanh sắc của thời tươi; 
- Hỡi Xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi! 
(Vội Vàng, Xuân Diệu, Ngữ vĕn 11, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr.21) 
-----------------------HẾT----------------------- 
Giám thị coi kiểm tra không giải thích gì thêm. 
ĐỀ 2: 
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) 
Đọc đoạn trích: 
Mất hàng triệu nĕm mới định hình những nếp nhĕn ngôn ngữ trong não bộ, khó khĕn 
lắm con người mới có tiếng nói. Không có tiếng nước bạn dở, tiếng nước tôi hay. Không có 
tiếng làng tôi nhẹ nhàng, làng bạn nặng trịch. Ý thức kì thị đó có thể lưu giữ được "bản sắc" 
vĕn hóa làng xã nhưng nghèo tính tiến hóa biết bao. Tiếng nói của nước nào cũng đáng kính 
trọng, bởi tiếng nói suy cho cùng là di sản từ tổ tiên loài người sinh học có chung một nguồn 
cội, chung một cây tiến hóa. Một loại di sản đặc biệt. Bởi nó không chỉ nằm trong kí ức mà nối 
dài trong hiện tại và bắc cầu đến tương lai. Người ta thường dùng di sản vào những mục đích 
tốt đẹp. Tiếng nói cũng vậy. Xin em đừng lộng ngữ tà ngôn. Biết dành những lời yêu thương 
cho cha mẹ. Dành những lời tốt đẹp, trung thực cho bạn bè. Tuổi hoa chỉ nói những lời "hoa 
cười, ngọc thốt đoan trang". 
Và muôn đời, lời nói thành thực vẫn là lời hay nhất. Bởi mất đi sự chân thực, mất đi 
trách nhiệm trong lời nói, con người sẽ tuột dốc lỗi lầm. 
 (Trích Lắng nghe lời thì thầm của trái tim, Nhiều tác giả, NXB Vĕn hóa – Vĕn nghệ TP. HCM, 2015, tr.33) 
Thực hiện các yêu cầu: 
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của vĕn bản. (0,75 điểm) 
Câu 2. Trong đoạn trích, tác giả cho rằng ý thức kì thị về tiếng nói thì thể hiện điều gì? (0,75 
điểm) 
Câu 3. Anh/Chị hiểu thế nào về ý kiến cho rằng tiếng nói là: "Một loại di sản đặc biệt. Bởi nó 
không chỉ nằm trong kí ức mà nối dài trong hiện tại và bắc cầu đến tương lai."? (1,0 điểm) 
Câu 4. Anh/Chị hãy rút ra thông điệp của đoạn trích trên. (0,5 điểm) 
II. LÀM VĔN (7,0 điểm) 
Câu 1. (2,0 điểm) 
 Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn vĕn (khoảng 150 chữ) trình 
bày suy nghĩ của anh/chị về trách nhiệm của học sinh với việc giữ gìn sự trong sáng của 
tiếng Việt. 
Câu 2. (5,0 điểm) 
 Phân tích khổ thơ sau trong bài Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử: 
 Mơ khách đường xa, khách đường xa 
 Áo em trắng quá nhìn không ra 
 Ở đây sương khói mờ nhân ảnh 
 Ai biết tình ai có đậm đà? 
(Đây thôn Vĩ Dạ, Hàn Mặc Tử, SGK Ngữ vĕn, Tập hai, NXB GD, 2010, trang 39 ) 
-----------------------HẾT----------------------- 
Giám thị coi kiểm tra không giải thích gì thêm. 
ĐỀ 3: 
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) 
Đọc đoạn trích: 
Có bao giờ chúng ta yêu thế gian này như yêu ngôi nhà có bếp lửa ấm áp của mình không? 
Có bao giờ chúng ta yêu nhân loại như yêu một người máu thịt của mình không? Chúng ta từng 
nói đến việc làm sao trở thành những công dân toàn cầu. Danh từ công dân toàn cầu rất dễ 
làm cho những ai đó lầm tưởng về một siêu nhân trong những khía cạnh nào đấy. Nhưng bản 
chất duy nhất của một công dân toàn cầu là một người biết yêu thương thế gian này và luôn tìm 
cách cải biến thế gian. Có thể sẽ có những công dân kêu lên đầy bất lực: Ta chỉ là một sinh 
linh bé nhỏ làm sao ta có thể yêu thương và che chở cả thế gian rộng lớn nhường kia! Việc yêu 
thương và che chở cho cả thế gian có phải là một ước mơ hay một nhân cách hão huyền 
không? Không. Đó là một hiện thực và đó là một nguyên lí. Khi một con người yêu thương 
chân thực mảnh đất con người đó đang đứng dù chỉ vừa hai bàn chân thì người đó đã yêu cả 
trái đất này. Khi bạn yêu một cái cây bên cạnh bạn thì bạn yêu mọi cái cây trên thế gian. Khi 
bạn yêu thương một con người bên cạnh thì bạn yêu cả nhân loại. Và khi tất cả những con 
người dù bé nhỏ đến đâu yêu thương, người bên cạnh thì tình thương yêu ấy sẽ ngập tràn thế 
gian này. 
 Tình yêu thương nhân loại sẽ ngay lập tức trở nên hão huyền và mang thói đạo đức giả 
khi chúng ta nói đến tình yêu thương đó mà không bao giờ chúng ta yêu thương nổi một người 
bên cạnh. Và thói đạo đức giả đang lan rộng trên thế gian chúng ta đang sống. 
 Hãy cứu thế gian này khỏi những hận thù, những ích kỉ, những vô cảm và giá lạnh bằng 
những hành động cụ thể của mỗi con người đang sống trên thế gian này. Đấy là tiếng kêu khẩn 
thiết, đầy tình thương yêu và trách nhiệm của biết bao con người đang sống trên thế gian này. 
(Trích Cần một ngày hoà giải để yêu thương, theo vietnamnet.vn, ngày 7/9/2010) 
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích? (0,75 điểm) 
Câu 2. Theo tác giả, phẩm chất cốt lõi của một “công dân toàn cầu” là gì? (0,75 điểm) 
Câu 3. Nêu tác dụng của một phép tu từ được sử dụng trong các câu vĕn: Đó là một hiện thực 
và đó là một nguyên lí. Khi một con người yêu thương chân thực mảnh đất con người đó đang 
đứng dù chỉ vừa hai bàn chân thì người đó đã yêu cả trái đất này. Khi bạn yêu một cái cây bên 
cạnh bạn thì bạn yêu mọi cái cây trên thế gian. Khi bạn yêu thương một con người bên cạnh thì 
bạn yêu cả nhân loại. Và khi tất cả những con người dù bé nhỏ đến đâu yêu thương, người bên 
cạnh thì tình thương yêu ấy sẽ ngập tràn thế gian này. (1,0 điểm) 
Câu 4. Anh/Chị có đồng tình với quan điểm: “Việc yêu thương và che chở cho cả thế gian có 
phải là một ước mơ hay một nhân cách hão huyền không? Không. Đó là một hiện thực và đó là 
một nguyên lí” không? Vì sao? (0,5 điểm) 
II. LÀM VĔN (7,0 điểm) 
Câu 1: (2,0 điểm): Hãy viết một đoạn vĕn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về 
sự nguy hại của cĕn bệnh đạo đức giả trong cuộc sống. 
Câu 2: (5,0 điểm ): Cảm nhận của anh/chị về hai khổ thơ đầu trong bài “Tràng giang” của Huy 
Cận: 
Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp, 
Con thuyền xuôi mái nước song song, 
Thuyền về nước lại, sầu trĕm ngả; 
Củi một cành khô lạc mấy dòng. 
Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu, 
Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều. 
Nắng xuống, trời lên sâu chót vót; 
Sông dài, trời rộng, bến cô liêu. 
-----------------------HẾT----------------------- 
Giám thị coi kiểm tra không giải thích gì thêm. 
ĐỀ 4: 
 Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu: 
 “Cuộc sống này cũng vậy Ở đâu đó ngoài kia là những người có thể giống ta. Ở đâu 
đó ngoài kia là những người có thể rất khác ta. Có người ưa tụ tập với bạn bè. Có người mải 
mê rong chơi. Có người chỉ thích nằm nhà để đọc sách. Có người say công nghệ cao. Có người 
mê đồ cổ. Có người phải đi thật xa đến tận cùng thế giới thì mới thỏa nguyện. Có người chỉ cần 
mỗi ngày bước vào khu vườn rậm rạp sau nhà, tìm thấy một vạt nấm mối mới mọc sau mưa hay 
một quả trứng gà tình cờ lạc trong vạt cỏ là đủ thỏa nguyện rồi [...] 
 Chúng ta vẫn thường nghe một người tằn tiện phán xét người khác là phung phí. Một 
người hào phóng đánh giá người kia là keo kiệt. Một người thích ở nhà chê bai kẻ khác bỏ bê 
gia đình. Và một người ưa bay nhảy chê cười người ở nhà không biết hưởng thụ cuộc sống 
Chúng ta nghe những điều đó mỗi ngày, đến khi mệt mỏi, đến khi nhận ra rằng đôi khi phải 
phớt lờ tất cả những gì người khác nói và rút ra một kinh nghiệm là đừng bao giờ phán xét 
người khác một cách dễ dàng. 
 Thỉnh thoảng chúng ta vẫn gặp những người tự cho mình quyền được phán xét người 
khác theo một định kiến có sẵn. Những người không bao giờ chịu chấp nhận sự khác biệt. Đó 
không phải là điều tồi tệ nhất. Điều tồi tệ nhất là chúng ta chấp nhận buông mình vào tấm lưới 
định kiến đó. Cuộc sống của ta nếu bị chi phối bởi định kiến của bản thân đã là điều rất tệ, nên 
nếu bị điều khiển bởi định kiến của những người khác hẳn còn tệ hơn nhiều. Sao ta không thể 
thôi sợ hãi, và thử nghe theo chính mình?” 
 ( Trích “ Nếu biết trĕm nĕm là hữu hạn” – Phạm Lữ Ân) 
Câu 1. “Điều tồi tệ nhất” tác giả nói đến trong đoạn trích là gì? (0,75đ) 
Câu 2. Vì sao trong cuộc sống chúng ta đừng bao giờ phán xét người khác một cách dễ dàng? 
(0,75đ) 
Câu 3. Hãy chỉ ra ít nhất hai tác hại của việc phán xét người khác theo định kiến? (1,0đ) 
Câu 4. Anh/Chị hãy rút ra thông điệp của đoạn trích trên. (0,5đ) 
II.LÀM VĔN (7.0 điểm) 
Câu 1 (2,0 điểm) 
 Anh/Chị hãy viết một đoạn vĕn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ về thái độ cần có của 
mỗi người khi tiếp cận cái mới trong cuộc sống. 
Câu 2 (5,0 điểm) 
 Phân tích bức tranh xứ huế và tâm trạng của chủ thể trữ tình trong đoạn thơ sau: 
 Sao anh không về chơi thôn Vĩ 
 Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên 
 Vườn ai mướt quá xanh như ngọc 
 Lá trúc che ngang mặt chữ điền. (Trích Đây thôn Vĩ Dạ, Hàn Mặc Tử, Ngữ Vĕn 11, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2009, tr.39) 
-----------------------HẾT----------------------- 
Giám thị coi kiểm tra không giải thích gì thêm. 
ĐỀ 5: 
I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) 
Đọc đoạn trích sau: 
Làm thế nào để hiểu được chính mình là câu hỏi lớn của nhiều người trẻ. Người không 
trẻ chưa hẳn đã hiểu chính mình, nhưng họ nhiều khi đã ngừng đặt câu hỏi. 
 Hiểu được bản thân là điều đầu tiên để phát triển, để từ đó làm việc mình thích và có 
một cuộc đời như mơ ước. Việc này không phải một sớm một chiều có thể xong được. Tôi chưa 
thấy ai một sáng thức dậy bỗng nhận ra rằng bây giờ mình đã hiểu mình là ai. 
Mỗi người trong chúng ta là một cá thể khác biệt. Ai cũng có thế mạnh, sở trường. Điều 
quan trọng là mình hiểu được mình, biết được điểm mạnh, điểm yếu của mình, biết được mình 
thích gì, muốn gì, mình phù hợp với cái gì để rồi từ đó mài giũa bản thân theo nó. 
Để bắt đầu tìm hiểu chính mình, điều cần làm là ngừng so sánh mình với người khác, 
ngừng suy nghĩ tiêu cực về bản thân, học cách lắng nghe và yêu thương chính mình. 
Muốn khám phá bản thân, có thể dựa vào những cách từ bên ngoài và bên trong. 
Về bên ngoài, nếu hoàn toàn mù mờ về bản thân thì bạn có thể bắt đầu bằng những thứ cơ bản: 
các trắc nghiệm tính cách 
Một cách khác để hiểu bản thân hơn là hỏi. Đặt ra những câu hỏi cho những người xung 
quanh mình, gia đình, bạn bè, đồng nghiệp thân thiết, người yêunhững người bạn nghĩ rằng 
họ hiểu bạn. 
Cách tiếp theo để tìm hiểu bản thân là thay vì hỏi người bên ngoài thì tự hỏi chính mình. 
Dành thời gian yên tĩnh một mình để nhìn vào bên trong, hồi tưởng quá khứ, tìm hiểu những 
giá trị cốt lõi của bản thân mình. 
(Trích Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu, Rosie Nguyễn) 
Thực hiện các yêu cầu: 
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của vĕn bản. (0,75 điểm) 
Câu 2. Theo tác giả, việc hiểu được bản thân có ý nghĩa như thế nào? (0,75 điểm) 
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến: “Mỗi người trong chúng ta là một cá thể khác 
biệt”? (1,0 điểm) 
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với quan điểm của tác giả: “ để tìm hiểu bản thân là thay vì hỏi 
người bên ngoài thì tự hỏi chính mình” không? Vì sao? (0,5 điểm) 
II. LÀM VĔN (7.0 điểm) 
Câu 1 (2,0 điểm) 
 Anh/Chị hãy viết một đoạn vĕn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của lối 
sống giản dị. 
Câu 2 (5,0 điểm) 
 Phân tích đoạn thơ sau: 
 - “Dạ, bẩm lạy Trời con xin thưa 
Con tên Khắc Hiếu họ là Nguyễn 
Quê ở Á Châu và Địa cầu 
Sông Đà núi Tản nước Nam Việt”. 
Nghe xong Trời ngợ một lúc lâu 
Sai bảo thiên tào lấy sổ xét. 
Thiên tào tra sổ xét vừa xong 
Đệ sổ lên trình Thượng đế trông. 
- “Bẩm quả có tên Nguyễn Khắc Hiếu 
Đày xuống hạ giới vì tội ngông.” 
Trời rằng: “Không phải là Trời đày, 
Trời định sai con một việc này 
Là việc “thiên lương” của nhân loại, 
Cho con xuống thuật cùng đời hay.” 
 (Trích Hầu trời, Tản Đà, Ngữ Vĕn 11, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2009, tr.12) 
-----------------------HẾT----------------------- 
Giám thị coi kiểm tra không giải thích gì thêm.