Đào tạo nguồn nhân lực kế toán ở Đà Nẵng trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay
Tóm tắt
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang đặt ra những yêu cầu đối với nhân lực ngành kế toán nói chung;
do đó, sinh viên ngành kế toán cần phải trang bị những kiến thức, hành trang, kỹ năng, chứng chỉ hành
nghề. để có thể thích nghi, đáp ứng nhu cầu của xã hội trong thời đại mới. Bài viết sử dụng tài liệu thứ
cấp để nghiên cứu về thực trạng đào tạo nguồn nhân lực kế toán tại các trường Đại học, Cao đẳng trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay. Bài viết cũng đề
xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực kế toán trong bối cảnh cách mạng
công nghiệp 4.0 ở Đà Nẵng hiện nay.
Trang 1
Trang 2
Trang 3
Trang 4
Trang 5
Trang 6
Bạn đang xem tài liệu "Đào tạo nguồn nhân lực kế toán ở Đà Nẵng trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
Tóm tắt nội dung tài liệu: Đào tạo nguồn nhân lực kế toán ở Đà Nẵng trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay
ống chuẩn mực kế toán, chuẩn mực kiểm toán quốc tế song cũng chỉ là trên những nguyên tắc chung. Chương trình đào tạo chậm cải tiến đổi mới, thiếu tính cập nhật, lý thuyết chưa gắn với thực tiễn, hạn chế phần nào đến khả năng suy luận và phát triển kiến thức của sinh viên ngành Kế toán. Về phương pháp giảng dạy và đánh giá kết quả Khảo sát nhanh 52 sinh viên đang theo học chuyên ngành kế toán tại Trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng và Trường Đại học Kinh tế Đà Nẵng cho thấy, có 34 sinh viên (chiếm 65,4%) cho rằng, phương pháp giảng dạy tuy đã có sự cải tiến, song về cơ bản vẫn tuân thủ theo phương pháp truyền thống, không đảm bảo được việc nâng cao kiến thức cho người học. Phương pháp giảng dạy các môn kế toán hiện nay tại các trường đại học còn mang tính thụ động, cách truyền thụ kiến thức một chiều dẫn đến cách học của sinh viên hoàn toàn phụ thuộc vào giảng viên, sinh viên chưa có thói quen tự học, tự nghiên cứu, không có tư duy sáng tạo. Mặc dù, các cơ sở đào tạo đã quan tâm nhiều hơn đến chất lượng và số lượng đội ngũ giảng viên, tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận không nhỏ các giảng viên, người truyền đạt kiến thức còn thiếu kỹ năng sư phạm bộc lộ sự đơn điệu trong phương pháp giảng dạy. Giờ giảng chuyên ngành Chuyên mục: Khoa học xã hội và hành vi - TẠP CHÍ KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH SỐ 14 (2020) 5 sâu cho sinh viên, học viên vẫn chủ yếu mang tính thuyết giảng, làm người học tiếp thu một cách thụ động, nội dung giảng dạy mang nặng lý thuyết, thiếu cập nhật thực tiễn dẫn tới xơ cứng, tính ứng dụng thấp. Về đội ngũ giảng viên giảng dạy kế toán Đội ngũ giảng viên đảm nhận giảng dạy các học phần về kế toán, kiểm toán hiện nay tuổi nghề còn khá trẻ, thiếu kinh nghiệm thực tiễn và kỹ năng công việc thực tế. Ví dụ, tại Trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng, giảng viên kế toán có 13 giảng viên, đã có 10 giảng viên trẻ. Vì thu nhập còn thấp, nên giảng viên chuyên ngành kế toán tham gia quá nhiều lớp thỉnh giảng, không có thời gian trau dồi kinh nghiệm giảng dạy, nghiên cứu khoa học, học tập nâng cao trình độ chuyên môn. Về phía sinh viên Theo kết quả nghiên cứu của nhóm tác giả Lê Đức Thọ và Phạm Thị Lệ Dung tại Trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng, sinh viên tốt nghiệp được trang bị rất tốt về lý thuyết nhưng lại thiếu kỹ năng thực hành, dẫn đến chưa có kinh nghiệm thực tế để xử lý vấn đề sao có lợi nhất cho phía doanh nghiệp [3]. Và không còn cách nào khác, doanh nghiệp buộc phải bỏ thời gian và chi chí ra để đào tạo lại mặc dù sinh viên Kế toán vừa mới tốt nghiệp loại khá trở lên. Số đông các bạn mới ra trường khi đi xin việc chưa tự trang bị đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết để ứng phó với áp lực và những đòi hỏi nâng cao trong một môi trường kinh tế ngày càng năng động và cần sự đột phá. Rất nhiều tin tuyển dụng Đà Nẵng để mức lương thương lượng và mong đợi một sự thỏa thuận hợp lý giữa ứng viên và doanh nghiệp. Nhưng kết quả thực tế lại cho thấy các ứng viên ngành Kế toán chưa thực sự đủ tầm cũng như khả năng nhận định bản thân trước yêu cầu công việc và thực trạng thị trường việc làm Đà Nẵng ở thời điểm hiện tại. Điều này chứng tỏ, thực trạng chất lượng đào tạo kế toán, mà cụ thể là nội dung chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy và chất lượng đội ngũ giảng viên chuyên ngành kế toán chưa đáp ứng được yêu cầu. 3.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo nhân lực kế toán trong các trường Đại học, Cao đẳng ở Đà Nẵng hiện nay Đổi mới chương trình đào tạo ngành kế toán theo yêu cầu của thực tiễn và theo định hướng quốc tế Chủ động đổi mới quá trình đào tạo, điều kiện tiên quyết là xây dựng chương trình đào tạo với tiêu chuẩn đầu ra đạt yêu cầu về kiến thức, kỹ năng, thái độ hướng tới mục tiêu tuân thủ các Chuẩn mực đào tạo quốc tế. Các trường cần chủ động và nhanh chóng đưa chuẩn mực kế toán quốc tế vào chương trình đào tạo, đặc biệt là chuẩn mực báo cáo tài chình quốc tế để người học tăng dần các cấp độ nhận thức (nhớ, hiểu, vận dụng, phân tích, tổng hợp và đánh giá); Cần hướng người học đến những tình huống xử lý nghiệp vụ liên quan đến việc tuân thủ đạo đức nghề nghiệp, nhằm mục tiêu đào tạo thái độ cho người học; Tăng cường áp dụng giảng dạy kỹ năng khác như ngoại ngữ, tin học, giao tiếp. Xây dựng chương trình đào tạo gắn với nhu cầu của thị trường lao động, đáp ứng và thỏa mãn nhu cầu của nhà sử dụng lao động. Chương trình đào tạo nên thiên về thực hành, để phải trang bị cho người học các kỹ năng làm việc hiệu quả. Chương trình đào tạo phải đổi mới theo hướng tiếp cận và kế thừa những mặt tích cực của chương trình đào tạo của các trường đại học tiên tiến trong khu vực và trên thế giới về lĩnh vực kế toán, kiểm toán nhằm giúp sinh viên có thể hội nhập và thực hành một cách có hiệu quả trong môi trường làm việc quốc tế. Ngoài ra, các trướng cần tăng cường giảng dạy ngoại ngữ và ngoại ngữ chuyên ngành để sinh viên có thể chuyển đổi sang bằng cấp quốc tế dễ dàng hơn. Đối với sinh viên chuyên ngành kế toán, kiểm toán cần quy định chuẩn đầu ra về ngoại ngữ nâng cao hơn nữa so với hiện nay. Phát triển đội ngũ giảng viên kế toán cả về số lượng và chất lượng, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên gắn với công tác nghiên cứu khoa học Đội ngũ giảng viên không chỉ là những người có phẩm chất đạo đức tốt mà còn phải là những người có kiến thức chuyên môn sâu rộng, không ngừng cập nhật để kiến thức luôn được đổi mới, có tính hiện đại đồng thời phải có những am hiểu tình hình thực tiễn của hoạt động chuyên môn để bên cạnh tính hàn lâm còn phải có tính thực tiễn sâu sắc trong nội dung giảng dạy. Nâng cao ý thức trách nhiệm, trình độ chuyên môn nghiệp vụ và tay nghề cho đội ngũ giảng viên, kể cả giảng viên cơ hữu và giảng viên thỉnh giảng. Gắn chặt nhiệm vụ của giảng viên ngoài giảng dạy phải thường xuyên nghiên cứu khoa học, đổi mới việc lựa chọn và đánh giá nghiệm thu các đề tài, đề án nghiên cứu khoa học của sinh viên, đánh giá chất lượng chuyên đề, khóa luận của sinh viên năm cuối bởi nhiều sinh viên khi đi thực tập chỉ làm chiếu lệ cho qua hay đi “sao chép” lập báo cáo mà không được thực tập đúng nghĩa. Cải tiến đổi mới phương pháp dạy, đổi mới chương trình đào tạo gắn với nhu cầu của thị trường lao động, đáp ứng và thỏa mãn nhu cầu của nhà sử dụng lao động. Xây dựng chương trình sinh hoạt khoa học hàng tháng theo các chủ đề khác nhau để thường xuyên Chuyên mục: Khoa học xã hội và hành vi - TẠP CHÍ KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH SỐ 14 (2020) 6 cập nhập các chế độ kế toán, chuẩn mực kế toán, thông tư của Bộ Tài chính giúp các giảng viên nâng cao năng lực chuyên môn. Bên cạnh đó, việc thành thạo ngoại ngữ để phục vụ cho việc nghiên cứu và trao đổi học thuật cũng là một trong những yêu cầu cơ bản mà đội ngũ giảng viên cần phải có để đáp ứng tốt nhu cầu đào tạo theo chương trình tiên tiến quốc tế. Đổi mới phương pháp giảng dạy và đánh giá kết quả Mặc dù, phương pháp giảng dạy tích cực được các trường áp dụng và triển khai trong nhiều năm qua nhưng vẫn còn mang tính hình thức, do vậy, công tác giảng dạy và đánh giá kết quả đối với các môn học kế toán thời gian tới cần có sự đổi mới về phương pháp giảng dạy và đánh giá kết quả. Đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực, lấy người học làm trung tâm. Áp dụng mô hình dạy học theo dự án, theo mô hình này, khoa chuyên môn thiết kế các dự án cho từng môn học theo từng chủ đề. Tăng cường áp dụng phương pháp làm việc theo nhóm để thực hiện các bài tập tình huống do giảng viên đưa ra có tác dụng rất quan trọng để nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng quốc tế hoá. Chú trọng tăng cường thời lượng thảo luận tại lớp thông qua những chủ đề do giảng viên yêu cầu theo hướng mở rộng nội dung môn học qua hình thức tiếp cận các công bố trong nước và quốc tế để người học cập nhật kiến thức, nâng cao tính hiện đại và tính hàn lâm trong nội dung môn học. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị máy móc phục vụ dạy học Các trường Đại học, Cao đẳng cần phải đầu tư đầu tư nâng cấp các phòng học, mua sắm những máy móc thiết bị phù hợp với chương trình đào tạo, phù hợp với máy móc thiết bị của các doanh nghiệp đang hoạt động. Nên xây dựng thư viện điện tử để sinh viên có thể tìm kiếm, tra cứu tài liệu dễ dàng... Các trường Đại học, Cao đẳng nên xây dựng và vận hành phòng kế toán ảo vào trong công tác giảng dạy các học phần kế toán sao cho hiệu quả. Tổ chức cho sinh viên các khóa viết đề án, báo cáo tốt nghiệp, khóa luận được thực tập ngay trên phòng kế toán ảo, qua đó giúp sinh viên rèn luyện về nghiệp vụ chuyên môn, xây dựng bản lĩnh nghề nghiệp, nắm chắc những quy định của pháp luật về tài chính kế toán, thuế, công cụ phần mềm kế toán. Tăng cường mối quan hệ giữa nhà trường – doanh nghiệp trong đào tạo nhân lực kế toán Nâng cao tính thực hành cho sinh viên thông qua việc liên kết với doanh nghiệp. Gắn giảng dạy với thực tiễn sẽ giúp sinh viên ngành Kế toán tự tin hơn khi tiếp cận với thực tế. Chủ động liên kết, phối hợp chặt chẽ với các nhà tuyển dụng, các doanh nghiệp sử dụng lao động để họ cùng tham gia tuyển sinh; tham gia xây dựng chương trình đào tạo, tham gia đánh giá kết quả học tập của sinh viên và điều quan trọng là các doanh nghiệp, các nhà tuyển dụng sẵn sàng tiếp nhận những sinh viên sau khi tốt nghiệp. Trong quá trình đào tạo, các trường Đại học, Cao đẳng cần phải kết nối với doanh nghiệp, các Hội nghề nghiệp kế toán có uy tín nhằm tăng cường các kỹ năng thực hành nghề nghiệp để sinh viên tốt nghiệp có thể đáp ứng tốt nhu cầu của thị trường. Cùng với đó, cơ quan quản lý nhà nước sớm ban hành thêm cơ chế khuyến khích, thu hút đội ngũ chuyên gia, giảng viên giỏi trong và ngoài nước tham gia vào quá trình đào tạo và ưu đãi đối với các nhà đầu tư nước ngoài trong việc thành lập và quản lý các cơ sở đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực kế toán. Các trường cần tăng cường mời các chuyên gia kiểm toán từ cơ quan kiểm toán nhà nước, các doanh nghiệp kiểm toán đến nói chuyện chuyên đề với sinh viên; Giao lưu giữa Hội nghề nghiệp, các doanh nghiệp kiểm toán với sinh viên được tổ chức đều đặn hàng năm. Sự tiếp xúc với các chuyên gia kiểm toán giúp cho sinh viên có được định hướng tốt hơn về nghề nghiệp tương lai, có sự chuẩn bị sớm hơn và tốt hơn cho nghề nghiệp, tiếp cận tốt hơn với công việc kế toán, kiểm toán trong tương lai. Đây cũng là cách thức mà nhiều trường đại học trên thế giới thực hiện. Tăng cường hợp tác quốc tế trong đào tạo nhân lực kế toán Mạnh dạn phối hợp và tăng cường hợp tác với ACCA, CPA Australia, CIMA... để đổi mới giáo trình đào tạo. Đổi mới nội dung chương trình đào tạo để người học thông qua chương trình này sẽ có được những kiến thức vừa có tính hiện đại, tính thực tiễn, vừa có tính hàn lâm, tính ứng dụng, vừa có năng lực nghiên cứu, kỹ năng nghề nghiệp chuyên sâu phù hợp với các kỹ năng được xác định trong chuẩn đầu ra. Các trường Đại học, Cao đẳng cần phải gắn kết chặt chẽ với các tổ chức nghề nghiệp trong nước và quốc tế để từng bước đưa vào chương trình đào tạo những nội dung có tính ứng dụng chuyên nghiệp đã được các tổ chức này nghiên cứu, tổng hợp và áp dụng trong quá trình đào tạo các loại chứng chỉ hành nghề được công nhận rộng rãi ở Việt Nam và quốc tế. Việc gắn kết này sẽ tạo nên sự hài hoà giữa đào tạo hàn lâm và đào tạo kỹ năng nghề nghiệp chuyên sâu, giữa thực tế về kế toán, kiểm toán của một quốc gia với tính chất quốc tế hoá theo xu hướng hội tụ kế toán toàn cầu, từ đó nâng cao tính hiện đại, tính Chuyên mục: Khoa học xã hội và hành vi - TẠP CHÍ KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH SỐ 14 (2020) 7 chuyên nghiệp cho chất lượng đầu ra ở bậc đại học. Thực hiện kiểm định chất lượng bởi các tổ chức độc lập. Các nhà kiểm định đối với ngành kế toán, kiểm toán sẽ dựa trên các tiêu chuẩn này để đánh giá và công bố kết quả, qua đó, xã hội có đủ thông tin để quyết định về việc sử dụng lao động cũng như chọn lựa trường để học. Phát huy tính tích cực, chủ động của sinh viên kế toán Nâng cao nhận thức của sinh viên ngành Kế toán, giảng viên về những ảnh hưởng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Sinh viên cần tích cực tìm hiểu những thông tin về ngành học, về nhu cầu thị trường lao động của xã hội để có một nền tảng kiến thức vững chắc làm cơ sở cho sự lựa chọn ngành học phù hợp, tránh được những sai lầm trong quá trình chọn ngành. Chủ động động tìm hiểu ngành mình học thông qua các hình thức như: Qua các phương tiện truyền thông, tham dự các giờ học hướng nghiệp, website của các trường có đào tạo ngành học kế toán, để từ đó hiểu rõ hơn về ngành mình theo học. Đồng thời, chủ động nâng cao đào tạo trong học phần hệ thống thông tin kế toán và kỹ thuật lập trình, khai thác cơ sở dữ liệu cho chuyên ngành Kế toán; Đẩy mạnh hợp tác với các tổ chức nghề nghiệp trong nước và quốc tế để tăng cường hiệu quả và hiệu lực trong đào tạo kế toán. 4. Kết luận Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới với việc tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do thì việc chủ động chuẩn bị những nền tảng cần thiết để tiếp cận thành tựu công nghệ mới từ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ giúp nền kinh tế Việt Nam nói chung và lĩnh vực kế toán nói riêng tham gia hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu, vào thị trường dịch vụ tài chính; đóng góp tích cực cho tăng trưởng của đất nước. Để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực kế toán đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp trong và ngoài nước trong bối cảnh hội nhập khu vực ngày càng sâu rộng, một trong những giải pháp được các chuyên gia nhấn mạnh đó là cơ sở đào tạo phải đổi mới nội dung, chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy. Theo đó, chương trình đào tạo phải đảm bảo tính linh hoạt, thuận tiện, phù hợp với nội dung chương trình đào tạo các chứng chỉ nghề nghiệp kế toán, kiểm toán để việc công nhận bằng cấp, chuyển đổi môn học hay tiếp tục học ở bậc cao hơn được thuận lợi. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Trương Thị Đức Giang, Nguyễn Hải Hà. (2019). Tác động của cách mạng công nghiệp 4.0 đến lĩnh vực tài chính - kế toán, Cập nhật ngày 17/08/2019. [2]. Minh Khoa. (2018). Cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 là gì?, Cập nhật ngày 04/09/2018. [3]. Lê Đức Thọ, Phạm Thị Lệ Dung. (2019). Nghiên cứu sự hài lòng của doanh nghiệp đối năng lực sinh viên trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng. Kỷ yếu hội thảo Quốc gia, Nxb. Đại học Huế, 177-189. [4]. Lương Thị Yến. (2019). Nâng cao chất lượng đào tạo ngành kế toán, kiểm toán trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Thông tin tác giả: 1. Lê Đức Thọ - Đơn vị công tác: Trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng - Địa chỉ email: ductho@danavtc.edu.vn Ngày nhận bài: 04/9/2020 Ngày nhận bản sửa: 28/9/2020 Ngày duyệt đăng: 30/09/2020
File đính kèm:
- dao_tao_nguon_nhan_luc_ke_toan_o_da_nang_trong_thoi_dai_cach.pdf