Bài giảng Tính cách và lãnh đạo

Chương 4
TÍNH CÁCH VÀ LÃNH ĐẠO
4/24/2013 4:04 PM1 Chương 4 - Tính cách và lãnh đạo
Mục đích
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo2
 Hiểu được bản chất của tính cách.
 Nghiên cứu sự tác động của tính cách cá nhân đến khả 
năng gây ảnh hưởng và tạo cảm hứng của người lãnh đạo 
đến tổ chức.
 Hiểu được “Mặt tốt của tính cách” và “Mặt xấu của tính 
cách” từ đó tìm cách phát huy hoặc khắc phục nhằm nâng 
cao hiệu quả của lãnh đạo.
Câu hỏi nghiên cứu
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo3
 Bạn hiểu thế nào về tính cách?
 Tính cách tác động thế nào đến hành vi và hiệu quả của 
lãnh đạo theo hướng tích cực và tiêu cực?
 Hoàn thiện cá nhân thông qua nghiên cứu tính cách nhằm 
trờ thành người lãnh đạo tốt?
Các năng lực cần thiết phải có của một người 
lãnh đạo thành công
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo4
 Tạo mối liên hệ với người khác và xây dựng nhóm;
 Đưa ra các quyết định đúng lúc và đúng đắn;
 Yêu cầu người khác thực hiện các công việc.
 Tính cách cá nhân không đảm bảo cho sự thành công 
của một nhà lãnh đạo nhưng nó hỗ trợ rất nhiều trong 
việc ảnh hưởng đến nhóm để đạt mục tiêu chung!
Tính cách là gì?
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo5
Tính 
cách
-Người lãnh đạo đó thuộc 
loại người nào?
- Liệu có nên làm việc hay 
quan hệ với họ không? 
- Những hành vi đó chứng 
tỏ ông ta là người như thế 
nào?
- Liệu có nên làm việc hay 
quan hệ với họ không?
Ám chỉ đến những cấu trúc và quy trình vô 
hình, cơ bản ẩn sâu bên trong mỗi người 
giải thích cho việc tại sao hành vi của mỗi 
người lại có xu hướng giống nhau trong 
những tình huống khác nhau và hành vi 
của người này khác người kia.
Ám chỉ đến ấn tượng mà một người để lại 
trong lòngngười khác, là danh tiếng xã hội
của người đó và nó không chỉ là mô tả mà 
còn là sự đánh giá mà một người dành cho 
người khác. 
Đặc điểm tính cách và ý nghĩa
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo6
 Đặc điểm tính cách
 Tính cách là những quy tắc hoặc xu hướng lặp đi, lặp lại trong mỗi con người, 
điều này dẫn đến tính bất biến hoặc khá đồng nhất về các kiểu hành vi trong các 
tình huống khác nhau.
 Tính cách là một yếu tố quan trọng tác động đến hành vi cá nhân, tính cách có xu 
hướng ít thay đổi theo thời gian và biểu hiện một cách tự động qua hành vi.
 Ý nghĩa
 Giúp dự đoán một cách khá chính xác về cách một cá nhân hành xử trong các tình 
huống khác nhau.
 Đặc điểm tính cách đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định cách con người cư 
xử trong những tình huống lạ và mơ hồ (tình huống mềm) và ít tác dụng trong những 
tình huống được chi phối bởi những nguyên tắc và yêu cầu nhất định (tình huống 
cứng).
 Để thành công, người lãnh đạo cần biết được tính cách của mình.
Mô hình 5 yếu tố của tính cách – FFM (Five 
Factor Model)
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo7
18.000 từ tiên 
quan đến tính 
cách
5 loại tính 
cách lớn
Đến1930 1914: Đề xuất
1934: Kiểm chứng 
Mô hình 5 yếu tố của tính cách
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo8
Mô hình 
5 yếu tố 
của tính 
cách
Tính tiên 
phong 
(thủ lĩnh)
Sẵn sàng 
trải 
nghiệm
Dễ thích 
ứng
Tin cậy
Tính 
thông 
cảm
Mô hình 5 yếu tố của tính cách: mặt tốt của 
tính cách
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo9
5 yếu tố của 
tính cách
Tóm tắt tính cách Hành vi
Tiên phong Tham vọng
Hòa đồng
Thích chịu trách nhiệm với người khác.
Thườngcó rất nhiều bạn.
Tính thông cảm Tế nhị trong các mối 
quan hệ.
Là một người đồng cảm
Tính đáng tin cậy Cẩn thận Thường có kế hoạch trước.
Thực hiện những gì đã hứa.
Thường hiếm gặp phải những rắc rối.
Tính dễ thích ứng Điều chỉnh để thích 
nghi
Giữ được bình tĩnh trong những trường hợp áp lực.
Miễn nhiễm được với các chỉ trích từ các cá nhân.
Tính sẵn sàng trải 
nghiệm
Tò mò
Phương pháp học tập
Thích đi du lịch.
Thích mở rộng chủ đề.
Tính tiên phong
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo10
Tính thông cảm
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo11
Tính đáng tin cậy
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo12
Tính dễ thích ứng
4/24/2013 4:04 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo13
Tính sẵn sàng trải nghiệm
4/24/2013 4:05 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo14
Mô hình về các mặt xấu của tính cách
4/24/2013 4:05 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo15
Dễ bị kích động 
Bột phát trong tình cảm, thiếu kiên định với các mục 
tiêu đã lựa chọn. Rất khó khăn trong việc xây dựng 
nhóm.
Đa nghi
Thường hồ nghi không hay về người khác, luôn nghi 
ngờ về động cơ và luôn mốn thử thách lòng trung thực 
của cấp dưới, luôn thận trọng tìm cách phát hiện những 
biểu hiện mang tính không trung thành. 
Dè dặt
Rất sợ tạo ra những sai lầm ngớ ngẩn, do vậy luôn giữ 
khoảng cách với nhân viên bằng cách không đưa ra 
những quyết định hoặc hành động gây tranh cãi.
Khép kín
Lãnh đạm, trầm lặng, khó gần nhất là trong những tình 
huống căng thẳng. Không hoặc ít quan tâm đến nhân 
viên.
Mô hình về các mặt xấu của tính cách
4/24/2013 4:05 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo16
An nhàn
Không hiếu thắng, thường chỉ nỗ lực để hoàn thành 
công việc trong phạm vi được giao, thường chần chừ 
hoặc không thực hiện những công việc nằm ngoài vấđổ n 
đề của họ.
Trơ tráo
Yêu bản thân quá mức! Thường cho mình có quyền 
được làm một việc gì đó, không chia xẻ lòng tin để 
thành công, có xu hướng đổ lỗi mà họ gây ra cho người 
khác, không có khả năng học hỏi từ kinh nghiệm.
Láu lỉnh
Đây là những người khá thú vị! Họ rất vui nếu có thể 
lách luật, lách quy định, vươt ra ngoài sự cam kết. Khi 
bị vạch tội thì rất lém lỉnh trong việc giải thích theo cách 
riêng của họ nhằm thoát tội.
Màu mè
Luôn có nhu cầu (thường là không lành mạnh) muốn 
trở thành trung tâm của sự chú ý. Họ quá bận rộn cho 
việc này.
Mô hình về các mặt xấu của tính cách
4/24/2013 4:05 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo17
Tưởng tượng
Thường suy nghĩ theo lối lập dị, hay thay đổi ý kiến và 
thường đưa ra những quyết định kỳ quặc
Ôm đồm
Quá cầu toàn! Hay tước quyền của nhân viên, ít có khả 
năng phân quyền.
Dễ bảo
Hay nịnh hót cấp trên, thiếu tính sắc bén, không đứng 
về phía nhân viên, không quyết tâm từ chối những yêu 
cầu thiếu thực tế.
Ý nghĩa của việc nghiên cứu các mặt xấu của 
tính cách
4/24/2013 4:05 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo18
 Tất cả mọi người đều ít nhất có một đặc điểm tính cách xấu! 
 Những đặc điểm tính cách xấu thường lộ ra trong những lúc khủng 
khoảng hoặc trong thời gian căng thẳng và trong thời gian giải quyết 
các vấn đề căng thẳng.
 Những đặc điểm xấu của tính cách có ảnh hưởng đến kết quả của 
những người lãnh đạo hơn là công việc của cấp dưới. Là nguyên nhân 
chủ đạo dẫn đến khả năng lãnh đạo kém. 
 Nhiều tính cách xấu thường bị che khuất bởi những kỹ năng xã hội, bởi 
những bản tóm tắt tính cách tốt
 Các đặc điểm xấu có liên quan đến FFM tối đa hoặc tối thiểu.
4/24/2013 4:05 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo19
4/24/2013 4:05 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo20
Phân loại tính cách MBTI
I – INTROVERSION – (HƯỚNG NỘI) E – EXTRAVERSION– (HƯỚNG NGOẠI)
 Suy nghĩ và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi hành động
 Cần có một khoảng thời gian riêng tư đáng kể để nạp năng lượng
 Hứng thú với đời sống nội tâm, đôi khi tự cô lập với thế giới bên 
ngoài
 Thích nói chuyện riêng tư 2 người.
 Hiếm khi chủ động xin ý kiến của người khác
 Hành động trước hết, suy nghĩ và cân nhắc sau
 Cảm thấy khổ sở nếu bị cách ly với thế giới bên ngoài
 Hứng thú với con người và sự việc xung quanh
 Quảng giao, thích tiếp xúc với nhiều người
 Dễ bắt chuyện
S – SENSING (CẢM GIÁC) N – INTUITION (TRỰC GIÁC)
 Sống với hiện tại
 Thích các giải pháp đơn giản và thực tế
 Có trí nhớ tốt về các chi tiết của những sự kiện trong quá khứ
 Giỏi áp dụng kinh nghiệm
 Thoải mái với những thông tin rõ ràng và chắc chắn
 Hay nghĩ đến tương lai
 Sử dụng trí tưởng tượng, hay sáng tạo ra những khả năng mới
 Thường chỉ nhớ đến ý chính và các mối liên hệ
 Giỏi vận dụng lý thuyết
 Thoải mái với sự nhập nhằng, hay những thông tin không rõ ràng
T-THINKING (LÝ TRÍ) F-FEELING (TÌNH CẢM)
 Luôn tìm kiếm sự kiện và tính logic để đưa ra kết luận
 Có xu hướng để tâm đến các nhiệm vụ, công việc cần phải hoàn thành
 Dễ dàng đưa ra những phân tích thấu đáo và khách quan
 Chấp nhận xung đột là một phần tự nhiên trong mối quan hệ giữa 
người với người.
 Xem xét cảm xúc cá nhân và ảnh hưởng của một quyết định lên người 
khác trước khi đưa ra quyết định đó.
 Nhạy cảm với những nhu cầu và phản ứng của người khác.
 Tìm kiếm sự nhất trí và ý kiến của số đông.
 Khó xử khi có xung đột; hoặc có phản ứng tiêu cực khi xảy ra bất hòa.
J-JUDGING (NGUYÊN TẮC) P-PERCEIVING (LINH HOẠT)
 Có kế hoạch chu đáo trước khi hành động
 Tập trung vào các hoạt động có tính nhiệm vụ, hoàn tất các công đoạn 
quan trọng trước khi tiếp tục
 Làm việc tốt nhất và không bị stress khi hoàn thành công việc trước 
thời hạn
 Tự đặt ra mục tiêu, thời hạn, và các chuẩn mực để quản lý cuộc sống
 Có thể hành động mà không cần lập kế hoạch; lập kế hoach tùy theo 
tình hình
 Thích làm nhiều việc cùng lúc, thích sự đa dạng, có thể vừa làm vừa 
chơi
 Chịu sức ép tốt, làm việc hiệu quả nhất khi công việc gần hết hạn
 Tìm cách tránh né cam kết nếu nó ảnh hưởng đến sự linh động, sự tự 
do và da đạng của bản thân
4/24/2013 4:05 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo21
Người tận tâm 
với công việc
(The Duty 
Fullfiller)
Người chăm 
nom
(The Nurtures)
Người che chở
(The 
Protectors)
Nhà khoa học
(The 
Scientists)
Thợ cơ khí
(The 
Mechanics)
Nghệ sĩ
(The Artists)
Nhà lý tưởng 
hóa
(The Idealists)
Nhà tư duy
(The Thinkers)
4/24/2013 4:05 PMChương 4 - Tính cách và lãnh đạo22
Người năng động
(The Doers)
Người trình diễn
(The Perfomers)
Người truyền cảm 
hứng
(The Inspirers)
Người nhìn xa 
trông rộng
(The Visionaries)
Người giám hộ
(The Guardian)
Người chăm sóc
(The Caregivers)
Người cho đi
(The Givers)
Nhà điều hành
(The Executives)