Chính sách linh hoạt của Singapore trong quan hệ với Hoa Kỳ (1990-2012)

 Trung Quốc v| 
Singapore - Mỹ luôn bất biến, vế một tốt lên thì vế hai lại phải c|ng tốt, không có 
chuyện cải thiện vế một l|m ảnh hưởng vế hai *9, tr.215+. 
 - Sự khác biệt về quan điểm liên quan đến cuộc chiến chống khủng bố 
 Từ sau sự kiện 11/09, chính quyền G.Bush đã điều chỉnh nhiều nội dung quan 
trọng trong ‚chiến lược an ninh quốc gia‛ như coi việc ủng hộ chống khủng bố l| tiêu 
chí số 1 trong quan hệ với Mỹ v| coi sự kiện 11/09 l| thời cơ tốt để triển khai kế hoạch 
to|n cầu ‚can dự v| mở rộng‛ với nhiều biện ph{p cứng rắn. 
 Trong cuộc chiến chống khủng bố, Mỹ cần những đồng minh như Singapore v| 
quan hệ Singapore - Mỹ lại bước v|o thời kỳ ph{t triển rực rỡ. Trong chiến lược chống 
khủng bố trên to|n thế giới, Mỹ chọn Singapore l| nước đầu tiên ở ch}u [ để triển 
khai các sáng kiến như S{ng kiến về an ninh biển khu vực (Regional Maritime Security 
Initiative - RMSI), hệ thống tự động nhận dạng (Automatic Identification System - AIS) 
trang bị trên c{c t|u buôn, S{ng kiến về an ninh công ten nơ (Container Security 
Initiative - CSI) v| S{ng kiến an ninh phổ biến (Proliferatino Security Initiative - PSI). 
 Về phía mình, Singapore l| nước đầu tiên ở Đông Nam [ ủng hộ Mỹ một c{ch 
triệt để, nhưng quan điểm của Singapore l| phải tiến h|nh cuộc chiến trên cả hai 
phương diện: c{c biện ph{p qu}n sự l| chưa đủ, cần tiến h|nh cuộc chiến trên bình 
diện tư tưởng bằng c{c biện ph{p đ{nh v|o lòng người. 
 Trong b|i ph{t biểu tại Hội đồng Đối ngoại nh}n chuyến thăm Mỹ th{ng 7 năm 
2004, ông Goh Chok Tong đã b|y tỏ quan điểm của Singapore về cuộc chiến chống 
khủng bố v| về đạo Hồi: 
 “Tiếp theo tôi xin đưa ra kết luận thứ ba và có lẽ là kết luận quan trọng nhất. Cũng 
như chiến tranh Lạnh vừa mang tính chất ý thức hệ và địa - chính trị, chiến tranh chống khủng 
bố cũng phải được tiến hành bằng tư tưởng và vũ khí, cùng với các nhà lãnh đạo cộng đồng và 
tôn giáo, lực lượng cảnh sát và tình báo. Cuộc chiến về ý thức hệ liên quan đến mọi người 
chúng ta. Khủng bố đe doạ cả cộng đồng và từng người một. Nó trở thành mối đe doạ toàn cầu. 
Sẽ không còn những chiến binh tử vì đạo nếu chúng ta giành thắng lợi trong cuộc chiến ý thức 
hệ< 
 Chúng ta biết chúng ta có thể hợp tác với những người ôn hoà và cách ly bọn cực đoan. 
Nhưng vì chúng ta cần tách hạt ra khỏi cọng rơm, chúng ta cần thừa nhận cả hạt và cọng rơm 
đều từ một cây. Cách thức mà chúng ta tìm cách lôi kéo, động viên thế giới Hồi giáo tham gia 
vào cuộc chiến tư tưởng này phải thể hiện được sự tinh tế và nhận thức này”. [12, tr.79] 
 Theo ông Goh, phải t{ch c{c phần tử cực đoan ra khỏi đại đa số người đạo Hồi 
ôn hoà, không để chúng lợi dụng đạo Hồi đối lập với phương T}y v| coi khủng bố l| 
sự đối đầu giữa c{c tôn gi{o. Muốn vậy, Mỹ cần đẩy mạnh quan hệ hợp t{c mọi mặt 
với c{c nước Hồi gi{o, giúp họ ph{t triển gi{o dục v| đ|o tạo, tạo việc l|m, đem lại 
 110 
TẠP CHÍ KHOA HỌC V\ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế Tập 14, Số 3 (2019) 
bình đẳng cho phụ nữ< Nếu Mỹ không tạo dựng được lòng tin ở đa số người theo 
đạo Hồi trên thế giới thì cuộc chiến chống khủng bố về mặt tư tưởng sẽ thất bại. 
 Như vậy, ông Goh Chok Tong b|y tỏ công khai trước 200 quan chức có ảnh 
hưởng quyết định đến chính s{ch đối ngoại của Mỹ những kh{c biệt của Singapore về 
phương thức tiến h|nh cuộc chiến tranh chống khủng bố. Điều n|y chứng tỏ Singapore 
rất ‚thẳn thắn‛, không theo đuổi Mỹ, nhưng không vì thế m| l|m Mỹ mếch lòng v| 
l|m phương hại quan hệ hai nước. 
 Một số nhận xét: 
 - Trong quan hệ với Hoa Kỳ, Singapore luôn đặt lợi ích quốc gia, sống còn và 
phát triển lên hàng đầu 
 Lý Quang Diệu đã từng nói rằng Singapore chỉ có thể ph{t triển khi duy trì 
được trật tự thế giới, sự ổn định, ho| bình v| thịnh vượng khu vực, thay vì chiến tranh 
và xung đột. Đồng thời ông cũng nhấn mạnh: Điều tối quan trọng với Singapore l| có 
một cường quốc vượt trội đứng về phía mình3 *7, tr.1+. Diện tích nhỏ bé cùng những 
hạn chế về t|i nguyên, nh}n lực buộc Singapore phải tìm c{ch duy trì sự an ninh ổn 
định khu vực để tập trung ph{t triển kinh tế, hiện đại ho{ qu}n sự v| tăng cường ảnh 
hưởng ngoại giao, vì thế chiến lược của chính quyền Singapore l| vay mượn sức mạnh 
chính trị v| qu}n sự của c{c cường quốc ngo|i khu vực, cụ thể l| Hoa Kỳ *6, tr.2+. 
 Singapore và Mỹ luôn luôn có cùng quan điểm duy trì sự ổn định, an ninh v| 
thịnh vượng ở ch}u [, vì thế quan hệ Singapore - Hoa Kỳ từ năm 1990 đến 2012 có 
bước tiến d|i, dựa trên những song trùng lợi ích chiến lược của hai nước. Singapore 
ủng hộ một c{ch nhất qu{n sự có mặt to|n diện của Mỹ trong khu vực nhằm duy trì ổn 
định ho| bình khu vực, kiềm chế sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc cũng như hạn 
chế những th{ch thức an ninh truyền thống v| phi truyền thống đang tồn tại ở khu vực 
- những điều m| Singapore luôn lo ngại sẽ t{c động không nhỏ đến sự ph{t triển, thậm 
chí l| sự sống còn của đất nước Singapore. Đ}y l| mối quan hệ thực dụng, có hiệu quả 
v| kh{ phổ biến trong quan hệ quốc tế của thời kỳ hậu chiến tranh Lạnh. 
 Có c}u rằng ‚Không có đồng minh vĩnh viễn, không có kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có 
lợi ích quốc gia l| bất biến‛, Singapore luôn hoạch định chính s{ch ngoại giao của 
mình dựa trên lợi ích quốc gia v| sự sống còn của đảo quốc n|y. Trong những bất 
đồng với Mỹ trong quan hệ quốc tế, Singapore vẫn luôn thẳng thắn b|y tỏ quan điểm 
v| không bao giờ chịu nhượng bộ trong c{c nguyên tắc liên quan đến lợi ích quốc gia. 
Singapore luôn duy trì chính s{ch đối ngoại độc lập, tự chủ với Mỹ, thể hiện rõ th{i độ 
không lệ thuộc, không chấp nhận tự phủ định v| bảo vệ lợi ích của mình bằng mọi 
c{ch trong quan hệ với c{c nước lớn. 
3 It was vital for Singapore to have ‘overwhelming power on its side’ 
 111 
Chính sách linh hoạt của Singapore trong quan hệ với Hoa Kỳ (1990-2012) 
 - Chính sách độc lập tự chủ của Singapore trong quan hệ với Hoa Kỳ chịu sự 
tác động nhân tố Trung Quốc 
 Trong quan hệ chính trị ngoại giao Singapore - Hoa Kỳ có một nh}n tố t{c động 
hai chiều, đó l| Trung Quốc. Sự đối đầu chiến lược ng|y c|ng cứng rắn giữa Mỹ v| 
Trung Quốc có thể chia rẽ c{c quốc gia Đông Nam [ th|nh c{c phe đối lập v| đặt 
Singapore v|o một tình thế không dễ chịu. Bất chấp quan điểm nghiêng về phương 
T}y một c{ch rõ r|ng trong nhiều vấn đề quốc tế, việc Singapore đứng về phía Mỹ 
trong cuộc xung đột hoặc khủng hoảng trong tương lai với Trung Quốc l| điều rất khó 
có thể xảy ra. 
 Singapore có 78% l| người gốc Hoa thiểu số, v| có thêm h|ng trăm nghìn người 
nhập cư từ Đại lục *11+, cộng với mối quan hệ nhiều mặt với Trung Quốc v| nguồn lợi 
nhuận khổng lồ thu được từ quan hệ kinh tế khiến Singapore khó có thể ngả theo Mỹ 
ho|n to|n v| quay lưng với Trung Quốc. Hiệp định thương mại tự do (FTA) Trung 
Quốc – Singapore cũng l| FTA to|n diện đầu tiên Trung Quốc ký kết với một nước 
ch}u [ kh{c. Trong một v|i thời điểm Singapore l| đối t{c thương mại lớn nhất 
ASEAN của Trung Quốc, ngược lại Trung Quốc cũng l| đối t{c thương mại lớn thứ 3 
của Singapore v|o năm 2008 *7, tr.3+. Thương mại hai chiều giữa hai nước tăng từ 2.9 tỷ 
đô la Mỹ năm 1990 lên 75 tỷ đô la Mỹ năm 2010 *9, tr.212+. Những lợi ích khổng lồ về 
kinh tế - động lực thúc đẩy chính cho sự ph{t triển của Singapore – cũng l| một nh}n 
tố m| chính phủ Singapore c}n nhắc trong c{c chính s{ch với Hoa Kỳ. 
 Đặc biệt l| khi động lực lợi ích thay thế cho chủ nghĩa cộng sản trong hệ tư 
tưởng của Trung Quốc thì phần lớn c{c chính trị gia, doanh nghiệp Singapore cảm 
thấy khó có thể coi Trung Quốc l| một mối đe dọa. Đồng thời, Singapore cũng cảm 
thấy cần thiết phải thể hiện một mức độ nhạy cảm đối với c{c nước l{ng giềng của 
mình. Điều đó lý giải vì sao Singapore luôn nhất qu{n chính s{ch tăng cường hợp t{c 
to|n diện với Mỹ nhưng l| ‚quan hệ song phương được n}ng lên tầm cao hơn l| bạn, 
nhưng không phải l| đồng minh‛, cùng với đó l| việc Singapore đã không chấp nhận 
lời đề nghị của Mỹ về việc trở th|nh đồng minh ngo|i NATO v|o năm 2003. Mục tiêu 
hướng tới của Singapore l| có thể duy trì được thế c}n bằng giữa c{c nước lớn trong 
khu vực, theo đúng nguyên tắc từ thuở lập quốc ‚ngăn cản sự thống trị khu vực của 
bất kỳ một cường quốc n|o‛. Tất nhiên, trong đối s{nh mối quan hệ tay ba giữa Mỹ - 
Singapore - Trung Quốc n|y, Mỹ vẫn chiếm vị trí quan trọng hơn Trung Quốc trong 
chính s{ch đối ngoại Singapore. 
 - Chính sách ngoại giao hoà bình, trung lập, không liên kết: 
 Trong ph{t biểu với b{o chí khi phó tổng thống Mỹ Biden đến thăm Singapore 
v|o th{ng 7, ông Lee nhấn mạnh rằng ‘Singapore l| bạn của Mỹ, v| cả Ấn Độ, Nhật 
Bản, Trung Quốc v| c{c cường quốc kh{c. V| chúng tôi muốn duy trì quan hệ tốt với 
tất cả c{c nước‛. 
 112 
TẠP CHÍ KHOA HỌC V\ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế Tập 14, Số 3 (2019) 
 Để tự bảo vệ mình, Singapore thực hiện chính s{ch c}n bằng lực lượng với c{c 
đối t{c trong khu vực v| thế giới, đồng thời với chính s{ch ngoại giao hòa bình, trung 
lập, không liên kết *16, tr.67+. Song song việc duy trì quan hệ tốt với c{c nước l{ng 
giềng, hội nhập khu vực, cải thiện quan hệ với Trung Quốc, Singapore còn có quan hệ 
đối t{c quan trọng kh{c như Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ< Chiến lược n|y lôi kéo c{c cường 
quốc kh{c tham gia v|o việc ổn định khu vực với vai trò đặc biệt nổi trội của Mỹ. 
 Mặc dù mối quan hệ quốc phòng giữa Singapore – Hoa Kỳ ng|y c|ng thắt chặt, 
cũng có những trở ngại trong mối quan hệ n|y theo góc nhìn của Singapore. Quan 
trọng nhất, quan điểm ủng hộ của Singapore về sự hiện diện tích cực của Mỹ trong 
khu vực không có nghĩa rằng Singapore sẽ tham gia v|o bất cứ động th{i n|o của Mỹ 
để kiềm chế Trung Quốc. Nếu về phe Mỹ một c{ch chính thức v| rõ r|ng, Singapore sẽ 
l|m tổn hại mối quan hệ quan trọng v| đang lớn dần với Trung Quốc v| c{c quốc gia 
l{ng giềng, nơi có những yếu tố quan trọng trong chính trị như chủ nghĩa hồi gi{o, sự 
nghi kỵ đối với Mỹ, v| những quan niệm về giữ gìn an ninh quốc gia v| khu vực bằng 
chính nguồn nội lực. 
 Có thể nói rằng: Singapore l| đối t{c an ninh chiến lược của Hoa Kỳ nhưng 
không phải l| đồng minh, đ}y l| một mối quan hệ rất đặc thù, thể hiện sự linh hoạt, 
s{ng tạo của Singapore trong việc hoạch định v| thực thi chính s{ch đối ngoại tự chủ, 
độc lập của mình. 
 113 
Chính sách linh hoạt của Singapore trong quan hệ với Hoa Kỳ (1990-2012) 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1]. Adelman D. I. (2012),The US-Singapore Strategic Partnership: Bilateral Relations Move Up 
 a Weight Class, The Ambassadors Review, tr. 11-14. 
[2]. Adelman D.I. (2011), Reflections on One Year in Office: Singapore and the U.S. Strategic 
 Relationship, Speech Remark at Lee Kuan Yew School of Public Policy, National University 
 of Singapore on September 12, 2011 (Ambassador David I. Adelman). 
[3]. Allison G., Blackwill R.D., Wyne A. (2013), Lý Quang Diệu bàn về Trung Quốc, Hoa Kỳ và Thế 
 giới, NXB Thế giới. 
[4]. Avery E.C. (2013), Singapore: Background and U.S. Relations, Current Politics and 
 Economics of South East Asia, Vol 11, No. 1, Nova Science Publishers. 
[5]. Avery E.C. (2013), Singapore: Background and US Relations, Congressional Research 
 Service, CRS Report for Congress - Prepared for Members and Committees of Congress. 
[6]. Center for Security Studies ETH Zurich (2013), Singapore and the US: Security Partners, 
 not Allies, ETH Zurich Department of Humanities, Social and Political Sciences. Truy cập 
 từ https://www.ethz.ch/content/specialinterest/gess/cis/center-for-securities-
 studies/en/services/digital-library/articles/article.html/168339. 
[7]. CPT Cai Dexian (2013), Hedging for Maximum Flexibility: Singapore’s Pragmatic 
 Approach to Security Relations with the US and China, POINTER - Journal of the Singapore 
 Armed Forces, Vol.39, No.2. 
[8]. Dương Văn Quảng (2007), Singapore đặc thù và giải pháp, NXB Chính trị Quốc gia, H| Nội. 
[9]. Foong K.Y. (2015), Singapore and the Great Powers, Perspectives on the Security of 
 Singapore, the First 50 Years, World Scientific Series on Singapore’s 50 Years of Nation-
 Building, National University of Singapore, chapter 12, p. 207-228. 
[10]. Hodson J. (2003), A Case for American Studies: The Michael Fay Affair, Singapore-US 
 Relations, and American Studies in Singapore, American Studies International, Vol. 41, No. 
 3, tr. 4-31. 
[11]. Huxley T. (2012), Singapore and the US: not quite Allies, The Strategist, Publishing by 
 Australian Strategic Policy Institute, 30 Jul 2012, truy cập từ 
[12]. Latif A.I. (2008), Three Sides in Search of a Triangle: Singapore - America - India Relations, 
 Chapter 2 Singapore - US Relations – Terrorism, tr. 75-85. 
[13]. Lý Quang Diệu (2001), Bí quyết hóa rồng, Lịch sử Singapore 1965 - 2000, NXB Trẻ, TPHCM. 
[14]. Ong K. Y. (2017), Pursuing Mutual Strategic Interests: Lee Kuan Yew’s Role in Singapore–
 US Relations, Reflections, National University of Singapore, tr. 50-55. 
[15]. See S.T (2014), The United States: Still Singapore’s Indispenable Partner?, Asia Pacific 
 Bulletin, No. 295, Dec 10, 2014, East-West Center Publisher, Washington. 
[16]. Vidra R. K. (2012), The Pragmatic ‘Little Red Dot’: Singapore’s US Hedge Against China. 
 114 
TẠP CHÍ KHOA HỌC V\ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế Tập 14, Số 3 (2019) 
 THE FLEXIBILITY OF SINGAPORE 
 IN RELATIONS WITH THE US (1990-2012) 
 Vo Thi Kim Thao 
 University of Sciences, Hue University 
 Email: vtkthao@ddc.edu.vn 
 ABSTRACT 
 Singapore is always consistent in her foreign policy with the US, affirming that the 
 strong United State presence ‚was vital to the stability and prosper of Asia‛, 
 Singapore also proactively enhance the bilateral strategic relations profoundly in 
 many aspects. However, in some issues, Singapore exercise great self-control and 
 flexible policy, asserting its own perspectives on human and civil rights, on 
 extreme Muslim in the War on Terrorism, especially that Singapore declined an 
 offer from the US to become a ‚Major Non-NATO Ally‛ status, favouring instead 
 the ‚Major Security Cooperation Partner‛, more than just friends but not allies. 
 Singapore maintains the neutral, non-aligned foreign policy orientation, its 
 diplomacy toward the US was partially affected by the emerging China and the 
 keystone of Singapore’s foreign policy is to defend national interest and the 
 survival of this small island country. 
 Keywords: flexibility, policy, relations, Singapore, the US. 
 Võ Thị Kim Thảo sinh ngày 7/1/1991 tại Huế. Năm 2013, b| tốt nghiệp cử 
 nh}n chuyên ng|nh Quốc tế học trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Huế. 
 Sau khi tốt nghiệp Đại học, b| học nghiên cứu sinh chuyên ng|nh Lịch sử 
 thế giới tại Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế. Từ năm 2016 đến nay, 
 bà là gi{m đốc công ty DDC Education. 
 Lĩnh vực nghiên cứu: Lịch sử thế giới, Quan hệ quốc tế. 
 115 
Chính sách linh hoạt của Singapore trong quan hệ với Hoa Kỳ (1990-2012) 
 116